Opinia rzecznik generalnej T. Ćapety przedstawiona w dniu 30 marca 2023 r. Xella Magyarország Építőanyagipari Kft. przeciwko Innovációs és Technológiai Miniszter., sygn. C-106/22

1.

Okoliczności faktyczne niniejszej sprawy rozgrywają się w miejscowości Lázi w komitacie Győr-Moson-Sopron (Węgry), gdzie znajduje się kamieniołom, w którym odbywa się wydobycie piasku, gliny i żwiru. Węgierski minister innowacji i technologii (zwany dalej „ministrem”) zablokował planowane nabycie przez skarżącą, spółkę węgierską, innej spółki węgierskiej będącej właścicielem przedmiotowego kamieniołomu. W decyzji uzasadniającej to weto minister wyjaśnił, że zezwolenie spółce z pośrednią własnością bermudzką na przejęcie kontroli nad spółką zajmującą się wydobyciem kruszywa budowlanego byłoby sprzeczne z węgierskim interesem narodowym.

2.

Decyzję tę zaskarżono do Fővárosi Törvényszék (sądu dla miasta stołecznego Budapeszt, Węgry). W swoim odesłaniu prejudycjalnym sąd ten w szczególności zmierza do uzyskania wskazówek co do tego, czy ustawa węgierska, która umożliwiła ministrowi zawetowanie spornej transakcji, jest zgodna z art. 65 ust. 1 lit. b) TFUE i rozporządzeniem (UE) 2019/452 (zwanym dalej „rozporządzeniem w sprawie monitorowania BIZ”) (2).

3.

Istotniejsze pytanie, wymagające odpowiedniego ustosunkowania się Trybunału, dotyczy tego, czy obecność udziału państwa trzeciego w przedsiębiorstwie unijnym może w pewnych okolicznościach potencjalnie zagrażać krajowemu porządkowi publicznemu lub bezpieczeństwu publicznemu państw członkowskich. Gdyby pytanie tego rodzaju przedłożono mi 20 lat temu, nie byłoby zbyt wielu powodów, by wątpić, że podniesiona kwestia jest wyrazem protekcjonizmu nie mieszczącego się w ramach wolnej i otwartej gospodarki rynkowej.