Interpretacja indywidualna z dnia 3 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.647.2023.2.AKA

Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe, jak również usług masażu, z których korzystają pracownicy, zatem przekazanie ww. usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe i usług masażu, z których korzystają pracownicy oraz braku opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego udostępniania Pracownikom ww. usług.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (dalej również jako „Spółka”) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, polskim rezydentem podatkowym, podlegającym opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Wnioskodawca jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Przedmiotem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności jest działalność związana z (…). Wnioskodawca jest podmiotem wchodzącym w skład międzynarodowej grupy kapitałowej (dalej: „Grupa”) będącej pionierem w branży (…). (…). Ponieważ nowe trendy i technologie wciąż przekształcają branżę (…), Grupa jest skupiona na zachowaniu pozycji (…). (…).

Aktualnie Spółka zatrudnia ok. (...) osób na podstawie umowy o pracę. Wykonują oni pracę w trybie hybrydowym, tj. przez część dni roboczych pracują w siedzibie Spółki, a w pozostałe dni w trybie zdalnym (home office).

Tworzenie (…) jest skomplikowanym procesem wymagającym kreatywności oraz bardzo wysokich kwalifikacji po stronie pracowników. Jednocześnie branża, w której działa Spółka, jest bardzo konkurencyjna - istnieje na niej wiele podmiotów, które muszą zabiegać o wykwalifikowanych pracowników, których liczba na rynku pracy jest ograniczona. W związku z powyższym, oprócz zapewnienia pracownikom odpowiedniego poziomu wynagrodzenia, Spółka zapewnia również szereg świadczeń pozapłacowych, dzięki którym może uchodzić za atrakcyjnego pracodawcę.

Na początku 2023 r. Spółka zawarła z niezależnym dostawcą (dalej jako „Wykonawca”) umowę na świadczenie usług cateringowych w lokalu Spółki, dla pracowników i gości Spółki, zgodnie z bieżącym zapotrzebowaniem Spółki oraz rodzajami menu i dań zamówionych i zatwierdzonych wcześniej przez przedstawiciela Spółki. Do obowiązków Wykonawcy należy również zakup i dostawa żywności i napojów wcześniej zleconych lub zaakceptowanych przez Spółkę.

Wykonawcy przysługuje wyłączne prawo świadczenia usług cateringowych na rzecz Spółki, z wyłączeniem organizacji i obsługi cateringu imprez odbywających się po godzinie 16:00 lub w dni wolne od pracy lub imprez okolicznościowych, spotkań, konferencji itp. organizowanych przez Spółkę.

Wykonawca dostarcza Spółce na piśmie tygodniowe menu dań śniadaniowych i obiadowych, w każdy wtorek na kolejny tydzień. Spółka może wnioskować o zmiany w otrzymanym proponowanym menu, w tym zmiany ilości posiłków, do czwartku do godziny 10:00. Spółka dostarcza Wykonawcy zamówienie na śniadania, obiady, przekąski i napoje na każdy tydzień kalendarzowy, nie później niż w czwartek do godziny 10:00 poprzedniego tygodnia. Zamówienie zawiera m.in. takie informacje jak: rodzaje posiłków i napojów, ich liczba oraz cena jednostkowa i całkowita.

Szacunki te uwzględniają przede wszystkim spodziewaną frekwencję w biurze. W związku z tym możliwe są sytuacje, w których z uwagi na przedwczesne wyczerpanie posiłków skorzystanie z bufetu w danym dniu okazuje się niemożliwe dla niektórych z zainteresowanych pracowników, jak również sytuacje, w których część produktów nie zostaje skonsumowana.

Spółka pragnie zaznaczyć, że pierwszy ze wskazanych scenariuszy nie powoduje powstania jakichkolwiek roszczeń po stronie pracowników. Usługi są świadczone przez Wykonawcę w dni robocze.

Śniadania są serwowane co do zasady w godzinach od 9:00 do 11:00 w formie bufetu szwedzkiego na terenie restauracji pracowniczej (dalej jako „Restauracja”).

Obiady są serwowane w godzinach 12:00 - 15:00, częściowo w formie bufetu szwedzkiego, a częściowo podawane przez kelnerów, na terenie Restauracji.

Przekąski i napoje dostarczane są do czterech lokalizacji w lokalu Spółki zwanych (…).

Wykonawca zapewnia uzupełnienie (…) w asortymencie i ilości określonej w zamówieniu Spółki.

Wszystkie potrawy i dania w menu śniadaniowym i obiadowym, w tym dania zimne, dania gorące i desery, są co tydzień zastępowane innymi daniami/deserami o podobnej różnorodności.

Wykonawca pozostawia wszelkie niespożyte produkty śniadaniowe w lokalu Spółki.

Strony ustaliły również minimalną łączną liczbę/ilość zamówień na poszczególne dania i usługi w miesiącu kalendarzowym. Jeżeli rzeczywiste zamówienia w danym miesiącu są niższe od minimum ustalonego przez Strony, Wykonawcy przysługuje wynagrodzenie w wysokości kwoty obliczonej na podstawie minimów tygodniowych dla tego miesiąca („wynagrodzenie minimalne”).

W okresie lockdownu lub w przypadku, gdy zgodnie z przepisami prawa Spółka jest zobowiązana do wdrożenia telepracy, pracy z domu lub innej metody pracy, która nie wiąże się z obecnością pracowników Spółki w jej siedzibie, Spółka zobowiązana jest do zapłaty wynagrodzenia minimalnego. W przypadku całkowitego lockdownu, podczas którego żaden pracownik Spółki nie będzie przebywał w siedzibie Spółki, wykonanie umowy ma zostać zawieszone, a Wykonawcy nie będzie przysługiwało żadne wynagrodzenie za okres zawieszenia.

Wydatki na usługi cateringowe są ponoszone przez Spółkę ze środków obrotowych i nie są Spółce zwracane w jakiejkolwiek formie. Wydatki te są dokumentowane fakturami VAT wystawionymi przez Wykonawcę na rzecz Spółki.

Spółka nie ma obowiązku zapewniania pracownikom posiłków profilaktycznych  i regeneracyjnych, wynikających z przepisów prawa pracy i regulacji dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Możliwość nieodpłatnego skorzystania z posiłków przysługuje wszystkim pracownikom Spółki. Z uwagi na charakter szwedzkiego stołu/bufetu posiłki nie są przypisane do konkretnych pracowników. Jednocześnie ze względu na brak możliwości technicznych i administracyjnych, które byłyby opłacalne i dostatecznie uzasadnione biznesowo, Spółka nie prowadzi rejestru osób korzystających z posiłków oraz nie prowadzi zapisów pośrednio lub bezpośrednio dla takich osób, a także nie monitoruje, kto i w jakim zakresie korzysta z posiłków.

Oprócz możliwości korzystania z usług cateringowych, Spółka zapewnia pracownikom również możliwość korzystania z zajęć sportowych (joga, piłka nożna, koszykówka, siatkówka, bieganie, jazda na rowerze), z usług masażu oraz możliwość darmowego korzystania z siłowni znajdującej się w budynku, w którym mieści się siedziba Spółki.

Powyższe świadczenia mają na celu aktywizację fizyczną pracowników, obniżenie poziomu stresu, zachowanie dobrego stanu zdrowia - zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Działania te, z perspektywy Spółki, służą także utrzymaniu pracowników w odpowiedniej kondycji psychofizycznej, co przekłada się na ich lepszą wydajność w pracy, zmniejszoną podatność na wszelkiego rodzaju choroby oraz stres.

W związku z zapewnieniem wymienionych świadczeń na rzecz pracowników, Spółka ponosi wydatki na instruktorów/trenerów, masażystów oraz wynajem powierzchni, na jakich odbywają się wspomniane zajęcia.

Spółka nie monitoruje w żaden sposób, którzy pracownicy korzystają z zajęć sportowych, usług masażu i siłowni, jak często to robią, względnie jak długo tam przebywają. Z perspektywy Spółki, zasadniczym celem ponoszenia ww. wydatków na rzecz pracowników jest ograniczenie fizycznych dolegliwości pracowników związanych z wielogodzinną pracą przed komputerami bez zmiany pozycji ciała. W ocenie Wnioskodawcy, pracownik utrzymujący dobrą kondycję fizyczną jest bardziej wydajny, pracuje szybciej, popełnia mniej błędów (albo w ogóle ich nie popełnia), jest potencjalnie mniej konfliktowy, ma lepszy kontakt z zespołem. Zatem, kadra zarządzająca Spółki uznała ww. wydatki za w pełni uzasadnione z punktu widzenia biznesowego.

Pytanie (wskazane we wniosku jako pytanie nr 2)

Czy Spółka może odliczyć naliczony podatek od towarów i usług, wynikający z faktur dokumentujących nabycie usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe, jak również usług masażu, z których korzystają pracownicy Wnioskodawcy, a jeśli takie prawo Spółce przysługuje, to czy Spółka powinna wykazać również podatek należny z tytułu nieodpłatnego udostępnienia pracownikom ww. usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka nie może odliczyć naliczonego podatku od towarów i usług, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe, jak również usług masażu, z których korzystają pracownicy Wnioskodawcy i w związku z powyższym, Spółka nie ma obowiązku wykazywania podatku należnego z tytułu nieodpłatnego przekazania ww. usług pracownikom.

Uzasadnienie stanowisko Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm., dalej jako „ustawa o VAT”) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Definicja podatnika została uregulowana w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, w którym wskazano, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle art. 2 pkt 22 ustawy o VAT sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Ponadto, jak stanowi art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Z powyższego przepisu wynika w ocenie Spółki, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. W świetle uregulowań art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, należy przyjąć, że nawet jeśli podmiot faktycznie nie świadczy usługi (osobiście nie wykonuje czynności), jednakże pośrednio bierze udział w jej świadczeniu to dla potrzeb podatku od towarów i usług, takie zachowanie jest traktowane na równi ze świadczeniem konkretnej usługi. Podmiot ten staje się zatem podatnikiem ze wszystkimi, wynikającymi z tego, konsekwencjami, tj. w szczególności powinien opodatkować  i udokumentować tę usługę według zasad dla niej przewidzianych.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Podkreślić jednak należy, że w ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W myśl art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie zauważyć, że przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia „potrzeb osobistych”. Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami „osobistymi” są takie potrzeby, które „dotyczą danej osoby” i które są jej potrzebami „prywatnymi”, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika, czy pełnioną funkcją.

W wyroku z 16 października 1997 r. C-258/95 (Julius Fillibeck Sohne GmbH & Co. KG) Europejski Trybunał Sprawiedliwości doszedł do wniosku, że co do zasady, pracodawca, organizując dla pracowników dojazd do zakładu, świadczy nieodpłatną usługę na ich prywatny użytek. Pracodawca w normalnych warunkach nie ma obowiązku zapewnienia pracownikom dojazdu do miejsca pracy, a to w jaki sposób pracownik dostanie się do pracy jest jego indywidualną sprawą. Niemniej jednak, jeżeli z okoliczności wynika, że działalność prowadzona przez podatnika wymaga, aby pracodawca zapewnił transport pomiędzy domem a miejscem pracy, wówczas należy przyjąć, że usługa ta świadczona jest w celu nie innym niż działalność gospodarcza podatnika, natomiast prywatne korzyści pracownika wynikające z możliwości skorzystania z transportu mają znaczenie drugorzędne względem potrzeb podatnika.

W świetle powyższego oceniając, czy dana usługa służy działalności przedsiębiorstwa podatnika, należy zbadać, czy jest ona dla tego celu niezbędna, jak również zważyć, czyja korzyść jest dominująca. Jeżeli korzyść podatnika przeważa nad korzyścią pracownika, wówczas świadczenie to zachowuje swój nieodpłatny charakter i nie podlega opodatkowaniu.

Natomiast w wyroku z 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-371/07 (Danfoss and Astra Zeneca) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że co do zasady wydawanie pracownikom nieodpłatnych posiłków, służy zaspokojeniu ich prywatnych potrzeb w rozumieniu art. 6 ust. 2 Szóstej Dyrektywy (77/388/EWG). Jeżeli natomiast ze szczególnych okoliczności wynika, że zapewnienie posiłków przez pracodawcę nie służy zaspokajaniu prywatnych potrzeb tych ostatnich i nie jest dokonywane w celach innych niż związane z działalnością przedsiębiorstwa, wtedy osobista korzyść, jaka wynika z tego dla pracowników, wydaje się mieć jedynie charakter uboczny względem potrzeb przedsiębiorstwa. Podobnie jak w pierwszym powołanym wyroku, także i w tym orzeczeniu Trybunał podkreślił znaczenie ścisłego związku pomiędzy działalnością gospodarczą podatnika, a świadczoną nieodpłatnie usługą. Wskazał ponadto, że usługa ta powinna służyć przede wszystkim interesom podatnika, a korzyść pracownika powinna mieć charakter uboczny.

W świetle powyższego, oceniając, czy dana usługa służy działalności przedsiębiorstwa podatnika, należy zbadać czyja korzyść jest dominująca. Jeżeli korzyść podatnika przeważa nad korzyścią pracownika, wówczas świadczenie to zachowuje swój nieodpłatny charakter i nie podlega opodatkowaniu.

W omawianym wypadku, według oceny Spółki wydatki ponoszone przez Nią na nieodpłatne wyżywienie (catering) pracowników oraz organizację zajęć sportowych, powierzchni do uczestniczenia w tych zajęciach oraz usług o charakterze rekreacyjnym (masaż) stanowią usługi nabywane na cele osobiste pracowników, albowiem służą przede wszystkim interesom pracowników, natomiast Spółka ponosi z tego tytułu korzyści o charakterze pośrednim (w postaci zdrowej, zmobilizowanej kadry pracowniczej, której to dobry stan pozytywnie wpłynie na wyniki prowadzonej działalności gospodarczej Spółki).

Co istotne, w kontekście art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, aby określone nieodpłatne świadczenie zostało uznane za świadczenie usług to należy wskazać, czy występuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu jego nabycia. Takie podejście znajduje potwierdzenie w opinii Rzecznika Generalnego z dnia 23 października 2008 r. w powołanej wyżej sprawie C-371/07, który stwierdził, że „(...) możliwość odliczenia podatku naliczonego stanowi wyraźną przesłankę jedynie dla zastosowania art. 5 ust. 6 lub art. 6 ust. 2 lit. a, jednakże sądzę, że w art. 6 ust. 2 lit. b ma charakter bezwzględnie dorozumiany. Nie ma w tym przypadku charakteru wyraźnego zasadniczo z uwagi na to, że przepis ten odnosi się głównie do usług świadczonych przez pracowników, a koszty pracowników (w formie wynagrodzenia) nie są obciążone podatkiem VAT. Jednakże w przypadku, gdy kompleksowa dostawa winna być sklasyfikowana, jako dostawa usług, wykorzystane towary zazwyczaj będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, a podstawą opodatkowania w odniesieniu do wszystkich transakcji wymienionych w art. 6 ust. 2 stanowi „suma wydatków poniesionych przez podatnika na wykonanie usług” (art. 11 część A ust. 1 lit. c). Objęcie tą podstawą opodatkowania kosztu dostaw, od których podatek naliczony nie podlegał odliczeniu, byłoby sprzeczne nie tylko z systematyką art. 5 ust. 6 i art. 6 ust. 2 w całości, ale również z fundamentalną zasadą neutralności podatku VAT dla podatników” (vide pkt 40 opinii).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT).

Z powyższych regulacji wynika, że warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej podatnika.

Określony w ustawie o VAT zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż warunkiem opodatkowania danej czynności jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Mając zatem na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy należy stwierdzić, że w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste pracowników podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wówczas zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT. Zatem brak prawa do odliczenia podatku naliczonego z uwagi na związek wydatków z czynnościami innymi niż opodatkowana działalność gospodarcza Wnioskodawcy powoduje, że nie występuje obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego świadczenia usług.

W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawcy nie jest On uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z tytułu ww. usług z uwagi na to, iż nie są one związane z działalnością opodatkowaną VAT Spółki. Tym samym, według Wnioskodawcy nie jest On zobowiązany do naliczania podatku należnego z tytułu nieodpłatnego świadczenia ww. usług na rzecz swoich pracowników.

Zaprezentowane przez Wnioskodawcę stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w następujących indywidualnych interpretacjach, odnoszących się do analogicznych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

• interpretacji z 25 lipca 2023 r., nr 0112-KDIL1-1.4012.257.2023.1.JKU,
• interpretacji z 8 listopada 2018 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.559.2018.3.JO.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”, zgodnie z którym:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Ustawa ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia - jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT - spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa - mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego, itp.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalności związaną z (...). Jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Aktualnie Spółka zatrudnia ok. (...) osób na podstawie umowy o pracę. Wykonują oni pracę w trybie hybrydowym, tj. przez część dni roboczych pracują w siedzibie Spółki, a w pozostałe dni w trybie zdalnym (home office). Na początku 2023 r. Spółka zawarła z niezależnym dostawcą (Wykonawcą) umowę na świadczenie usług cateringowych w lokalu Spółki, dla pracowników i gości Spółki, zgodnie z bieżącym zapotrzebowaniem Spółki oraz rodzajami menu i dań zamówionych i zatwierdzonych wcześniej przez przedstawiciela Spółki. Do obowiązków Wykonawcy należy również zakup i dostawa żywności i napojów wcześniej zleconych lub zaakceptowanych przez Spółkę.

Wykonawca dostarcza Spółce na piśmie tygodniowe menu dań śniadaniowych i obiadowych, w każdy wtorek na kolejny tydzień. Spółka może wnioskować o zmiany w otrzymanym proponowanym menu, w tym zmiany ilości posiłków, do czwartku do godziny 10:00. Spółka dostarcza Wykonawcy zamówienie na śniadania, obiady, przekąski i napoje na każdy tydzień kalendarzowy, nie później niż w czwartek do godziny 10:00 poprzedniego tygodnia. Zamówienie zawiera m.in. takie informacje jak: rodzaje posiłków i napojów, ich liczba oraz cena jednostkowa i całkowita. Szacunki te uwzględniają przede wszystkim spodziewaną frekwencję w biurze. W związku z tym możliwe są sytuacje, w których z uwagi na przedwczesne wyczerpanie posiłków skorzystanie z bufetu w danym dniu okazuje się niemożliwe dla niektórych z zainteresowanych pracowników, jak również sytuacje, w których część produktów nie zostaje skonsumowana. Usługi są świadczone przez Wykonawcę w dni robocze.

Śniadania są serwowane co do zasady w godzinach od 9:00 do 11:00 w formie bufetu szwedzkiego na terenie restauracji pracowniczej. Obiady są serwowane w godzinach 12:00 - 15:00, częściowo w formie bufetu szwedzkiego, a częściowo podawane przez kelnerów, na terenie Restauracji. Przekąski i napoje dostarczane są do czterech lokalizacji w lokalu Spółki zwanych (…). Wykonawca zapewnia uzupełnienie (…) w asortymencie i ilości określonej w zamówieniu Spółki.

Wydatki na usługi cateringowe są ponoszone przez Spółkę ze środków obrotowych i nie są Spółce zwracane w jakiejkolwiek formie. Wydatki te są dokumentowane fakturami wystawionymi przez Wykonawcę na rzecz Spółki. Możliwość nieodpłatnego skorzystania z posiłków przysługuje wszystkim pracownikom Spółki.

Spółka zapewnia pracownikom również możliwość korzystania z zajęć sportowych (joga, piłka nożna, koszykówka, siatkówka, bieganie, jazda na rowerze), z usług masażu oraz możliwość darmowego korzystania z siłowni znajdującej się w budynku, w którym mieści się siedziba Spółki. Powyższe świadczenia mają na celu aktywizację fizyczną pracowników, obniżenie poziomu stresu, zachowanie dobrego stanu zdrowia - zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Działania te, z perspektywy Spółki, służą także utrzymaniu pracowników w odpowiedniej kondycji psychofizycznej, co przekłada się na ich lepszą wydajność w pracy, zmniejszoną podatność na wszelkiego rodzaju choroby oraz stres. W związku z zapewnieniem wymienionych świadczeń na rzecz pracowników, Spółka ponosi wydatki na instruktorów/trenerów, masażystów oraz wynajem powierzchni, na jakich odbywają się wspomniane zajęcia.

W rozpatrywanej sprawie, wątpliwości Spółki dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe, jak również usług masażu, z których korzystają pracownicy Wnioskodawcy.

W odniesieniu do wątpliwości Spółki należy wskazać, że decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Jak już wcześniej wskazano, aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu.

W tym miejscu należy zauważyć, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia „potrzeb osobistych”. Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami „osobistymi” są takie potrzeby, które „dotyczą danej osoby” i które są jej potrzebami „prywatnymi”, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika, czy pełnioną funkcją.

Zatem można przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a więc potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy. Natomiast potrzeby pracownicze to te, których spełnienie nie wynika z autonomii woli stron, ale do zaspokajania których pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów prawa, np.: przepisów Kodeksu pracy, przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, itp.

Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego pozwala stwierdzić, że zapewnienie pracownikom usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe, jak również usług masażu, służy zaspokajaniu osobistych, prywatnych potrzeb pracowników i odbywa się bez związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą. Spółka nie ma obowiązku zapewniania pracownikom posiłków profilaktycznych i regeneracyjnych, wynikającego z przepisów prawa pracy i regulacji dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.

W wyroku z 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-371/07 Danfoss i AstraZeneca przeciwko Skatteministeriet, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jednoznacznie wskazał, że:

Podkreślenia wymaga, że dalsze stwierdzenia TSUE potwierdzają, iż:

Należy wskazać, że konieczność zapewnienia przez Spółkę możliwości skorzystania przez pracowników z usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe, jak również usług masażu, nie wynika z żadnych przepisów, jak również nie jest niezbędne dla celów prowadzonej działalności gospodarczej. Jak wskazali Państwo we wniosku, z uwagi na charakter szwedzkiego stołu/bufetu posiłki nie są przypisane do konkretnych pracowników. Spółka nie prowadzi rejestru osób korzystających z posiłków oraz nie prowadzi zapisów pośrednio lub bezpośrednio dla takich osób, a także nie monitoruje, kto i w jakim zakresie korzysta z posiłków. Oprócz możliwości korzystania z usług cateringowych, Spółka zapewnia pracownikom również możliwość korzystania z zajęć sportowych (joga, piłka nożna, koszykówka, siatkówka, bieganie, jazda na rowerze), z usług masażu oraz możliwość darmowego korzystania z siłowni znajdującej się w budynku, w którym mieści się siedziba Spółki. Spółka nie monitoruje w żaden sposób, którzy pracownicy korzystają z zajęć sportowych, usług masażu i siłowni, jak często to robią, względnie jak długo tam przebywają.

Tym samym oferowanie pracownikom usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe, jak również usług masażu, ma na celu zaspokojenie ich potrzeb prywatnych i nie wykazuje związku z działalnością gospodarczą Spółki, który uprawnia ją do dokonywania odliczeń podatku naliczonego od wydatków na zakup danych usług w myśl art. 86 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe, jak również usług masażu.

W przedmiotowej sprawie wydatki, które Spółka ponosi w związku z nabyciem usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe, jak również usług masażunie są związane ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem VAT w ramach prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej, gdyż jak wskazano powyżej służą one do zaspokojenia potrzeb prywatnych/osobistych pracowników Spółki.

W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 grudnia 2022 r. sygn. akt I FSK 2134/19 Sąd wskazał:

Odnosząc się natomiast do kwestii związanych z opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług czynności nieodpłatnego udostępniania pracownikom usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe i usług masażu, należy wskazać, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ww. ustawy.

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy:

Z uwagi na powyższe regulacje należy wskazać, że co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia (w szczególności darowizny), pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało przy ich nabyciu, imporcie lub wytworzeniu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ponadto, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru lub ich części składowych. Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Opodatkowaniu podlega również zużycie towarów należących do przedsiębiorstwa na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Odnośnie zatem udostępnianych przez Spółkę pracownikom Spółki usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe, jak również usług masażu, należy wskazać, że przesłanką opodatkowania nieodpłatnego przekazania lub zużycia towarów jest, aby podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Nieodpłatne przekazanie usług podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy w związku z ich nabyciem podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia.

W analizowanej sprawie, usługi świadczone przez Spółkę nieodpłatnie na rzecz pracowników, które są przeznaczone na ich cele osobiste, nie stanowią odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W niniejszej interpretacji wskazano, że Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem usług cateringowych, usług trenerów/instruktorów sportowych oraz usług wynajmu powierzchni, na których odbywają się zajęcia sportowe, jak również usług masażu, z których korzystają pracownicy, zatem przekazanie ww. usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy.

W związku z powyższym stanowisko Państwa, uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywa się ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musicie się Państwo zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).