Interpretacja indywidualna z dnia 29 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.505.2023.2.MD

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomości nabytych do majątku odrębnego przez jednego z małożnków przed zawarciem związku małżeńskiego, a następnie włączonych w drodze darowizny do majątku objętego wspólnością ustawową.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 października 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 listopada 2023 r. (data wpływu 27 listopada 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu 20 czerwca 2014 r. zawarła Pani związek małżeński, w którym obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa. W związku z zawarciem małżeństwa, nie została zawarta umowa rozszerzająca wspólność majątkową, jak również nie została ustanowiona rozdzielność majątkowa małżeńska.

Pani mąż zakupił 7 września 2004 r. udział w nieruchomości w części X/20000, na podstawie aktu notarialnego – umowy sprzedaży.

W dniu 24 września 2021 r. mąż, na podstawie umowy darowizny (akt notarialny) darował do majątku objętego wspólnością ustawową, ww. udział w nieruchomości. Wraz z mężem chce Pani ww. nieruchomość sprzedać.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Mąż, aktem darowizny z 2021 r., włączył do majątku objętego wspólnością majątkową udział w wysokości X w:

a)nieruchomości gruntowej, położonej w miejscowości A, stanowiącej działki nr 1/2, 1/3, 1/5, 1/6 łącznego obszaru (...) ha, dla której Sąd Rejonowy w B prowadzi księgę wieczystą (...);

b)nieruchomości gruntowej, położonej w miejscowości A, stanowiącej działkę nr 1/1 obszaru (...) ha, dla której Sąd Rejonowy w B prowadzi księgę wieczystą (...), która zabudowana jest X domkami letniskowymi, oznaczonymi numerami od X do X, z czego w dziale III ww. księgi wieczystej wpisane są ograniczone prawa rzeczowe dot. sposobu korzystania, w tym sposób korzystania na rzecz Pani męża C. D. i Pani, polegający na prawie do korzystania z wyłączeniem osób trzecich z domku letniskowego nr X.

Nieruchomość położona jest Polsce, w miejscowości A, gmina E, powiat B.

Nieruchomość, o której mowa we wniosku, nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej – teren nieruchomości ma przeznaczenie na cele gospodarki leśnej.

Nigdy nie prowadziła Pani działalności gospodarczej, tym samym nie prowadziła Pani też działalności związanej z obrotem nieruchomościami. Jest Pani emerytką i jest to Pani jedyne źródło dochodu.

Planowane odpłatne zbycie udziału w nieruchomości nie nastąpi w wyniku wykonywania działalności gospodarczej. Sprzedaż ww. udziałów w nieruchomości powinno nastąpić w 2024 r.

Pytania

Jak należy opodatkować sprzedaż opisanej nieruchomości? Czy określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okres pięciu lat, liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości, należy liczyć od daty zakupienia nieruchomości przez męża, tj. 7 września 2004 r., czy od daty objęcia nieruchomości wspólnością majątkową, aktem notarialnym z dnia 24 września 2021 r.?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, zgodnie z prezentowanym art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, termin należy liczyć od daty zakupu nieruchomości przez męża, nie zaś od daty objęcia nieruchomości wspólnością majątkową umową darowizny, a tym samym sprzedaż nieruchomości nie będzie stanowiła źródła Pani przychodu, w rozumieniu przywołanego we wniosku artykułu.

Podobna sprawa była już przedmiotem interpretacji indywidualnej, w której organ wydał opinię, iż stanowisko opisane powyżej jest prawidłowe. Sygnatura przytoczonej interpretacji: 0113-KDIPT2-2.4011.1108.2021.1.MK.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia wynika, że w dniu 20 czerwca 2014 r. zawarła Pani związek małżeński, w którym obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa. W związku z zawarciem małżeństwa, nie została zawarta umowa rozszerzająca wspólność majątkową, jak również nie została ustanowiona rozdzielność majątkowa małżeńska.

Pani mąż zakupił 7 września 2004 r. udział w nieruchomości w części X, na podstawie aktu notarialnego – umowy sprzedaży.

W dniu 24 września 2021 r. mąż aktem darowizny, włączył do majątku objętego wspólnością majątkową udział w wysokości X w:

a)nieruchomości gruntowej, położonej w miejscowości A, stanowiącej działki nr 1/2, 1/3, 1/5, 1/6 łącznego obszaru (...) ha, dla której Sąd Rejonowy w B prowadzi księgę wieczystą (...);

b)nieruchomości gruntowej, położonej w miejscowości A, stanowiącej działkę nr 1/1 obszaru (...) ha, dla której Sąd Rejonowy w B prowadzi księgę wieczystą (...), która zabudowana jest X domkami letniskowymi, oznaczonymi numerami od X do X, z czego w dziale III ww. księgi wieczystej wpisane są ograniczone prawa rzeczowe dot. sposobu korzystania, w tym sposób korzystania na rzecz Pani męża C. D. i Pani, polegający na prawie do korzystania z wyłączeniem osób trzecich z domku letniskowego nr X.

Nieruchomość nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej – teren nieruchomości ma przeznaczenie na cele gospodarki leśnej. Nigdy nie prowadziła Pani działalności gospodarczej, tym samym nie prowadziła Pani też działalności związanej z obrotem nieruchomościami. Jest Pani emerytką i jest to Pani jedyne źródło dochodu. W 2024 r. planowana jest sprzedaż ww. udziałów w nieruchomości. Zbycie nie nastąpi w wyniku wykonywania działalności gospodarczej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji nieruchomości. Odnieść się zatem należy do definicji tego pojęcia wynikającej z prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.):

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Podkreślić należy, że istnieje zasadnicza różnica, gdy chodzi o regulację dotyczącą nieruchomości gruntowych z jednej strony i nieruchomości pozostałych z drugiej strony. O ile każdy grunt stanowiący przedmiot odrębnej własności jest nieruchomością już z mocy art. 46 Kodeksu cywilnego, o tyle budynek lub lokal tylko wtedy, gdy przepis szczególny tak stanowi.

Stosownie do art. 47 § 1-3 Kodeksu cywilnego:

Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

W myśl art. 48 Kodeksu cywilnego:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Ponieważ w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest ustalenie daty jej nabycia, to rozstrzygnięcie omawianej sprawy wymaga ustalenia, czy włączenie opisanej we wniosku nieruchomości, stanowiącej majątek osobisty Pani męża do majątku wspólnego małżonków w drodze umowy darowizny stanowi jej nabycie przez Panią w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tej sytuacji należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 omawianego Kodeksu:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 cytowanego Kodeksu).

Z art. 43 § 1 wskazanego Kodeksu wynika, że:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Na mocy art. 47 § 1 przywołanego Kodeksu:

Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.

Zatem stwierdzić należy, że małżonkowie poprzez zawarcie stosownej umowy (np. rozszerzającej lub ograniczającej wspólność ustawową bądź ustanawiającej rozdzielność majątkową) mogą ustanawiać ustrój majątkowy w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy takie w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny.

Ponadto w doktrynie prawa rodzinnego podkreśla się, że w przypadku majątku osobistego małżonek pozostaje w stosunku do niego podmiotem wyłącznie uprawnionym, co oznacza, że jego uprawnienia do dysponowania przedmiotami wchodzącymi w skład majątku osobistego nie podlegają – co do zasady – żadnym ograniczeniom, w tym wynikającym z przepisów prawa rodzinnego, takim jak konieczność uzyskania zgody współmałżonka co do możliwości rozporządzania konkretnym składnikiem majątku osobistego. Możliwe jest więc swobodne dokonywanie pomiędzy małżonkami czynności rozporządzających, prowadzących do przeniesienia określonego przedmiotu majątkowego z majątku osobistego do majątku wspólnego.

W świetle art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Zgodnie z prawem cywilnym darowizna dochodzi do skutku w drodze umowy jednostronnie zobowiązującej, której treścią jest zarówno zobowiązanie darczyńcy do spełnienia świadczenia pod tytułem darmym na rzecz obdarowanego czyli do dokonania rozporządzenia i wydania przedmiotu darowizny, jak i oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny. Jeżeli przedmiotem darowizny jest nieruchomość, to umowa darowizny pod rygorem nieważności powinna mieć formę aktu notarialnego.

W tym miejscu należy wskazać – na jednolicie ukształtowaną linią orzeczniczą – że włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości lub praw majątkowych stanowiących majątek odrębny jednego małżonka na zasadach i w sposób określony przez ustawę Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie jest nabyciem tej nieruchomości lub prawa majątkowego przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na gruncie powołanego przepisu darowizna do majątku wspólnego małżonków, wywołuje takie same skutki, jak umowa rozszerzająca wspólność małżeńską majątkową. W związku z tym darowizna do majątku wspólnego nieruchomości wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego małżonka nie stanowi nabycia tej nieruchomości, stosownie do powołanego art. 10 ust. 1 pkt 8. Datą nabycia nieruchomości przez każdego z małżonków jest data nabycia przez tego małżonka, który tę nieruchomość włączył do majątku wspólnego.

Powyższe oznacza, że za datę nabycia przez Panią nieruchomości, która stanowiła wcześniej majątek odrębny Pani męża, należy przyjąć dzień, w którym Pani mąż nabył tę nieruchomość do majątku odrębnego, tj. 7 września 2004 r. Dokonana darowizna przenosząca nieruchomość z majątku osobistego do majątku wspólnego, nie stanowi dla Pani jej nabycia.

Zatem, planowane w 2024 r. odpłatne zbycie nieruchomości, która została włączona w drodze darowizny w 2021 r. do majątku wspólnego, nie będzie stanowić dla Pani źródła przychodu, według art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu na gruncie tej ustawy, ponieważ nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości do majątku odrębnego małżonka.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu zaś do przywołanej przez Panią interpretacji wskazać należy, że wydana została ona w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).