Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 2 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.1064.2023.1.MN

Obowiązki płatnika z tytułu wypłaty wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie Państwa obowiązków jako płatnika z tytułu opodatkowania wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązków płatnika z tytułu wypłaty wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (…) 2018 r. rozwiązali Państwo z pracownikiem, Panem Z. T., umowę o pracę w trybie art. 30 § 1 pkt 3 w związku z art. 52 § 1 ust. 1 ustawy Kodeks pracy (Dz. U. z 1974 r. nr 24, poz. 141 ze zm.), tj. ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych.

Pracownik wystąpił do Sądu Pracy z roszczeniem o stwierdzenie niezasadnego zastosowania wobec niego tzw. dyscyplinarki i przywrócenie na dotychczasowe stanowisko pracy oraz zasądzenie wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy po zwolnieniu.

Zgodnie z orzeczeniem Sądu I instancji ustalono, że rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę zostało dokonane niezgodnie z prawem.

Pracownik wyrokiem Sądu Rejonowego dla (…) Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, sygn. (…) został przywrócony do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy pod warunkiem podjęcia pracy w terminie 7 dni. Zasądzono również kwotę utraconego wynagrodzenia.

Od tego orzeczenia pracodawca wniósł apelację do Sądu Okręgowego (…), sygn. (…). Sąd II instancji utrzymał orzeczenie wydane w I instancji i orzekł uzupełniająco o wynagrodzeniu za pracę.

Naruszyli Państwo przepisy o rozwiązywaniu umów w tym trybie i zgodnie z żądaniem przywrócili Państwo pracownika do pracy na podstawie art. 56 § 1 Kodeksu pracy oraz wypłacili zasądzone wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, w tym trzykrotność miesięcznego wynagrodzenia pracownika na podstawie art. 57 § 1 Kodeksu pracy.

Od wypłaconego wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy naliczyli Państwo i odprowadzili składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalno-rentowe, chorobowe, wypadkowe), ubezpieczenie zdrowotne, FP i FGŚP oraz pobrali i odprowadzili zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Wobec przeciągającego się postępowania apelacyjnego pracownik został przywrócony do pracy po orzeczeniu z dnia (…) 2022 r., a wyroki nie obejmowały wynagrodzenia za ten okres, dlatego też doszło do ponownego procesu, którego przedmiotem było wynagrodzenie za okres od (…) 2018 r. do (…) 2022 r.

W toku postępowań Sądowych na rzecz pracownika tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy zasądzono następujące kwoty brutto tytułem zaległego wynagrodzenia:

  • Sąd I instancji sygn. akt (…) - Sąd Rejonowy dla (…) Wydział X Pracy i Ubezpieczeń Społecznych - wyrok z dnia (…) 2019 r. - kwotę (…) zł;
  • Sąd II instancji sygn. akt (…) - Sąd Okręgowy (…), VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych - wyrok z (…) 2022 r. - kwotę (…) zł;
  • Sąd I instancji, akt: (…) - Sąd Okręgowy (…), VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrok z (…) 2023 r. - kwotę (…) zł.

Ostatecznie wypłacono wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy łącznie z okresem oczekiwania na ostateczne rozstrzygnięcia Sądów (tj. okres od (…) 2018 r. do (…) 2022 r.) w kwotach netto, po potrąceniu przez pracodawcę jako płatnika składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalno-rentowe, chorobowe, wypadkowe), ubezpieczenie zdrowotne, FP i FGŚP oraz zaliczkę na podatek dochodowy.

Podstawą obliczenia wynagrodzenia stanowiła wartość miesięcznego wynagrodzenia pracownika brutto w wysokości (…) zł.

Wypłata zasądzonego wyrokiem Sądu I i II instancji (sygn. (…) oraz (…)) wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy nastąpiła (…) 2022 r. po potrąceniu składek i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Wynagrodzenie brutto stanowiła kwota (…) zł (… zł +… zł).

Wobec uwzględnienia powództwa w kolejnym postępowaniu Sąd Okręgowy (…) w orzeczeniu w sprawie o sygn. (…) uwzględnił okres pozostawania bez pracy pracownika w okresie od dnia (…) 2019 r. do dnia (…) 2022 r. zasądzona została tez kwota wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy w ww. okresie w wysokości (…) zł brutto.

Wypłata pozostałej części wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy nastąpiła (…) 2023 r. po potrąceniu składek i zaliczki na podatek dochodowy. Wynagrodzenie brutto stanowiła kwota (…) zł.

Pracownik wystąpił do Spółki z roszczeniem o zwrot naliczonych i potrąconych kwot z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz podatek dochodowy od osób fizycznych, gdyż w jego ocenie otrzymane świadczenie jest odszkodowaniem, a nie przychodem ze stosunku pracy.

W tym zakresie wnoszą Państwo o interpretację przepisów i wskazanie, czy prawidłowe jest Państwa stanowisko, zgodnie z którym kwoty zasądzone wyrokami Sądu tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy stanowią przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągnięty przez pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Pytanie

Czy kwoty zasądzone wyrokiem Sądu na rzecz pracownika z tytułu wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy na skutek przywrócenia pracownika do pracy stanowią przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jako takie podlegają oskładkowaniu i opodatkowaniu, a tym samym Państwo mają obowiązek jako Płatnik pobrania przedmiotowych potrąceń?

Przedmiotem niniejszej interpretacji są obowiązki płatnika związane z opodatkowaniem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.

Natomiast w zakresie obowiązków płatnika związanych z oskładkowaniem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Państwa stanowisko w sprawie

Powszechnie wiadomo, że kwoty wynagrodzenia zasądzone przez Sąd są wartościami wynagrodzeń brutto. Wypłacone wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy na podstawie wyroku Sądu nie jest formą odszkodowania, a jest wynagrodzeniem, którego pracownik na skutek nieprawidłowego rozwiązania umowy o pracę nie otrzymywał przez określony czas. Okres przerwy w wykonywaniu pracy na skutek rozwiązania stosunku pracy, uznanego przez Sąd za nieprawidłowy, do czasu przywrócenia do pracy pracownika wlicza się do okresu zatrudnienia, a przychód uzyskany za ten czasokres wynika ze stosunku pracy.

W Państwa ocenie, zgodnie z treścią art. 57 paragraf 1 Kodeksu pracy pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy - przysługuje WYNAGRODZENIE za czas pozostawania bez pracy. Wynagrodzenia tego nie można traktować jako odszkodowania za bezprawne rozwiązanie stosunku pracy przysługującego na podstawie art. 56 paragraf 1 Kodeksu pracy. Kodeks pracy wprowadza wyraźne rozgraniczenie pomiędzy wynagrodzeniem za czas pozostawania bez pracy, a odszkodowaniem. Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługuje wówczas, gdy orzeczono o przywróceniu do pracy (art. 57 par. 1 i 2 Kodeksu pracy), natomiast o odszkodowaniu można mówić w sytuacji, gdy rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, a pracownik nie żąda przywrócenia do pracy i do niej faktycznie nie powraca (art. 56 par. 1 Kodeksu pracy).

Tożsame stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 października 2008 r. sygn. akt I UK 82/08, zgodnie z którym wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy wypłacone pracownikowi przywróconemu do pracy po jej podjęciu stanowi przychód podlegający obciążeniu składką na ubezpieczenia społeczne według przepisów ubezpieczeniowych obowiązujących w dacie wypłaty tego wynagrodzenia oraz opodatkowaniu.

Odnosząc się do przepisów podatkowych zgodnie z art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródło przychodów stanowi stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 u.p.d.o.f. osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Natomiast Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w § 2 poz. 1 wymienia enumeratywnie przychody, które nie stanowią podstawy wymiaru składek.

W punkcie 3 wymienione zostały odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Jak wskazał ZUS w interpretacji indywidualnej z 23 kwietnia 2019 r. (znak ...), przepis ten stosuje się tylko w sytuacji, gdy: „(...) wypłata odprawy, odszkodowania, rekompensaty pozostaje w bezpośrednim oraz nierozerwalnym związku z faktem wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy. Zatem ustanie zatrudnienia jest jedyną przyczyną wypłaty przez pracodawcę takiego świadczenia”.

Nadmienić należy, że kwalifikując przedmiotowe świadczenie do przychodu ze stosunku pracy działają Państwo na rzecz pracownika, którego przywrócono do pracy. W konsekwencji brak odprowadzenia składek będzie skutkowało zaniżeniem świadczeń emerytalno-rentowych w przyszłości.

W związku zakwalifikowaniem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy za przychód ze stosunku pracy nie można zastosować zwolnienia podatkowego wynikającego z 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy p.d.o.f, gdyż dotyczy ono odszkodowań.

Mają Państwo świadomość, iż istnieje orzecznictwo sądów administracyjnych prezentujące stanowisko zdecydowanie odbiegające od przyjętych zwyczajów potwierdzonych orzeczeniem Sądu Najwyższego.

Zgodnie z kwestionowanym przez Państwa stanowiskiem NSA - wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy jest traktowane jak odszkodowanie za szkodę, jaką poniósł pracownik w wyniku utraty wynagrodzenia za pracę wskutek niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy (wyrok NSA z 27 maja 2021 r., sygn. akt II FSK 3420/18, wyrok WSA w Warszawie z 20 października 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 295/21).

W Państwa ocenie stanowisko prezentowane przez NSA we wskazanych powyżej orzeczeniach jest sprzeczne:

  • z treścią art. 57 paragraf 1 Kodeksu pracy;
  •  się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z informacji przedstawionych przez Państwa wynika, że:

1.w dniu (…) 2018 r. rozwiązali Państwo z pracownikiem umowę o pracę w trybie art. 30 § 1 pkt 3 w zw. z art. 52 § 1 Kodeksu pracy;

2.pracownik wystąpił do Sądu Pracy z roszczeniem o stwierdzenie niezasadnego zastosowania wobec niego zwolnienia, przywrócenie na dotychczasowe stanowisko pracy oraz zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy;

3.zgodnie z orzeczeniami Sądów I i II instancji pracownik został przywrócony do pracy oraz wypłacili mu Państwo zasądzoną kwotę utraconego wynagrodzenia.

Powzięli Państwo wątpliwość, czy wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy stanowi dla pracownika przychód ze stosunku pracy, a co za tym idzie - czy na Państwu ciążą obowiązki płatnika.

Obowiązki płatnika

W myśl art. 32 ust. 1 ww. ustawy:

Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.

Stosownie do art. 38 ust. 1 cytowanej ustawy:

Płatnicy, o których mowa w art. 32-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.

Aby zatem ocenić, czy ciążą na Państwu obowiązki płatnika, należy przeanalizować, czy wypłata wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy spowoduje powstanie u pracownika przychodu ze stosunku pracy.

Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140), z wyjątkiem:

a) określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c) odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy:

Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465) stanowi, że:

Ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Podkreślić należy, że ww. zwolnienie jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. W związku z tym, tylko otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia wynikającego z przepisów prawa pracy pozwala na zastosowanie zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy jednoczesnym braku wyłączeń, o jakich mowa w lit. a)-g) tego przepisu.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Jednocześnie względy spójności systemu prawa uzasadniają, aby kryteria rozumienia pojęć niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, miały w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Konieczne staje się zatem zastosowanie wykładni systemowej zewnętrznej i odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek, jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

W Kodeksie cywilnym świadczenie odszkodowawcze wynika głównie z tytułu odpowiedzialności deliktowej (art. 415 i następne) lub odpowiedzialności kontraktowej (art. 471 i następne), a więc jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Powyższe regulacje, mają również zastosowanie do przepisów prawa pracy, choć w ograniczonym zakresie.

Jak stanowi bowiem art. 300 Kodeksu pracy:

W sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy.

Powyższe oznacza, że przepisy Kodeksu cywilnego wybrane do zastosowania w prawie pracy (stosunku pracy) nie mogą się sprzeciwiać ogólnym normom prawa pracy, mającym podstawowe znaczenie dla regulacji stosunków pracy.

Przepisy Kodeksu pracy, posługują się terminami „odszkodowanie” oraz „zadośćuczynienie” w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 45, art. 56, art. 99 Kodeksu pracy).

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje Kodeks pracy.

Zgodnie z art. 52 § 1 Kodeksu pracy:

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

1)ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;

2)popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;

3)zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

W myśl art. 45 § 1-3 ww. Kodeksu:

§ 1. W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

§ 2. Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.

§ 3. Przepisu § 2 nie stosuje się do pracowników, o których mowa w art. 39 i 177, oraz w przepisach szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę, chyba że uwzględnienie żądania pracownika przywrócenia do pracy jest niemożliwe z przyczyn określonych w art. 411; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.

Stosownie do art. 47 Kodeksu pracy:

Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące - nie więcej niż za 1 miesiąc. Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w art. 39, albo z pracownicą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy; dotyczy to także przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem - ojcem wychowującym dziecko lub pracownikiem - innym członkiem najbliższej rodziny, o którym mowa w art. 1751 pkt 3, w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego.

W myśl natomiast art. 471 ww. Kodeksu:

Odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Zgodnie zaś z art. 56 § 1 ww. Kodeksu:

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

W myśl art. 57 § 1 ww. Kodeksu:

Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 3 miesiące i nie mniej niż za 1 miesiąc.

Z powyższych regulacji wynika, że zgodnie z art. 57 § 1 Kodeksu pracy, pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. Wynagrodzenia tego nie można traktować jako odszkodowania za bezprawne rozwiązanie stosunku pracy przysługującego na podstawie art. 56 § 1 Kodeksu pracy. Kodeks pracy wprowadza wyraźne rozgraniczenie pomiędzy wynagrodzeniem za czas pozostawania bez pracy, a odszkodowaniem. Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługuje wówczas, gdy orzeczono o przywróceniu do pracy (art. 57 § 1 Kodeksu pracy), natomiast o odszkodowaniu można mówić w sytuacji, gdy rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów, a pracownik nie żąda przywrócenia do pracy (art. 56 § 1 Kodeksu pracy).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Państwa pracownik został przywrócony do pracy, a wypłacone mu kwoty nie były odszkodowaniem, a wynagrodzeniem za czas pozostawania bez pracy.

Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy jest świadczeniem związanym bezpośrednio ze stosunkiem pracy. Kwota wypłaconego wynagrodzenia stanowi więc przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 maja 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 2029/07. W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że:

(…) pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie, przy czym zasadą jest wybór roszczenia przez pracownika. Zgodnie z art. 57 Kodeksu pracy pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za trzy miesiące i nie mniej niż za 1 miesiąc. Zdaniem Sądu nie ulega wątpliwości, iż zasądzone na rzecz skarżącej wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy, w związku z jej przywróceniem do pracy, nie jest odszkodowaniem i nie ma charakteru odszkodowawczego. Odmienna - zgodna z wnioskiem strony – kwalifikacja rzeczonego świadczenia stawiałaby skarżącą w korzystniejszej sytuacji od tych, którzy podatek od przychodu ze stosunku pracy uiścili, a tym samym stałaby w sprzeczności z zasadą powszechności i równości opodatkowania gwarantowaną w art. 84 Konstytucji.

W wyroku z dnia 18 lutego 2010 r. sygn. akt II FSK 1504/08 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że:

Z treści uzasadnienia wyroku wynika, że w sprawie miał zastosowanie art. 55 Kodeksu pracy, w myśl którego, skarżącej przysługiwało roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. Wybór roszczenia pozostawiono woli skarżącej. W sytuacji, gdy zdecydowała się ona na podjęcie pracy w wyniku przywrócenia do niej, przysługiwało jej wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 3 miesiące i nie mniej niż za 1 miesiąc. Świadczenie, o którym mowa, nie było więc odszkodowaniem w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f., lecz wynagrodzeniem za okres pozostawania bez pracy.

Ponadto, w wyroku z dnia 8 marca 2016 r. sygn. akt II FSK 3966/13 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że:

Reasumując należy stwierdzić, że wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy nie jest odszkodowaniem, uprawniającym do zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. (por. wyroki NSA: z dnia 18 lutego 2010 r., sygn. akt II FSK 1504/08 oraz z 21 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 2918/12).

Zatem wypłacone pracownikowi wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy, w związku z jego przywróceniem do pracy, nie jest odszkodowaniem ani zadośćuczynieniem, lecz stanowi przychód ze stosunku pracy.

W konsekwencji, Państwo jako płatnik wypłacając to świadczenie powinniście pobrać i odprowadzić z tego tytułu zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00