Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 22 lutego 2024 r., sygn. II SA/Ol 944/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Osipuk Sędziowie Sędzia WSA Tadeusz Lipiński (spr.) Asesor WSA Grzegorz Klimek Protokolant specjalista Karolina Hrymowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lutego 2024 r. sprawy ze skargi M. K. i A. K. na zalecenia pokontrolne Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia [...] nr [...] w przedmiocie wykonania robót budowlanych I. uchyla zaskarżone zalecenia pokontrolne; II. zasądza od Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na rzecz skarżących M. K. i A. K. solidarnie kwotę 200 zł (dwieście złotych), tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków (dalej: WKZ"), działając na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2020 r. poz. 282; dalej: "u.o.z."), 30 marca 2020 r. wydał zalecenia pokontrolne dotyczące budynku przy ul. [...] , w których nakazał: usunąć zamurowane otwory okienne i drzwiowe na poszczególnych elewacjach, przywrócić historyczne rozmiary powiększonych otworów okiennych na elewacji frontowej, w odtworzonych otworach okiennych i drzwiowych wykonać stolarkę drewnianą o stylistyce wynikającej z analizy źródeł ikonograficznych na wzór stolarki oryginalnej, zamurować otwory wentylacyjne w elewacji tylnej i przywrócić historyczne wykończenie elewacji. WKZ zakreślił termin na wykonanie ww. obowiązków do 30 kwietnia 2021 r.

W uzasadnieniu WKZ przytoczył treść art. 5 u.o.z. podając, że przedmiotowy budynek ujęty został w prowadzonej przez Wójta [...] ewidencji zabytków. Stwierdził w trakcie kontroli przeprowadzonej 10 stycznia 2020 r., że w tym budynku bez uzyskania uzgodnienia WKZ i pozwolenia na budowę: powiększono istniejące otwory okienne, wymieniono stolarkę okienną na aluminiową, zamurowano: otwór okienny w ścianie szczytowej, dwa otwory okienne w ścianie tylnej, otwór drzwiowy w ścianie zewnętrznej frontowej, wewnątrz sklepu i z klatki schodowej do pomieszczenia pierwotnego mieszkania, ponadto rozebrano posadzki do odcinkowego sklepienia nad piwnicą oraz ścianę nośną i wykonano w jej miejscu podciąg, zdemontowano ściany działowe i sufity do pierwotnego poszycia z desek, ściany działowe na planowanym zapleczu i stalową konstrukcję podpierającą strop i wykonano otwór w ścianie między pomieszczeniem sklepu a pierwotnie istniejącym mieszkaniem. Ponadto wykonano instalacje: elektryczną i sanitarną oraz otwory wentylacyjne na elewacji tylnej, tynki i pogłębiono piwnicę. WKZ zaznaczył, że inwestor oświadczył, że otwory drzwiowe wewnątrz lokalu zamurował poprzedniego właściciel obiektu. Ocenił, że inwestycja stanowi bardzo dużą ingerencję w substancję zabytkową obiektu i narusza jego wartości zabytkowe przez przekształcenie i zniszczenie kompozycji elewacji. Zaznaczył, że opieka nad zabytkami sprawowana przez jego właściciela lub posiadacza polega na zapewnieniu warunków zabezpieczenia i utrzymania zabytku oraz jego otoczenia w jak najlepszym stanie oraz korzystania z zabytku w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego wartości, co uzasadniało wydanie zaleceń pokontrolnych.