Interpretacja

TEMATY:

Interpretacja indywidualna z dnia 8 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.714.2023.4.IK

Prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem usług wykonywanych na podstawie „umowy utrzymaniowej”.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 września 2023 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem usług wykonywanych na podstawie „umowy utrzymaniowej”. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie pismem z 5 grudnia 2023 r. (data wpływu 5 grudnia 2023 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego

Z. S.A. (dalej: Wnioskodawca) będąc zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, wraz z innymi podmiotami zawarł umowę spółki pod nazwą Polski S Sp. z o.o. (dalej: PS) będącą czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Podstawowym przedmiotem działalności PS jest produkcja oprogramowania. Wnioskodawca działa jako spółka akcyjna, której akcjonariuszem jest Skarb Państwa, Gmina Miasto … oraz byli pracownicy. Wnioskodawca ma charakter przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, a jego działalność reguluje ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz.U. 2022 poz. 1624 ze zm., dalej zwana „ustawą o portach i przystaniach morskich”). Wnioskodawca podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 7 przywołanej ustawy przedmiot działalności przedsiębiorstwa podmiotu zarządzającego obejmuje, w szczególności:

1) zarządzanie nieruchomościami i infrastrukturą portową;

2) prognozowanie, programowanie i planowanie rozwoju portu;

3) budowę, rozbudowę, utrzymywanie i modernizację infrastruktury portowej;

4) pozyskiwanie nieruchomości na potrzeby rozwoju portu;

5) świadczenie usług związanych z korzystaniem z infrastruktury portowej;

6) zapewnienie dostępu do portowych urządzeń odbiorczych odpadów ze statków w celu przekazania ich do odzysku lub unieszkodliwiania;

7) koordynację korzystania z infrastruktury portowej, z wyjątkiem kompetencji administracji morskiej;

8) działania zmierzające do rozwoju działalności gospodarczej prowadzonej w porcie oraz promocję takiej działalności.

Wnioskodawca jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, wykonuje działalność, która w przeważającym zakresie jest działalnością opodatkowaną tym podatkiem - działalność zwolniona lub działalność niepodlegająca opodatkowaniu tym podatkiem stanowi margines obrotu.

Zgodnie z umową spółki PS wspólnikom, na zasadzie art. 159 Kodeksu spółek handlowych, przysługuje prawo otrzymania korzyści, tj. uprawnienie do nabycia w ramach nieodpłatnej, niewyłącznej licencji, prawa do wykorzystywania oprogramowania wytworzonego przez PS przeznaczonych do wykorzystywania w ramach systemu PS. Przedmiotowe uprawnienie jest niezależne od prawa do udziału w zysku spółki (dywidendy). Zgodnie z umową licencyjną zawartą przez Wnioskodawcę z PS (odrębna umowa dla (opisanych szerzej poniżej) modułu maklerskiego i odrębna dla modułu towarowego) stworzone przez PS programy komputerowe (dalej również: Oprogramowanie), o których mowa powyżej, zawierają rozwiązania informatyczne, które pozwalają m.in. na:

a) …;

b) ….

Zgodnie z umową licencyjną licencja na Oprogramowanie została udzielona nieodpłatnie. Ta sama zasada dotyczy wszelkich aktualizacji, które będą udostępniane bez dodatkowych opłat na zasadach identycznych, jak zasady dotyczące oprogramowania, które zostały określone w treści umowy licencyjnej. Umowa licencyjna została zawarta na czas nieoznaczony.

W każdym czasie Strony uprawnione są do rozwiązania umowy licencyjnej na mocy porozumienia Stron sporządzonego na piśmie pod rygorem nieważności.

Strony przewidują odrębne wynagrodzenie należne PS, ale z innego tytułu prawnego niż licencja:

a) na podstawie odrębnej umowy dotyczącej utrzymania i rozwoju Oprogramowania,

b) na podstawie odrębnej umowy w przypadku udzielenia „sublicencji”.

Zgodnie z załącznikiem do umowy licencyjnej dotyczącej Modułu Towarowego jego istotą i funkcjonalnością jest ułatwienie procedur celnych związanych z importem, tranzytem i eksportem towarów:

a) …,

b) …,

c) ….

W wyniku zastosowania Modułu Towarowego następuje zamiana manualnych czynności klienta …. W operacjach tych uczestniczą … - nie uczestniczy w nich natomiast Wnioskodawca.

Wnioskodawca będzie mógł pobierać opłaty za korzystanie z Oprogramowania (Moduł Towarowy), czego potwierdzeniem jest ujęcie w ramach taryfy opłat portowych w poszczególnych portach odrębnej pozycji pn. „opłata …”.

Moduł Maklerski pozwala na automatyczne pobieranie następujących danych:

a) informacje o zgłoszeniach …),

b) obliczone na podstawie danych z Modułu Maklerskiego i Modułu Towarowego - ilość komunikatów przetworzonych przez Moduł Towarowy, ilość deklaracji złożonych za pośrednictwem Modułu Maklerskiego.

Dodatkowo Moduł Maklerski pozwala na tworzenie szczegółowych raportów obrazujących aktualne i historyczne dane ….

Oprogramowanie, a także urządzenia techniczne (informatyczne) niezbędne do jego funkcjonowania wchodzą w skład infrastruktury portowej, o której mowa art. 2 pkt 4 ustawy o portach i przystaniach morskich, każdego z portów morskich zarządzanych przez danego wspólnika PS, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 24 listopada 2021 r. w sprawie określenia akwenów portowych oraz ogólnodostępnych obiektów, urządzeń i instalacji wchodzących w skład infrastruktury portowej dla każdego portu o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej (wydanego w oparciu o art. 5 ust. 2 i 2a ustawy o portach i przystaniach morskich), zwanym dalej Rozporządzeniem.

W latach 2021-2022 Wnioskodawca współpracował z PS przy testowaniu oraz wdrażaniu Oprogramowania (w zakresie Modułu Towarowego i Modułu Maklerskiego). Podstawą do takiej współpracy była zawarta przez Wnioskodawcę z PS tzw. „umowa o współpracy”. Na ich podstawie PS świadczył odpłatnie na rzecz Wnioskodawcy usługi czasowego udostępnienia oprogramowania, usuwania wad, aktualizacji oprogramowania, wsparcia użytkowników, a zatem korzystania z Oprogramowania i testowania go.

Wnioskodawca zawarł z PS odrębną umowę dotyczącą utrzymania i serwisu Oprogramowania (dalej: zwana również „umową utrzymaniową”). Zgodnie z treścią tej umowy jej przedmiotem jest świadczenie przez PS na rzecz Wnioskodawcy usług utrzymania, serwisu i rozwoju Modułu Towarowego i Modułu Maklerskiego Systemu …, funkcjonujących w porcie Wnioskodawcy.

Na podstawie umowy utrzymaniowej PS zobowiązuje się do należytego wykonywania zobowiązań określonych w Umowie, których przedmiotem jest świadczenie na rzecz Wnioskodawcy, za wynagrodzeniem następujących usług:

a) utrzymywanie niezakłóconego działania Oprogramowania, jego modułów i funkcjonalności wskazanych w załączniku nr 1 w środowisku produkcyjnym w konfiguracji w jakiej Oprogramowanie znajduje się w dacie zawarcia Umowy;

b) zapewnienie nieprzerwanej dostępności Oprogramowania i jego funkcjonalności wskazanych w załączniku nr 1 dla użytkowników w zakresie określonym w umowie;

c) utrzymywanie na własny koszt środowiska informatycznego niezbędnego do niezakłóconego działania Oprogramowania i jego funkcjonalności wskazanych w załączniku nr 1 i nieprzerwanej dostępności Oprogramowania i jego funkcjonalności wskazanych w załączniku nr 1 dla użytkowników w zakresie określonym w umowie;

d) nadzór eksploatacyjny nad działaniem Oprogramowania;

e) odpowiednie reagowanie na zgłoszone wady oraz usuwanie zgłoszonych wad na zasadach określonych w treści umowy;

f) wsparcie Wnioskodawcy oraz utrzymanie help- desk, który zapewni dostęp do konsultantów PS za pomocą elektronicznych środków komunikacji na odległość (telefon, e-mail) przez 24 godziny na dobę i przez 7 dni w tygodniu;

g) podejmowanie działań zapobiegawczych dotyczących Oprogramowania.

Świadczenie PS będzie obejmowało w szczególności:

a) usuwanie ujawnionych wad przy zachowaniu właściwego czasu reakcji i czasu naprawy, łącznie z odzyskiwaniem danych utraconych lub uszkodzonych w wyniku wad;

b) zdalne doradztwo na rzecz Wnioskodawcy w zakresie obsługi Oprogramowania;

c) usuwanie skutków błędów w działaniach użytkowników;

d) działania zapobiegawcze - tj. wykonywanie czynności mających na celu zminimalizowanie ryzyka wystąpienia wad oraz wydłużenia czasu bezawaryjnej pracy Oprogramowania. Umowa utrzymaniowa przewidują miesięczne wynagrodzenie ryczałtowe w oparciu o fakturę VAT wystawianą przez PS.

W uzupełnieniu do wniosku wskazali Państwo, że:

1. Czy nabywane usługi wykonywane na podstawie „umowy utrzymaniowej” i inne towary i usługi związane z funkcjonowaniem Oprogramowania są związane z Państwa profilem działalności gospodarczej, a jeśli tak to w czym przejawia się ten związek, proszę go opisać?

Ad.1 Przedmiot działalności Z S.A. obejmuje m.in.: koordynację korzystania z infrastruktury portowej, z wyjątkiem kompetencji administracji morskiej, świadczenie usług związanych z korzystaniem z infrastruktury portowej oraz działania zmierzające do rozwoju i usprawniania działalności gospodarczej prowadzonej … (art. 7. ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich).

System P (Oprogramowanie) będący przedmiotem umowy utrzymaniowej należy do infrastruktury portowej, ponieważ jest ogólnodostępnym urządzeniem związanym z funkcjonowaniem … przeznaczonym do świadczenia przez Z S.A. usług związanych z korzystaniem z infrastruktury portowej oraz zawiera się we wskazanym w rozporządzeniu ws. infrastruktury portowej: „Zintegrowanym systemie cyfrowym wraz ze sprzętem komputerowym, wspomagającym i koordynującym wykorzystywanie infrastruktury portowej oraz wymianę informacji w zakresie logistyki oraz obsługi statków i towarów, w tym towarów przewożonych w kontenerach”.

W kontekście uproszczenia formalności i obsługi …u w zakresie administracyjnym, informacyjnym i zaopatrzeniowym i uczynienie ich jak najbardziej przyjaznymi i odbiurokratyzowanymi, w porozumieniu ze środowiskiem Maklerów, Agentów oraz Dyspozytorów … utworzono rozwiązania, które mają za zadanie skrócić czas przygotowywania formalności związanych z realizacją zadań dotyczących zgłoszenia …. Dokonano tego poprzez automatyzację procesów, zminimalizowanie ilości informacji wymienianych pomiędzy zaangażowanymi podmiotami (oczywiście z zachowaniem ich jakości) oraz re-używalności danych.

Utworzona przez spółkę Polski P Sp. z o.o. platforma informatyczna została wyposażona w wiele narzędzi wspierających pracę …. Oprogramowanie to ma na celu wsparcie obsługi …. Ponadto funkcjonalności ww. oprogramowania wspomagają lub koordynują wykorzystywanie infrastruktury portowej, wymianę informacji w zakresie logistyki oraz …

Dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania Oprogramowania oraz jego wykorzystywania przez kontrahentów i interesariuszy .. w celu utrzymania korzyści płynących z jego funkcjonalności, w tym optymalizacji i digitalizacji wykorzystywania i zarządzania infrastrukturą portową, Z.S.A. zawarł umowę na utrzymanie oprogramowania komputerowego stworzonego przez Polski P Sp. z o.o.

2. W jaki sposób usługi wykonywane na podstawie „umowy utrzymaniowej” i inne towary i usługi związane z funkcjonowaniem Oprogramowania przekładają się/będą przekładać się na Państwa działalność opodatkowaną?

Ad.2 Opłata teleinformatyczna zgodnie z § 10 pkt 4 Taryfy opłat portowych z dnia 01.05.2023 związana jest z korzystaniem przez statki, a tym samym przez armatorów, z infrastruktury telekomunikacyjnej i informatycznej ….

Ustawa o portach i przystaniach morskich nie określa struktury oraz wysokości opłat portowych. Przyjęte w dniu 15 lutego 2017 roku Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2017/352 ustanawiające ramy w zakresie świadczenia usług portowych oraz wspólne zasady dotyczące przejrzystości finansowej portów daje państwom członkowskim swobodę w zakresie prowadzenia własnej polityki handlowej, w szczególności dając niezależność podmiotowi zarządzającemu portem w zakresie kształtowania cen oraz struktury opłat. Umożliwia to wydzielenie opłaty teleinformatycznej dedykowanej temu zagadnieniu, co dodatkowo w opinii Z. S.A. zwiększa przejrzystość Taryfy …

Infrastruktura teleinformatyczna w … pozwala na sprawną i bezpieczną komunikację z klientami, rozliczanie przy pomocy systemów komputerowych, automatyzację procesów dotyczących obsługi ładunków, rejestr i ewidencję ruchu statków, zestawień statystycznych, pobytu jednostki …, zdania odpadów, awizacje kolejowe i obsługę składów wagonowych na terenie…. Portowe środowisko informatyczne na które składają się systemy informatyczne Z, wraz z różnego rodzaju sprzętem komputerowym tj. serwerownie (fizyczne oraz wirtualne), sieci światłowodowe czy kanalizacja teletechniczna, wspomagają i koordynują wykorzystywanie infrastruktury portowej.

Opłata teleinformatyczna ma na celu gromadzenie środków na utrzymywanie i rozwój portowej infrastruktury teleinformatycznej wskazanej w zdaniu poprzednim.

Struktura pobieranych opłat .. może być zróżnicowana. … opierają system poboru opłat o opłaty tonażowe, przystaniowe, pasażerskie, teleinformatyczne czy też środowiskowe. Dodatkowo … stosują szereg innych opłat związanych między innymi z przewożonym ładunkiem tzw. … itp.

Art. 8 ust. 1 ustawy o portach i przystaniach morskich nakłada na zarządzającego portem obowiązek pobierania opłat za korzystanie z infrastruktury portowej.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o portach: „Ilekroć w ustawie jest mowa o: (...) infrastrukturze portowej - rozumie się przez to znajdujące się w granicach portu lub przystani morskiej akweny portowe oraz ogólnodostępne obiekty, urządzenia i instalacje, związane z funkcjonowaniem portu, przeznaczone do wykonywania przez podmiot zarządzający portem zadań, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 5;”.

Opłaty za usługi portowe ustalane są w sposób przejrzysty, obiektywny i niedyskryminacyjny, proporcjonalnie do kosztu wyświadczonej usługi.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o portach opłaty portowe należą do źródeł przychodów Z. S.A.

Wskazanie opłat portowych właśnie w ww. art. 9 ust. 1 ustawy o portach, gdzie do przychodów Z.. zaliczono m.in. opłaty z tytułu użytkowania, najmu, dzierżawy, wprost wskazuje na to, że opłaty portowe należą do należności cywilnoprawnych.

Pogląd ten potwierdza również postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 kwietnia 2017 r. w sprawie o sygn. akt III SA/Gd 208/17. Nadto w uzasadnieniu do projektu ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich (Dz.U. z 2004 r. Nr 169, poz. 1766) wprowadzającej zmianę m.in. art. 8 ustawy o portach wskazano, że opłaty portowe „mają charakter komercyjny wynikający ze stosunków cywilno-prawnych. Stanowią wyraz udziału użytkowników infrastruktury portowej w kosztach jej utrzymania i rozwoju.”

Za cywilnoprawnym charakterem opłat portowych przemawia również to, że ani ustawa o portach, ani inny powszechnie obowiązujący akt prawny, nie określają administracyjnego trybu dochodzenia opłat portowych. W szczególności nie jest możliwe ich dochodzenie na podstawie przepisów ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 pkt 9 Rozporządzenia 2017/352 „opłata za korzystanie z infrastruktury portowej” oznacza „opłatę pobieraną bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu zarządzającego portem lub właściwego organu za korzystanie z infrastruktury, urządzeń i usług, w tym z drogi wodnej zapewniającej dostęp do portu, jak również za dostęp do obsługi pasażerów i ładunków, z wyłączeniem czynszu dzierżawnego gruntu i opłat mających równoważny skutek;”

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy o portach w zw. z ww. art. 2 pkt 9 Rozporządzenia 2017/352 opłatami za korzystanie z infrastruktury portowej na gruncie polskich przepisów prawnych są opłaty portowe.

3. Czy Państwo są urzędem obsługującym organy władzy publicznej?

Ad 3. Wnioskodawca nie jest urzędem obsługującym organ władzy publicznej.

4. Czy nabycie Oprogramowania oraz usług wykonywanych na podstawie „umowy utrzymaniowej” i innych towarów i usług związanych z funkcjonowaniem Oprogramowania, jest/będzie związane z realizacją zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla realizacji zadań, do których Państwo zostali powołani?

Ad 4. Nabycie Oprogramowania oraz usług wykonywanych na podstawie „umowy utrzymaniowej” i innych towarów i usług związanych z funkcjonowaniem Oprogramowania nie jest i nie będzie związane z realizacją zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla realizacji zadań, do których Spółka została powołana. Spółka prowadzi w całości działalność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie wykonuje czynności jako organ władzy publicznej.

5. Czy czynności, wykonywane przez Państwa w oparciu o Oprogramowania oraz usługi wykonywane na podstawie „umowy utrzymaniowej” i inne towary i usługi związane z funkcjonowaniem Oprogramowania są wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych?

Ad 5. Czynności wykonywane przez Spółkę w oparciu o Oprogramowanie oraz usługi wykonywane na podstawie „umowy utrzymaniowej” i inne towary i usługi związane z funkcjonowaniem Oprogramowania są wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Pytanie

Czy podatek naliczony związany z nabyciem usług wykonywanych na podstawie „umowy utrzymaniowej” i innych towarów i usług związanych z funkcjonowaniem Oprogramowania jest dla Wnioskodawcy podatkiem naliczonym podlegającym odliczeniu na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.?

Państwa stanowisko

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że podatek naliczony związany z nabyciem usług wykonywanych na podstawie „umowy utrzymaniowej” i innych towarów i usług związanych z funkcjonowaniem Oprogramowania jest dla Wnioskodawcy podatkiem naliczonym podlegającym odliczeniu na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatnikami tego podatku są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, według art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Nabycie usług związanych z szeroko pojętym utrzymanie oprogramowania wykorzystywanego w prowadzonej działalności gospodarczej nie będzie miało żadnego związku z czynnościami organu władzy publicznej bowiem jak wskazano nabycie to jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wskazano w stanie faktycznym Wnioskodawca nie planuje wykorzystywać infrastruktury - Oprogramowania - do działalności zwolnionej z opodatkowania ani niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Cała działalność Wnioskodawcy, do której będzie wykorzystywane Oprogramowanie objęte zakresem umowy utrzymaniowej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania tym podatkiem ani wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Nabycie towarów i usług związanych z szeroko pojętym utrzymaniem Oprogramowania, które stanowi element infrastruktury …, …, będzie związane z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podejmowane przez Wnioskodawcę czynności związane z utrzymaniem Oprogramowania będą jednocześnie stanowiły realizację obowiązków ustawowych w zakresie utrzymania …. W tym stanie rzeczy spełnione zostaną warunki określone w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. przyznające Wnioskodawcy prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków ponoszonych na podstawie umowy utrzymaniowej i innych wydatków związanych z Oprogramowaniem. W przedmiotowym przypadku nie mają zastosowania również przepisy art. 88 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. bowiem usługi dotyczące utrzymania Oprogramowania (zarówno w zakresie Modułu Towarowego jak i Modułu Maklerskiego) objęte umową utrzymaniową nie są wymienione w tym przepisie jako czynności nie dające prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawa o VAT,

w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powołanego art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy,

nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy,

obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast pośredni związek nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy występuje wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

Powyższe regulacje oznaczają, że aby stwierdzić, czy podatnikowi podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy zbadać wyłącznie związek ponoszonych wydatków z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi, przy czym związek ten musi mieć charakter niewątpliwy, lecz niekoniecznie bezpośredni. Podatnik musi jednak wykazać związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Dyrektywa 2006/112/WE jako fundamentalną cechę podatku od wartości dodane wskazuje zasadę neutralności podatku. Cechą podatku od wartości dodanej, wskazaną w ust. 2 art. 1 ww. Dyrektywy, jest faktyczne obciążenie ciężarem podatku od wartości dodanej jedynie konsumpcji towarów i usług. Z treści tego przepisu należy wnioskować, że podatek ten nie powinien obciążać podmiotów biorących udział w obrocie towarami i usługami, niebędących ich ostatecznymi odbiorcami. Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z postanowieniami art. 1, podatek powinien być naliczany na wszystkich stadiach obrotu, z etapem sprzedaży detalicznej włącznie. Mechanizmem zapewniającym obciążenie podatkiem wyłącznie ostatecznych odbiorców towarów i usług, przy jednoczesnym naliczaniu podatku na każdym etapie obrotu, jest wskazane w ust. 2, prawo do odliczenia od podatku należnego podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług. Ograniczenie prawa do odliczenia podatku przez podatnika, podobnie jak wszelkie odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania, powinny mieć charakter wyjątkowy i mogą być wprowadzane jedynie na podstawie wyraźnych przepisów prawa.

Szczegółowe zasady realizacji prawa do odliczenia podatku zawierają przepisy Tytułu X Dyrektywy 2006/112/WE. Z tego powodu należy uznać, że przepisy tego Tytułu należą bez wątpienia do najistotniejszych regulacji ww. Dyrektywy. Neutralność podatku od wartości dodanej dla podatnika wyraża się, m.in. dążeniem do poszukiwania, wdrażania i ochrony rozwiązań legislacyjnych zapewniających stan prawny, w którym wartość podatku zapłaconego przez podatnika w cenie zakupywanych przez niego towarów i usług wykorzystywanych do celów działalności opodatkowanej, nie będzie stanowić dla podatnika ostatecznego kosztu. Podatnik musi mieć zapewnioną możliwość odzyskania podatku naliczonego związanego ze swoją działalnością opodatkowaną. Wszelkie korzystne dla podatnika konsekwencje wynikające z koncepcji neutralności podatku, są traktowane w doktrynie wspólnego systemu VAT, jako fundamentalne prawo podatnika, nie zaś jako jego przywilej.

Zasada neutralności podatku VAT, a także kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym VAT a czynnościami opodatkowanymi jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń TSUE m.in. wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/98 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excise), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Participations SA v. Directeur régional des impôts du Nord-Pas-de-Calais). TSUE podkreślał, że co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże, brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa do odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.

W wyżej cytowanym orzeczeniu TSUE C-37/95 Trybunał stwierdził (odwołując się do zasady neutralności podatku VAT), że w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika, nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo podatnika do odliczenia podatku VAT zostaje zachowane. W świetle powołanego wyroku należy stwierdzić, że w przypadku gdy zakup danego towaru przez wnioskodawcę jest dokonany z zamiarem wykorzystania tego towaru do działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, to pomimo utraty danego towaru z przyczyn niezależnych, tj. w sposób niezawiniony, czy jak to ujął Trybunał – „z powodów pozostających poza kontrolą podatnika”, jego prawo do odliczenia w związku z nabyciem tego towaru zostaje zachowane.

Zatem niezbędnym warunkiem odliczenia VAT jest istnienie związku pomiędzy zakupami a konkretną transakcją opodatkowaną. Prawo do odliczenia podatku naliczonego powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim działalność podatnika daje to prawo. Aby odliczenie podatku było dopuszczalne, transakcja powodująca naliczenie podatku winna pozostawać w ścisłym związku z transakcjami, które rodzą prawo do odliczenia. W ten sposób prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług zakłada, że poczynione wydatki stanowią element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym, rodzącym prawo do jego odliczenia.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT,

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do brzmienia art. 7 ust. 1 ustawy,

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W art. 8 ust. 1 ustawy przewidziano, że

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Należy wyjaśnić, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Art. 15 ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, kto jest podatnikiem VAT,

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 ustawy o VAT stanowi,

działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 15 ust. 6 ustawy o VAT brzmi,

nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Przymiot podatnika podatku od towarów i usług przypisany jest, oprócz osobie fizycznej czy prawnej, również wyodrębnionej jednostce organizacyjnej samodzielnie wykonującej działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Samodzielność gospodarcza w prowadzeniu działalności gospodarczej oznacza możliwość podejmowania decyzji, a zarazem posiadanie odpowiedniego stopnia odpowiedzialności za podjęte decyzje, w tym za szkody poniesione wobec osób trzecich, jak również ponoszenie przez podmiot ryzyka gospodarczego.

W świetle wskazanych unormowań, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo-przedmiotowego i, jako stanowiące odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, musi być interpretowane bardzo ściśle. Wyłączenie to ma miejsce przy spełnieniu łącznie dwóch warunków:

- jego podmiotem są jedynie organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy (podmiotowe kryterium wyłączenia),

- odnosi się ono jedynie do tych czynności, w których organy te realizują zadania nałożone na nie przepisami prawa i to zadania, do realizacji których zostały powołane (przedmiotowe kryterium wyłączenia).

Ponadto należy zwrócić uwagę na treść przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ww. dyrektywy,

krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Przewidziane w art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE wyłączenie organów władzy oraz innych podmiotów publicznych z kręgu podatników ma charakter ograniczony tylko do tych czynności, jakie są przez nie podejmowane w takim właśnie charakterze. Na tle analogicznie brzmiącego art. 4 ust. 5 Szóstej Dyrektywy, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku C-4/89 wyraził pogląd, że akapit pierwszy art. 4(5) VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, iż czynności wykonywane przez organy publiczne podlegają szczególnym zasadom prawnym mającym do nich zastosowanie, z wyłączeniem jednak czynności wykonywanych przez te organy w takiej sytuacji prawnej, jaka ma zastosowanie do przedsiębiorstw prywatnych.

W ustawie z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1796 ze zm.), w art. 2 pkt 2 określono, że

ilekroć w ustawie jest mowa o porcie lub przystani morskiej - rozumie się przez to akweny i grunty oraz związaną z nimi infrastrukturę portową, znajdujące się w granicach portu lub przystani morskiej.

W myśl art. 2 pkt 4 ww. ustawy,

ilekroć w ustawie jest mowa o infrastrukturze portowej - rozumie się przez to znajdujące się w granicach portu lub przystani morskiej akweny portowe oraz ogólnodostępne obiekty, urządzenia i instalacje, związane z funkcjonowaniem portu, przeznaczone do wykonywania przez podmiot zarządzający portem zadań, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 5;

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ww. ustawy,

ilekroć w ustawie jest mowa o podmiocie zarządzającym - rozumie się przez to, utworzony na podstawie niniejszej ustawy, podmiot powołany do zarządzania portem lub przystanią morską;

Zgodnie z art. 5 ust. 1 cytowanej ustawy,

własność akwenów portowych, własność infrastruktury zapewniającej dostęp do portów lub przystani morskich przysługuje Skarbowi Państwa i jest wyłączona z obrotu.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy,

przedmiot działalności przedsiębiorstwa podmiotu zarządzającego obejmuje, w szczególności:

1) zarządzanie nieruchomościami i infrastrukturą portową;

2) prognozowanie, programowanie i planowanie rozwoju portu;

3) budowę, rozbudowę, utrzymywanie i modernizację infrastruktury portowej;

4) pozyskiwanie nieruchomości na potrzeby rozwoju portu;

5) świadczenie usług związanych z korzystaniem z infrastruktury portowej;

6) zapewnienie dostępu do portowych urządzeń odbiorczych odpadów ze statków w celu przekazania ich do odzysku lub unieszkodliwiania;

7) koordynację korzystania z infrastruktury portowej, z wyjątkiem kompetencji administracji morskiej;

8) działania zmierzające do rozwoju działalności gospodarczej prowadzonej w porcie oraz promocję takiej działalności.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy,

za użytkowanie infrastruktury portowej pobierane są opłaty portowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 powyższej ustawy wskazano, że

źródłami przychodów podmiotu zarządzającego są

1) opłaty z tytułu użytkowania, najmu, dzierżawy lub innej umowy, na mocy której podmiot zarządzający oddaje w odpłatne korzystanie grunty oraz obiekty, urządzenia i instalacje portowe;

2) opłaty portowe;

3) przychody z usług świadczonych przez podmiot zarządzający;

4) wpływy z innych tytułów.

Jak wynika z opisu sprawy są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Są Państwo spółka akcyjną i mają Państwo charakter przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, a Państwa działalność reguluje ustawa o portach i przystaniach morskich.

Zawarli Państwo z PS umowę dotyczącą utrzymania i serwisu Oprogramowania (umowa utrzymaniowa). Zgodnie z treścią tej umowy jej przedmiotem jest świadczenie przez PS na Państwa rzecz usług utrzymania, serwisu i rozwoju Modułu Towarowego i Modułu Maklerskiego Systemu …, funkcjonujących w ….

Przedmiot Państwa działalności obejmuje m.in.: koordynację korzystania z infrastruktury .., z wyjątkiem kompetencji administracji morskiej, świadczenie usług związanych z korzystaniem z infrastruktury portowej oraz działania zmierzające do rozwoju i usprawniania działalności gospodarczej prowadzonej w Porcie.

System P. (Oprogramowanie) będący przedmiotem umowy utrzymaniowej należy do infrastruktury portowej, ponieważ jest ogólnodostępnym urządzeniem związanym z funkcjonowaniem portu morskiego przeznaczonym do świadczenia przez Państwa usług związanych z korzystaniem z infrastruktury … oraz zawiera się we wskazanym w rozporządzeniu ws. infrastruktury portowej: „Zintegrowanym systemie cyfrowym wraz ze sprzętem komputerowym, wspomagającym i koordynującym wykorzystywanie infrastruktury portowej oraz wymianę informacji w zakresie logistyki oraz obsługi statków i towarów, w tym towarów przewożonych w kontenerach”.

W kontekście uproszczenia formalności i obsługi statku w zakresie administracyjnym, informacyjnym i zaopatrzeniowym i uczynienie ich jak najbardziej przyjaznymi i odbiurokratyzowanymi, w porozumieniu ze środowiskiem Maklerów, Agentów oraz Dyspozytorów Portu utworzono rozwiązania, które mają za zadanie skrócić czas przygotowywania formalności związanych z realizacją zadań dotyczących zgłoszenia statku. Dokonano tego poprzez automatyzację procesów, zminimalizowanie ilości informacji wymienianych pomiędzy zaangażowanymi podmiotami (oczywiście z zachowaniem ich jakości) oraz re-używalności danych.

Utworzona przez PS platforma informatyczna została wyposażona w wiele narzędzi wspierających pracę …. Oprogramowanie to ma na celu wsparcie obsługi statków na wejściu i wyjściu oraz postoju … w zakresie formalności i procedur portowych. Ponadto funkcjonalności ww. oprogramowania wspomagają lub koordynują wykorzystywanie infrastruktury portowej, wymianę informacji w zakresie logistyki oraz … oraz wspomagają digitalizację ….

Dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania Oprogramowania oraz jego wykorzystywania przez kontrahentów i interesariuszy … w celu utrzymania korzyści płynących z jego funkcjonalności, w tym optymalizacji i digitalizacji wykorzystywania i zarządzania .., zawarli Państwo umowę na utrzymanie oprogramowania komputerowego stworzonego przez PS.

Ustawa o portach i przystaniach morskich nie określa struktury oraz wysokości opłat portowych. Przyjęte w dniu 15 lutego 2017 roku Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2017/352 ustanawiające ramy w zakresie świadczenia usług portowych oraz wspólne zasady dotyczące przejrzystości finansowej portów daje państwom członkowskim swobodę w zakresie prowadzenia własnej polityki handlowej, w szczególności dając niezależność podmiotowi zarządzającemu portem w zakresie kształtowania cen oraz struktury opłat. Umożliwia to wydzielenie opłaty teleinformatycznej dedykowanej temu zagadnieniu, co dodatkowo w Państwa opinii zwiększa przejrzystość Taryfy opłat portowych.

Infrastruktura teleinformatyczna w … pozwala na sprawną i bezpieczną komunikację z klientami, rozliczanie przy pomocy systemów komputerowych, automatyzację procesów dotyczących obsługi ładunków, rejestr i ewidencję ruchu …, zestawień statystycznych, …. … środowisko informatyczne na które składają się Państwa systemy informatyczne, wraz z różnego rodzaju sprzętem komputerowym tj. serwerownie (fizyczne oraz wirtualne), sieci światłowodowe czy kanalizacja teletechniczna, wspomagają i koordynują wykorzystywanie infrastruktury portowej.

Opłata teleinformatyczna ma na celu gromadzenie środków na utrzymywanie i rozwój portowej infrastruktury teleinformatycznej wskazanej w zdaniu poprzednim.

Struktura pobieranych opłat … może być zróżnicowana. /// opierają system poboru opłat o opłaty tonażowe, przystaniowe, pasażerskie, teleinformatyczne czy też środowiskowe. Dodatkowo … stosują szereg innych opłat związanych między innymi z przewożonym ładunkiem tzw. opłatą ładunkową zarówno w rozliczeniu przewożonych kontenerów, jak i ton ładunku załadowanego lub wyładowywanego. Istnieją również opłaty manipulacyjne takie jak: nawigacyjna, wodna, kanałowa, za statek (sztukę), za przewożoną jednostkę frachtową, samochód osobowy, za cumowanie (kiedy usługę świadczy zarządca portu), za ochronę itp.

Opłaty za …. ustalane są w sposób przejrzysty, obiektywny i niedyskryminacyjny, proporcjonalnie do kosztu wyświadczonej usługi.

Nie są Państwo urzędem obsługującym organ władzy publicznej. Nabycie Oprogramowania oraz usług wykonywanych na podstawie „umowy utrzymaniowej” i innych towarów i usług związanych z funkcjonowaniem Oprogramowania nie jest i nie będzie związane z realizacją zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla realizacji zadań, do których Spółka została powołana. Prowadzą Państwo w całości działalności podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie wykonują czynności jako organ władzy publicznej. Czynności wykonywane w oparciu o Oprogramowanie oraz usługi wykonywane na podstawie „umowy utrzymaniowej” i inne towary i usługi związane z funkcjonowaniem Oprogramowania są wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Przede wszystkim wskazać należy, że w związku z pobieraniem opisanych we wniosku opłat działają Państwo w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Bowiem w świetle przepisów ustawy o portach i przystaniach morskich, opłaty portowe pobierane są przez podmiot … (…), zgodnie z zasadami równego traktowania i niedyskryminacji użytkowników infrastruktury portowej oraz racjonalnego gospodarowania. Wobec tego podmiot … z tytułu pobierania opłat portowych (stanowiących jego przychód) należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług. Zatem pobierane przez Państwa opłaty portowe stanowią wynagrodzenie ściśle związane z otrzymaniem korzyści przez użytkowników infrastruktury portowej.

Natomiast w kwestii samego prawa do odliczenia wskazać należy, że jak wynika z opisu sprawy są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Wykonują Państwo działalność opodatkowaną podatkiem VAT, natomiast działalność zwolniona lub niepodlegająca opodatkowaniu stanowi margines obrotu. Nieodpłatnie nabyli Państwo licencję prawa do wykorzystywania oprogramowania, która zawiera rozwiązanie informatyczne, które pozwala na skrócenie czasu przygotowania formalności związanych z realizacja obowiązków …. Jednakże przewidują Państwo odpłatne nabycie usługi utrzymania i rozwoju Oprogramowania. Umowa ta została zawarta w celu zapewnienia ciągłości funkcjonowania Oprogramowania oraz jego wykorzystywania przez kontrahentów i interesariuszy ..w celu utrzymania korzyści płynących z jego funkcjonalności, w tym optymalizacji i digitalizacji wykorzystywania i zarządzania infrastruktura ….

Skoro, co do zasady, Państwa działalność jest działalnością opodatkowaną podatkiem VAT, a utrzymanie i rozwój Oprogramowania wspiera obsługę … to związek ponoszonych wydatków z wykonywanymi przez Państwa czynnościami opodatkowanymi, ma charakter niewątpliwy.

Zgodnie z ustawą o portach pobierają Państwo opłaty …. Struktura pobieranych opłat … w każdym z portów może być zróżnicowana. W ramach opłat portowych występuje opłata teleinformatyczna, która ma na celu gromadzenie środków na utrzymanie i rozwój infrastruktury teleinformatycznej, która to infrastruktura pozwala na sprawną i bezpieczną komunikację z klientami. Podmiot zarządzający … niezależnie kształtuje ceny oraz struktury opłat. Opłata teleinformatyczna jest związana z korzystaniem … z infrastruktury telekomunikacyjnej i informatycznej ….

Z uwagi na powyższe niewątpliwie wydatki poniesione na rozwój i utrzymanie Oprogramowania wpłyną na Państwa działalność. Oprogramowanie wpłynie na czas przygotowania formalności, nastąpi zamiana manualnych czynności …e. Natomiast Państwo będą mogli pobierać opłaty za korzystanie z Oprogramowania w postaci ….

W konsekwencji należy potwierdzić, że podatek naliczony związany z nabyciem usług wykonywanych na podstawie „umowy utrzymaniowej” i innych towarów i usług związanych z funkcjonowaniem oprogramowania jest dla Państwa podatkiem naliczonym podlegającym odliczeniu na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Z uwagi na powyższe, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Dane dokumentu

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 8 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.714.2023.4.IK