Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 14 stycznia 2022 r., sygn. III SA/Po 1236/21
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzenna Kosewska Sędzia WSA Mirella Ławniczak Asesor WSA Piotr Ławrynowicz (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 14 stycznia 2022 r. sprawy ze skargi Prokuratora Regionalnego w [...] na uchwałę Rady Gminy z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia stawek opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały.
Uzasadnienie
Rada Gminy [...] kwietnia 2014 r. na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 5945 ze zm., dalej: u.s.g.) oraz art. 16 ust. 4 i ust. 5 pkt 1 ustawy z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13, dalej: u.p.t.z.) podjęła uchwałę nr [...] w sprawie ustalenia stawki opłaty za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina [...]. Stosownie do § 3 uchwały ustalono jednostkową stawkę opłaty w wys. [...] zł za zatrzymanie na przystanku komunikacyjnym.
Prokurator Regionalny w [...] pismem z [...] lipca 2021 r. wniósł do tutejszego Sądu skargę na powyższą uchwałę zaskarżając ją w całości i wnosząc o stwierdzenie jej nieważności. Zarzucił istotne naruszenie prawa - art. 16 u.p.t.z. poprzez niewłaściwe zastosowanie i wprowadzenie stawek w postaci jednej stawki opłat dla wszystkich przewoźników za korzystanie z przystanków komunikacyjnych, a więc zastosowanie stawek o dyskryminującym charakterze wbrew treści art. 16 ust. 4 u.p.t.z., który pozwala na pobieranie opłat za korzystanie przez operatorów i przewoźników z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad. Jednocześnie Prokurator wniósł o rozpoznanie skargi w trybie uproszczonym.
W uzasadnieniu skargi Prokurator podniósł, że w świetle art. 16 ust. 4 u.p.z.t. obowiązkiem gminy jest wykazanie, że podjęła uchwałę z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad, co przede wszystkim powinno wynikać z jej uzasadnienia, ewentualnie innych dokumentów powstałych w trakcie procesu uchwałodawczego. Lakoniczna treść uzasadnienia uchwały nie wyjaśnia natomiast ani nawet nie przedstawia motywów, jakimi kierowała się Rada przy podejmowaniu uchwały o przyjęciu jednolitej stawki opłaty. Treść zaskarżonej uchwały (ani jej uzasadnienia) nie pozwala na weryfikację przesłanek, którymi kierowała się Rada uchwalając jednakową stawkę opłaty. Zdaniem Prokuratora nie sposób ustalić, jakie okoliczności zdecydowały o przyjęciu jednolitej stawki opłaty, czy i jakie analizy przeprowadzono w tym przedmiocie przed podjęciem uchwały, a także czy uchwała ta zapewni traktowanie wszystkich przewoźników w sposób równorzędny. Kwestii tej nie rozstrzyga również protokół nr [...] z XLVII sesji Rady Gminy z [...] kwietnia 2014 r., na której procedowano projekt przedmiotowej uchwały. Z opisu przebiegu sesji (pkt Ad. 13 i 14 protokołu) nie wynika, by przed podjęciem zaskarżonej uchwały prowadzono jakąkolwiek dyskusję w kwestii wysokości stawek, ani by zwrócono uwagę radnym, że ustawa przewiduje konieczność ustalenia niedyskryminujących zasad korzystania z przystanków. Kwestii tych nie podnoszono też na LI sesji Rady Gminy [...] września 2014 r., na której podjęto uchwałę zmieniającą zaskarżoną uchwałę. Prokurator dodał, że i z wyciągów P. nr [...] posiedzenia Komisji Budżetu i Rozwoju Gospodarczego Gminy z [...] kwietnia 2014 r. i protokołu nr [...] z posiedzenia tejże Komisji z [...] września 2014 r., na których opiniowano projekt uchwały (i uchwały zmieniającej) nie wynika, by analizowano, czy zastosowanie jednolitej stawki w przypadku wszystkich przewoźników operujących na terenie gminy, będzie zgodne z niedyskryminującymi zasadami. W ocenie Prokuratora Rada Gminy arbitralnie (mechanicznie) przyjęła maksymalną stawkę opłaty określoną w ustawie bez analizy jej niedyskryminującego charakteru. W sytuacji, gdy wielkość kosztów utrzymania przystanku jest uzależniona m.in. od wielkości pojazdów, które się na nim zatrzymują opłata powinna być określona w wysokości proporcjonalnej do wielkości samochodów, jakie zatrzymują się na przystanku.