Interpretacja indywidualna z dnia 7 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.45.2024.2.ENB

Możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego do zagranicznego świadczenia.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego do otrzymanego świadczenia. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – 16 lutego 2024 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W okresie od (...) 1942 r. do (...) 1944 r. Pani rodzice: A. i B. C ukrywali (...) Żydów, którym groziła śmierć ze strony Niemców. (...). Pani rodzina oraz Żydzi przeżyli. (...).

W 2023 r. zwróciła się Pani do (...) i na początku (...) 2023 r. otrzymała Pani na konto walutowe (...) euro, minus obowiązujące opłaty transakcyjne i bankowe. Jest to płatność wstecz od (...) 2020 r. Niestety Pani rodzice i jedna siostra nie żyją, nie doczekali choćby częściowej rekompensaty.

(...).

Pani zdaniem skoro (...) zdecydowali się w jakimś stopniu zrekompensować poniesione przez Państwa starty, (...) to Polska nie powinna tego opodatkować.

Uzupełniając wniosek wyjaśniła Pani, że do X zwróciła się Pani z wnioskiem o odszkodowanie za krzywdy i straty poniesione w czasie wojny w związku z ratowaniem Żydów. Świadczenie wypłaciła fundacja X (...).

Odszkodowanie zostało przyznane na podstawie decyzji podmiotu Y.

Odpowiadając na pytanie dotyczące charakteru świadczenia, tj. czy stanowiło ono odszkodowanie, zadośćuczynienie, darowiznę oraz jak zostało ono określone w dokumentach stanowiących podstawę do wypłaty, np. decyzji, przelewie bankowym wskazała Pani, że: „(...)”. Zaznaczyła Pani, że jest to informacja uzyskana od X.

Odpowiadając na pytanie dotyczące z czego konkretnie (np. z przepisów ustaw, przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów) wynika wysokość lub zasady ustalania świadczenia wyjaśniła Pani, że świadczenie wynika z decyzji podmiotu wypłacającego.

Pytania

1)Czy ww. odszkodowanie należy opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych w wysokości 12%, wykazując je w zeznaniu rocznym PIT-37?

2)Jeżeli tak, to wg jakiego kursu przeliczyć Euro na zł, tj.:

-wg daty wpływu na rachunek walutowy,

-wg daty wypłaty z tego rachunku w złotych,

-wg daty składania zeznania podatkowego?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie odszkodowanie to jest zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Brzmienie tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychód należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno w postaci pieniężnej, jak i w postaci niepieniężnej, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Przez określenie „otrzymane”, zgodnie ze Słownikiem języka polskiego, należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń, należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, lecz także kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika. Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik, wykazując określoną aktywność, ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy.

Na podstawie art. 11a ust. 1 ustawy:

Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W świetle art. 12 ust. 7 ww. ustawy:

Przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych; rentą lub rentą rodzinną jest również świadczenie pieniężne, o którym mowa w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (Dz.U. poz. 658).

Natomiast na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłami przychodów są inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia wynika, że w okresie od (...) 1942 r. do (...) 1944 r. Pani rodzice ukrywali (...) Żydów, którym groziła śmierć ze strony Niemców. (...). W 2023 r. zwróciła się Pani do X i na początku (...) 2023 r. otrzymała Pani na konto walutowe (...) euro, minus obowiązujące opłaty transakcyjne i bankowe. Jest to płatność wstecz od (...) 2020 r. Pani rodzice i jedna siostra nie żyją, nie doczekali choćby częściowej rekompensaty. (...).

Do X zwróciła się Pani z wnioskiem o odszkodowanie za krzywdy i straty poniesione w czasie wojny w związku z ratowaniem Żydów. Świadczenie wypłaciła X (...). Odszkodowanie zostało przyznane na podstawie decyzji podmiotu Y. Świadczenie stanowi odszkodowanie. Jest to renta dla kombatantów. Świadczenie wynika z decyzji podmiotu wypłacającego.

Mając na uwadze powyżej przedstawione przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznać należy, że środki pieniężne które otrzymała Pani w 2023 r. od X stanowiły dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawodawca w art. 21 ustawy zawarł szeroki katalog zwolnień przedmiotowych, jednak stanowią one odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania. Oznacza to, że przepisy dotyczące tych zwolnień powinny być interpretowane ściśle, zgodnie z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym wypadku stosowanie wykładni rozszerzającej jak i zawężającej.

Na podstawie wskazanego przez Panią art. 21 ust. 1 pkt 25a ustawy:

Wolny od podatku dochodowego jest dodatek kompensacyjny przyznany na podstawie ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U. z 2022 r. poz. 2039).

Stosownie do art. 2 pkt 3 ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego:

Za działalność równorzędną z działalnością kombatancką uznaje się dawanie schronienia osobom narodowości żydowskiej lub innym osobom, za których ukrywanie w latach 1939-1945, ze względu na ich narodowość lub działalność na rzecz suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej - groziła kara śmierci.

Na podstawie art. 20 ust. 2 pkt 2 tej ustawy:

Kombatantom i innym osobom uprawnionym - emerytom, rencistom i inwalidom oraz osobom pobierającym uposażenie w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne, poza uprawnieniami określonymi w ust. 1, przysługuje dodatek kompensacyjny w wysokości 15% dodatku kombatanckiego, o którym mowa w art. 15.

Natomiast stosownie do art. 24 ust. 1 tej ustawy:

Świadczenia pieniężne przewidziane dla kombatantów, innych osób uprawnionych i pozostałych po nich członków rodzin, dodatek kompensacyjny określony w art. 20 ust. 2 pkt 2 i ust. 3, ryczałt energetyczny określony w art. 20 ust. 2 pkt 3 i ust. 3 oraz odsetki za opóźnienie w ustaleniu prawa do nich lub ich wypłaty są wypłacane przez właściwe organy emerytalne lub rentowe i finansowane wraz z kosztami ich obsługi z budżetu państwa.

Skoro zatem z opisu zdarzenia wynika, że otrzymywane przez Panią świadczenie nie jest wypłacanym przez organ emerytalny lub rentowy dodatkiem kompensacyjnym przyznanym na podstawie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, lecz odszkodowaniem/rentą dla kombatanta przyznaną na podstawie decyzji podmiotu zagranicznego i wypłaconą przez zagraniczną fundację to uznać należy, że nie zostały spełnione przesłanki o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że otrzymane przez Panią świadczenie nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie tego przepisu.

Ustawodawca przewidział również w art. 21 ust. 1 inne zwolnienia dotyczące świadczeń przyznawanych kombatantom oraz odszkodowań, i tak wolne od podatku dochodowego są m.in.:

‒otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy, z wyjątkiem świadczeń wymienionych w lit. a-g tego przepisu (pkt 3);

‒odszkodowania w postaci renty przyznane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, otrzymane przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo którego potrzeby zwiększyły się lub widoki powodzenia na przyszłość zmniejszyły, oraz odszkodowania w postaci renty przyznane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie spowodowania śmierci poszkodowanego, otrzymane przez osoby uprawnione, o których mowa w art. 446 § 2 ustawy Kodeks cywilny, a także miesięczne świadczenia na zapewnienie środków utrzymania, o których mowa w art. 753³ § 1 ustawy Kodeks postępowania cywilnego (pkt 3c);

‒inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień wymienionych w lit. a-b tego przepisu (pkt 3b);

‒ryczałt energetyczny dla kombatantów (pkt 25);

‒otrzymywane zgodnie z odrębnymi przepisami świadczenia na doraźną lub okresową pomoc pieniężną dla kombatantów oraz pozostałych po nich członków rodzin ze środków, o których mowa w ustawie z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (pkt 27);

‒dodatek kombatancki oraz dodatek za tajne nauczanie przyznawane na podstawie odrębnych przepisów (pkt 98).

Na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 29-30f, pobiera się od podstawy jego obliczenia według następującej skali podatkowej:

Na potrzeby uwzględnienia w zeznaniu podatkowym przychód w walutach obcych należy przeliczyć na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, co wynika wprost z powołanego powyżej art. 11a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W Pani przypadku dniem uzyskania przychodu był dzień, w którym nastąpił wpływ środków na Pani rachunek bankowy.

Stosownie do art. 45 ust. 1 ustawy:

Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.

W przypadku osób osiągających dochody zagraniczne właściwym jest złożenie zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy na druku PIT-36.

Powyższe oznacza, że wskazane we wniosku świadczenie będzie Pani zobowiązana wykazać w zeznaniu podatkowym PIT-36 składanym za 2023 r. i zapłacić należny podatek.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm. (dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.