Interpretacja indywidualna z dnia 20 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.940.2023.2.MR

Otrzymane przez Pana odszkodowanie nie stanowi dla Pana przychodu zwolnionego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o PIT.

Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

• prawidłowe - w części dotyczącej zastosowania zwolnienia do odszkodowania wydatkowanego na wybudowanie domków wolnostojących oraz nabycia maszyn i urządzeń stanowiących środki trwałe;
• nieprawidłowe - w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 października 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 26 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych otrzymania odszkodowania z tytułu pożaru. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 12 grudnia 2023 r. (data wpływu 14 grudnia 2023 r.) oraz pismem z 19 stycznia 2024 r. (data wpływu 22 stycznia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jednoosobową działalność gospodarczą prowadzi Pan od stycznia 2001 r., w miejscowości (…) województwie (…), jest to działalność całoroczna i sezonowa. Przeważające PKD 56.10.Z restauracje i stałe placówki gastronomiczne oraz 554.20.Z obiekty noclegowe i turystyczne. Rozlicza się Pan w formie opodatkowania zasady ogólne - podatek liniowy, prowadzi Pan podatkową księgę przychodu i rozchodu. W ewidencji środków trwałych Pana firmy znajdował się obiekt gastronomiczny wraz z wyposażeniem. Obiekt gastronomiczny zgodnie z Polską Klasyfikacją Rodzajową Środków Trwałych zaliczony był do 1 grupy podgrupy 10 i rodzaju 109.

W skład obiektu gastronomicznego wchodziła kuchnia, restauracja-sala, bar, zaplecze, pomieszczenia sanitarne wraz z wyposażeniem i mieniem powierzonym. W dniu 10 kwietnia 2023 r. w nocy obiekt wraz z wyposażeniem spłonął i uległ całkowitemu zniszczeniu.

Całość majątku była ubezpieczona. Po złożeniu wniosku do zakładu ubezpieczeniowego otrzymał Pan odszkodowanie, na wysokość którego składa się:

Majątek - budynki 893.074,27 zł

Majątek- maszyny, urządzenia 450.000,00 zł

Majątek - ogródek piwny 18.841,28 zł

Mienie powierzone 10.667,16 zł

Środki obrotowe 5.883,60 zł

Podjął Pan decyzję o kontynuowaniu działalności w zakresie wynajmu. Otrzymane odszkodowanie zamierza Pan przeznaczyć na wybudowanie wolnostojących domków wraz z wyposażeniem jako zakwaterowanie turystyczne. Wolnostojące domki krótkotrwałego zakwaterowania wraz z wyposażeniem, zgodnie z klasyfikacją rodzajową środków trwałych mieszczą się w tym samym rodzaju, tj. 1 grupa 1 podgrupa 109, co posiadany wcześniej obiekt.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Otrzymane odszkodowanie zostanie przez Pana wydatkowane w 2024 roku.

Dokumenty, które posiada Pan to postanowienie o wszczęciu śledztwa w sprawie podpalenia przez osoby trzecie na szkodę pokrzywdzonego z dnia (…) 2023 r. wydane przez Prokuraturę Rejonową w (…). Jako osoba prowadząca działalność gospodarczą dołożył Pan wszelkich starań w celu ograniczenia ryzyka zaistnienia zdarzenia.

Zawarte ubezpieczenie z firmą ubezpieczeniową obejmowało zarówno majątek własny, jak również szkody w majątku obcym.

Posiadał Pan zabezpieczenie obiektu i wyposażenia przed pożarem, które wynika z obowiązujących przepisów prawa budowlanego oraz przepisów p.poż to jest: gaśnice, oznakowanie dróg p.poż, umieszczone w widocznym miejscu instrukcje postępowania w przypadku pożaru, oznakowanie dróg ewakuacyjnych, wszystkie te wymogi spełniałem. Dodatkowo obiekt był chroniony -monitorowany przez zewnętrzną firmę.

Z posiadanego wniosku prokuratury w sprawie, oraz z materiałów zebranych przez policję wynika, że pożar był wynikiem podpalenia, tak więc nie może być następstwem naruszenia przepisów przeciwpożarowych.

Odszkodowanie za pożar PZU wypłaciło na podstawie oględzin, ustalenia zakresu zniszczeń oraz dostarczonych wykazów mienia. Ubezpieczyciel zapoznał się również z materiałami i dokumentacją zebraną przez policję.

Odszkodowanie zostało Panu wypłacono 18 lipca 2023 r.

Wydatki sfinansowane odszkodowaniem nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Na pytanie organu, które z wymienionych przez Pana elementów objętych odszkodowaniem stanowiły środki trwałe i do jakiej klasyfikacji środków trwałych należały (grupa, podgrupa, rodzaj), udzielił Pan następującej odpowiedzi:

1)Główną pozycją środków trwałych stanowi obiekt gastronomiczny (budynek) w skład której wchodziła kuchnia, restauracja-sala, bar, zaplecze, pomieszczenia sanitarne, mieszczący się w gr. 1 rodzaj 109 KŚT.

2)Komputery, drukarki, terminal komputerowy - KŚT 491.

3)Chłodziarki, sprzęt chłodniczy, frytkownice, itp. - KŚT 486.

4)Kuchnie gazowe, płyty gazowe, itp. - KŚT 578.

5)Telewizory, pralka, suszarka, itp. - KŚT 808.

Na wybudowanie domów wolnostojących przeznaczy Pan całą otrzymaną kwotę odszkodowania 893.074,27 zł. Jest to kwota stanowiąca około 80% nakładów niezbędnych do wybudowania nowych domów zakwaterowania turystycznego.

Odszkodowanie majątek - maszyny, urządzenia w kwocie 450.000,00 zł zostanie w całości wydatkowana na ww. maszyny i urządzenia oraz wyposażenie (szafy, stoły, krzesła, sofy, lóżka, kanapy, lampy nocne, itp.), które ze względu na cenę zakupu poniżej 10 tys. zł nie stanowią środków trwałych, tylko wyposażenie. Urządzenia których wartość zakupu będzie wyższa niż 10 tys. zł będą środkami trwałymi.

Na odszkodowanie za ogródek piwny składają się: stoły ogrodowe, parasole, krzesła ogrodowe. Kwota z odszkodowania 18.841,28 zł zostanie wydatkowana na zakup sprzętu, urządzeń oraz wyposażenia tarasu i części wspólnych wybudowanych domów (sofy ogrodowe, stoły ogrodowe, leżaki, itp.).

Mienie powierzone musi Pan zwrócić w całości właścicielom powierzonego sprzętu, tj. firmom (…).

Przez wyposażenie zarówno w przypadku spalonego obiektu jak i w przypadku planowanej budowy rozumie Pan, wszystkie maszyny i urządzenia których wartość nie przekracza 10 tys. zł i które nie podnoszą wartości środka trwałego w tym przypadku domów zakwaterowania turystycznego. Wyposażenie to urządzenia, maszyny i sprzęt w postaci: komputerów, chłodziarek, wyposażenie nowej kuchni, stoły, kuchenki, patelnie, telewizory, pralka, suszarki, stoliki do pokoi, szafy, krzesła, itp.

Wyposażenie będzie środkiem trwałym, jeżeli jego wartość przekracza 10.000,00 zł. W pozostałych przypadkach będzie w ewidencji wyposażenia.

Zarówno amortyzacja środków trwałych jak i jednorazowo zamortyzowane wyposażenie w kwocie odpowiadającej otrzymanego odszkodowania nie będzie kosztem uzyskania przychodu.

Pytanie

Czy otrzymane odszkodowanie w całości, które zostanie wydatkowane na wybudowanie wolnostojących budynków oraz ich wyposażenie w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych (art. 21 ust. 1 pkt 29b)?

Pana stanowisko

Uważa Pan, że otrzymane odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej są otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanego z działalnością gospodarczą. Ustawa zwalnia z podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 29b) odszkodowania otrzymane z wyjątkiem odszkodowania za samochody osobowe, które zostały wydatkowane w roku podatkowym lub bezpośrednio po nim następującym na remont lub wytworzenie środka trwałego zaliczanego zgodnie z KŚT (klasyfikacją środków trwałych) do tego samego rodzaju, co środek trwały z którym związana była szkoda.

Wydatki poniesione na nowe obiekty nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i nie będą amortyzowane.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Co do zasady, do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej należą wszystkie przychody osiągane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, określone w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 tej ustawy.

Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Odszkodowanie stanowi zatem, co do zasady, przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie zaliczenie tego odszkodowania do danego źródła przychodów zależy od tego, czy odszkodowanie dotyczy składników majątku związanego z działalnością gospodarczą, czy też prywatnego (tj. niezwiązanego z taką działalnością). W sytuacji, gdy zostało ono przyznane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą winno stanowić przychód ze źródła określonego w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednak, jak stanowi art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są odszkodowania za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT) wydaną na podstawie odrębnych przepisów, zwaną dalej „Klasyfikacją”, do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była ta szkoda, przy czym przepis art. 23 ust. 1 pkt 45 stosuje się odpowiednio.

W art. 21 ust. 35a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych doprecyzowano, że:

Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 29b, stosuje się także do otrzymanego odszkodowania w części odpowiadającej wartości wydatków poniesionych przez podatnika na cele określone w tym przepisie od dnia powstania szkody do dnia otrzymania odszkodowania, w części niezaliczonej do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.

Literalne brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie pozostawia wątpliwości, że odszkodowanie za szkody w środku trwałym jest wolne od podatku, jeżeli zaistnieją warunki określone wprost w tym przepisie, tj. ma miejsce rzeczywiste wydatkowanie uzyskanego odszkodowania na wskazane cele: remont, zakup bądź wytworzenie środka trwałego oraz określony przedział czasu na to wydatkowanie: w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym. Z takiej konstrukcji przepisu wynika, że tylko niespełnienie jednego z tych warunków oznacza obowiązek opodatkowania uzyskanego odszkodowania z tytułu szkody w środkach trwałych.

Odszkodowanie otrzymane w wyniku zniszczenia środka trwałego powstałego na skutek zdarzeń losowych będzie przychodem zwolnionym od podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli zostaną spełnione łącznie wszystkie warunki określone w art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast niespełnienie jednego z tych warunków skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu uzyskanego odszkodowania.

Z opisu sprawy wynika, że jednoosobową działalność gospodarczą prowadzi Pan od stycznia 2001 r. Przeważające PKD 56.10.Z restauracje i stałe placówki gastronomiczne oraz 554.20.Z obiekty noclegowe i turystyczne. W ewidencji środków trwałych Pana firmy znajdował się obiekt gastronomiczny wraz z wyposażeniem. Obiekt gastronomiczny zgodnie z Polską Klasyfikacją Rodzajową Środków Trwałych zaliczony był do 1 grupy podgrupy 10 i rodzaju 109. W skład obiektu gastronomicznego wchodziła kuchnia, restauracja-sala, bar, zaplecze, pomieszczenia sanitarne wraz z wyposażeniem i mieniem powierzonym. W dniu 10 kwietnia 2023 r. w nocy obiekt wraz z wyposażeniem spłonął i uległ całkowitemu zniszczeniu. Całość majątku była ubezpieczona. Po złożeniu wniosku do zakładu ubezpieczeniowego otrzymał Pan odszkodowanie za zniszczone budynki, maszyny, urządzenia, ogródek piwny, mienie powierzone i środki obrotowe. Podjął Pan decyzję o kontynuowaniu działalności w zakresie wynajmu. Otrzymane odszkodowanie zamierza Pan przeznaczyć na wybudowanie wolnostojących domków wraz z wyposażeniem jako zakwaterowanie turystyczne.

Po złożeniu wniosku do zakładu ubezpieczeniowego otrzymał Pan odszkodowanie, na wysokość którego składa się:

Majątek - budynki 893.074,27 zł

Majątek- maszyny, urządzenia 450.000,00 zł

Majątek - ogródek piwny 18.841,28 zł

Mienie powierzone 10.667,16 zł

Środki obrotowe 5.883,60 zł

Wyjaśnił Pan, że otrzymał Pan odszkodowanie za obiekt gastronomiczny (budynek) (mieszczący się w gr. 1 rodzaj 109 KŚT), komputery, drukarki, terminal komputerowy (KŚT 491), chłodziarki, sprzęt chłodniczy, frytkownice (KŚT 486), kuchnie gazowe, płyty gazowe (KŚT 578), telewizory, pralka, suszarka (KŚT 808), które stanowiły środki trwałe.

Otrzymane odszkodowanie w wysokości 893.074,27 zł przeznaczy Pan na wybudowanie domów wolnostojących. Natomiast odszkodowanie w kwocie 450.000,00 zł otrzymane za maszyny i urządzenia zostanie w całości wydatkowana na maszyny, urządzenia oraz wyposażenie (szafy, stoły, krzesła, sofy, lóżka, kanapy, lampy nocne, itp.), które ze względu na cenę zakupu poniżej 10 tys. zł nie stanowią środków trwałych, tylko wyposażenie. Kwota z odszkodowania 18.841,28 zł za ogródek piwny zostanie wydatkowana na zakup sprzętu, urządzeń oraz wyposażenia tarasu i części wspólnych wybudowanych domów (sofy ogrodowe, stoły ogrodowe, leżaki, itp.).

Odnosząc powyższy opis sprawy do przedstawionych przepisów, stwierdzam, że otrzymane przez Pana odszkodowanie w wysokości 893.074,27 zł wydatkowane na wybudowanie w 2024 r. wolnostojących budynków, które zgodnie z klasyfikacją rodzajową środków trwałych mieszczą się w tym samym rodzaju, tj. 1 grupa 1 podgrupa 109, co posiadany wcześniej obiekt oraz odszkodowanie za majątek (maszyny i urządzenia) w części wydatkowanej na ww. maszyny i urządzenia stanowiące środki trwałe, stanowi dla Pana przychód zwolniony na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Pana w tej części jest prawidłowe.

Ustawa o podatku dochodowym przewiduje możliwość zwolnienia z opodatkowania odszkodowań za szkody powstałe w wyniku zniszczenia środka trwałego związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą na warunkach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto odszkodowanie za zniszczenia w środkach trwałych musi być wydatkowane na remont, zakup lub wytworzenie środka trwałego zaliczonego do tego samego rodzaju (KŚT), co środek trwały, z którym związana jest szkoda.

Część odszkodowania za majątek (maszyny i urządzenia) nie została przez Pana wydatkowana na środki trwałe należące do tego samego rodzaju, gdyż - jak Pan wskazał - zostanie wydatkowana na wyposażenie o wartości poniżej 10.000 zł niestanowiące środków trwałych. Natomiast odszkodowanie za majątek- ogródek piwny, mienie powierzone i środki obrotowe, nie dotyczy szkody w środku trwałym.

Zatem, otrzymane przez Pana odszkodowanie w ww. części nie stanowi dla Pana przychodu zwolnionego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Pana w ww. zakresie jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).