Interpretacja indywidualna z dnia 30 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.1040.2023.3.AC

Zaniechanie poboru podatku od umorzonej części kwoty kredytu przeznaczonej na zakup i remont nieruchomości oraz podatek od części umorzonego refinansowanego kredytu.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku z tytułu umorzonego w części zadłużenia kredytowego. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z dnia 17 stycznia 2024 r. (wpływ 17 stycznia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wraz z ówczesną narzeczoną M.S. (obecnie M.B.), 26 września 2006 roku zawarliście Państwo z (…) Bank (…) Umowę Kredytu Budowlano-Hipotecznego nr (…) na kwotę (…) CHF. W umowie kredytowej, kwota została wskazana w CHF. Umowę zawarli Państwo jako konsumenci. Pkt. 4. Umowy kredytowej mówi o celach udzielonego kredytu: „4. Przeznaczenie Kredytu: 1) sfinansowanie kosztów zakupu nowobudowanego lokalu mieszkalnego od Inwestora Zastępczego 2) remont Kredytowanej Nieruchomości 3) refinansowanie wniesionego wkładu własnego.” Jako refinansowanie wniesionego wkładu własnego należy rozumieć zwrot środków wpłaconych przez Państwa jako zaliczka na poczet zakupu lokalu, w ramach realizacji Umowy przedwstępnej, zawartej z Inwestorem Zastępczym związanej z zakupem wspomnianej wcześniej, Kredytowanej Nieruchomości.

Z pomocą ww. kredytu nabyli Państwo od Inwestora Zastępczego (Dewelopera) i wykończyli mieszkanie znajdujące się w (…), w udziałach po 1/2, co zostało potwierdzone aktem notarialnym ustanowienia odrębnej własności lokalu, umową sprzedaży lokalu i umową sprzedaży udziału we współużytkowaniu wieczystym nieruchomości Rep. A nr (…) z dnia 2 marca 2007 roku. Do mieszkania przynależy piwnica, która objęta jest tą samą księgą wieczystą i wliczona jest do powierzchni nieruchomości.

Lokal mieszkalny został zakupiony w celu zaspokojenia Państwa potrzeb mieszkaniowych i zamieszkuje w nim Pan do dnia dzisiejszego, razem z żoną i dwójką małoletnich dzieci. Prowadził Pan z ówczesną narzeczoną (a obecnie żoną) i prowadzi nadal wspólne gospodarstwo domowe.

W dniu 27 września 2008 roku zawarł Pan związek małżeński i do dnia dzisiejszego w nim pozostaje w ustroju majątkowym wspólności majątkowej małżeńskiej. W nieruchomości była już wcześniej i jest obecnie zarejestrowana Pana jednoosobowa działalność gospodarcza, która na chwilę obecną jest zawieszona.

Obecnie prowadzi Pan rozmowy z bankiem (…) Bank (…) w zakresie zawarcia ugody. Z treści proponowanych, ogólnych warunków zawarcia ugody z dnia 7 listopada 2023 roku wynika: „Założenia: Strony dokonują przewalutowania na PLN aktualnego zadłużenia z tytuły kredytu, a następnie umorzenia części kredytu, co odpowiada sytuacji jakby kredyt został przewalutowany po kursie - 1,2100 CHF/PLN. Proponowane warunki ugody: Za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia Kredytobiorcy po zawarciu Ugody dot. Umowy kredytu nr (…). Strony przyjmą, że:- kredyt pozostający do spłaty zostanie przewalutowany na PLN - część aktualnego zadłużenia z tytułu kredytu zostanie umorzona, - kredyt w PLN będzie oprocentowany w oparciu o: - zmienną stopę procentową, na podstawie sumy wskaźnika referencyjnego WIBOR 6M (zmiennego w okresie kredytowania) i marży w wysokości 1,0000% (stałej w okresie kredytowania), lub - stałą stopę procentową w wysokości 7,38% do końca okresu kredytowania, Wybór stopy procentowej należeć będzie do Kredytobiorcy - podstawowym zabezpieczeniem kredytu będzie hipoteka w walucie PLN (nastąpi zmiana wysokości i waluty dotychczasowej hipoteki/hipotek z hipoteki ustanowionej w walucie CHF na hipotekę w walucie PLN, bez zmiany przedmiotu obciążenia) - zachowane zostaną pozostałe warunki kredytu wynikające z Umowy, w tym okres kredytowania, terminy i system spłat kredytu (raty równe) Szacunkowe skutki finansowe dla Kredytobiorcy po zawarciu ugody: Według stanu na dzień 7 listopada 2023 r. - kwota aktualnego zadłużenia na dzień wydania propozycji: (…) CHF, - różnica w saldzie kredytu do spłaty (kwota do umorzenia): (…) CHF, - saldo kredytu do spłaty po przeliczeniu na PLN: (…) PLN wysokość nowej raty z oprocentowaniem zmiennym: około (…) PLN, - wysokość nowej raty (pierwszej raty w przypadku rat malejących) z oprocentowaniem stałym do końca okresu kredytowania: około (…) PLN”.

Czeka Pan obecnie na wyznaczenie terminu mediacji i jest wstępnie zainteresowany zawarciem ugody z bankiem. Jeżeli terminy mediacji i dalszy proces rozmów z bankiem na to pozwolą, to zawarcie ugody nastąpi w najbliższych miesiącach - najpóźniej w 2024 roku. Umorzenie części kredytu miałoby dotyczyć obojga kredytobiorców.

Kredyt którego dotyczy zapytanie jest jedynym kredytem hipotecznym jaki kiedykolwiek zaciągnął Pan z żoną.

Kredyt przeznaczony był na sfinansowanie zakupu i remontu/wykończenia tylko jednej nieruchomości/jednej inwestycji mieszkaniowej.

Nie korzystał Pan do tej pory (ani żona) z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Zgodnie z wzorem umowy ugody:

„Strony zgodnie postanawiają, że kwota zadłużenia z tytułu Umowy, wynosząca kwota CHF będzie przeliczona na walutę polską (PLN) po średnim kursie walut obcych ogłaszanym przez NBP ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień zawarcia ugody.

Strony zgodnie postanawiają, że po przewalutowaniu zostanie dokonane umorzenie części zadłużenia z tytułu kredytu, o którym mowa w ppkt 2.1, w wysokości odpowiadającej sytuacji jakby to zadłużenie zostało przewalutowane po kursie [kurs] CHF/PLN”.

Ugoda prowadzi do zmiany waluty kredytu oraz umorzeniu części zadłużenia.

Poniżej fragmenty z treści wzoru ugody:

„Strony potwierdzają, że miały wolę zawarcia Umowy w dacie jej zawarcia, oraz oświadczają, że mają wolę utrzymania jej w mocy przez cały okres kredytowania, z uwzględnieniem zmian wynikających z niniejszej Ugody.”

„Strony oświadczają, że po zawarciu Ugody zachowana zostaje tożsamość wierzytelności wynikającej z Umowy oraz jej zabezpieczeń, po jej przewalutowaniu na warunkach niniejszej Ugody. Przy zawieraniu Ugody strony nie mają zamiaru umorzenia dotychczasowego stosunku zobowiązaniowego powstałego na skutek zawarcia Umowy i wykreowania w jego miejsce nowego stosunku. Zawarcie niniejszej Ugody nie stanowi odnowienia w rozumieniu art. 506 § 1 k.c.”

Przewalutowanie kredytu zostanie przeprowadzone na podstawie zawartej umowy ugody.

Kredyt zabezpieczony jest hipoteką na mieszkaniu, którego zakupu i wykończenie zostało sfinansowane przedmiotowym kredytem.

Bank (…) według Pana wiedzy podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Pierwotnie umowa zawierana była z (…) Bankiem, którego następcą prawnym jest Bank (…) - kredyt został udzielny przez podmiot podlegający nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym i był uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Zgodnie z zawartą umową kredytową wszyscy kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie.

Fragment wzoru ugody opisuje kwotę do umorzenia następująco:

„Bank zwalnia Kredytobiorcę z długu (umarza zadłużenie Kredytobiorcy) w zakresie kwoty X PLN - na ww. kwotę składa się kwota X PLN kapitału bieżącego (nie wymagalnego), kwota X PLN kapitału przeterminowanego (wymagalnego), kwota X PLN odsetek zapadłych niespłaconych (wymagalnych), kwota X PLN odsetek zapadłych podwyższonych (wymagalnych). Kredytobiorca oświadcza, że to ww. zwolnienie z długu przyjmuje.”

Według Pana wiedzy nie posiada Pan na ten moment żadnego zadłużenia przeterminowanego wobec banku i żadnych opłat do poniesienia, które miałyby podlegać umorzeniu, ale gdyby się pojawiły to mogą zostać uwzględnione w umarzanej kwocie zgodnie z powyższymi zapisami wzoru ugody.

Zasady naliczania odsetek karnych są zapisane w pierwotnej umowie kredytowej/ regulaminie.

Pytanie

Czy w związku z zawarciem potencjalnej ugody z Bankiem, w ramach której Bank umorzy część kredytu, umorzona kwota (przychód) będzie objęta zwolnieniem podatkowym, o którym mowa w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym na cele mieszkaniowe?

Pana stanowisko w sprawie

Bazując na pozyskanej dotychczas wiedzy, w Pana ocenie, w części kwoty umorzenia, proporcjonalnie odpowiadającej kwotom przeznaczonym na zakup i remont/wykończenie kredytowanej nieruchomości w stosunku do całego kredytu, spełnia Pan wszystkie warunki określone w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, dlatego urząd skarbowy zaniecha poboru podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu umorzenia przez Bank części kwoty przedmiotowego kredytu w części proporcjonalnie odpowiadającej kwocie przeznaczonej na sfinansowanie zakupu i remontu/wykończenia kredytowanej nieruchomości.

Bazując na pozyskanej dotychczas wiedzy, w Pana ocenie, w części kwoty umorzenia, proporcjonalnie odpowiadającej kwocie kredytu przeznaczonej na refinansowanie wniesionego wkładu własnego w stosunku do całego kredytu, nie spełnia Pan warunków określonych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, dlatego od kwoty umorzenia odpowiadającej proporcjonalnie kwocie przeznaczonej na refinansowanie wkładu własnego, powinien Pan odprowadzić podatek dochodowy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Umorzenie wierzytelności

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy,

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wskazał Pan, że w wyniku zawarcia ugody z bankiem, bank umorzy Panu część istniejącego zadłużenia.

Tym samym, umorzoną Panu kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592) zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. 2022 poz. 2743):

1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego

5.Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).

6.Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

7.W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenianiemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Przedstawił Pan informacje, z których wynika, że:

1.26 września 2006 r. podpisał Pan wraz z żoną (ówczesną narzeczoną) umowę kredytu budowlano-hipotecznego;

2.2 marca 2007 r. nabył Pan wraz z żoną (ówczesną narzeczoną) lokal mieszkalny;

3.powyższy kredyt został przeznaczony na finansowanie części kosztów nabycia nieruchomości oraz na refinansowanie wniesionego wkładu własnego, tj. zwrot kosztów wpłaconych przez Pana i ówczesną narzeczoną na poczt zakupu lokalu mieszkalnego;

4.bank zaproponował zawarcie ugody, na mocy której umorzy Panu istniejące zadłużenie.

Powziął Pan wątpliwość, czy z tytułu umorzenia tego zadłużenia będzie Pan mógł skorzystać z zaniechania poboru podatku.

Główną przesłaną do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie tego kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika wymieniony w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty - jest to wyliczenie enumeratywne.

Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”.

Pana skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Z opisu sprawy wynika, że zakupił Pan wraz z żoną lokal mieszkalny, w celu zaspokojenia Państwa potrzeb mieszkaniowych (w lokalu tym zamieszkuje Pan wraz z żoną i dwójką małoletnich dzieci).

Zatem wymogi, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały spełnione, a tym samym została spełniona główna przesłanka do skorzystania z zaniechania poboru podatku - cel mieszkaniowy.

Wskazał Pan, że zaciągnięty przez Pana i Pana żonę kredyt został przeznaczony zarówno na nabycie i remont lokalu mieszkalnego, jak i refinansowanie wniesionego przez Państwa wkładu własnego na zakup ww. lokalu.

Pojęcia kredyt refinansowy i kredyt na refinansowanie nie są tożsame.

Zaciągnięcie kredytu na refinansowanie jest to zdarzenie rozumiane jako operacja pieniężna, polegająca na wykorzystaniu zewnętrznych funduszy pieniężnych w celu zastąpienia środków pierwotnie wydatkowanych na jakiś cel.

Pojęcie kredyt refinansowy implikuje konieczność wcześniejszego zaciągnięcia kredytu, aby później możliwym było zaciągnięcie kredytu refinansowego na jego spłatę. Zatem czynność refinansowania zakupu kredytem hipotecznym należy odróżnić od zaciągnięcia kredytu refinansowego. Kredyt refinansowy przeznaczony jest na spłatę wcześniej zaciągniętego kredytu hipotecznego i jest on zabezpieczony na podstawie wartości aktualnie posiadanej nieruchomości. Natomiast zwrot „refinansowanie” oznacza operację pieniężną polegającą na uzyskaniu zewnętrznych źródeł finansowania w celu zastąpienia środków własnych, które zostały wydatkowane na jakiś cel. W rezultacie, pierwotnie wydatkowane środki pieniężne mogą być niejako „ponownie” wykorzystane na dowolny cel. Środki z kredytu na refinansowanie niejako zastępują środki uprzednio wydatkowane z własnych zasobów.

Analizowane zaniechanie może mieć zastosowanie w przypadku umorzenia kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub w przypadku umorzenia kredytu refinansowego w sytuacji, gdy został on zaciągnięty na refinansowanie (zastąpienie) kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na te wydatki.

Przepis ten nie odnosi się natomiast do kredytów hipotecznych zaciągniętych na refinansowanie środków własnych poniesionych na zakup nieruchomości. Tego rodzaju wydatek nie został wymieniony w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem w przypadku uzyskania przez Pana przychodu wynikającego z umorzenia zadłużenia w części, w jakiej kwota z kredytu została zaciągnięta na refinansowanie wkładu własnego na zakup lokalu mieszkalnego - nie dojdzie do zaniechania poboru podatku dochodowego.

Będzie Pan zobowiązany do opodatkowania tego przychodu i wykazania go w zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy, w którym osiągnięty zostanie przychód, tj. za rok w którym dojdzie do umorzenia zobowiązania dotyczącego wydatku poniesionego na refinansowanie wkładu własnego na zakup lokalu mieszkalnego.

Natomiast w odniesieniu do przychodu wynikającego z umorzenia zadłużenia z tytułu kapitału i odsetek umownych w części, w jakiej kwota z kredytu została zaciągnięta na nabycie i remont lokalu mieszkalnego - może Pan skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego.

Nie będzie Pan zatem zobowiązany do opodatkowania tego przychodu i wykazania go w zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy, w którym osiągnięty zostanie przychód, tj. za rok w którym dojdzie do umorzenia zobowiązania dotyczącego wydatku poniesionego na zakup lokalu mieszkalnego.

Zatem Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Skoro stroną wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pan, to ta interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla Pana żony.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).