Postanowienie NSA z dnia 5 kwietnia 2022 r., sygn. III OSK 655/22

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej K. C. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 25 czerwca 2021 r. sygn. akt III SA/Kr 383/21 o odrzuceniu skargi K. C. na czynność Rektora Uniwersytetu [...] w K. w przedmiocie nieprawidłowego przeprowadzenia egzaminu magisterskiego oraz nieprawidłowości przy wystawianiu ocen postanawia: 1. oddalić skargę kasacyjną; 2. odstąpić od zasądzenia kosztów postępowania kasacyjnego w całości.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie postanowieniem z 25 czerwca 2021 r., sygn. akt III SA/Kr 383/21 odrzucił skargę K. C. na czynność Rektora Uniwersytetu [...] w K. w przedmiocie nieprawidłowego przeprowadzenia egzaminu magisterskiego oraz nieprawidłowości przy wystawianiu ocen.

Sąd pierwszej instancji wskazał, że K. C. (dalej: "skarżąca") wniosła do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Krakowie skargę na czynność Rektora Uniwersytetu [...] w K. w przedmiocie nieprawidłowego przeprowadzenia egzaminu magisterskiego oraz nieprawidłowości przy wystawianiu ocen. W skardze szeroko opisała nieprawidłowe jej zdaniem postępowanie uczelni związane z przeprowadzeniem egzaminu magisterskiego oraz wystawiania poszczególnych ocen.

W odpowiedzi na skargę Rektor Uniwersytetu [...] wniósł o jej odrzucenie twierdząc, że brak jest aktu lub czynności, które to mogłyby podlegać kontroli sądu administracyjnego, nie ma też żadnego postępowania, w którym mógłby pozostawać w zwłoce.

W piśmie z [...] kwietnia 2021 r. skarżąca, pomimo wezwania Sądu, nie wskazała zaskarżonego aktu lub czynności, twierdząc, że zaskarża decyzję na podstawie art. 108 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. 2018 poz. 1668 z późn. zm.).

Sąd pierwszej instancji, badając kwestię dopuszczalności skargi stwierdził, że uczelnia wyższa jest podmiotem działającym w formie zakładu administracyjnego. Jest to jednostka organizacyjna niebędąca organem państwowym ani organem samorządu. Zakłady administracyjne zostały powołane do wykonywania zadań publicznych, przede wszystkim poprzez prowadzenie działalności usługowej i są uprawnione do nawiązywania stosunków administracyjnoprawnych. Zakład administracyjny (publiczny) jako jedna z form decentralizacji administracji publicznej nie podlega władzy hierarchicznej organów administracji rządowej i sprawuje funkcje administracji publicznej samodzielnie, korzystając z władztwa zakładowego. Istotę władztwa zakładowego stanowi zakres upoważnień dla organów zakładu do jednostronnego kształtowania stosunków prawnych z użytkownikami zakładu (w tym wypadku ze studentami), jak również z osobami, które znalazły się na terenie zakładu w innym charakterze. W zakładzie administracyjnym proces realizacji zadań publicznych przebiega w obrębie szeroko pojętej jego organizacji. Organy zakładu administracyjnego podejmują wobec jego użytkowników tzw. akty zakładowe, które mogą mieć charakter aktów zewnętrznych jak i wewnętrznych. Akty zakładowe wewnętrzne, co do zasady, nie podlegają kontroli instytucji zewnętrznych wobec uczelni, co wynika z przyznania tym zakładom szerokiej autonomii.