Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 9 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.651.2023.1.WS
Skutki podatkowe zapłaty za usługę kryptowalutą.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych zdarzeń przyszłych w podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do pytań nr 1 i nr 2 jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
Dnia 18 września 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 11 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzeń przyszłych
Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG) pod następującymi kodami PKD:
-62.01.Z Działalność związana z oprogramowaniem (przeważająca działalność gospodarcza),
-62.02.Z Działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki,
-62.03.Z Działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi,
-62.09.Z Pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych.
Wnioskodawca rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej dnia 2 lipca 2023 r., a działalność ta jest prowadzona wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w związku z tym Wnioskodawca posiada nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 ustawy dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) (dalej jako: „u.p.d.o.f.”).
Wnioskodawca zamierza świadczyć usługi programistyczne na rzecz spółki zagranicznej z siedzibą (…) (dalej jako „Spółka”). Na dzień złożenia niniejszego wniosku Wnioskodawca w dalszym ciągu jest na etapie poszukiwania kontrahentów, wobec czego nie ma możliwości wskazania szczegółowych danych takiego podmiotu z siedzibą (…).
Wnioskodawca jako przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat i czynności wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a w szczególności za rażące zaniedbania. Wnioskodawca ponosi też ryzyko gospodarcze, ponieważ w razie niepowodzenia danego projektu straci klienta.
Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy są usługi programistyczne polegające w szczególności na projektowaniu, tworzeniu, a także rozwijaniu stron internetowych połączonych ze (…) jako formy oprogramowania komputerowego umożliwiającego użytkownikom dokonywanie transakcji w sieci (…). Użytkownicy poprzez podpięcie (połączenie) portfela kryptowalut, (…), mogą samodzielnie dokonywać określonych transakcji w sieci (…) za pośrednictwem stworzonej strony internetowej. Użytkownik sam decyduje, jaką transakcję chce wykonać.
Wnioskodawcy przysługiwać będzie wynagrodzenie za godzinę świadczonych usług określone w dolarach, jego ostateczna wartość uzależniona będzie od faktycznej liczby godzin przepracowanych w danym miesiącu.
Wynagrodzenie płatne będzie na podstawie faktury wystawianej przez Wnioskodawcę, która zawierać będzie informację na temat liczby faktycznie przepracowanych godzin, a także stawki godzinowej (kwota wynagrodzenia stanowić będzie iloczyn liczby przepracowanych godzin i stawki godzinowej określonej w umowie), a więc kwota na fakturze wyrażona będzie w dolarach. Wynagrodzenie z tego tytułu obejmować będzie również wynagrodzenie z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych do utworów powstałych w wyniku świadczenia usług programistycznych. Płatność wynagrodzenia za wykonywane usługi odbywać się będzie w walucie wirtualnej w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1132 z późn. zm.) , które następnie zgodnie z zapisami umowy Wnioskodawca musi wymienić na walutę fiducjarną, np. euro, polski złoty, dolary amerykańskie .
Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że nie prowadzi działalności, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Pytania
1.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym otrzymanie waluty wirtualnej, jako płatności za świadczone usługi programistyczne, powinno być rozliczone dla celów zryczałtowanego podatku dochodowego jako transakcja barterowa, a więc Wnioskodawca rozpozna przychód z działalności gospodarczej z tytułu sprzedaży usług na podstawie art. 6 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz jednocześnie koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 22 ust. 14 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu nabycia waluty wirtualnej?
2.Czy przy sprzedaży waluty wirtualnej na walutę (…) Wnioskodawca będzie upoważniony do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 14 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, całą wartość transakcji, tj. kwotę wskazaną na fakturze?
3.W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytań numer 1-2 za nieprawidłowe, to czy Wnioskodawca, otrzymując wynagrodzenie za usługi programistyczne w formie waluty wirtualnej z poleceniem jej wymiany na walutę tradycyjną (…), otrzymuje przychód z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej i tym samym może opodatkować otrzymywane przychody według 12% stawki zryczałtowanego podatku dochodowego, a jedynie dochód z tytułu ewentualnych dodatnich różnic kursowych pomiędzy wartością waluty wirtualnej otrzymanej w dniu zapłaty a dniem jej odpłatnego zbycia podlegać będzie opodatkowaniu 19% stawką podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30b ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 1 – otrzymanie wynagrodzenia za usługi informatyczne w walucie wirtualnej dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych powinno być rozliczone jako transakcja barterowa. Umowa barterowa jest umową wzajemną, a do istoty wzajemności należy to, że między świadczeniami stron zachodzi stosunek ekwiwalentności, tj. równowartości.
Charakterystyką takiej umowy jest to, że strony transakcji występują jednocześnie w charakterze dostawcy, jak i nabywcy. Celem dokonywania transakcji barterowych jest poniesienie wydatków skutkujących wygaśnięciem zobowiązania, do którego podatnik się zobowiązuje w związku z umową zawartą z danym kontrahentem. W przypadku umowy barterowej przychodem jest wartość należnych świadczeń wzajemnych.
Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy o podatku dochodowym, z zastrzeżeniem ust. 1e i 1f, w tym również gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych, zwanej dalej „spółką”. Do przychodów przedsiębiorstwa w spadku nie stosuje się przepisu art. 12 ust. 10a.
Jednocześnie w świetle art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tych tytułów stosuje się przepisy art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.
Zgodnie z opisem stanu faktycznego Wnioskodawca zamierza świadczyć usługi programistyczne na rzecz Spółki, otrzymując z tego tytułu umówione wynagrodzenie, które wypłacone zostanie w walucie wirtualnej. W związku z tym Wnioskodawca na podstawie art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym rozpozna przychód z działalności gospodarczej w kwocie wynagrodzenia określonego na fakturze (sprzedaż usług) oraz jednocześnie koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w treści art. 22 ust. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (z tytułu nabycia waluty wirtualnej).
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji podatkowej z 16.11.2018 r. o sygn. akt 0114-KDIP2-2.4010 476.2018.2.AG zaaprobował stanowiska podatnika, zgodnie z którym „otrzymanie kryptowaluty, jako dodatkowego wynagrodzenia od zagranicznego podmiotu za wykonane usługi, powinno być traktowane jako transakcja barterowa. Wnioskodawca świadczy usługę programistyczną, zaś zagraniczny podmiot sprzedaje Wnioskodawcy kryptowalutę. Z tytułu świadczenia usług programistycznych, Wnioskodawca wykaże przychód podatkowy. Jednocześnie będzie on uprawniony do rozpoznania kosztu uzyskania przychodów z tytułu nabycia kryptowaluty w kwocie odpowiadającej wartości usługi programistycznej (w praktyce – wynagrodzenia wykazanego na fakturze dokumentującej wyświadczenie usług programistycznych)”.
Warto podkreślić, że taka interpretacja wynika również z uzasadnienia do ustawy wprowadzającej regulacje dotyczące opodatkowania walut wirtualnych z dnia 23.10.2018 r., w którym wskazano, że „Przyjęcie płatności przez przedsiębiorcę za towar/usługę w postaci waluty wirtualnej, traktowane będzie jako dwie umowy. Każda ze stron zawartej umowy będzie zarówno sprzedawcą, jak i nabywcą. Przychodem przedsiębiorcy ze sprzedaży np. towaru, będzie cena (wartość) tego towaru. Natomiast w momencie sprzedaży przez przedsiębiorcę tak pozyskanych walut (zapłaty nimi), powstały przychód kwalifikowany będzie do źródła przychodów z kapitałów pieniężnych”.
W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wartość otrzymanego wynagrodzenia (określonego na fakturze) za usługi programistyczne stanowić będzie przychód z działalności gospodarczej zgodnie z treścią art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (sprzedaż usług). Jednocześnie wartość wynagrodzenia stanowić będzie dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 22 ust. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (nabycie waluty wirtualnej). Taka interpretacja wynika również z uzasadnienia ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, druk Sejmowy nr 2860 z dnia 25 września 2018 r., w którym wskazano, że „Przyjęcie płatności przez przedsiębiorcę za towar/usługę w postaci waluty wirtualnej, traktowane będzie jak dwie umowy. Każda ze stron zawartej umowy będzie zarówno sprzedawcą, jak i nabywcą. Przychodem przedsiębiorcy ze sprzedaży np. towaru, będzie cena (wartość) tego towaru. Natomiast w momencie sprzedaży przez przedsiębiorcę tak pozyskanych walut (zapłaty nimi), powstały przychód kwalifikowany będzie do źródła przychodów z kapitałów pieniężnych (zysków kapitałowych)”.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 2 – takie rozumowanie skutkuje możliwością zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. koszty uzyskania przychodów stanowiące udokumentowane wydatki bezpośrednio poniesione na nabycie waluty wirtualnej oraz koszty związane ze zbyciem waluty wirtualnej, w tym udokumentowane wydatki poniesione na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
W przypadku Wnioskodawcy będzie to kwota wskazana na fakturze – równowartość waluty wirtualnej, przy pomocy której doszło do nabycia usług programistycznych, co jest logiczną konsekwencją przyjęcia, iż Wnioskodawca na gruncie umowy o świadczenie usług programistycznych osiąga przychód z art. 6 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, tj. przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz jest zobowiązany do bieżącego odprowadzania zaliczek na zryczałtowany podatek dochodowy.
Schemat rozliczeń obrazuje poniższy przykład:
1)Wnioskodawca na koniec przyjętego okresu rozliczeniowego wystawia fakturę określającą wysokość wynagrodzenia z tytułu świadczonych usług (wartość określona w walucie);
2)Spółka dokonuje płatności za wykonaną usługę w formie waluty wirtualnej, w związku z tym po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód z działalności gospodarczej w myśl przepisu art. 6 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, w związku z art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc jest on zobowiązany do odprowadzenia należnej zaliczki na zryczałtowany podatek dochodowy;
3)Następnie Wnioskodawca dokonuje zbycia waluty wirtualnej na walutę . Zakładając, że kurs waluty wirtualnej pozostał bez zmian (wartość odpowiada kwocie określonej na fakturze), to transakcja ta pozostaje neutralna na gruncie podatku od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia walut wirtualnych w rozumieniu art. 30b ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
4)W przypadku zbycia waluty wirtualnej po kursie wyższym od kursu waluty wirtualnej z dnia jej otrzymania, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód z waluty wirtualnej w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednocześnie Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania kosztu uzyskania przychodów z tytułu nabycia waluty wirtualnej w kwocie odpowiadającej wartości usługi programistycznej, tj. wynagrodzenia wynikającego z faktury, ale jedynie wobec nadwyżki ponad wartością waluty wirtualnej z dnia jej otrzymania.
W związku z powyższym opodatkowaniu podatkiem od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia walut wirtualnych, zgodnie z treścią art 30b ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegać będzie wyłącznie nadwyżka powstała w wyniku jej odpłatnego zbycia po kursie wyższym niż z dnia jej otrzymania.
W opinii Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 3 – wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług programistycznych otrzymywane w formie waluty wirtualnej z poleceniem zamiany na walutę będzie stanowić przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej i tym samym może zostać opodatkowane według 12% stawki zryczałtowanego podatku dochodowego, a jedynie nadwyżka pomiędzy wynagrodzeniem otrzymanym w momencie zapłaty, a wartością waluty wirtualnej w momencie jej odpłatnego zbycia stanowić będzie przychód z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc przychód z tytułu różnic kursowych, a nie przychód ze sprzedaży waluty wirtualnej.
Jak zostało wskazane, otrzymywane waluty wirtualne spełniać będą definicję, o której mowa w art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
W świetle wyżej wymienionego artykułu waluta wirtualna rozumiana jest jako cyfrowe odwzorowanie wartości, które nie jest:
a)prawnym środkiem płatniczym emitowanym przez NBP, zagraniczne banki centralne lub inne organy administracji publicznej,
b)międzynarodową jednostką rozrachunkową ustanawianą przez organizację międzynarodową i akceptowaną przez poszczególne kraje należące do tej organizacji lub z nią współpracujące,
c)pieniądzem elektronicznym w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych,
d)instrumentem finansowym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,
e)wekslem lub czekiem,
– oraz jest wymienialne w obrocie gospodarczym na prawne środki płatnicze i akceptowane jako środek wymiany, a także może być elektronicznie przechowywane lub przeniesione albo może być przedmiotem handlu elektronicznego.
Z kolei zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 27 lipca 2022 r. – Prawo dewizowe, walutami obcymi są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące poza krajem prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie.
Wirtualne waluty używane są w wielu „zakątkach świata” jako środki płatnicze czy wręcz jako forma inwestycji, takim krajem jest chociażby (…). Warto zaznaczyć, iż stale rośnie liczba transakcji dokonywanych przy pomocy walut wirtualnych oraz liczba miejsc, gdzie sposób zapłaty jest dopuszczalny. Przykładowo można wskazać na coraz większą liczbę sklepów internetowych, portali społecznościowych, portali gier, gdzie płatności walutami wirtualnymi są dopuszczalne. Płatności za pomocą wirtualnych walut dokonują się bez udziału banków, instytucji finansowych, pośredników oraz bardzo często anonimowo, co dodatkowo sprawia, że obrót wirtualną walutą staje się coraz bardziej atrakcyjny (Ł. Pasternak).
Wnioskodawca jako zapłatę za świadczone usługi programistyczne otrzymywać będzie waluty wirtualne ((…) spełniające definicję waluty wirtualnej w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu), a następnie zgodnie z poleceniem Kontrahenta dokonywać będzie jej odpłatnego zbycia za walutę (euro, złoty, dolar itd.). W celu ustalenia kolejności wyceny waluty wirtualnej w dniu jej otrzymania, a jej wartością w dniu jej odpłatnego zbycia (rozchodu) z rachunku giełdowego, Wnioskodawca stosować będzie metodę FIFO. W związku z powyższym, każdy rozchód waluty (tu waluty wirtualnej) powoduje powstanie różnic kursowych od rachunku walutowego zarówno bilansowych, jak i podatkowych.
Zgodnie z art. 24c ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku środków na rachunkach walutowych (tu waluty wirtualnej):
1)dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni,
2)ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej (tu walucie wirtualnej) w dniu ich wpływu jest wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.
Zgodnie z art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym.
Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tych tytułów stosuje się przepisy art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym (odpowiednik art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreśla się, że za przychód podatkowy w rozumieniu przepisów prawa podatkowego mogą zostać uznane tylko takie przysporzenia podatnika, które mają charakter definitywny, tj. bezzwrotny i w sposób trwały powiększają jego majątek.
Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 14 kwietnia 2021 r. o sygn. akt. I SA/Po 863/20, LEX nr 3195336 „za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Przychód jest bowiem w istocie określonym przyrostem majątkowym, a zatem jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny”.
W podobnym tonie wypowiadał się również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 12 marca 2020 r. o sygn. akt I SA/GI 1196/19, który wskazał, że „przychód podatkowy jest w istocie określonym przyrostem majątkowym i jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. O zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby decyduje definitywny charakter tego przysporzenia, w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, którymi może on rozporządzać. Należy również zauważyć, że wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, aby stanowiła przychód podatkowy, musi być otrzymana przez podatnika, a nie tylko postawiona do jego dyspozycji, jak w przypadku pieniędzy i wartości pieniężnych”.
Podstawowa zasada określania daty powstawania przychodu związanego z działalnością gospodarczą została uregulowana przez ustawodawcę w treści art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na mocy tego przepisu za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należy podatek od towarów i usług.
Zgodnie z ust. 1c ww. artykułu za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h-1j i 1n-1p, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.
Mając na względzie ww. przepisy w odniesieniu do sprawy przedstawionej we wniosku, stwierdzić należy, że ustalenie momentu uzyskania przychodu winno nastąpić zgodnie z ogólnymi zasadami uzyskiwania przychodu, określonymi w art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z treści tego przepisu wynika wprost, iż moment powstania przychodu należnego został ściśle związany z wystąpieniem najwcześniejszego ze zdarzeń wskazanych w ww. przepisie, tj. z dniem wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej, przy czym stosownie do ust. 1f omawianego artykułu przez odpłatne zbycie waluty wirtualnej rozumie się wymianę waluty wirtualnej na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną.
Dla przykładu – Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie za świadczone usługi programistyczne w formie waluty wirtualnej w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Zgodnie z powyższym Wnioskodawca osiągnie zatem przychód z działalności gospodarczej, a więc zostanie odprowadzony 12% zryczałtowany podatek dochodowy. Z racji swojej natury waluty wirtualne posiadają zmienny kurs, w momencie ich odpłatnego zbycia mogą powstać dodatnie różnice kursowe lub ujemne różnice kursowe.
Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej, przy czym stosownie do ust. 1f omawianego artykułu przez odpłatne zbycie waluty wirtualnej rozumie się wymianę waluty wirtualnej na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną.
W myśl art. 30b ust. 1a ww. ustawy od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia walut wirtualnych podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu. Jeśli w momencie odpłatnego zbycia walut wirtualnych łącznie na koniec roku podatkowego wystąpi dodatnia różnica kursowa (nadwyżka ponad wartością w chwili jej otrzymania), to wyłącznie tę dodatnią różnicę kursową należy opodatkować i rozliczyć jako zysk z waluty wirtualnej, a nie całą kwotę przychodu ze sprzedaży waluty wirtualnej. Otrzymując bowiem np. za 0,5 (...) walutę w momencie jej odpłatnego zbycia, zaliczka na podatek dochodowy od otrzymanego wynagrodzenia (w momencie jego zapłaty) jest już odprowadzona. Podatek od odpłatnego zbycia waluty wirtualnej nie będzie odprowadzony od pełnej wartości 0,5 (...), bo doszłoby do podwójnego opodatkowania – podatek będzie odprowadzony wyłącznie od tych dodatnich różnic kursowych. Jedną z naczelnych zasad prawa podatkowego, która wypływa z norm konstytucyjnych, jest zakaz podwójnego opodatkowania tożsamych wartości. Jak słusznie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 października 2020 r. o sygn. akt II FSK 1610/18: „na tle prawa podatkowego konstytucyjna zasada równości oznacza postulat zachowania równomierności w opodatkowaniu podatkami przez prowadzenie powszechnego i proporcjonalnego opodatkowania. Powszechność opodatkowania oznacza opodatkowanie wszystkich podatników na tych samych zasadach (por. postanowienie NSA z 5 kwietnia 2011 r. I FSK 525/10: CBOSA). W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (por. wyrok z dnia 22 maja 2002 r., sygn. akt K 6/02) i Naczelnego Sądu Administracyjnego (por. wyrok z 11 czerwca 2010 r., I FSK 972/09) wskazuje się, że podwójne opodatkowanie stoi też w sprzeczności z zasadami wyrażonymi w art. 84 i art. 217 Konstytucji RP”.
W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że podatek od dochodów ze zbycia walut wirtualnych powstanie wyłącznie od nadwyżki ponad wartością waluty wirtualnej z chwili jej otrzymania.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w odniesieniu do pytań nr 1 i nr 2, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia odrębne źródła przychodów osób fizycznych. Od tego, z jakiego źródła pochodzą przychody, zależą zasady ich opodatkowania.
Źródła przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 1-9 ustawy. Dany przychód osoby fizycznej jest przypisywany tylko i wyłącznie do jednego określonego źródła przychodów. Aby prawidłowo zakwalifikować przychód do konkretnego źródła przychodów, należy uwzględnić wszystkie okoliczności związane z jego powstaniem (uzyskaniem).
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
Jak stanowi art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochody osiągnięte przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, są opodatkowane na zasadach określonych w art. 27, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o zastosowaniu opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych określonego w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Zasady opodatkowania dochodów osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych określają przepisy ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm.).
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:
Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy o podatku dochodowym, z zastrzeżeniem ust. 1e i 1f, w tym również gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych, zwanych dalej „spółką”. Do przychodów przedsiębiorstwa w spadku nie stosuje się przepisu art. 12 ust. 10a.
W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Podstawowa zasada określania momentu powstania przychodów z działalności gospodarczej została określona w art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:
Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h-1j i 1n-1p, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
Odrębnym źródłem przychodów są wskazane w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.
Jak wynika z art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej.
W myśl art. 17 ust. 1f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przez odpłatne zbycie waluty wirtualnej rozumie się wymianę waluty wirtualnej na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną.
W zakresie obrotu wirtualnymi walutami (kryptowalutami) należy wyjaśnić pojęcie „waluta wirtualna”, która została zdefiniowana w ustawie z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2023 r., poz. 1124 ze zm.).
W myśl art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu:
Ilekroć w ustawie jest mowa o walucie wirtualnej – rozumie się przez to cyfrowe odwzorowanie wartości, które nie jest:
a)prawnym środkiem płatniczym emitowanym przez NBP, zagraniczne banki centralne lub inne organy administracji publicznej,
b)międzynarodową jednostką rozrachunkową ustanawianą przez organizację międzynarodową i akceptowaną przez poszczególne kraje należące do tej organizacji lub z nią współpracujące,
c)pieniądzem elektronicznym w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych,
d)instrumentem finansowym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,
e)wekslem lub czekiem
– oraz jest wymienialne w obrocie gospodarczym na prawne środki płatnicze i akceptowane jako środek wymiany, a także może być elektronicznie przechowywane lub przeniesione albo może być przedmiotem handlu elektronicznego.
Dochody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej podlegają opodatkowaniu w trybie art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak:
·dochody z odpłatnego zbycia walut wirtualnych są opodatkowane 19% podatkiem dochodowym (art. 30b ust. 1a);
·dochodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 30b ust. 1 oraz w art. 27 lub art. 30c(art. 30b ust. 5d);
·dochodem z odpłatnego zbycia walut wirtualnych jest osiągnięta w roku podatkowym różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia walut wirtualnych a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 14-16(art. 30b ust. 1b);
·podatnik wykazuje koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 14-16, w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, także wtedy, gdy w roku podatkowym nie uzyskał przychodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych(art. 30b ust. 6a).
Ustawodawca uregulował kwestię kosztów uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej w art. 22 ust. 14-16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak:
·zgodnie z art. 22 ust. 14 ustawyo podatku dochodowym od osób fizycznych:
Koszty uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej stanowią udokumentowane wydatki bezpośrednio poniesione na nabycie waluty wirtualnej oraz koszty związane ze zbyciem waluty wirtualnej, w tym udokumentowane wydatki poniesione na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
·w myśl art. 22 ust. 15 ustawyo podatku dochodowym od osób fizycznych:
Koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 14, są potrącane w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, z zastrzeżeniem ust. 16.
·stosownie do art. 22 ust. 16 ustawyo podatku dochodowym od osób fizycznych:
Nadwyżka kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 14, nad przychodami z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej uzyskanymi w roku podatkowym powiększa koszty uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej poniesione w następnym roku podatkowym.
Zatem koszty uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej, tj.:
·udokumentowane wydatki bezpośrednio poniesione na nabycie waluty wirtualnej oraz
·koszty związane ze zbyciem waluty wirtualnej,
podlegają rozliczeniu dla celów podatkowych w szczególnym trybie. Co do zasady są potrącane w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Jeśli jednak w danym roku podatkowym ich wartość przekracza wartość uzyskanych przez podatnika przychodów z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej – nadwyżka kosztów nad przychodami nie jest stratą podatkową, ale jest przenoszona do rozliczenia jako koszty uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej w następnym roku podatkowym.
W sytuacji opisanej we wniosku:
·w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy Pan usługi programistyczne; Pana przychód ze świadczonych usług będzie kalkulowany jako iloczyn liczby przepracowanych przez Pana godzin i stawki wynagrodzenia za godzinę (ustalonej w dolarach); będzie Pan wystawiał faktury za usługi zrealizowane w danym okresie, w których będzie wskazane należne Panu wynagrodzenie, określone w dolarach;
·wynagrodzenie nie będzie Panu wypłacane w dolarach, ale w walucie wirtualnej;
·następnie będzie Pan wymieniał otrzymaną walutę wirtualną na waluty fiducjarne np. euro, złote, dolary.
Słusznie Pan ocenił, że rozważając skutki podatkowe opisanych transakcji, należy odrębnie wykazać:
- skutki dotyczące wykonania umowy o świadczenie usług;
- skutki uzyskania i późniejszej wymiany waluty wirtualnej.
I tak, wykonanie przez Pana usługi na rzecz kontrahenta będzie skutkować powstaniem po Pana stronie przychodu z działalności gospodarczej. Przychodem tym będzie wynagrodzenie należne Panu z tytułu wykonania usługi – określone na wystawianej przez Pana fakturze.
Dla rozpoznania tego przychodu nie ma przy tym znaczenia, czy wynagrodzenie to zostało przez Pana faktycznie otrzymane ani w jakiej formie Pan je otrzyma. Przychodami z działalności gospodarczej są bowiem przychody należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane (art. 6 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
W przypadku wybrania dla przychodów z działalności gospodarczej opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, przychody te będą podlegały opodatkowaniu według właściwej stawki ryczałtu.
Dla określenia Pana przychodów z działalności gospodarczej nie ma natomiast znaczenia powoływany przez Pana art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Przepis ten odnosi się bowiem do przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie do przychodów z działalności gospodarczej. Ten element Pana stanowiska nie był jednak przeszkodą dla uznania Pana stanowiska odnośnie rozpoznania wartości wynagrodzenia należnego z tytułu świadczonych usług jako przychodu z działalności gospodarczej za prawidłowe – zwłaszcza, że w części Pana stanowiska do pytań 1 i 2 odnosi się Pan wprost do art. 6 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Jeśli natomiast chodzi o skutki podatkowe uzyskania przez Pana waluty wirtualnej –jako formy uregulowania należnego Panu wynagrodzenia za usługi, to będzie ono rozliczane w odrębnym trybie – art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Uzyskanie przez Pana waluty wirtualnej będzie miało charakter jej odpłatnego nabycia. Pana wydatkiem bezpośrednio poniesionym na nabycie waluty wirtualnej będzie wartość wierzytelności, którą uznał Pan za uregulowaną w wyniku uzyskania waluty wirtualnej, a więc – wartość Pana wynagrodzenia należnego z tytułu zrealizowanych usług. Wartość ta będzie Pana kosztem uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej, o którym mowa w art. 22 ust. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Koszt ten będzie potrącalny w tym roku podatkowym, w którym został poniesiony, z zastrzeżeniem sytuacji powstania w danym roku podatkowym nadwyżki kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej nad przychodami z tego tytułu, o której mowa w art. 22 ust. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jeżeli zatem wartość uzyskanych przez Pana w danym roku podatkowym przychodów ze zbycia waluty wirtualnej będzie równa wartości kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych podlegających potrąceniu w tym roku podatkowym, to nie uzyska Pan w tym roku podatkowym dochodu z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej. Niemniej jednak i tak będzie miał Pan obowiązek wykazania przychodów i kosztów dotyczących odpłatnego zbycia waluty wirtualnej w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja rozstrzyga o skutkach podatkowych opisanych transakcji. Nie ocenia natomiast Pana stanowiska w zakresie, w jakim nazywa Pan otrzymanie waluty wirtualnej jako uregulowania płatności za świadczone usługi programistyczne „transakcją barterową” – przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym nie posługują się bowiem takim pojęciem, w szczególności – nie definiują tego rodzaju transakcji.
Interpretacja nie ocenia Pana stanowiska w zakresie pytania trzeciego, bo oczekiwał Pan odpowiedzi na to pytanie wyłącznie w sytuacji, gdybym uznał Pana stanowiska do pytania pierwszego i drugiego za nieprawidłowe.
Ponadto wskazuję, że powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości tej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, stwierdzam, że tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w tym postępowaniu.
W odniesieniu do powołanej przez Pana interpretacji stwierdzam, że zapadła ona w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca dla organu wydającego tę interpretację.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzeń przyszłych i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right