Interpretacja indywidualna z dnia 26 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.58.2024.1.DP

Brak opodatkowania czynności przekazania klientom – bez wynagrodzenia, w ramach gwarancji – soczewek i urządzeń.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania czynności przekazania klientom – bez wynagrodzenia, w ramach udzielonej gwarancji – soczewek okularowych, soczewek okularowych progresywnych i specjalistycznych urządzeń optycznych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca ma siedzibę i miejsce zarządu na terytorium Polski, jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca jest producentem i dystrybutorem optycznych soczewek okularowych, będących wyrobami medycznym. Klientami Wnioskodawcy są firmy prowadzące salony optyczne, sieci salonów optycznych i hurtownie optyczne. Soczewki okularowe stanowią dla Wnioskodawcy towary handlowe (soczewki nabywane od innych producentów/dystrybutorów w celu ich dalszej odsprzedaży) bądź produkty (soczewki wytwarzane samodzielnie przez Wnioskodawcę). W ofercie Wnioskodawcy znajdują się również urządzenia optyczne. Wnioskodawca jest dystrybutorem tych specjalistycznych urządzeń optycznych, przeznaczonych do wyposażania salonów optycznych.

W oparciu o zawierane z klientami umowy, których element stanowią również „Ogólne Warunki Sprzedaży i Świadczenia Usług” Wnioskodawcy, udziela on gwarancji jakości na sprzedawane towary i produkty (soczewki okularowe i urządzenia specjalistyczne), wyłączając jednocześnie uprawnienia klientów z tytułu rękojmi.

W odniesieniu do soczewek okularowych z uprawnień z tytułu gwarancji skorzystać może klient Wnioskodawcy (salon optyczny) albo ostateczny ich użytkownik (konsument). W odniesieniu do urządzeń z uprawnień z tytułu gwarancji skorzystać może klient Wnioskodawcy (salon optyczny).

I.Gwarancja jakości dotycząca soczewek okularowych

Warunki gwarancji jakości na sprzedawane soczewki okularowe wynikają z karty gwarancyjnej, załączanej do soczewek lub dostępnej do samodzielnego pobrania (dla soczewek standardowych) pod wskazanym adresem internetowym.

Standardowy okres gwarancji na soczewki wynosi 24 miesiące od daty wydania soczewek przez klienta (salon optyczny) użytkownikowi ostatecznemu, potwierdzonej dowodem sprzedaży soczewek (paragon fiskalny lub faktura). Odpowiedzialność Wnioskodawcy z tytułu udzielonej gwarancji jakości na soczewki obejmuje wyłącznie wady fabryczne i materiałowe. Gwarancją jakości nie są objęte uszkodzenia mechaniczne i termiczne ani uszkodzenia wynikające z nieprawidłowej pielęgnacji, użytkowania niezgodnie z przeznaczeniem, jak również uszkodzenia spowodowane błędnym montażem lub nieprawidłową obróbką, wykonanymi przez podmiot inny niż Wnioskodawca bądź jego podwykonawca.

W razie stwierdzenia w okresie gwarancji wady lub uszkodzenia soczewek, użytkownik końcowy obowiązany jest niezwłocznie zaprzestać ich używania i w terminie 14 dni od wykrycia wady lub uszkodzenia zgłosić ten fakt do salonu optycznego, w którym soczewki (okulary) nabył, a gdyby to było niemożliwe - bezpośrednio do Wnioskodawcy.

W przypadku uwzględnienia przez Wnioskodawcę roszczeń klienta z tytułu udzielonej gwarancji jakości, Wnioskodawca wymienia soczewki dotknięte wadą na takie same, wolne od wad. Uprawnionemu z gwarancji nie przysługuje prawo żądania zwrotu zapłaconej ceny. W przypadku niemożliwości zamiany soczewek na soczewki o identycznych parametrach, zamienione mogą one zostać na soczewki o parametrach nie niższych i najbardziej zbliżonych (różnice nie mogą dotyczyć parametrów korekcyjnych wzroku, lecz kwestii dodatkowych (powłoki, wybarwienie etc.).

Dla skorzystania z uprawnień wynikających z udzielonej na soczewki okularowe gwarancji jakości niezbędne jest przedstawienie przez użytkownika ostatecznego dowodu zakupu soczewek oraz dostarczenie objętych gwarancją soczewek wraz z ich oryginalnym opakowaniem do Wnioskodawcy.

II.Gwarancja adaptacji dotycząca soczewek okularowych progresywnych

Wnioskodawca, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów (salonów optycznych), zawierających umowy sprzedaży z użytkownikami ostatecznymi, udziela dodatkowej gwarancji adaptacji na oferowane przez siebie soczewki progresywne – celem przekonania klientów do zakupu soczewek progresywnych i ograniczenia obaw użytkowników ostatecznych, dotyczących adaptacji tego typu soczewek.

Gwarancja adaptacji udzielana jest na soczewki progresywne na okres 30 dni, licząc od dnia odbioru soczewek przez użytkownika ostatecznego.

W przypadku odczuwania przez użytkownika ostatecznego dyskomfortu w widzeniu podczas użytkowania soczewek progresywnych, uprawniony z gwarancji ma prawo żądać, bez jakiejkolwiek dopłaty, wymiany takich soczewek na dwie pary soczewek jednoogniskowych lub jedną parę soczewek dwuogniskowych. Soczewki jednoogniskowe lub dwuogniskowe, na które następuje wymiana soczewek progresywnych, mają identyczną wartość korekcyjną, są wykonane, o ile jest to możliwe, z tego samego materiału optycznego bądź najbardziej zbliżonego pod względem właściwości oraz posiadają identyczne uszlachetnienia (np. wybarwienie, powłokę) jak zakupione soczewki progresywne.

Gwarancją adaptacji nie są objęte przypadki, w których dyskomfort widzenia spowodowany jest uszkodzeniem mechanicznym, stosowaniem soczewek niezgodnie z ich przeznaczeniem, ich niewłaściwą pielęgnacją, błędnym montażem, błędną refrakcją bądź brakiem lub niewłaściwym objaśnieniem sposobu działania soczewek progresywnych.

Warunkiem skorzystania z uprawnień przysługujących z gwarancji adaptacji jest uprzednia konsultacja klienta z przedstawicielem Wnioskodawcy, przeprowadzona w obecności użytkownika ostatecznego i optyka, który dokonał obróbki soczewek, celem wykluczenia błędów w obróbce soczewek lub ewentualnego nienależytego poinformowania użytkownika ostatecznego o sposobie użytkowania soczewek progresywnych.

Udzielenie gwarancji adaptacji nie daje klientowi ani użytkownikowi ostatecznemu podstaw do żądania od Wnioskodawcy zwrotu pełnej zapłaconej ceny zakupu soczewek progresywnych.

Pomiędzy Wnioskodawcą a klientem (salonem optycznym) w związku z wymianą soczewek progresywnych na zwykłe następuje rozliczenie finansowe - wystawiana jest faktura korygująca do faktury za wymieniane, niezaadaptowane - czyli bezwartościowe soczewki progresywne. Faktura korygująca wystawiana jest w terminie 14 dni od otrzymania protokołu stwierdzającego brak adaptacji do soczewek progresywnych oraz od otrzymania zwrotu soczewek. Faktura korygująca obniża cenę zapłaconą przez klienta (salon optyczny) za soczewki progresywne do wysokości ceny za soczewki zamienne (soczewki zamienne są tańsze od soczewek progresywnych). Wskazany powyżej sposób rozliczenia pomiędzy Wnioskodawcą a klientem (salonem optycznym), w przypadku skorzystania z uprawnień wynikających z udzielonej gwarancji adaptacji oznacza, że klient dokonuje każdorazowo płatności za soczewki progresywne w pełnej kwocie, natomiast w przypadku braku adaptacji u użytkownika ostatecznego – otrzymuje dla niego soczewki zamienne, a Wnioskodawca dokonuje korekty wystawionej faktury VAT za soczewki progresywne do wartości soczewek zamiennych, dokonując jednocześnie – w ramach udzielonej gwarancji – wymiany soczewek niespełniających oczekiwań użytkownika ostatecznego/klienta na soczewki spełniające te wymagania.

III.Gwarancja dotycząca sprzedawanych urządzeń

Wnioskodawca jako gwarant zapewnia należytą jakość i sprawne działanie urządzeń nabywanych od niego przez klientów (salony optyczne), pod warunkiem używania ich zgodnie z przeznaczeniem i zasadami określonymi w instrukcji obsługi. Wnioskodawca odpowiada wyłącznie za wady wynikłe z przyczyn tkwiących w urządzeniu oraz za uszkodzenia urządzeń, będące następstwem takich wad.

Gwarancją nie są objęte:

a)uszkodzenia mechaniczne urządzenia, włączając w to uszkodzenia obudowy, wodzika, portów komunikacyjnych, wyświetlacza, obudowy - w tym zarysowania, uszkodzenia powstałe na skutek upadku lub uderzenia;

b)uszkodzenia powstałe na skutek ingerencji cieczy;

c)uszkodzenia wynikające z zabrudzenia urządzenia;

d)uszkodzenia powstałe na skutek przepięcia;

e)uszkodzenia powstałe w związku z używaniem części zamiennych i akcesoriów innych niż oryginalne, w tym nieoryginalnego zasilacza;

f)uszkodzenia wynikające z niewłaściwej instalacji lub konfiguracji urządzenia - o ile instalacja lub konfiguracja nie była dokonywana przez Wnioskodawcę;

g)uszkodzenia wynikające z niewłaściwego używania urządzenia, w szczególności używania urządzenia niezgodnie z instrukcją obsługi lub jego przeznaczeniem;

h)uszkodzenia wynikające z niewłaściwej konserwacji, regulacji lub przechowywania urządzenia;

i)uszkodzenia powstałe na skutek niewłaściwego transportu urządzenia przez klienta lub podmiot działający na jego zlecenie;

j)uszkodzenia wynikające ze zdarzeń losowych i działania siły wyższej;

k)uszkodzenia powstałe na skutek czynników atmosferycznych, wyładowań, pożaru, zalania, działania wysokich temperatur i czynników chemicznych;

l)uszkodzenia mogące być następstwem korzystania z urządzenia, które nie znajdowało się w stanie pełnej sprawności lub posiadało uszkodzenia mechaniczne;

m)uszkodzenia będące efektem działania osób trzecich, za które Wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności;

n)uszkodzenia będące efektem działania osób, za które klient ponosi odpowiedzialność;

o)uszkodzenia powstałe w związku z używaniem materiałów eksploatacyjnych innych niż oryginalne i/lub zalecane przez Wnioskodawcę lub producenta;

p)uszkodzenia powstałe w związku z przeprowadzeniem modyfikacji nie autoryzowanych przez Wnioskodawcę lub producenta oraz napraw dokonywanych poza autoryzowanymi przez Wnioskodawcę punktami serwisowymi;

q)uszkodzenia powstałe na skutek innych okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi klient;

r)pogorszenie się estetyki urządzenia w wyniku jego używania lub upływu czasu;

s)materiały eksploatacyjne i części urządzenia, które przy używaniu urządzenia zgodnie z jego przeznaczeniem, w warunkach określonych w instrukcji obsługi, mogą ulec zużyciu przed upływem okresu gwarancji.

W przypadku stwierdzenia zasadności zgłoszenia gwarancyjnego, w celu wypełnienia zobowiązań wynikających z udzielonej gwarancji, Wnioskodawca jest obowiązany dokonać nieodpłatnej naprawy urządzenia. Jeżeli naprawa urządzenia okazałaby się niemożliwa do dokonania, nieopłacalna, długotrwała bądź z innych przyczyn zdaniem Wnioskodawcy nieuzasadniona, może on, wg swojego wyboru:

a)dokonać zwrotu ceny za urządzenie;

b)wymienić urządzenie na wolne od wad.

W przypadku wymiany urządzenia na nowe, wymiana taka następuje pod warunkiem zwrotu urządzenia wymienianego.

Gwarancja wygasa w przypadku:

a)odstąpienia od umowy sprzedaży urządzenia;

b)rozwiązania, wygaśnięcia albo odstąpienia od umowy mającej na celu przeniesienie własności urządzenia na klienta, o ile przeniesienie własności urządzenia ma nastąpić po zapłacie całości bądź części ceny za urządzenie;

c)otwarcia wobec klienta postępowania upadłościowego, restrukturyzacyjnego bądź postawienia go w stan likwidacji;

d)wywozu urządzenia za granicę;

e)dokonania naprawy lub modyfikacji urządzenia poza autoryzowanym przez Wnioskodawcę serwisem;

f)niepotwierdzenia przez klienta wykonania naprawy podpisem na protokole jej dokonania, gdy naprawa przeprowadzona została w miejscu montażu urządzenia;

g)użycia nieoryginalnych akcesoriów do urządzenia, w tym zasilacza;

h)niezapewnienia przez klienta swobodnego dostępu do urządzenia lub uniemożliwienia Wnioskodawcy przeprowadzenie oględzin lub naprawy urządzenia w warunkach zgodnych z zasadami BHP;

i)uszkodzenia/usunięcia numerów fabrycznych urządzenia uniemożliwiających ich odczytanie;

j)naruszenia zakazu przekazywania urządzenia podmiotowi trzeciemu - o ile taki zakaz został ustanowiony w umowie zawartej przez klienta z Wnioskodawcą;

k)zmiany lokalizacji urządzenia - o ile zakaz w tym zakresie został ustanowiony w umowie zawartej przez klienta z Wnioskodawcą.

Klient obowiązany jest do zgłoszenia wady lub uszkodzenia urządzenia w okresie obowiązywania gwarancji, pod rygorem utraty wynikających z niej uprawnień. Wady urządzenia zgłoszone Wnioskodawcy po upływie okresu gwarancji nie są objęte gwarancją, choćby zostały ujawnione w okresie gwarancji. Wady i uszkodzenia należy zgłaszać niezwłocznie po ich wykryciu, natychmiast przerywając eksploatację urządzenia, pod rygorem utraty uprawnień gwarancyjnych lub ograniczenia odpowiedzialności Wnioskodawcy z tytułu eksploatacji przez klienta urządzenia niesprawnego.

Po otrzymaniu potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia klient obowiązany jest zastosować się do wytycznych Wnioskodawcy, który może zwrócić się do klienta o:

• przedstawienie dodatkowych wyjaśnień;
• przedstawienie dokumentacji zdjęciowej;
• dostarczenie kompletnego urządzenia do autoryzowanego punktu serwisowego;
• przygotowanie urządzenia do oględzin/naprawy w miejscu jego montażu.

O ile Wnioskodawca nie zastrzeże inaczej, w przypadku konieczności dostarczenia przez klienta urządzenia do punktu serwisowego, urządzenie powinno zostać dostarczone Wnioskodawcy do jego serwisu, pod wskazany adres.

Każda naprawa urządzenia, zarówno w ramach gwarancji, jak i odpłatna, udokumentowana zostaje protokołem naprawy, który określa stwierdzone lub prawdopodobne przyczyny awarii, uszkodzone lub wadliwe elementy urządzenia i zakres dokonanej naprawy oraz stan urządzenia na dzień jej zakończenia. Części podlegające wymianie w ramach naprawy przechodzą na własność Wnioskodawcy.

Gwarancja ulega automatycznemu przedłużeniu o okres od dnia dokonania zgłoszenia gwarancyjnego, w przypadku gdy okazało się ono zasadne, do dnia dostawy naprawionego urządzenia. Nie dotyczy to okresu czasu, na jaki udostępnione zostało klientowi urządzenie zastępcze.

Pytanie

Wnioskodawca zwraca się z pytaniem, czy dokonywane przez niego bez pobierania odrębnego wynagrodzenia przekazania soczewek okularowych i urządzeń klientom – w ramach:

a) wymiany soczewek okularowych wadliwych na wolne od wad

b) wymiany urządzeń wadliwych na wolne od wad

c) wymiany soczewek okularowych progresywnych, niespełniających - z uwagi na brak adaptacji oka - oczekiwań użytkownika ostatecznego, na soczewki zwykłe

- w oparciu o ciążące na Wnioskodawcy zobowiązania z tytułu udzielonej klientom gwarancji jakości/gwarancji adaptacji, podlegają u Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj. czy powinien on w przypadku takich wydań towarów w ramach udzielonej gwarancji wystawiać faktury i wykazywać w JPK_V7M obrót i podatek należny z tego tytułu.

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przekazanie towarów w ramach udzielonej gwarancji, bez pobierania odrębnego wynagrodzenia, nie stanowi przedmiotu opodatkowania podatkiem VAT, jest to świadczenie wynikające z już opodatkowanej wcześniej transakcji sprzedaży towaru, a co za tym idzie Wnioskodawca nie powinien z tego tytułu wystawiać faktur ani wykazywać takich wydań towarów w JPK_V7M.

Uzasadnienie Państwa stanowiska

• Gwarancja w świetle przepisów prawa cywilnego

Zgodnie z art. 577 ust. 1 Kodeksu cywilnego udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu.

Obowiązki gwaranta mogą w szczególności polegać na:

• zwrocie zapłaconej ceny,
• naprawieniu rzeczy
• wymianie rzeczy na wolną od wad.

Jeżeli została udzielona gwarancja co do jakości rzeczy sprzedanej, poczytuje się w razie wątpliwości, że gwarant jest obowiązany do usunięcia wady fizycznej rzeczy lub do dostarczenia rzeczy wolnej od wad, o ile wady te ujawnią się w ciągu terminu określonego w oświadczeniu gwarancyjnym.

Termin gwarancji wynosi dwa lata, licząc od dnia, kiedy rzecz została wydana kupującemu, chyba że zastrzeżono inny termin. Gwarant jest obowiązany wykonać swoje obowiązki w terminie określonym w treści oświadczenia gwarancyjnego, a gdy go nie określono - niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni, licząc od dnia dostarczenia rzeczy przez uprawnionego z gwarancji.

• Dostawy towarów opodatkowane VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu tym podatkiem podlegają:

• odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
• eksport towarów;
• import towarów na terytorium kraju;
• wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
• wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Co do zasady dostawa towarów na terytorium kraju podlega opodatkowaniu VAT, gdy jest wykonywana odpłatnie.

Odstępstwem od tej zasady jest obowiązek opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów w przypadkach określonych w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Dotyczy to nieodpłatnego przekazania przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

• przekazania lub zużycia towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
• wszelkich innych darowizn

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

• Dostawa towaru w rozumieniu VAT a wymiana towaru w ramach gwarancji

Bezsporne jest, że wymiana towaru w ramach gwarancji ma charakter nieodpłatny, jednak czynność ta wynika z zawartej wcześniej, odpłatnej umowy sprzedaży. Zatem wydania towaru w ramach obowiązków wynikających z gwarancji nie można potraktować jako darowizny. Jest to wydanie już opłacone przez kupującego i opodatkowane podatkiem VAT przez sprzedającego, w ramach rozliczonej ceny za towar objęty gwarancją, określonej w umowie kupna-sprzedaży.

Obowiązek wymiany rzeczy z tytułu gwarancji na rzeczy wolne od wad wynika z zawartej umowy kupna-sprzedaży, której stronami są sprzedający i kupujący, oraz z przepisów Kodeksu cywilnego. Przysługujące kupującemu uprawnienia z tytułu gwarancji są zatem nierozerwalnie związane z transakcją sprzedaży i jako forma zabezpieczenia interesów nabywcy stanowią element stosunku prawnego, jaki łączy sprzedawcę oraz kupującego. Ewentualne świadczenia gwaranta wykonywane w razie ujawnienia się niezgodności rzeczy z umową, w szczególności wykrycia wad w okresie gwarancji - stanowią jedynie realizację jego zobowiązań z tytułu udzielonej gwarancji, mających na celu zapewnienie nabywcy rzeczy niezakłóconego i prawidłowego, zgodnego z przeznaczeniem rzeczy - korzystania z rzeczy sprzedanej. Świadczenia te nie mogą być zatem traktowane jako dodatkowe świadczenia dokonywane na rzecz nabywcy rzeczy w oderwaniu od transakcji sprzedaży rzeczy.

W konsekwencji świadczenie na rzecz nabywcy, polegające na nieodpłatnej wymianie wadliwego towaru w ramach gwarancji na nowy towar, nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż nie ma charakteru samoistnego, nie jest nową transakcją i objęte już zostało opodatkowaniem w ramach ceny za nabywany towar. Dostarczenie nowego towaru wolnego od wad w ramach gwarancji nie powinno być więc także dokumentowane fakturą ani wykazywane w JPK_V7M.

• Stanowiska organów podatkowych

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe:

• w interpretacji indywidualnej z 26 marca 2019 r. nr 0112-KDIL1-3.4012.41.2019.1.KB Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że:

 „(...) przysługujące nabywcy uprawnienia z tytułu gwarancji bądź rękojmi są nierozerwalnie związane z transakcją sprzedaży i jako forma zabezpieczenia interesów nabywcy stanowią element stosunku prawnego, jaki łączy sprzedawcę i kupującego. Oznacza to, że ewentualne świadczenia sprzedawcy obowiązanego do rękojmi bądź gwaranta wykonywane w razie ujawnienia się wad fizycznych rzeczy w okresie gwarancji bądź rękojmi stanowią jedynie realizację jego zobowiązań z tytułu rękojmi bądź udzielonej gwarancji mających na celu zapewnienie nabywcy rzeczy niezakłóconego korzystania z rzeczy sprzedanej w przypadku, gdy rzecz ta okaże się wadliwa. Świadczenia te nie mogą być więc traktowane jako dodatkowe świadczenia dokonywane na rzecz nabywcy rzeczy w oderwaniu od transakcji sprzedaży rzeczy. (...) świadczenie wykonywane przez Spółkę na rzecz klienta końcowego, polegające na nieodpłatnej wymianie uszkodzonego aparatu (...) na sprawne urządzenie w ramach opieki gwarancyjnej nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”;

• w interpretacji indywidualnej z dnia 30 stycznia 2019 r. nr 0112-KDIL1-3.4012.743.2018.1.KB Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że:

 „(...) w przypadku, kiedy nie doszło do zwrotu elementu urządzenia podlegającego wymianie gwarancyjnej, Spółka jest uprawniona do wydania reklamacyjnego towaru na wymianę. W konsekwencji w takim wypadku nie dochodzi do nieodpłatnego przekazania przez Spółkę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy zrównanego z dostawą towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a zatem czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…)”.

• w interpretacji indywidualnej z dnia 15 października 2018 r. nr 0114-KDIP1- 3.4012.451.2018.1.JF Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że:

 „(...) czynność wymiany towaru wadliwego no towar wolny od wad w przedmiotowej sprawie znajduje się poza zakresem opodatkowania VAT. Wykonanie ww. czynności stanowi bowiem dalszą część uprzednio wykonanego pierwotnego świadczenia. Spółka nie dokonała nowej sprzedaży towaru ani nie świadczyła dodatkowej odpłatnej usługi. Czynności te wynikają wyłącznie z uprzednio zawartej transakcji pomiędzy stronami. W rezultacie, Wnioskodawca nie uzyskuje z tytułu wydania towaru wolnego od wad wynagrodzenia, a zatem nie istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy wykonaną czynnością (wymiana towaru), a świadczeniem wzajemnym ze strony nabywcy towaru. W konsekwencji, nie zostały spełnione warunki do uznania przedmiotowej wymiany towaru w ramach gwarancji za odpłatną dostawę towaru w rozumieniu ustawy”.

• w interpretacji indywidualnej z dnia 30 czerwca 2016 r. nr ILPP2/4512-1-278/16-2/MW Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, że:

„czynność wymiany towaru wadliwego na towar wolny od wad w przedmiotowej sprawie znajduje się poza zakresem opodatkowania VAT. Wykonanie ww. czynności stanowi bowiem dalszą część uprzednio wykonanego pierwotnego świadczenia (sprzedaży maszyny rolniczej marki X model Y). Spółka nie dokonuje nowej sprzedaży towaru ani nie świadczy żadnej dodatkowej odpłatnej usługi. Czynności te wynikają wyłącznie z uprzednio zawartej transakcji pomiędzy stronami. (...) Podsumowując, wymiana w ramach gwarancji towaru wadliwego na podobny towar wolny od wad, który parametrami, wyposażeniem, jak również ceną odpowiada towarowi wadliwemu nie powoduje dla Wnioskodawcy nowych skutków na gruncie podatku od towarów i usług w postaci opodatkowania podatkiem VAT”.

• Stanowiska sądów administracyjnych

W świetle przedstawionych interpretacji indywidualnych kwestia braku opodatkowania wymiany gwarancyjnej towaru podatkiem VAT wydaje się bezdyskusyjna, stąd brak jest rozbudowanego orzecznictwa sądów administracyjnych w tym przedmiocie.

Wnioskodawcy znany jest jeden wyrok sądu administracyjnego w tym przedmiocie - wyrok WSA w Warszawie z dnia 25 listopada 2009 r. sygn. III SA/Wa 1148/09, w którym sąd stwierdził, że wymiana towarów na niewadliwe w ramach udzielonej gwarancji nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług reguluje ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwana dalej „ustawą”.

Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Art. 2 pkt 6 i 22 ustawy:

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Aby uznać daną dostawę towarów za odpłatną dostawę towarów, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą a odbiorcą towarów, a w zamian za dostawę towarów powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego dokonywana jest dostawa towarów, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dostawcy towarów.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług dostawa towarów podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy ma charakter odpłatny – z pewnymi wyjątkami dotyczącymi nieodpłatnych świadczeń zrównanych z czynnościami świadczonymi odpłatnie.

Art. 7 ust. 2 ustawy:

Z powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, a także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Art. 29a ust. 1 ustawy:

Art. 29a ust. 2 ustawy:

Art. 29a ust. 6 ustawy:

Dział XI ustawy poświęcony jest dokumentacji.

Art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od towarów i usług, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich jej elementów.

Art. 109 ust. 3 ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo producentem i dystrybutorem optycznych soczewek okularowych oraz dystrybutorem specjalistycznych urządzeń optycznych przeznaczonych do salonów optycznych. Państwa klientami są firmy prowadzące salony optyczne, sieci salonów optycznych i hurtownie optyczne.

W oparciu o zawierane z klientami umowy, udzielają Państwo gwarancji jakości na sprzedawane towary i produkty (soczewki okularowe i urządzenia specjalistyczne), wyłączając jednocześnie uprawnienia klientów z tytułu rękojmi. Z uprawnień z tytułu gwarancji może skorzystać:

• w odniesieniu do soczewek okularowych – Państwa klient (salon optyczny) albo ostateczny ich użytkownik (konsument),
• w odniesieniu do urządzeń – Państwa klient (salon optyczny).

W przypadku gwarancji jakości soczewek okularowych Państwa odpowiedzialność obejmuje wyłącznie wady fabryczne i materiałowe. Gdy uwzględniają Państwo roszczenia klienta (lub użytkownika końcowego), wymieniają Państwo soczewki dotknięte wadą na takie same, wolne od wad lub na soczewki o najbardziej zbliżonych i nie niższych parametrach.

W przypadku gwarancji adaptacji soczewek okularowych progresywnych, uprawniony z gwarancji ma prawo żądać, bez jakiejkolwiek dopłaty, wymiany takich soczewek na dwie pary soczewek jednoogniskowych lub jedną parę soczewek dwuogniskowych, jeżeli użytkownik ostateczny odczuwa dyskomfort w widzeniu podczas użytkowania soczewek progresywnych. Zaznaczyli Państwo, że soczewki zamienne są tańsze od soczewek progresywnych, zatem – w sytuacji wymiany soczewek progresywnych na zwykłe – pomiędzy Państwem a klientem (salonem optycznym) następuje rozliczenie finansowe: wystawiana jest faktura korygująca do faktury za wymieniane, niezaadaptowane (czyli bezwartościowe) soczewki progresywne, która obniża cenę zapłaconą przez klienta (salon optyczny) za soczewki progresywne do wysokości ceny za soczewki zamienne.

W przypadku urządzeń nabywanych od Państwa przez klientów (salony optyczne), jako gwarant zapewniają Państwo należytą jakość i sprawne działanie tych urządzeń pod warunkiem używania ich zgodnie z przeznaczeniem i zasadami określonymi w instrukcji obsługi. Odpowiadają Państwo wyłącznie za wady wynikłe z przyczyn tkwiących w urządzeniu oraz za uszkodzenia urządzeń, będące następstwem takich wad.

Jeśli stwierdzą Państwo zasadność zgłoszenia gwarancyjnego, są Państwo obowiązani dokonać nieodpłatnej naprawy urządzenia. Jeżeli naprawa urządzenia okazałaby się niemożliwa do dokonania, nieopłacalna, długotrwała bądź z innych przyczyn nieuzasadniona, mogą Państwo, wg swojego wyboru:

a)dokonać zwrotu ceny za urządzenie;

b)wymienić urządzenie na wolne od wad (pod warunkiem zwrotu wymienianego urządzenia).

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii braku opodatkowania czynności przekazania klientom bez wynagrodzenia – w ramach udzielonej gwarancji – soczewek okularowych, soczewek okularowych progresywnych i specjalistycznych urządzeń optycznych.

Stosunek gwarancyjny co do zasady jest elementem cywilistycznie rozumianej umowy sprzedaży. Aby więc określić jego zasadnicze cechy, należy powołać przepisy odrębne, które regulują to zagadnienie, tj. przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

Art. 535 Kodeksu cywilnego:

Art. 577 § 1-3 Kodeksu cywilnego:

Zatem obowiązek wymiany rzeczy z tytułu gwarancji wynika wprost z przepisów Kodeksu cywilnego. Źródłem powstania tego obowiązku jest umowa sprzedaży łącząca sprzedającego i kupującego oraz skutki przewidziane w tym zakresie w przepisach Kodeksu cywilnego.

Z powyższej analizy wynika, że przysługujące nabywcy uprawnienia z tytułu gwarancji są nierozerwalnie związane z transakcją sprzedaży i jako forma zabezpieczenia interesów nabywcy stanowią element stosunku prawnego, jaki łączy sprzedawcę i kupującego. Oznacza to, że ewentualne świadczenia gwaranta, wykonywane w razie ujawnienia się wad fizycznych rzeczy w okresie gwarancji, stanowią jedynie realizację jego zobowiązań z tytułu udzielonej gwarancji, które mają na celu zapewnienie nabywcy rzeczy niezakłóconego korzystania z rzeczy sprzedanej w przypadku, gdy rzecz ta okaże się wadliwa. Świadczenia te nie mogą być więc traktowane jako dodatkowe świadczenia dokonywane na rzecz nabywcy rzeczy w oderwaniu od pierwotnej transakcji sprzedaży rzeczy. Gwarant nie dokonuje nowej sprzedaży towaru ani nie świadczy żadnej dodatkowej odpłatnej usługi. Czynności te wynikają wyłącznie z uprzednio zawartej transakcji pomiędzy stronami.

W rezultacie, realizując obowiązki gwaranta, nie uzyskują Państwo wynagrodzenia z tytułu wydania towarów (soczewek lub urządzeń) wolnych od wad, a zatem nie istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy wykonaną czynnością (wymianą soczewek lub urządzeń) a świadczeniem wzajemnym ze strony nabywcy towaru. Wymiana wadliwych soczewek lub urządzeń na wolne od wad lub wymiana soczewek progresywnych niespełniających oczekiwań użytkownika ostatecznego stanowi kontynuację pierwotnej sprzedaży. W konsekwencji, nie są spełnione warunki do uznania przedmiotowej wymiany w ramach gwarancji za odpłatną dostawę towaru w rozumieniu ustawy.

Skoro zatem w przedmiotowej sprawie przekazują Państwo klientom soczewki lub urządzenia – nieodpłatnie w ramach realizacji swoich zobowiązań z tytułu udzielonej gwarancji – to nie dochodzi do odrębnej dostawy towarów w myśl art. 7 ust. 1 ustawy. Brak jest również podstaw do uznania przedmiotowego wydania towarów za nieodpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy i opodatkowania jej podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. A zatem czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, dokonywane przez Państwa przekazanie soczewek okularowych i urządzeń klientom bez pobierania odrębnego wynagrodzenia – w ramach:

a) wymiany soczewek okularowych wadliwych na wolne od wad

b) wymiany urządzeń wadliwych na wolne od wad

c) wymiany soczewek okularowych progresywnych, niespełniających - z uwagi na brak adaptacji oka - oczekiwań użytkownika ostatecznego, na soczewki zwykłe

- w oparciu o Państwa zobowiązania z tytułu udzielonej klientom gwarancji jakości lub odpowiednio gwarancji adaptacji, nie podlega i nie będzie podlegało u Państwa opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z tym, czynności te nie obligują / nie będą obligować Państwa do realizacji obowiązków wynikających z ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie fakturowania i wykazywania w plikach JPK_V7M.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. W interpretacji przyjęto jako element opisu sprawy wskazaną przez Państwa okoliczność, że wystawiają Państwo faktury korygujące z tytułu wymiany droższych soczewek progresywnych na tańsze soczewki zwykłe i nie rozpatrywano konsekwencji tej czynności na gruncie podatku od towarów i usług.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).