Urlopy związane z rodzicielstwem – część 1

Katalog przysługujących pracownikom uprawnień związanych z rodzicielstwem od kilku lat nieustająco się powiększa. Jego stałym elementem są przysługujące rodzicom urlopy. Przez wiele lat można było wśród nich wyróżnić jedynie urlop macierzyński i wychowawczy, obecnie rodzice mogą skorzystać dodatkowo np. z urlopu ojcowskiego i rodzicielskiego. Przygotowaliśmy obszerne opracowanie, w którym szczegółowo omówimy kwestie urlopów przysługujących pracującym rodzicom. W części pierwszej odpowiemy m.in. na pytania: czy urlopy przysługują obojgu rodzicom, czy są obowiązkowe i jakie są uprawnienia pracowników w tej kwestii?

Urlop macierzyński

1. Przysługuje z mocy prawa, ma charakter nieprzerwany, a wykorzystanie jego określonych części jest obligatoryjne.
2. Złożenie wniosku o udzielenie go jest konieczne jedynie wtedy, gdy pracownica chce skorzystać z niego przed porodem.
3. Co do zasady pracownica musi wykorzystać po porodzie co najmniej 14 tygodni tego urlopu. Po tym czasie ma prawo zrezygnować z jego pozostałej części i wrócić do pracy, jeśli opiekę nad dzieckiem przejmie jego ojciec (a w niektórych sytuacjach inni najbliżsi członkowie rodziny).
4. Pracownica rezygnująca z urlopu musi złożyć do pracodawcy wniosek o dopuszczenie jej do pracy. Należy zrobić to w terminie nie krótszym niż 7 dni przed przystąpieniem do pracy.

5. Ojciec albo inny członek najbliższej rodziny muszą złożyć wniosek o udzielenie części urlopu niewykorzystanego przez matkę dziecka w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu. 

6. Jeśli matka w trakcie urlopu będzie przebywała w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, ma prawo przerwać urlop, jeżeli wykorzystała go po porodzie w wymiarze 8 tygodni.

Urlop rodzicielski

1. Przysługuje obojgu rodzicom-pracownikom.
2. Skorzystanie z niego ma charakter dobrowolny.
3. O udzielenie go trzeba złożyć wniosek w postaci papierowej albo elektronicznej, w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu.