Interpretacja indywidualna z dnia 26 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.858.2023.2.IK

Zwolnienie z opodatkowania świadczonych usług.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w kwestii zwolnienia z opodatkowania świadczonych przez Państwa usług.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 stycznia 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca współpracuje z firmą S. Sp. z o.o. (…), która pozyskuje kapitał od inwestorów na rozwój biznesu. Wnioskodawca dostarcza jej tylko i wyłącznie kontakty inwestycyjne. Zgodnie z umową, Wnioskodawca świadczy dla nich usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych. Poniżej dokładne zapisy nt. świadczonych usług z umowy. Zleceniodawca zleca Zleceniobiorcy, a Zleceniobiorca zobowiązuje się do świadczenia usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych w zakresie określonym w ustępie 2 niniejszego paragrafu. Zakres przedmiotowy niniejszej Umowy obejmuje: a) przedstawienie ogólnych informacji o działalności Zleceniodawcy; b) pozyskiwanie przyszłych pożyczkodawców zainteresowanych zawarciem umowy pożyczki ze Zleceniodawcą; c) selekcjonowanie potencjalnych pożyczkodawców; d) komunikowanie się z potencjalnymi pożyczkodawcami w celu przedstawienia im warunków umowy pożyczki; e) zapewnienie Zleceniodawcy wsparcia przy zawieraniu umowy pożyczki ze Zleceniodawcą; f) uzyskiwanie wstępnych deklaracji ze strony potencjalnych pożyczkodawców; g) przekazywaniu Zleceniodawcy danych kontaktowych potencjalnych pożyczkodawców (dalej łącznie jako: „Usługi”). Strony zgodnie oświadczają, iż zakres świadczonych Usług nie obejmuje oceny zasadności udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę wskazanego przez Zleceniobiorcę, nie stanowi również rekomendacji ani porady inwestycyjnej.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

1. Wynagrodzenie Wnioskodawca otrzymuje od S. Sp. z o.o. (…).

2. Wynagrodzenie Wnioskodawca otrzymuje od każdej podpisanej umowy pożyczkodawcy wraz z opłaconą pożyczką.

3. W ramach umowy Wnioskodawca świadczy usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych w zakresie wskazanym poniżej:

a)przedstawienie ogólnych informacji o działalności Zleceniodawcy;

b)pozyskiwanie przyszłych pożyczkodawców zainteresowanych zawarciem umowy pożyczki ze Zleceniodawcą;

c)selekcjonowanie potencjalnych pożyczkodawców;

d)komunikowanie się z potencjalnymi pożyczkodawcami w celu przedstawienia im warunków umowy pożyczki;

e)zapewnienie Zleceniodawcy wsparcia przy zawieraniu umowy pożyczki ze Zleceniodawcą;

f)uzyskiwanie wstępnych deklaracji ze strony potencjalnych pożyczkodawców;

g)przekazywaniu Zleceniodawcy danych kontaktowych potencjalnych pożyczkodawców.

Zakres świadczonych Usług nie obejmuje oceny zasadności udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę wskazanego przez Zleceniobiorcę, nie stanowi również rekomendacji ani porady inwestycyjnej. Zleceniobiorca nie wykonuje także oceny finansowej Spółki, gdyż Zleceniobiorca nie ma wglądu do żadnych informacji dotyczących Spółki oprócz materiałów reklamowych i informacyjnych.

4. Celem Wnioskodawcy jest dążenie do zawarcia umowy. Wnioskodawca nie ma interesu w kwestii treści umowy z Klientem, ale za każdą podpisaną i opłaconą umowę otrzymuje wynagrodzenie.

5. W przypadku zainteresowanego inwestora, w ramach działań Wnioskodawca wysyła zgłoszenie kontaktu inwestycyjnego. Klient otrzymuje komplet dokumentów do wglądu i decyduje, czy chce skorzystać z możliwości inwestycji i podpisać umowę.

6. Wnioskodawca koordynuje działania zmierzające do finalizacji umowy, natomiast nie podpisuje umów i nie jest ich stroną.

Pytanie

Czy Wnioskodawca jest zobowiązany do odprowadzania VAT w ramach usług świadczonych z tytułu umowy?

Państwa stanowisko w sprawie

Ostatnio Wnioskodawca wystawił pierwszą fakturę dla kontrahenta, natomiast otrzymał informację z księgowości spółki, o tym, że umowa wskazuje na opodatkowanie VAT-em 23%. Według wiedzy Wnioskodawcy, nie powinien być w tym przypadku płatnikiem VAT, opierając się na zapisach ustawy o podatku od towarów i usług. Usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę korzystają ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawa o VAT,

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

Przy czym w tym miejscu wskazać należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy,

Według art. 43 ust. 15 ustawy,

Podkreślić należy, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Z treści cytowanego art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi – cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem:

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Zatem czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki) stanowi odpłatne świadczenie usług, co do zasady podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Odsetki otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia. Z przytoczonych powyżej definicji wynika, że „pożyczka” polegają na przelaniu przez pożyczkodawcę, zgodnie z zawartą umową, kwoty pożyczki na rachunek bankowy lub postawienie tych kwot do dyspozycji klienta.

Należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „pośrednictwa” w świadczeniu usług finansowych. Natomiast zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., strona internetowa - www.sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo rozumie się „działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”.

Pośrednictwo obejmuje zatem czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Działanie „w imieniu” oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, w zastępstwie kogoś, natomiast działanie na czyjąś korzyść oznacza działanie dla kogoś, dla czyjegoś dobra.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, warto odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w której TSUE stwierdził, że: "(...) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową".

Natomiast w wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Zatem, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

- usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,

- z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,

- celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu, co do treści umowy),

- usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo, konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

- wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy,

- uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,

- prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,

- nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że współpracują Państwo z firmą S. Sp. z o.o., która pozyskuje kapitał od inwestorów na rozwój biznesu. Państwo dostarczają jej tylko i wyłącznie kontakty inwestycyjne. Zgodnie z umową, świadczą Państwo dla nich usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych, tj.: Zleceniodawca zleca Zleceniobiorcy, a Zleceniobiorca zobowiązuje się do świadczenia usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych w zakresie: a) przedstawienie ogólnych informacji o działalności Zleceniodawcy; b) pozyskiwanie przyszłych pożyczkodawców zainteresowanych zawarciem umowy pożyczki ze Zleceniodawcą; c) selekcjonowanie potencjalnych pożyczkodawców; d) komunikowanie się z potencjalnymi pożyczkodawcami w celu przedstawienia im warunków umowy pożyczki; e) zapewnienie Zleceniodawcy wsparcia przy zawieraniu umowy pożyczki ze Zleceniodawcą; f) uzyskiwanie wstępnych deklaracji ze strony potencjalnych pożyczkodawców; g) przekazywaniu Zleceniodawcy danych kontaktowych potencjalnych pożyczkodawców. Wynagrodzenie otrzymują Państwo od S. Sp. z o.o. od każdej podpisanej umowy z pożyczkodawcą wraz z opłaconą pożyczką.

Mając na uwadze powyższe oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że w przedstawionych we wniosku okolicznościach nie będą Państwo wykonywali usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych. Nie pośredniczą Państwo w świadczeniu usług udzielania kredytów czy pożyczek. Na zlecenie Zleceniodawcy poszukują Państwo dla niego pożyczkodawców. To zleceniodawca, zleca Państwu wyszukanie pożyczkodawców. Zleceniodawca płaci Państwu od każdej podpisanej umowy. Skoro Zleceniodawca nie świadczy usług udzielania kredytów i pożyczek, to trudno zgodzić się ze stwierdzeniem, że Państwo działając na zlecenie Zleceniodawcy świadczą usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych.

W konsekwencji świadczone przez Państwa opisane we wnioski usługi, nie będą korzystały ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Tym samym Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.