Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 5 października 2022 r., sygn. II SA/Gd 116/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Diana Trzcińska (spr.) Sędziowie: Asesor WSA Justyna Dudek-Sienkiewicz Sędzia WSA Dariusz Kurkiewicz Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Diana Wojtowicz po rozpoznaniu w dniu 5 października 2022 r. w Gdańsku na rozprawie sprawy ze skargi M. L. i L. L. na decyzję Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Gdańsku z dnia 3 stycznia 2022 r., nr WOP.7721.129.2021.KK w przedmiocie nałożenia obowiązku wykonania określonych czynności w celu doprowadzenia wykonanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem oddala skargę.

Uzasadnienie

M. L. i L. L. wnieśli do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego skargę na decyzję Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Gdańsku (dalej jako WINB) z 3 stycznia 2022 r., którą utrzymano w mocy zaskarżoną decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Kartuzach z 26 maja 2021 r. o braku podstaw do podjęcia rozstrzygnięcia sprawy na podstawie art. 50-51 ustawy z 7 lipca 1004 r. Prawo budowlane.

Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym.

W dniu 4 października 2018 r. M. L. i L. L. złożyli w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego w Kartuzach wniosek o wydanie nakazu rozbiórki całego siedliska na działce nr [...] w N. (oraz działkach nr [...]-[...] w N., które były przedmiotem odrębnych postępowań).

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Kartuzach postanowieniem z 4 grudnia 2018 r. odmówił wszczęcia postępowania administracyjnego na złożony przez M. L. i L. L. wniosek. Postanowienie to zostało utrzymane w mocy postanowieniem Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Gdańsku z 24 stycznia 2019 r.

Jednakże, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z 6 listopada 2019 r., sygn. akt II SA/Gd 205/19, uchylił postanowienia organów obu instancji, wskazując, że stwierdzenie zaistnienia "innej uzasadnionej przyczyny uniemożliwiającej wszczęcie postępowania", polegającej na uprzednim rozstrzygnięciu sprawy inną decyzją ostateczną albo jej milczącym załatwieniu, wymagało ustalenia tożsamości spraw zakończonych decyzjami organu wydanymi w odniesieniu do poszczególnych obiektów znajdujących się na działce, a żądaniem określonym we wniosku z 2 października 2018 r. Sąd wskazał także, że w celu stwierdzenia tożsamości spraw uprzednio rozpoznawanych przez organy nadzoru budowlanego i sprawy, której wszczęcia domagali się skarżący, organ zobligowany był w pierwszej kolejności dokonać ustaleń stanu faktycznego i prawnego. W szczególności należało ustalić, czy przedmiot uprzednich rozważań organu był taki sam jak przedmiot mający podlegać procedowaniu w niniejszej sprawie. W ocenie sądu obowiązku dokładnego ustalenia stanu faktycznego w ramach przysługujących kompetencji nie dopełnił ani orzekający w sprawie organ I instancji ani organ II instancji, poprzestając na zawężającym odczytywaniu treści żądania wniosku z 2 października 2018 r. wyłącznie do żądania rozbiórki w trybie art. 50 ustawy Prawo budowlane, a także nie przeprowadził postępowania w celu wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych, których ustalenie pozwoliłoby na podjęcie stosownych działań. W szczególności organ powinien uwzględnić, że postępowanie to może dotyczyć również samowolnej zmiany użytkowania obiektu zrealizowanego jako część socjalna pieczarkarni, a użytkowanego jako budynek mieszkalny, na terenie przeznaczonym w planie zagospodarowania pod uprawy rolne. Orzekające w sprawie organy nie zbadały zaś, czy tożsamość niniejszej sprawy dotyczy także zmiany sposobu użytkowania budynku pełniącego obecnie funkcję mieszkalną ani czy w tym zakresie nie zachodzą przesłanki do działania z urzędu, bądź też czy już działania takie zostały przeprowadzone. Sąd zauważył jednocześnie, że w niniejszej sprawie jest niewątpliwie, że organy nadzoru budowlanego uznają skarżących za strony postępowań, które przed tymi organami dotychczas były prowadzone.