Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 24 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.775.2023.1.KFK
Skutki podatkowe darowizny ruchomości i nieruchomości na rzecz małżonki.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
22 grudnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 13 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:
- - ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT czynności przekazania ruchomości w formie darowizny,
-zwolnienia od podatku VAT czynności przekazania nieruchomości w formie darowizny,
-konieczności dokonania korekty 10-letniej w związku z przekazaniem nieruchomości w formie darowizny.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Jest Pan czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT). W ramach prowadzonej działalności nabywał Pan ruchomości i nieruchomości, od których przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego.
W ramach reorganizacji swojej działalności, zamierza Pan przekazać w (…) roku, w formie darowizny, część ruchomości i dwie nieruchomości na rzecz małżonki, która prowadzi odrębną jednoosobową działalność gospodarczą.
Nieruchomość nr 1 stanowi środek trwały, przy czym wartość początkowa tej nieruchomości przekracza 15 000 zł. W związku z nabyciem nieruchomości nr 1 dokonał Pan odliczenia podatku VAT.
Nieruchomość nr 1 stanowi budynek w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane. Nieruchomość nr 1 jest trwale związana z gruntem, ma przeznaczenie użytkowe, niemieszkalne.
Nieruchomość nr 1 jest zaklasyfikowana jako Budynki (…).
Pierwsze zasiedlenie nieruchomości nr 1, w myśl art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług, miało miejsce w 1991 r. przez poprzednich właścicieli nieruchomości. W 2007 r. nabył Pan nieruchomość nr 1, następnie w 2012 r. nieruchomość została ulepszona i ponownie oddana do użytkowania. Wartość ulepszenia przekraczała 30% wartości początkowej tej nieruchomości.
Nieruchomość nr 1 wykorzystywana jest w Pana działalności gospodarczej od 2007 r.
Od nakładów na ulepszenie nieruchomości nr 1 przysługiwało Panu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Ulepszenie to stanowiło ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.
Nieruchomość nr 1 znajduje się na działce nr (…). Na działce tej nie ma innych nieruchomości poza nieruchomością nr 1 i nieruchomością nr 2.
Nieruchomość nr 1 nie jest/nie była przedmiotem najmu, dzierżawy, użyczenia.
Nieruchomość nr 1 nie jest/nie była wykorzystywana na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług. Występuje/występowała u Pana jedynie sprzedaż opodatkowana podatkiem VAT.
Nieruchomość nr 2 stanowi środek trwały, przy czym wartość początkowa tej nieruchomości przekracza 15 000 zł. Druga nieruchomość została przez Pana wybudowana w ramach prowadzonej inwestycji. Dokonał Pan odliczenia podatku VAT od tej inwestycji.
Nieruchomość nr 2 została oddana do użytkowania w 2017 r. po zakończonym procesie inwestycyjnym.
Nieruchomość nr 2 stanowi budynek w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane.
Nieruchomość nr 2 jest trwale związana z gruntem, ma przeznaczenie użytkowe, niemieszkalne.
Nieruchomość nr 2 jest zaklasyfikowana jako Budynki (…).
Pierwsze zasiedlenie nieruchomości nr 2, w myśl art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług, miało miejsce w 2017 r., w dniu zakończenia inwestycji związanej z budową tej nieruchomości.
Nieruchomość nr 2 wykorzystywana jest w Pana działalności gospodarczej od 2017 r.
W związku z nieruchomością nr 2, oddaną do użytkowania w 2017 r., nie ponosił Pan nakładów na ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.
Nieruchomość nr 2 znajduje się na działce nr (…). Na działce tej nie ma innych nieruchomości poza nieruchomością nr 1 i nieruchomością nr 2.
Nieruchomość nr 2 nie jest/nie była przedmiotem najmu, dzierżawy, użyczenia.
Nieruchomość nr 2 nie jest/nie była wykorzystywana na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług. Występuje/występowała u Pana jedynie sprzedaż opodatkowana podatkiem VAT.
W przypadku ruchomości zamierza Pan przekazać w formie darowizny:
1.Samochód (…). Ruchomość zaliczona jest do środków trwałych. Od zakupu tej ruchomości odliczył Pan podatek VAT.
2.Przyczepa (…). Ruchomość zaliczona jest do środków trwałych. Od zakupu tej ruchomości odliczył Pan podatek VAT.
3.Kosiarka (…). Ruchomość zaliczona jest do środków trwałych. Od zakupu tej ruchomości odliczył Pan podatek VAT.
4.Samochód (…). Ruchomość zaliczona jest do środków trwałych. Od zakupu tej ruchomości odliczył Pan podatek VAT.
5.Wózek (…). Ruchomość zaliczona jest do środków trwałych. Od zakupu tej ruchomości odliczył Pan podatek VAT.
Pytania
1.Czy dokonując przekazania ruchomości w formie darowizny należy opodatkować podatkiem VAT przekazywane ruchomości według aktualnej wartości rynkowej tych ruchomości?
2.Czy przekazanie nieruchomości w formie darowizny, korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług?
3.Czy w związku z przekazaniem nieruchomości w formie darowizny, które są zaliczane do Pana środków trwałych, należy skorygować uprzednio odliczony podatek VAT w ramach korekty 10-letniej?
Pana stanowisko w sprawie
1.Pana zdaniem, przekazanie ruchomości w formie darowizny, zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług należy rozpatrywać jako dostawę towarów. Dostawa ta, powinna zostać opodatkowana zgodnie z art. 29a ust 2. Według Pana, podstawa opodatkowania przekazywanych ruchomości powinna być ustalona według aktualnej wartości rynkowej tych ruchomości na dzień dokonania darowizny.
2.Pana zdaniem, przekazanie nieruchomości w formie darowizny, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług z uwagi na fakt, że pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynków upłynęły ponad 2 lata. Pierwsza z nich została nabyta i oddana do użytkowania w 2007 r., a następnie w 2012 r. ulepszona i ponownie oddana do użytkowania. Wartość ulepszenia przekraczała 30% wartości początkowej tej nieruchomości. Druga nieruchomość została oddana do użytkowania w 2017 r.
3.Pana zdaniem, zmiana przeznaczenia nieruchomości powstała wskutek przekazania tych nieruchomości w darowiźnie, zgodnie z art. 91 ust. 2, wiąże się z obowiązkiem dokonania korekty kwoty podatku odliczonego w ciągu 10 lat licząc od roku, w którym nieruchomości zostały oddane do użytkowania. Pierwsza z nieruchomości została oddana do użytkowana w 2007 r., a w 2012 r. ulepszona i ponownie oddana do użytkowania. Wartość ulepszenia przekraczała 30% wartości początkowej tej nieruchomości. Od momentu ulepszenia minęło 10 lat, w związku z tą nieruchomością nie ma obowiązku dokonywania korekty.
Druga nieruchomość została oddana do użytkowania w 2017 r. W przypadku tej nieruchomości należy dokonać korekty 10-letniej proporcjonalnie do lat, które upłynęły od momentu oddania do użytkowania aż do dnia dokonania darowizny.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jak wynika z art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.
Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 ustawy.
Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).
Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Z powołanego powyżej przepisu prawa cywilnego wynika zatem, że umowa darowizny należy do umów cywilnoprawnych przenoszących prawo własności na nabywcę określonych towarów (rzeczy). Umowa darowizny jest czynnością prawną, na mocy której darczyńca zobowiązuje się do jednostronnego bezpłatnego świadczenia kosztem swojego majątku na rzecz obdarowanego, przy równoczesnym braku nałożenia na niego obowiązku świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Korzyść osiągana przez jedną stronę umowy nie znajduje odpowiednika po drugiej stronie.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą i jest Pan czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności nabywał Pan ruchomości i nieruchomości, od których przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego. W (…) roku, w ramach reorganizacji swojej działalności, zamierza Pan przekazać w formie darowizny część ruchomości i dwie nieruchomości na rzecz małżonki, która prowadzi odrębną jednoosobową działalność gospodarczą.
Nieruchomość nr 1 nabył Pan w 2007 r. i od momentu nabycia wykorzystywana jest w Pana działalności gospodarczej. W związku z nabyciem nieruchomości nr 1 dokonał Pan odliczenia podatku VAT. Stanowi ona budynek w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, jest trwale związana z gruntem, ma przeznaczenie użytkowe niemieszkalne, stanowi środek trwały, a wartość początkowa tej nieruchomości przekracza 15 000 zł. Pierwsze zasiedlenie nieruchomości nr 1 miało miejsce w 1991 r. przez poprzednich właścicieli nieruchomości, następnie w 2012 r. nieruchomość została ulepszona i ponownie oddana do użytkowania. Wartość ulepszenia przekraczała 30% wartości początkowej tej nieruchomości. Od nakładów na ulepszenie nieruchomości nr 1 przysługiwało Panu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Ulepszenie to stanowiło ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Nieruchomość nr 1 nie jest/nie była przedmiotem najmu, dzierżawy i użyczenia, nie jest/nie była również wykorzystywana na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.
Nieruchomość nr 2 została przez Pana wybudowana w ramach prowadzonej inwestycji i od momentu powstania wykorzystywana jest w Pana działalności gospodarczej. Oddanie do użytkowania nastąpiło w 2017 r. po zakończonym procesie inwestycyjnym. Dokonał Pan odliczenia podatku VAT od tej inwestycji. Stanowi ona budynek w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, jest trwale związana z gruntem, ma przeznaczenie użytkowe niemieszkalne, stanowi środek trwały, a wartość początkowa tej nieruchomości przekracza 15 000 zł. Pierwsze zasiedlenie nieruchomości nr 2 miało miejsce w 2017 r., w dniu zakończenia inwestycji związanej z budową tej nieruchomości. Nie ponosił Pan nakładów na ulepszenie nieruchomości nr 2 w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Nieruchomość nr 2 nie jest/nie była przedmiotem najmu, dzierżawy i użyczenia, nie jest/nie była również wykorzystywana na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.
W przypadku ruchomości zamierza Pan przekazać w formie darowizny dwa samochody, przyczepę, kosiarkę i wózek (…). Wskazane ruchomości zaliczone zostały do środków trwałych, a od ich zakupu odliczył Pan podatek VAT.
Pana wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT czynności przekazania ruchomości w formie darowizny.
Jak wynika z treści art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Natomiast w myśl art. 29a ust. 2 ustawy:
W przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie tej dostawy towarów.
Z powołanego przepisu wynika, że w przypadku, gdy ma miejsce nieodpłatna dostawa towarów spełniająca warunki do zrównania jej z odpłatną dostawą podlegającą opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru określone w momencie dostawy towaru, tj. w momencie jego przekazania. Oznacza to, że podstawą opodatkowania jest wprawdzie cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru, lecz skorygowana na dzień, w którym dochodzi do nieodpłatnego przekazania przedmiotowych towarów.
Zatem, w omawianej sytuacji, na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towaru, czyli cena jaką uzyskałby Pan za nabyty towar w dniu jego nieodpłatnego przekazania żonie.
Tym samym, dokonując przekazania ruchomości w formie darowizny, przekazywane ruchomości należy opodatkować podatkiem VAT według ich aktualnej wartości rynkowej.
Wobec powyższego Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 uznano za prawidłowe.
Następnie Pana wątpliwości dotyczą kwestii zwolnienia od podatku od towarów i usług czynności przekazania nieruchomości w formie darowizny.
W świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego oraz powołanych wyżej przepisów prawa należy stwierdzić, że darowizna nieruchomości 1 i 2, w stosunku do których przysługiwało Panu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z ich nabyciem, wytworzeniem i ulepszeniem, zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy jest uznawana za odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1.
W tym miejscu należy podkreślić jednak, że zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku bądź zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższych zapisów wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu – rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z ww. przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku, budowli lub ich części do używania. Zatem, aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, budowli lub ich części, ich używania, w tym na potrzeby własne. Pierwsze zasiedlenie budynku, budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynek, budowlę lub ich części oddano w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku, budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika czy też potrzeby własne osoby fizycznej, bowiem w obydwu przypadkach dochodzi do korzystania z budynku, budowli lub ich części.
Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich nastąpiło pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.
Ponadto należy zauważyć, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Mając powyższe na uwadze należy zauważyć, że aby dostawa budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, muszą być spełnione łącznie dwa warunki występujące w tym artykule.
Przy czym, jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów, tj. zarówno nieruchomości, jak i ruchomości, przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT oraz wykorzystywanych niezależnie od okresu ich używania przez podatnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Analiza przepisów ustawy, regulujących prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy stanie się bezzasadne.
W tym miejscu należy wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Jak wyjaśniono wyżej, dla ustalenia kwestii opodatkowania VAT dostawy budynków lub ich części w pierwszej kolejności należy określić, czy i kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie obiektu.
Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że nieruchomości nr 1 i 2 stanowią budynki w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane i są trwale związane z gruntem. Pierwsze zasiedlenie nieruchomości nr 1 miało miejsce w 1991 r. W 2012 r. nieruchomość została ulepszona, a wartość ulepszeń przekroczyła 30% wartości początkowej tej nieruchomości. Nastąpiło wówczas ponowne oddanie do użytkowania nieruchomości nr 1. Z kolei pierwsze zasiedlenie nieruchomości nr 2 miało miejsce w 2017 r., w dniu zakończenia inwestycji związanej z budową tej nieruchomości. Nie ponosił Pan nakładów na ulepszenie nieruchomości nr 2 w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Obie nieruchomości położone są na działce (…).
Wobec powyższego, planowana przez Pana dostawa nieruchomości nr 1 i 2 w ramach umowy darowizny, będzie spełniała przesłanki warunkujące możliwość skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. nieruchomości w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy, a pomiędzy pierwszym zasiedleniem a darowizną nieruchomości nr 1 i 2 upłynie okres dłuższy niż 2 lata. W konsekwencji, w przypadku dokonania przez Pana darowizny wskazanych nieruchomości będą miały zastosowanie przepisy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Tym samym, przekazanie w formie darowizny nieruchomości nr 1 i 2 będzie korzystało ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług.
Wobec powyższego Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 uznano za prawidłowe.
Końcowo Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy w związku z przekazaniem w formie darowizny nieruchomości zaliczanych do środków trwałych należy dokonać korekty uprzednio odliczonego podatku VAT.
Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonania korekty, zostały określone w art. 91 ustawy.
Według art. 91 ust. 1 ustawy:
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
Natomiast w myśl art. 91 ust. 2 ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Przepis art. 91 ust. 3 ustawy stanowi, że:
Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
Należy podkreślić, że ustawodawca ustalił również zasady postępowania w sytuacji, gdy w okresie korekty nastąpi sprzedaż towaru.
W świetle art. 91 ust. 4 ustawy:
W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
Stosownie do art. 91 ust. 5 ustawy:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym
w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy:
W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
1)opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2)zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy:
Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
Stosownie do art. 91 ust. 7a ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.
Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że w przypadku zmiany przeznaczenia środka trwałego, wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, czy gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, tj. zarówno w sytuacji, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, jak również w sytuacji, gdy nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku.
Przepis art. 91 ust. 5 ustawy wprowadza szczególny przypadek dokonywania korekt w sytuacji, gdy podatnik w okresie trwania korekty cząstkowej – tj. w okresie 10 lat w przypadku nieruchomości – zbywa dany środek trwały.
W takich sytuacjach – zbycia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych – przyjmuje się fikcję prawną, że zbyte składniki majątku służą nadal działalności opodatkowanej lub nadal działalności zwolnionej, aż do końca okresu korekty. Jednakże w miesiącu dokonania sprzedaży dokonuje się od razu korekty za wszystkie pozostałe okresy. Korekty dokonuje się w deklaracji za miesiąc, w którym dokonano sprzedaży.
Jeśli transakcja zbycia środka trwałego została opodatkowana, wówczas przyjmuje się, że przez cały pozostały do korekty okres towar ten bądź usługa służy w całości transakcjom dającym prawo do odliczenia. Natomiast jeśli sprzedaż była zwolniona, wówczas przyjmuje się, że zbywany środek trwały służy czynnościom niedającym prawa do odliczenia.
Z okoliczności sprawy wynika, że w (…) roku zamierza Pan przekazać w formie darowizny dwie nieruchomości na rzecz małżonki, która prowadzi odrębną jednoosobową działalność gospodarczą. Przeniesienie prawa własności nieruchomości nr 1 nastąpi po upływie 10 lat, licząc od roku, w którym nieruchomość została ponownie oddana do użytkowania po ulepszeniach przekraczających 30% wartości początkowej nieruchomości. Z kolei przeniesienie prawa własności nieruchomości nr 2 nastąpi przed upływem 10 lat, licząc od roku, w którym nieruchomość została wytworzona i oddana do użytkowania.
Jak rozstrzygnięto wyżej, do omawianej transakcji zbycia nieruchomości nr 1 i 2 będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zatem dojdzie do zmiany przeznaczenia wykorzystania przedmiotowych nieruchomości. Aktualnie bowiem nieruchomości wykorzystywane są przez Pana do czynności opodatkowanych, jednakże w momencie przekazania ich na rzecz małżonki w drodze darowizny nastąpi zmiana ich przeznaczenia do czynności zwolnionych od podatku VAT.
Odnosząc się do Pana wątpliwości dotyczących konieczności dokonania korekty podatku naliczonego od wydatków związanych z ulepszeniem nieruchomości nr 1 dokonanych w 2012 roku wskazać należy, że w zaistniałej sytuacji minął 10-letni okres korekty i w konsekwencji nie będzie Pan zobowiązany do dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego od wydatków poniesionych na ulepszenie przedmiotowej nieruchomości (środka trwałego) na podstawie art. 91 ust. 7a w zw. z art. 91 ust. 2 ustawy. Natomiast w odniesieniu do nieruchomości nr 2, wytworzonej i oddanej do użytkowania w 2017 roku, zmiana przeznaczenia środka trwałego nastąpi przed upływem 10-letniego okresu korekty. Tym samym, w związku z tym, że nie upłynął 10-letni okres korekty, o którym mowa w art. 91 ust. 2 ustawy, będzie na Panu ciążył obowiązek dokonania tej korekty. Z tytułu zmiany przeznaczenia przekazywanej nieruchomości nr 2 będzie Pan zobligowany do skorygowania podatku naliczonego w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpi dostawa − darowizna – nieruchomości nr 2. Korekty tej należy dokonać jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu (art. 91 ust. 4 ustawy).
Tym samym, w związku z przekazaniem w formie darowizny nieruchomości zaliczanych do środków trwałych nie będzie miał Pan obowiązku dokonania korekty odliczonego podatku od wydatków na ulepszenie nieruchomości nr 1, natomiast konieczne będzie skorygowanie uprzednio odliczonego podatku VAT od wydatków poniesionych na wytworzenie nieruchomości nr 2.
Wobec powyższego Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 uznano za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right