Wyrok WSA w Lublinie z dnia 21 kwietnia 2022 r., sygn. II SA/Lu 56/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Cylc-Malec Sędziowie Sędzia NSA Grażyna Pawlos-Janusz Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca) Protokolant Referent Natalia Kondraciuk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 r. sprawy ze skargi M. K. zarządcy nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym na decyzję Inspektor Nadzoru Budowlanego z dnia [...] listopada 2021 r. nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki obiektu budowlanego oddala skargę.

Uzasadnienie

Sygn. akt II SA/Lu [...]

Uzasadnienie

W dniu 24 września 2020r. do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego miasta Lublin wpłynęło zawiadomienie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Dyrektora Wschodniego Oddziału Terenowego z siedzibą w Lublinie o prowadzeniu na nieruchomości położonej w Lublinie przy ulicy [...] działalności polegającej na obrocie paliwami ciekłymi. Organ informował, że na nieruchomości wynajętej od O. sp. z o.o na otwartym placu prowadzony jest magazyn gazów palnych. W czasie przeprowadzonych w dniu 1 października 2020r. oględzin nieruchomości o nr. [...] ustalono, że wykonano na niej utwardzenie z kostki betonowej o wymiarach 22,80 m x 70,00 m, na którym składowane są butle gazowe w ilości co najmniej kilkuset sztuk. W części południowej przedmiotowej działki na paletach składowane są materiały budowlane: cegły, dachówki, elementy ogrodzeniowe. W części wschodniej działki znajdują się trzy słupy oświetleniowe. Na podstawie pisma z Wydziału Architektury i Budownictwa Urzędu Miasta Lublin organ ustalił, że w posiadanych rejestrach wydanych w latach 1988-2020 decyzji o pozwoleniu na budowę i rejestrach przyjętych zgłoszeń robót budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę nie odnaleziono zapisów dotyczących prowadzenia postępowań administracyjnych dla przedmiotowej działki, nie ma też informacji o prowadzeniu postępowań w sprawie samowolnie wykonanych robót budowlanych oraz dokumentacji dotyczącej ww. działki. W dniu 20 stycznia 2021r. Prokurent Spółki O. sp. z o.o złożył jednak decyzję z dnia 26 września 2007r. zatwierdzająca projekt budowlany i udzielający jej pozwolenia na budowę budynku usługowego o funkcji magazynowo handlowo – biurowej i ekspozycyjnej wraz z instalacjami wewnętrznymi, dróg wewnętrznych i parkingów na działkach nr [...], [...], [...] przy ulicy [...], [...] oraz na działkach nr [...], [...] i [...], a także decyzję z dnia 2 października 2009r. o pozwolenie na użytkowanie wspomnianego budynku wraz z instalacjami na działkach [...], [...] i [...] . Przedstawiono również rysunek utwardzenia powierzchni działki nr [...] oraz części działki nr [...] przy ulicy [...] dla potrzeb składowania materiałów budowlanych. Organ uznał, że na skutek utwardzenia terenu działki [...] powstał obiekt budowlany - plac składowy na butle gazowe i materiały budowlane, na budowę którego należało uzyskać pozwolenie na budowę. Tego rodzaju inwestycja nie została bowiem wymieniona w art. 29 ust. 1 prawa budowlanego. Organ wyjaśnił także, że decyzja z 26 września 2007r. nie obejmuje robót budowlanych w wyniku których powstał przedmiotowy plac składowy, sam inwestor nie występował o pozwolenie na jego budowę, nie występował także ze zgłoszeniem jego realizacji. Wobec powyższego organ pismem z dnia 2 marca 2021 r. zawiadomił strony o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w dniu 23 września 2020 r. w sprawie budowy na przedmiotowej działce z naruszeniem przepisów prawa budowlanego placu składowego na butle gazowe i materiały budowlane, a następnie postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2021r. (sprostowanym postanowieniem z dnia 27 kwietnia 2021 r. ) na podstawie art. 48 Prawa budowlanego postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2021 r. wstrzymał inwestorowi Omega Nowoczesne Materiały Budowlane Spółka z o.o. - roboty budowlane związane z budową placu składowego na butle gazowe i materiały budowlane na działce [...]. Jednocześnie organ I instancji poinformował o możliwości złożenia przez inwestora, wniosku o legalizację przedmiotowego obiektu budowlanego w terminie 30 dni od dnia doręczenia postanowienia o wstrzymaniu budowy. Wskazał również, iż uzyskanie decyzji o legalizacji przedmiotowego obiektu budowlanego będzie wiązało się z koniecznością wniesienia opłaty legalizacyjnej. W dniu 5 lipca 2021 r. organ przeprowadził ponowne oględziny działki, podczas której potwierdzony dotychczasowy stan jej zagospodarowania. Podczas kontroli nie stwierdzono prac rozbiórkowych. Wobec braku złożenia wniosku o legalizację organ decyzją z dnia 9 września 2021 r., nakazał Spółce rozbiórkę wykonanego z kostki betonowej placu składowego na butle gazowe i materiały budowlane o wymiarach 22,80 m x 70,00 m, razem z elementami składowymi ww. obiektu budowlanego: trzema słupami oświetleniowymi, instalacją elektryczną. Po rozpoznaniu odwołania Zarządcy w postępowaniu egzekucyjnym nieruchomości położonej w Lublinie przy ul. [...], powołanym postanowieniem Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego w Lublinie z dnia 30 sierpnia 2021r. Lubelski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Lublinie decyzję organu I instancji utrzymał w mocy. Organ odwoławczy podzielił jego stanowisko, że przedmiotowy plac składowy na butle gazowe i materiały budowalne został wykonany w warunkach samowoli budowlanej, bowiem stanowi niewątpliwie budowlę, której budowa nie została zwolniona przez ustawodawcę w art. 29-31 Prawa budowlanego z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, wobec czego zasadnym było wszczęcie procedury legalizacyjnej, określonej w art. 48 - 49e Prawa budowlanego. Organ wyjaśnił, że wyznacznikiem rozumienia utwardzenia powierzchni gruntu na działce budowlanej będącego urządzeniem budowlanym jest jego funkcja, polegająca na przyporządkowaniu tego urządzenia celom związanym ze sposobem korzystania z działki budowlanej, a utwardzona i ogrodzona przestrzeń, na której znajdują się przede wszystkim butle gazowe i materiały budowlane jest placem składowym. Z kolei plac składowy stanowi obiekt budowlany, wzniesiony (wybudowany) dla określonych celów użytkowych, z użyciem wyrobów budowlanych (art. 3 pkt 1 Prawa budowlanego). Artykuł 48 Prawa budowlanego reguluje kwestię samowoli budowlanej i możliwości jej legalizacji, co poprzedzone jest wydaniem postanowienia o wstrzymaniu budowy. Od wejścia w życie z dniem 19 września 2020 r. noweli z 13 lutego 2020 r. komentowany artykuł nie dotyczy już nakazu rozbiórki w drodze decyzji administracyjnej (kwestię tę po nowelizacji reguluje art. 49e Prawa budowlanego), a jedynie wstrzymania budowy w drodze postanowienia. W postanowieniu o wstrzymaniu budowy organ ma przy tym poinformować stronę o możliwości złożenia wniosku o legalizację obiektu budowlanego lub jego części, zwanego "wnioskiem o legalizację. Postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2021 r. organ I instancji wstrzymał roboty budowlane związane z budową placu składowego na butle gazowe i materiały budowlane na działce nr ewid. [...] o wymiarach placu składowego 70,00 m x 22,80 m. We wskazanym wyżej postanowieniu, organ I instancji poinformował strony o możliwości i sposobie legalizacji obiektu budowlanego. Zgodnie z art. 48 ust. 3 Prawa budowlanego w postanowieniu o wstrzymaniu budowy informuje się o możliwości złożenia wniosku o legalizację obiektu budowlanego lub jego części, zwanego dalej "wnioskiem o legalizację", oraz o konieczności wniesienia opłaty legalizacyjnej w celu uzyskania decyzji o legalizacji obiektu budowlanego lub jego części, 1 zwanej dalej "decyzją o legalizacji", oraz o zasadach obliczania opłaty legalizacyjnej. W terminie 30 dni od dnia doręczenia postanowienia o wstrzymaniu budowy inwestor, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego może złożyć wniosek o legalizację. Wniosek o legalizację można wycofać do dnia wydania decyzji o legalizacji. Jeżeli zostało wniesione zażalenie na postanowienie o wstrzymaniu budowy, termin, o którym mowa w ust. 1, biegnie od dnia, w którym to postanowienie stało się ostateczne (art. 48a ust. 1-3 Prawa budowlanego). Wobec braku wniesienia zażalenia na postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych stało się ostateczne i prawomocne. Organ zaznaczył, że podczas postępowania odwoławczego na etapie zaskarżenia decyzji o rozbiórce jest związany dotychczasowymi rozstrzygnięciami organu I instancji i nie ingeruje w nie, bowiem ewentualna możliwość interwencji była możliwa na etapie skutecznego zaskarżenia postanowienia o wstrzymaniu budowy przedmiotowego zbiornika. W sprawie inwestor nie złożył wniosku o legalizację, zatem zastosowanie miał art. 49e pkt.1 Prawa budowlanego zgodnie, z którym organ nadzoru budowlanego wydaje decyzję o rozbiórce obiektu budowlanego lub jego części w przypadku niezłożenia wniosku o legalizację w wymaganym terminie. Organ zaznaczył, że przepis ten nie pozostawia organowi luzu decyzyjnego w zakresie wydania decyzji o rozbiórce obiektu budowlanego lub jego części. Brak realizacji jednego z etapów, powoduje niemożność przejścia do kolejnego punktu procedury legalizacyjnej, doprowadzającym tym samym do wydania decyzji o rozbiórce obiektu.