Interpretacja indywidualna z dnia 20 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.691.2023.1.KK

Możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 września 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 14 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pozostaje Pani we wspólności majątkowej małżeńskiej z A. W. Mąż w trakcie trwania małżeństwa, w dniu 4 lipca 2019 r. w drodze darowizny od rodziców, otrzymał nieruchomość w postaci lokalu mieszkalnego o pow. 37,70 m² wraz z udziałem w gruncie. Mieszkanie położone jest w ....

W dniu 5 marca 2020 r. (akt notarialny Rep. A (…) Kancelaria Notarialna (…) otrzymała Pani w drodze darowizny od męża w całości odrębną nieruchomość w postaci lokalu mieszkalnego o pow. 37,70 m² wraz z udziałem w gruncie. Mieszkanie położone jest w .... Wartość rynkowa darowizny wyniosła 124 000 zł.

5 czerwca 2020 r. (akt notarialny Rep. A (…) Kancelaria Notarialna …) dokonała Pani sprzedaży wyżej opisanego mieszkania wraz z udziałem w gruncie za kwotę 120 000 zł. Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej i sprzedaż nie jest związana z wykonywaniem działalności gospodarczej.

W dniu 28 lipca 2020 r. zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w (…) (sygn. akt (…)), w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności nabyła Pani na wyłączną własność nieruchomość zabudowaną (budynek mieszkalny o pow. 78 m²), położoną w .... Jednocześnie zgodnie z ww. postanowieniem, Sąd zasądził, tytułem spłaty udziału na rzecz Pani brata (…), kwotę 72 350 zł. Postanowienie sygn. akt (…) z 28 lipca 2020 r. o dział spadku i zniesienie współwłasności uprawomocniło się 5 sierpnia 2020 r. Spłaty udziału dokonała Pani przelewem bankowym w dniu 14 sierpnia 2020 r., środkami pieniężnymi, które posiadała ze sprzedaży lokalu mieszkalnego położonego w .... Pozostałą kwotę przeznaczyła Pani na remont budynku mieszkalnego, którego stała się wyłącznym właścicielem.

Nieruchomość położoną przy ulicy ..., zamieszkuje Pani nieprzerwanie od 1960 r. Jest to Pani jedyny ośrodek interesów osobistych i życiowych. Działalności gospodarczej nie prowadzi Pani.

Pytanie

Czy dochód uzyskany z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w gruncie (który otrzymała Pani w darowiźnie od męża), położonego w ..., przeznaczony na spłatę udziałów Pani brata w nieruchomości przy ul. ..., której stała się Pani wyłącznym właścicielem - korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 w związku z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.)?

Pani stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe. Za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe uważa się m.in. wydatki poniesione na nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku. Mówi o tym art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dochód uzyskany przez Panią z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w gruncie, położonego w ..., przeznaczony na spłatę udziałów Pani brata w nieruchomości przy ul. ..., której stała się Pani wyłącznym i jedynym właścicielem - korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 w związku z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.).

Budynek mieszkalny jest Pani centrum interesów osobistych i mieszka w nim nieprzerwanie od 1960 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.):

Jak stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Z treści wniosku wynika, że Pani mąż w dniu 4 lipca 2019 r. w drodze darowizny od rodziców, otrzymał nieruchomość w postaci lokalu mieszkalnego o pow. 37,70 m² wraz z udziałem w gruncie. W dniu 5 marca 2020 r. otrzymała Pani od męża w drodze darowizny w całości odrębną nieruchomość w postaci lokalu mieszkalnego o pow. 37,70 m² wraz z udziałem w gruncie. 5 czerwca 2020 r. sprzedała Pani tę nieruchomość.

Zatem sprzedaż przez Panią ww. lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w gruncie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 30e ust. 5 ww. ustawy:

Z kolei zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 22 ust. 6d ww. ustawy:

Ponadto, zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy:

Stosownie natomiast do art. 30e ust. 4 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 30e ust. 5 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 30e ust. 7 ww. ustawy:

Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy – może więc zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu określonych warunków.

Stosownie bowiem do art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D × W/P

gdzie:

D – dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

P – przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym wiąże więc skutki prawne w postaci zwolnienia od opodatkowania z faktem przeznaczenia - w warunkach określonych w ustawie – uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych dochodu wyłącznie na własne cele mieszkaniowe wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 cytowanej ustawy:

W myśl art. 21 ust. 25a ww. ustawy:

Jak stanowi art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika wymieniony w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne. Ustawodawca formułując zwolnienie przedmiotowe w sposób jednoznaczny wskazał realizację celów mieszkaniowych, które pozwalają na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych. Zawarte w tym artykule wyliczenie wydatków mieszkaniowych ma zatem charakter wyczerpujący. Tylko realizacja w wymaganym terminie celów w nim wymienionych pozwala na zwolnienie z opodatkowania dochodu uzyskanego z ww. odpłatnego zbycia.

Podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest przeznaczenie przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych na własne cele mieszkaniowe wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy, począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie środków z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych na wskazane w ustawie „własne cele mieszkaniowe” podatnika. W cytowanym art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca wskazał, że przychód ze sprzedaży ma zostać wydatkowany na „własne cele mieszkaniowe”. Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne”, świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych podatnika. Samo poniesienie wydatku na zakup lokalu mieszkalnego nie świadczy jeszcze o tym, że została spełniona przesłanka uprawniająca do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania. Warunkiem zwolnienia podatkowego jest wykazanie przez podatnika, że wydatek poniesiony został na zrealizowanie jego własnych celów mieszkaniowych. Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”.

Sądy administracyjne podkreślają, że zwolnienie z opodatkowania dochodów opisanych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter mieszany, podmiotowo-przedmiotowy, co oznacza, że wydatkowanie środków na określony przedmiot musi być połączone z funkcją, jaką ten przedmiot realizuje na rzecz nabywcy – czyli z zaspokojeniem jego niezaspokojonych celów mieszkaniowych.

Intencją ustawodawcy tworzącego zwolnienie przedmiotowe w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zachęcanie podatników do nabywania w miejsce zbywanych nieruchomości czy praw majątkowych, innych nieruchomości lub praw przeznaczonych do zaspokajania ich indywidualnych potrzeb mieszkaniowych, a nie realizacja jakichkolwiek i czyichkolwiek celów mieszkaniowych. Potwierdza to poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne”. Zwolnienie dotyczy zatem realizowania przez podatnika swoich celów mieszkaniowych, czyli własnych potrzeb mieszkaniowych.

Z treści wniosku wynika, że 5 marca 2020 r. otrzymała Pani od męża w drodze darowizny odrębną własność lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w gruncie. W dniu 5 czerwca 2020 r. sprzedała Pani ww. lokal mieszkalny wraz z udziałem w gruncie. 28 lipca 2020 r. zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w (…), w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności, nabyła Pani na wyłączną własność nieruchomość zabudowaną (budynek mieszkalny o pow. 78 m²). Jednocześnie zgodnie z ww. postanowieniem, Sąd zasądził tytułem spłaty udziału na rzecz Pani brata kwotę 72 350 zł. Postanowienie z 28 lipca 2020 r. o dział spadku i zniesienie współwłasności uprawomocniło się 5 sierpnia 2020 r. Spłaty udziału dokonała Pani przelewem bankowym 14 sierpnia 2020 r. środkami pieniężnymi, które posiadała ze sprzedaży ww. lokalu mieszkalnego. Pozostałą kwotę przeznaczyła Pani na remont budynku mieszkalnego, którego stała się wyłącznym właścicielem. Nieruchomość położoną przy ..., zamieszkuje Pani nieprzerwanie od 1960 r. Jest to Pani jedyny ośrodek interesów osobistych i życiowych.

W rozpatrywanej sprawie spłata na rzecz brata, której Pani dokonała jest więc kosztem, jaki musiała Pani ponieść, aby uzyskać prawo własności udziału w nieruchomości (zabudowanej budynkiem mieszkalnym) przysługującego Pani bratu. Spłata stanowi zatem dla Pani wydatek poniesiony na nabycie udziału w nieruchomości, który uprzednio należał do innej osoby.

Skoro spłata pełni rolę wydatku na nabycie udziału w zabudowanej nieruchomości, to istnieją podstawy, aby rozważyć możliwość zakwalifikowania jej jako wydatku poniesionego na realizację własnych celów mieszkaniowych. Wskazać należy, że nabycie udziału w nieruchomości zostało wymienione w cytowanym wcześniej art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako jeden z wydatków uprawniających do skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy. Dla możliwości zastosowania tego zwolnienia nie ma znaczenia, że nabycie udziału w zabudowanej nieruchomości zostało dokonane w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności. Zatem, wydatek na spłatę poniesiony w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności, stanowi wydatek poniesiony na własne cele mieszkaniowe zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, odpłatne zbycie przez Panią 5 czerwca 2020 r. nieruchomości (lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w gruncie) nabytej w drodze darowizny 5 marca 2020 r., czyli przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w  art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30e tej ustawy.

Jednak wydatek na spłatę współwłaściciela poniesiony w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, w którym to budynku realizuje Pani własne cele mieszkaniowe, stanowi wydatek poniesiony na własne cele mieszkaniowe i uprawnia do zastosowania zwolnienia stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 131 w związku z ust. 25 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zastrzec, że niniejsza interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście przedstawionego pytania i nie rozstrzyga innych kwestii wynikających z opisu sprawy, które nie były przedmiotem zadanego pytania i własnego stanowiska w sprawie.

Zaznaczyć należy, że prawo do zwolnienia podlega szczegółowej i ostatecznej weryfikacji przez organ podatkowy w toku postępowania podatkowego. Mając na uwadze treść art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383), tutejszy Organ wydając interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego nie jest uprawniony do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które wskazałoby, czy zrealizowała Pani swój cel mieszkaniowy, czy nie. Wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, organy podatkowe podejmują w toku postępowania podatkowego. Podstawowym narzędziem realizacji tej zasady jest postępowanie dowodowe, które nie jest prowadzone w ramach postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznych podanym przez Panią w złożonym wniosku. Interpretacja indywidualna wydawana jest jedynie w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny. Organ wydający interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania, ani nie podejmuje rozstrzygnięć zastrzeżonych dla innego typu orzekania, w tym kontroli podatkowej, czy postępowania podatkowego prowadzonego w oparciu o konkretną dokumentację i zebrane dowody. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA) :

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres : Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).