Interpretacja indywidualna z dnia 18 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.419.2023.1.ENB

Podleganie ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 września 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia rezydencji podatkowej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pracuje Pan poza granicami kraju. W 2022 r. rozliczył Pan podatek za 2021 r. i złożył zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu PIT-36. Uiścił Pan podatek w wysokości 2.879 zł. W roku podatkowym 2021 przebywał Pan na terenie Polski 115 dni, a na terenie Finlandii 250 dni. Miejscem Pana stałego zamieszkania była Finlandia.

Centrum interesów życiowych:

-„Centrum interesów osobistych”

Na terenie Finlandii nie posiada Pan powiązań rodzinnych, tzn. ogniska domowego. Nie prowadzi Pan również aktywności społecznej, politycznej, kulturalnej, obywatelskiej; nie przynależy do organizacji/klubów, nie uprawia hobby. Analogiczna sytuacja dotyczy Polski, poza faktem posiadania małżonki oraz pełnoletniego syna. Pomiędzy Panem a małżonką obowiązuje ustrój rozdzielności majątkowej, zgodnie z umową małżeńską majątkową zawartą w 2005 r. Podczas pobytu w Polsce, w 2021 r. zamieszkiwał Pan w mieszkaniu małżonki, jak również u matki. Pana pełnoletni syn w 2021 r. studiował na studiach dziennych i był częściowo na Pana utrzymaniu.

-„Centrum interesów gospodarczych”

Na terenie Finlandii pracuje Pan, nie posiada dochodu na terenie innego kraju UE. Wyjechał Pan do Finlandii w celu przyszłościowego osiedlenia się na stałe. Fakt, że przebywał Pan w 2021 r. w Finlandii przez okres 250 dni, oznacza, że kraj ten traktuje Pana jako rezydenta podatkowego. Pobyt przekraczający sześć miesięcy uznaje się za stałe zamieszkanie w Finlandii. W takiej sytuacji na podatnika zostaje nałożony progresywny podatek dochodowy. Jest Pan zarejestrowany w fińskiej służbie zdrowia i tam odprowadza Pan składki społeczne oraz zdrowotne. W Finlandii nie posiada Pan nieruchomości oraz inwestycji. Posiada Pan znajomych, z którymi współpracuje oraz znajomych wśród obywateli Finlandii. W 2021 r. wynagrodzenie było wypłacane przez fińskiego pracodawcę, który posiadał siedzibę w Finlandii. Wykonywana przez Pana praca nie stanowiła wynajmu siły roboczej.

W Polsce nie prowadzi Pan jakiejkolwiek działalności gospodarczej, a także nie uzyskuje innych przychodów – np. z wynajmu czy dzierżawy. Nie posiada Pan również nieruchomości oraz ruchomości na terenie Polski. Odnośnie roku podatkowego 2022 - została wydana indywidualna interpretacja przepisów: UNP: (...) z dnia (...) 2023 r., która potwierdziła Pana prawidłowe stanowisko w sprawie.

Pytanie

Czy ze względu na fakt, że w 2021 r. przebywał Pan poza granicami kraju przez okres 242 dni i nie posiadał Pan żadnego źródła dochodu w Polsce, zobowiązany był Pan do złożenia rozliczenia podatkowego na terenie Polski za wskazany okres rozliczeniowy oraz zapłaty podatku ?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, w perspektywie przestawionego stanu faktycznego, w 2021 r. nie powinienem być Pan traktowany jako rezydent Polski i nie był Pan zobowiązany do składania rozliczenia podatkowego w Polsce za 2021 r., jak również wpłaty podatku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Stosownie do art. 3 ust. 2a ww. ustawy:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 4a ww. ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem "lub", co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie - podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika "lub" w sformułowaniu "centrum interesów osobistych lub gospodarczych" dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP. Tym samym określona osoba, która ma ścisłe powiązania biznesowe czy też gospodarcze w Polsce, a całą rodzinę i znajomych w innym państwie, może w takiej sytuacji podlegać opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.

Wymienione powyżej kryteria stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W opisie zdarzenia wskazał Pan, że pracuje Pan poza granicami kraju. W 2022 r. rozliczył Pan podatek za 2021 r. i złożył zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu PIT-36. Uiścił Pan podatek w wysokości 2.879 zł. W roku podatkowym 2021 przebywał Pan na terenie Polski 115 dni, a na terenie Finlandii 250 dni. Miejscem Pana stałego zamieszkania była Finlandia.

Na terenie Finlandii nie posiada Pan powiązań rodzinnych, tzn. ogniska domowego. Nie prowadzi Pan również aktywności społecznej, politycznej, kulturalnej, obywatelskiej; nie przynależy do organizacji/klubów, nie uprawia hobby. Analogiczna sytuacja dotyczy Polski, poza faktem posiadania małżonki oraz pełnoletniego syna. Pomiędzy Panem a małżonką obowiązuje ustrój rozdzielności majątkowej, zgodnie z umową małżeńską majątkową zawartą w 2005 r. Podczas pobytu w Polsce, w 2021 r. zamieszkiwał Pan w mieszkaniu małżonki, jak również u matki. Pana pełnoletni syn w 2021 r. studiował na studiach dziennych i był częściowo na Pana utrzymaniu. Na terenie Finlandii pracuje Pan, nie posiada Pan dochodu na terenie innego kraju UE. Wyjechał Pan do Finlandii w celu przyszłościowego osiedlenia się na stałe. Fakt, że przebywał Pan w 2021 r. w Finlandii przez okres 250 dni, oznacza, że kraj ten traktuje Pana jako rezydenta podatkowego. Pobyt przekraczający sześć miesięcy uznaje się za stałe zamieszkanie w Finlandii. W takiej sytuacji na podatnika zostaje nałożony progresywny podatek dochodowy. Jest Pan zarejestrowany w fińskiej służbie zdrowia i tam odprowadza Pan składki społeczne oraz zdrowotne. W Finlandii nie posiada Pan nieruchomości oraz inwestycji. Posiada Pan znajomych, z którymi współpracuje oraz znajomych wśród obywateli Finlandii. W 2021 r. wynagrodzenie było wypłacane przez fińskiego pracodawcę, który posiadał siedzibę w Finlandii. Wykonywana przez Pana praca nie stanowiła wynajmu siły roboczej. W Polsce nie prowadzi Pan jakiejkolwiek działalności gospodarczej, a także nie uzyskuje innych przychodów – np. z wynajmu czy dzierżawy. Nie posiada Pan również nieruchomości oraz ruchomości na terenie Polski.

Mając zatem na uwadze, że w okresie którego dotyczy wniosek Pana małżonka oraz pełnoletni syn, który studiuje i pozostaje częściowo na Pana utrzymaniu mieszka w Polsce, uznać należy, że ośrodek Pana interesów osobistych znajdował się w Polsce. Przedstawione przez Pana okoliczności wskazują bowiem na utrzymanie istotnych powiązań osobistych z Polską. Oznacza to, że w świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może Pan zostać uznany za osobę mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce.

Powyższe znajduje potwierdzenie w treści Objaśnień podatkowych z 29 kwietnia 2021 r. wydanych przez Ministerstwo Finansów, które dotyczą zasad ustalania miejsca zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencji podatkowej) osób fizycznych w Polsce zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa PIT) oraz zakresu obowiązku podatkowego osób fizycznych, o którym mowa w art. 3 ust. 1 i 2a ustawy PIT. Celem objaśnień jest przedstawienie sposobu prawidłowego wypełnienia obowiązków podatkowych przez osoby fizyczne w Polsce, bowiem rezydencja podatkowa nie ma charakteru deklaratywnego, lecz związana jest z oceną całokształtu faktów i okoliczności.

Zgodnie z Objaśnieniami istnienie w Polsce ośrodka interesów życiowych oznacza posiadanie ścisłych powiązań osobistych lub gospodarczych z Polską. Każda z tych przesłanek podlega samodzielnej ocenie, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że podatnik posiada ośrodek interesów życiowych w Polsce. Natomiast Centrum, czyli „skoncentrowanie” interesów osobistych, należy rozumieć jako miejsce, z którym podatnik posiada ścisłe powiązania osobiste. Powiązania osobiste to występowanie więzi rodzinnych, towarzyskich, podejmowanie aktywności społecznej, kulturalnej, sportowej, politycznej, itp. W praktyce, czynnikiem branym najczęściej pod uwagę jest obecność w Polsce współmałżonka, partnera lub małoletnich dzieci.

Ponadto, mając na uwadze, że w okresie którego dotyczy wniosek Finlandia również traktuje Pana jako rezydenta podatkowego ustalając miejsce zamieszkania dla celów podatkowych należy się odnieść do przepisów Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Finlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej dnia 8 czerwca 2009 roku w Helsinkach (Dz. U. z 2010 r. Nr 37 poz. 205).

Na podstawie art. 4 ust. 1 Konwencji polsko-finlandzkiej:

W rozumieniu niniejszej Konwencji, określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która według ustawodawstwa tego Państwa podlega tam opodatkowaniu ze względu na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu, miejsce utworzenia (rejestracji) albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to Państwo oraz jego organ statutowy lub władzę lokalną. Jednakże, określenie to nie obejmuje żadnej osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko ze względu na dochód, jaki osiąga ze źródeł położonych w tym Państwie.

Na podstawie natomiast art. 4 ust. 2 tej Konwencji:

Jeżeli, stosownie do postanowień ustępu 1, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas jej status określa się według następujących zasad:

a)uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);

b)jeżeli nie jest możliwe ustalenie, w którym Państwie osoba posiada ośrodek interesów życiowych albo nie ma ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Państw, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, w którym zwykle przebywa;

c)jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, wówczas będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, którego jest obywatelem;

d)jeśli osoba ta jest obywatelem obu Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, właściwe organy Umawiających się Państw rozstrzygną sprawę w drodze wzajemnego porozumienia.

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się zatem bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Przy tym wskazać należy, iż według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, iż osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały.

Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

W treści uzupełnienia wyjaśnił Pan, że wyjechał do Finlandii w celu przyszłościowego osiedlenia się na stałe, oraz, że w 2021 r. miejscem Pana stałego zamieszkania była Finlandia, jednocześnie jednak w trakcie pobytów w Polsce zamieszkiwał Pan w mieszkaniu żony i matki, zatem nie jest możliwe ustalenie państwa rezydencji podatkowej w oparciu o pierwsze kryterium wynikające z art. 4 ust. 2 Konwencji. Wobec powyższego – jak już wyjaśniono – należy zastosować kolejne kryterium odnoszące do ściślejszych powiązań osobistych i gospodarczych (ośrodka interesów życiowych).

Zważywszy na okoliczność, że z Polską łączą Pana ścisłe powiązania osobiste, natomiast z Finlandią powiązania gospodarcze brak jest możliwości przesądzenia, z którym państwem łączą Pana ściślejsze powiązania, tj. w którym państwie w 2021 r. znajdował się Pana ośrodek interesów życiowych. W związku z czym, zastosowanie znajduje przepis art. 4 ust. 2 lit. b Konwencji, który pierwszeństwo opodatkowania przyznaje państwu, w którym osoba fizyczna zazwyczaj przebywa.

Mając na uwadze, że w 2021 r. przez większą część roku przebywał Pan w Finlandii, Pana miejscem zamieszkania dla celów podatkowych ustalonym w oparciu o normy kolizyjne zawarte w art. 4 ust. 2 Konwencji polsko-finlandzkiej była Finlandia.

Oznacza to, że w 2021 r. w Polsce podlegał Pan ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. podlegał Pan obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z osiąganiem dochodów z pracy wykonywanej w Finlandii nie był Pan zobowiązany do składania zeznania podatkowego za 2021 r. , jak również do zapłaty podatku z tego tytułu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; (dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.