Interpretacja indywidualna z dnia 17 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.789.2023.2.JK

Skutki podatkowe sprzedaży mieszkania w kontekście zwolnienia przedmiotowego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 października 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 19 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 stycznia 2024 r. (wpływ 9 stycznia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca otrzymał na mocy umowy darowizny z dnia (...)2020 r. zawartej w formie aktu notarialnego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (…).

Wnioskodawca otrzymał powyższą darowiznę od swoich rodziców w związku z czym nie podlegała opodatkowaniem podatkiem od spadków i darowizn.

Wnioskodawca nie wykazał w rozliczeniu rocznym PIT za 2020 r. dochodu z tytułu sprzedaży mieszkania z uwagi na zamiar przeznaczenia tych środków na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych (tzw. ulga mieszkaniowa).

W dniu (...)2022 r. Wnioskodawca sprzedał spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (…) za kwotę 520 000,00 zł.

Środki ze sprzedaży mieszkania wpłynęły na rachunek bankowy wnioskodawcy w następujących datach:

§20 000,00 zł w dniu (...)2022 r.,

§6 000,00 zł w dniu (...)2022 r.

§50 000,00 zł w dniu (...)2022r.,

§94 000,00 zł w dniu (...)2022 r.

§350 000,00 zł w dniu (...)2022 r.

Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim z (…). Pomiędzy małżonkami panuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Związek małżeński został zawarty w dniu (...) r.

Na mocy umowy z dnia(...)2022 r. Wnioskodawca i jego małżonka rozszerzyli ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej w ten sposób, że (…) darowała Wnioskodawcy swój udział 1/2 w nieruchomości.

Obecnie w skład majątku wspólnego małżonków weszło prawo własności lokalu mieszkalnego położonego w (…), które przed rozszerzeniem stanowiło wyłączną własności małżonki Wnioskodawcy. Lokal ten stanowi stałe miejsce zamieszkania Wnioskodawcy i jego małżonki.

Małżonkowie zawarli w dniu (...)2021 r. z (…) S.A. umowę kredytu mieszkaniowego „(...)” z oprocentowaniem zmiennym na kwotę 431 192,76 zł.

Zgodnie z (...) umowy kredytu, jego przeznaczeniem było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych oraz spłata kredytu mieszkaniowego, w tym całkowita spłata kredytu mieszkaniowego zaciągniętego w (…). na poczet kupna nieruchomości w (…) zaciągniętego przez małżonkę Wnioskodawcy i jej poprzedniego męża, który został zwolniony z tego obciążenia przez Bank. Kredyt ten był zabezpieczony hipoteką na wspólnej nieruchomości przy ul. (…) i w związku z tym Wnioskodawca był zobowiązany do spłaty kredytu solidarnie z małżonką.

Środki uzyskane ze sprzedaży mieszkania przy ulicy (…) Wnioskodawca przeznaczył na spłatę kredytu w (…) S.A. w następujących kwotach:

§360 000,00 zł przelewem z dnia (...)2022 r.,

§10 000,00 zł przelewem z dnia (...)2022 r.

Podsumowując, Wnioskodawca przeznaczył łącznie sumę 370 000,00 zł na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Spłata kredytów obejmowała zarówno kapitał, jak i odsetki.

W dniu (...)2023 r. Wnioskodawca – kierując się sugestią pracownika Urzędu Skarbowego, który wezwał go do złożenia wyjaśnień w toku postępowania sprawdzającego rozliczenie podatku PIT za 2022 r. – złożył korektę zeznania PIT-39 za 2022 r. w którym zadeklarował przychód w wysokości 512 200,00 zł i podatek należny w kwocie 97 318 zł.

Następnie Wnioskodawca złożył kolejną korektę zeznania PIT-39 za 2022 r., w którym zadeklarował przychód w wysokości 0 zł i podatek należny w kwocie 0 zł albowiem nie upłynął jeszcze termin do ostatecznego rozliczenia przychodu z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego przy ul. (…).

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca odpowiedział na następujące pytania:

1.Czy Wnioskodawca przystąpił do umowy kredytu zaciągniętego przez Pana małżonkę wraz z byłym mężem?

Pan (…) zawarł umowę na podstawie, której był zobowiązany do spłaty ww. kredytu.

2.Wskazać należy datę sprzedaży lokalu mieszkalnego przy ul. (…) i roku podatkowego którego dotyczy złożone zeznanie podatkowe PIT-39.

Sprzedaż lokalu mieszkalnego została dokonana w dniu (...)2022 r. i rozliczenie PIT-39 dotyczy roku 2022 r.

Pytania

1)Czy środki uzyskane przez Wnioskodawcę ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (…) za kwotę 520 000,00 zł podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: UPDOF) w razie przeznaczenia ich na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego w celu spłaty ceny zakupu nieruchomości, która weszła w skład majątku małżeńskiego Wnioskodawcy w całości czy w części odpowiadającej wysokości udziału Wnioskodawcy w nieruchomości?

2)Czy w związku z nieprawidłowo złożoną korektą PIT-39, w której wykazano podatek w wysokości 97 318,00 zł, a następnie dokonano ponownej korekty gdzie wykazano podatek w wysokości 0,00 zł należne będą odsetki za okres ten okres w przypadku uwzględnienia zwolnienia?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy środki uzyskane przez Wnioskodawcę ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (…) za kwotę 520 000,00 zł podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 UPDOF w części wydatkowanej na spłatę kredytu zaciągniętego uprzednio przez małżonkę Wnioskodawcy i jej byłego męża.

Ad. 2.

Zdaniem Wnioskodawcy nie powinien on płacić odsetek od błędnie złożonej korekty w której wykazał podatek do zapłaty albowiem okres do ostatecznego rozliczenia nie jeszcze upłynął.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 UPDOF: dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

W świetle powyższego przepisu sprzedaż nieruchomości przed upływem 3 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jej zbycie, wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku PIT w wysokości 19%. Sprzedając nieruchomość w powyższym terminie 3 lat od jej nabycia podatnik może skorzystać ze zwolnienia podatkowego, czyli tzw. ulgi mieszkaniowej na podstawie 21 ust. 1 pkt 131 UPDOF pod warunkiem przeznaczenia środków otrzymanych ze sprzedaży na własne cele mieszkaniowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt. 2 UPDOF, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1,

b)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a,

c)spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a lub b

- w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30;

Pod pojęciem wydatków na cele mieszkaniowe należy rozumieć m.in. koszty związane ze spłatą kredytu lub pożyczki albo odsetek od nich, jeśli były zaciągnięte przed uzyskaniem dochodu z odpłatnego zbycia na cele związane z nabyciem, adaptacją lub remontem budynków lub lokali mieszkalnych albo ich części.

Przychód ze sprzedaży należącego do Wnioskodawcy mieszkania nastąpił po dacie zaciągnięcia przez niego zobowiązań kredytowych o charakterze hipotecznym. Po uzyskaniu środków ze sprzedaży mieszkania Wnioskodawca przeznaczył je w znacznej części na spłatę kredytów. Kredyt został zaciągnięty w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, tj. na pokrycie pozostałych do spłaty rat kredytu zaciągniętego na poczet kupna nieruchomości, której wnioskodawca stał się właścicielem w wyniku darowizny otrzymanej od małżonki. Przedmiotem darowizny był udział w nieruchomości stanowiącej miejsce zamieszkania Wnioskodawcy i jego małżonki, który wszedł w skład majątku wspólnego.

Jak już wskazano powyżej Wnioskodawca środki z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego przy ul. (...) - nabytego w drodze darowizny - będące jego majątkiem odrębnym, przeznaczył na spłatę kredytu zaciągniętego wspólnie z małżonką w dniu (...)2021 r. na spłatę innego kredytu mieszkaniowe i na potrzeby mieszkaniowe. Zawarcie umowy kredytowej miało miejsce przed sprzedażą lokalu mieszkalnego. Zaś spłata dotyczyła kredytu, który stanowił obciążenie hipoteczne majątku wspólnego tj. domu położonego w (…), co obciążało ich majątek wspólny.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia, czy spłata kredytu zaciągniętego wraz z żoną, z którą pozostaje we wspólności majątkowej, na spłatę zaciągniętego kredytu, ze środków uzyskanych ze zbycia otrzymanego w drodze darowizny lokalu mieszkalnego, stanowiącego jego majątek odrębny, może korzystać ze zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku dochodowego.

Zdaniem pełnomocnika Wnioskodawcy, wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy - z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Jak wynika z art. 33 pkt 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Stosownie natomiast do art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Jak wskazano powyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym uzależnia skorzystanie z przedmiotowego zwolnienia od wydatkowania przez podatnika w ściśle określonym czasie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) na realizację własnego celu mieszkaniowego. Przy czym cele, których realizacja uprawnia do zwolnienia określone zostały enumeratywnie w art. 21 ust. 25 ww. ustawy.

Do wydatków tych zalicza się m.in. określone w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a) ww. ustawy, wydatki poniesione na spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na cele określone w pkt 1, czyli zgodnie z ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup budynku mieszkalnego.

Uwzględniając zatem powyższe stwierdzić należy, że wydatki na spłatę kredytu zaciągniętego przez Wnioskodawcę i jego małżonkę, z którą pozostaje we wspólności majątkowej, na kredytu mieszkalnego, w którym realizuje własne cele mieszkaniowe, należy uznać za wydatki na własny cel mieszkaniowy Wnioskodawcy, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, przeznaczone przez Wnioskodawcę środki ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w drodze darowizny, stanowiącego jego majątek odrębny na spłatę zaciągniętego wspólnie z żoną kredytu na własne cele mieszkaniowe – tj. zakup budynku mieszkalnego stanowiącego przedmiot współwłasności małżeńskiej, w którym zaspokaja swoje potrzeby mieszkaniowe – korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 w związku z art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przechodząc do kwestii naliczania odsetek od nieprawidłowo złożonej korekty (w (...) 2023 i skorygowanej do „zera” w (...) 23 r.) należy zauważyć, że odsetki te nie będą należne za ten okres albowiem termin na spożytkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania jest otwarty i nie dobiegł końca w związku z czym Wnioskodawca może przeznaczyć pozostałą ze sprzedaży kwotę na poczet wydatków na cele mieszkaniowe w związku z czym na chwilę obecną Wnioskodawca nie jest objęty obowiązkiem zadeklarowania przychodu i uregulowania podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zbycia mieszkania w zakresie nieprzeznaczonym na spłatę kredytów. Termin na wydatkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania upływa z końcem 2025 roku i dopiero w przypadku niewydatkowania środków na cele wskazane powyżej postawnie obowiązek zapłaty odsetek.

Wobec powyższego prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, który sporządził korektę deklaracji PIT-39 za 2022 r. i wykazał przychód w wysokości 0 zł i podatek należy w kwocie 0 zł. Zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2022 r. z tytułu zbycia mieszkania jeszcze nie powstało i jest wysoce prawdopodobne, że kwoty pozostałe ze zbycia lokalu mieszkalnego zostaną przeznaczone na własne cele mieszkaniowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:

W świetle przywołanego wyżej przepisu, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy stanowi źródło przychodów, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Dla opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości podatkiem dochodowym od osób fizycznych istotne znaczenie ma data nabycia przedmiotowego lokalu mieszkalnego.

Z wniosku wynika, że w dniu (...)2020 r. w drodze darowizny do majątku osobistego nabył Pan spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które zostało sprzedane (...)2022 r.

Tym samym, sprzedaż ww. lokalu mieszkalnego w 2022 r. stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem nastąpiła przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie tego lokalu mieszkalnego.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

W świetle art. 19 ust. 1 tej ustawy:

Zgodnie z art. 19 ust. 3 ustawy:

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Koszty te nie są kosztami nabycia, lecz jako koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód.

Kosztów odpłatnego zbycia nie należy utożsamiać z kosztami uzyskania przychodu. Ustalenie kosztów uzyskania przychodu odbywa się zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.

W myśl art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy:

Stosownie natomiast do art. 30e ust. 4 ww. ustawy:

Stosownie do art. 30e ust. 5 tej ustawy:

Po myśli natomiast art. 30e ust. 7 omawianej ustawy:

Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)–c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy – może zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie.

Wskazać należy, że w myśl przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy:

Cytowany powyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym wiąże skutki prawne w postaci zwolnienia od opodatkowania z faktem przeznaczenia - w warunkach określonych w ustawie – uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych dochodu wyłącznie na własne cele mieszkaniowe wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy.

Powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia.

W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Stosownie do art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika natomiast, że:

Zawarte w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyliczenie wydatków mieszkaniowych ma charakter wyczerpujący. Tylko realizacja w wymaganym terminie celów w nim wymienionych pozwala na zwolnienie z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

Omawiana regulacja art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy wprowadza również termin, w jakim należy dokonać wydatkowania przychodu ze zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, aby uprawniało ono do skorzystania z omawianej ulgi podatkowej.

Warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest, aby przychód ten został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych limituje wartość dochodu, jaki podlega zwolnieniu do wysokości, która odpowiada iloczynowi:

• dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz
• udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z tego odpłatnego zbycia.

Podkreślenia wymaga, że zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą.

W związku z tym, tylko wydatkowanie środków uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych – w terminie i na cele wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 131, a szczegółowo opisane w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Ustawodawca w art. 21 ust. 25 ww. ustawy zawarł katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131. Katalog tych wydatków ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne.

Należy zwrócić również uwagę na daleko idące konsekwencje wypływające z zawartego w przepisie dotyczącym analizowanego zwolnienia stwierdzenia „własne cele mieszkaniowe”. Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania ww. zwolnienia i dopisując ten przymiotnik podkreślił, że celem nadrzędnym jest zwolnienie tylko takiego przychodu, który wydatkowany zostanie na zaspokojenie „własnych celów mieszkaniowych”, rozumianych jako potrzeba zapewnienia sobie dachu nad głową. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika, a nie lokata kapitału lub zdobywanie źródła zarobkowania bądź zapewnienie dachu nad głową innym osobom niż podatnik. Wyraz „mieszkaniowe” w wyrażeniu „własne cele mieszkaniowe” należy odnosić podmiotowo do zamiaru zamieszkiwania związanego z różnymi sposobami wydatkowania przychodu, a nie do wydatkowania przychodu w znaczeniu jedynie przedmiotowym.

W świetle powyższego, co do zasady, podatnik może skorzystać z omawianego zwolnienia w związku z zakupem lokalu na cele mieszkalne jedynie w sytuacji, gdy nabył ten lokal w celu realizacji własnych celów mieszkaniowych i faktycznie realizuje lub będzie realizował w nim swoje potrzeby mieszkaniowe.

Pojęcie celu związane jest z wewnętrzną postawą człowieka, określaną najczęściej mianem chęci, woli, dążenia, zamiaru, postawy motywującej (powodującej) ludzkie działanie. Zatem, wydatek poniesiony na własne cele mieszkaniowe, to wydatek dokonany w zamiarze zaspokajania własnych potrzeb mieszkaniowych. Utwierdza to w przekonaniu, że istotny jest zamiar nabycia nieruchomości na cele mieszkaniowe, który powinien prowadzić do zamieszkania w nabytej nieruchomości.

Do celów, których realizacja uprawnia do zwolnienia, ustawodawca zalicza wskazaną w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. b ustawy o podatku dochodowym spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a, w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Z treści wniosku wynika, że:

1.w 2020 r. nabył Pan do majątku osobistego w drodze darowizny spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego;

2. (...)2020 r. zawarł Pan związek małżeński;

3.(...)2022 r. małżonka darowała Panu udział w nieruchomości (rozszerzenie wspólności majątkowej), na którą żona wzięła kredyt z byłym mężem, a w której obecnie Państwo realizują własne cele mieszkaniowe; przystąpił Pan do ww. umowy kredytowej i solidarnie odpowiadał z żoną za spłatę kredytu;

4.(...)2022 r. sprzedał Pan ww. mieszkanie nabyte w 2020 r.;

5.część środków ze sprzedaży wykorzystał Pan na spłatę kredytu zaciągniętego w dniu (...)2021 r.

Pana wątpliwość dotyczy m.in. możliwości skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w związku z art. 21 pkt 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w sytuacji, gdy środki uzyskane ze sprzedaży lokalu stanowiącego Pana majątek odrębny przeznaczył Pan na spłatę kredytu zaciągniętego wspólnie z żoną, którym to kredytem spłacił Pan kredyt zaciągnięty przez żonę z byłym mężem na zakup mieszkania, w którym obecnie Pan mieszka i mieszkanie to stanowi Pana współwłasność (na mocy umowy darowizny od żony).

Zgodnie z cytowanym wyżej art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnienie ma zastosowanie do przychodów, które zostały przeznaczone na spłatę kredytu (pożyczki). Jednakże jeśli kredyt ten jest związany ze spłatą kilku zobowiązań kredytowych i służy np. spłacie kredytu mieszkaniowego i innego kredytu, wówczas za wydatek na cel mieszkaniowy uznaje się spłatę wyłącznie tej części kredytu refinansowanego, jaka została przeznaczona na spłatę kredytu mieszkaniowego i odsetek od niego. Kredyt na cele mieszkaniowe musi być również zaciągnięty przez podatnika chcącego skorzystać z ulgi.

W tym miejscu wskazać należy, że stosownie do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz.2809 ze zm.):

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ustawodawca ukształtował jako wspólność łączną, bezudziałową.

Stosownie natomiast do art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa) - art. 47 § 1 zd. 1 Kodeksu.

Biorąc zatem pod uwagę powyższe należy uznać, że od daty zawarcia umowy stanowiącej o objęciu wspólnością omawianej nieruchomości stał się Pan współwłaścicielem tego prawa już od daty jego nabycia przez żonę.

Z treści przytoczonego wcześniej art. 21 ust. 25 pkt 2 ww. ustawy, jasno wynika, że kredyt, na którego spłatę zostanie przeznaczony przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości musi być kredytem zaciągniętym na udokumentowane własne cele mieszkaniowe, które zostały wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Celem ustawodawcy było bowiem premiowanie zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych przez podatnika. Spłacony kredyt (pożyczka) nie ma być jakimkolwiek kredytem (pożyczką), lecz musi spełniać ściśle określone ustawą wymagania. Musi to być bowiem kredyt (pożyczka) – co wynika literalnie z art. 21 ust. 25 pkt 2 ww. ustawy – zaciągnięty przez podatnika na cele określone w pkt 1. Przepis wyraźnie bowiem stanowi, że kredyt (pożyczka) mają być zaciągnięte na cele określone w pkt 1, a więc na cele mieszkaniowe. Ważne jest również, aby spłacany kredyt zaciągnięty był przed dniem uzyskania przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego i aby kredyt ten zaciągnięty był przez osobę, która uzyskuje przychód ze sprzedaży.

Mając na uwadze powyższe skoro z treści wniosku wynika, że zakupiona przez Pana żonę nieruchomość została nabyta na cele mieszkaniowe, została włączona do Państwa wspólności majątkowej i przystąpił Pan do kredytu zaciągniętego przez żonę i jej byłego męża na zakup tej nieruchomości ponosząc solidarnie z żoną odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z umowy kredytowej, stwierdzić należy, że nie ma przeszkód, aby dochód ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego stanowiącego Pana majątek osobisty przeznaczyć na spłatę kredytu zaciągniętego wspólnie z żoną a przeznaczonego na spłatę ww. kredytu i tym samym zaliczyć do wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe. Wówczas ta część dochodu będzie podlegała zwolnieniu przedmiotowemu określonemu w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 25 ust. 21 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazać również należy, że skoro w korekcie zeznania podatkowego złożonego za rok 2022 wykazał Pan uzyskany dochód jako zwolniony od podatku, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 przywołanej ustawy, dopiero w sytuacji gdy nie dojdzie do wydatkowania do końca 2025 r. na własne cele mieszkaniowe, powinien Pan skorygować ww. zeznanie podatkowe w tym zakresie oraz dokonać zapłaty 19% podatku od dochodu, do którego nie ma zastosowania ww. zwolnienie, wraz z odsetkami.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).