Interpretacja indywidualna z dnia 19 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.792.2023.1.DB

Skutki podatkowe otrzymania odsetek z tytułu nieterminowej spłaty należności.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 listopada 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia z opodatkowania odsetek otrzymanych z tytułu nieterminowej spłaty należności. Wniosek został uzupełniony 30 listopada 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni otrzymała w listopadzie 2023 r. informację PIT-11 za rok 2022, wystawioną przez A Sp. z o.o., dalej "Płatnik", w której został wykazany przychód z odsetek ustawowych od nieterminowych płatności (o których mowa w art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego), który to przychód Płatnik zaklasyfikował do źródła przychodu z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (przychody z innych źródeł).

W tym miejscu należy wskazać, że w 2013 r. Wnioskodawczyni udzieliła pożyczki środków pieniężnych na rzecz Płatnika, dalej "Pożyczka". Natomiast (...) kwietnia 2022 r. Wnioskodawczyni zawarła z Płatnikiem ugodę, na mocy której Płatnik został zobowiązany do spłaty Pożyczki zgodnie z jej postanowieniami.

W maju 2022 r. Płatnik wypłacił Wnioskodawczyni wszystkie kwoty należne wynikające z zawartej ugody tytułem zwrotu Pożyczki, przy czym część z tej kwoty wykazał w swoich księgach rachunkowych jako należne Wnioskodawczyni odsetki ustawowe od nieterminowej spłaty Pożyczki (o których mowa w art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego). Wnioskodawczyni nie zna powodów, dla których Płatnik wystawił informację PIT-11 za 2022 rok po upływie terminu, tj. dopiero w listopadzie 2023 r.

Jednocześnie Wnioskodawczyni informuje, że nie otrzymywała jakichkolwiek odsetek od udzielonej Pożyczki i nie osiągała od Płatnika przychodów z tego tytułu, tj. nie wystąpiły przychody ze źródła z kapitałów pieniężnych.

Pytanie

Czy wskazane przez Płatnika w złożonym PIT-11 odsetki ustawowe od nieterminowych płatności, o których mowa w art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, związanych ze zwrotem Pożyczki, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji czy Wnioskodawczyni ma obowiązek wykazania ww. odsetek w zeznaniu rocznym?

Pani stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawczyni, wskazane przez Płatnika w złożonym PIT-11 odsetki ustawowe od nieterminowych płatności, o których mowa w art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, związanych ze zwrotem Pożyczki, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji Wnioskodawczyni nie ma obowiązku wykazywania ww. odsetek w zeznaniu rocznym.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

•pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

•pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl pkt 9 tego artykułu, do źródeł przychodów zalicza się inne źródła.

W tym miejscu należy wskazać, że Pożyczka, o której mowa w opisie stanu faktycznego, została uregulowana w art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Podkreślić należy, że udzielenie pożyczki i jej spłata na warunkach przewidzianych w umowie pożyczki są obojętne podatkowo. Przychód po stronie pożyczkodawcy pojawia się dopiero w przypadku, kiedy dochodzi do wypłaty odsetek od pożyczkobiorcy, o ile umowa pożyczki je przewiduje i zostały one faktycznie wypłacone pożyczkodawcy. Wtedy bowiem pożyczkodawca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe o charakterze definitywnym, a więc przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowiący źródło przychodów z kapitałów pieniężnych.

Zgodnie natomiast z definicją dochodu, jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei został zdefiniowany w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, jako (...) otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Skoro zatem w rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia ze zwrotem Pożyczki (kwoty kapitału Pożyczki), która jest neutralna na gruncie podatku dochodowego, a od kwoty Pożyczki nie były naliczane i wypłacane odsetki od tej Pożyczki, to należy uznać, że jej zwrot do Wnioskodawczyni nie stanowił dla Niej przychodu.

W przypadku zwrotu Pożyczki Wnioskodawczyni otrzymuje bowiem z powrotem swój kapitał, tj. zwrot pożyczonych Płatnikowi kwot należności głównej. Nie ma zatem podstaw, aby zwrócone kwoty Pożyczki (należności głównej) uznać za dochód podlegający opodatkowaniu. Dla celów podatku dochodowego taki zwrot jest neutralny podatkowo.

Intencją Wnioskodawczyni jest jednak potwierdzenie czy odsetki ustawowe od nieterminowych płatności, które zostały wykazane w PIT-11 przez Płatnika, związane ze zwrotem kwoty Pożyczki, mogą korzystać w takich okolicznościach ze zwolnienia z opodatkowania.

Wskazać należy, że różnego rodzaju świadczenia, w tym m.in. odszkodowania, zadośćuczynienia oraz odsetki za zwłokę w wypłacie tychże świadczeń stanowią - co do zasady - przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o PIT. Nie oznacza to jednak automatycznie, że wszystkie świadczenia z ww. tytułów podlegają opodatkowaniu, gdyż niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy o PIT, korzystają ze zwolnienia od podatku.

W tym miejscu należy bliżej określić instytucję prawną odsetek ustawowych od nieterminowych płatności, które zostały uregulowane w art. 481 § 1 ustawy Kodeks cywilny. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Ustawodawca przewidział w niektórych przypadkach w odniesieniu do odsetek możliwość zwolnienia z podatku dochodowego. Takie zwolnienie przysługuje tylko wówczas, gdy wyraźnie stanowi o tym odrębny przepis. W tym zakresie należy wskazać, że do ustawy o PIT został dodany art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o PIT, z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2021 r. Zgodnie z treścią tego przepisu wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższe zwolnienie obejmuje zatem tylko takie odsetki, które spełniają jednocześnie dwa warunki:

1)są naliczone z tytułu nieterminowej wypłaty należności,

2)świadczenia, od których są naliczane (w przypadku Wnioskodawczyni - od Pożyczki) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, są wolne od podatku dochodowego lub na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano od nich poboru podatku.

Reasumując, skoro zwrot dla Wnioskodawczyni przez Płatnika kwoty należności głównej wynikającej z zawartej umowy Pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to wypłacone od niej odsetki ustawowe od nieterminowych płatności za opóźnienia w spłacie (o których mowa w art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego) są w całości zwolnione od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o PIT.

W konsekwencji, mimo wystawienia przez Płatnika informacji PIT-11 Wnioskodawczyni nie ma obowiązku wykazania ww. odsetek w zeznaniu rocznym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA), albo

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).