Wyrok NSA z dnia 27 stycznia 2022 r., sygn. II GSK 2685/21

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Cezary Pryca Sędzia NSA Małgorzata Rysz (spr.) Sędzia del. WSA Tomasz Smoleń po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 maja 2021 r., sygn. akt VI SA/Wa 365/21 w sprawie ze skargi Uniwersytetu A na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] grudnia 2020 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego 1) oddala skargę kasacyjną; 2) zasądza od Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na rzecz Uniwersytetu A 240 zł (dwieście czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 4 maja 2021 r. (sygn. akt VI SA/Wa 365/21) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej zwany "WSA"), działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.; dalej zwanej "ppsa"), uwzględnił skargę Uniwersytetu A (dalej zwanego "Skarżącym"), uchylając zaskarżoną decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej zwanego "Prezesem NFZ") z [...] grudnia 2020 r. (nr [...]) w przedmiocie stwierdzenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Ponadto WSA zasądził od Prezesa NFZ na rzecz Skarżącego 497 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowoadministracyjnego.

WSA orzekał w następującym stanie sprawy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (dalej zwany "ZUS") wystąpił do Narodowego Funduszu Zdrowia z wnioskiem o wydanie decyzji o objęciu obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym J. G. (dalej zwanej "Wykonawcą") z tytułu zawartej ze Skarżącym umowy cywilnoprawnej, której przedmiotem było "Opracowanie oceny osiągnięć naukowych w postępowaniu habilitacyjnym dr A. S.".

Decyzją z [...] grudnia 2020 r. Prezes NFZ, działając na podstawie art. 109 ust. 1 w związku z art. 102 ust. 7 oraz art. 65 pkt 1, a także art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e) oraz art. 69 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 1398 ze zm.; dalej zwanej "ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej") w zw. z art. 104 § 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 256 ze zm.; dalej zwanej "kpa"), a także art. 734 i art. 750 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.; dalej zwanej "kc"), stwierdził, że Wykonawca podlegała obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego w okresie [...] z tytułu zawartej ze Skarżącym umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Zdaniem Prezesa NFZ, przywołana umowa nie wskazuje konkretnego, w przyszłości indywidualnie oznaczonego rezultatu, jak również nie określa kryteriów, w oparciu o które możliwa będzie weryfikacja jej wykonania. Tymczasem oznaczenie dzieła powinno nastąpić w sposób niebudzący wątpliwości o jaki rodzaj dzieła chodzi. Prezes NFZ uznał, że czynności ujęte w analizowanej umowie były częścią procesu edukacyjnego i są typowe dla usług dydaktycznych i to na rzecz podmiotu zajmującego się kształceniem, a nie przedstawieniem konkretnego rezultatu w postaci wyodrębnionego dzieła (obiektywnie weryfikowalnego). W ocenie Prezesa NFZ, w przypadku sporządzenia opinii nie występuje żaden rezultat ucieleśniony w jakiejkolwiek postaci, zaś jest to wyłącznie staranne działanie wykonawcy umowy. Brak rezultatu wykonywanych czynności w przedmiotowej umowie decyduje, że umowa ta powinna być zakwalifikowana jako umowa o świadczenie usług, do której znajdują zastosowanie przepisy o zleceniu w rozumieniu art. 750 kc, a nie jako umowa o dzieło, jak ją określiły jej strony.