Interpretacja indywidualna z dnia 19 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.594.2023.1.SR

Opodatkowanie zadośćuczynienia i odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody pozasądowej przez ubezpieczyciela z ubezpieczenia w ramach obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 sierpnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 17 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Na skutek błędu lekarskiego popełnionego podczas udzielania świadczeń zdrowotnych przez lekarza … w …, śmierć poniósł mąż Wnioskodawczyni. Odpowiedzialność lekarza została ustalona w toku prowadzonego przeciwko niemu postępowania karnego. W związku z tym, że … w … w dniu zdarzenia posiadał umowę obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej świadczeniodawcy udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej zawartą z … S.A., Wnioskodawczyni zgłosiła szkodę i wniosła o uznanie oraz wypłatę zadośćuczynienia i odszkodowania bezpośrednio do ubezpieczyciela. Ubezpieczyciel uznał odpowiedzialność za powstałą szkodę i wypłacił na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 50 278,80 zł. W ocenie Wnioskodawczyni, wypłacona kwota była niewspółmierna do krzywdy i szkody, którą poniosła po stracie męża, wobec czego Wnioskodawczyni podjęła z ubezpieczycielem rozmowy celem podwyższenia kwoty odszkodowania i zadośćuczynienia. W wyniku prowadzonych pomiędzy ubezpieczycielem a Wnioskodawczynią negocjacji, strony ustaliły, że ubezpieczyciel wypłaci na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 65 000 zł tytułem dalszej kwoty zadośćuczynienia i odszkodowania. W związku z powyższym, ubezpieczyciel przesłał do Wnioskodawczyni projekt ugody pozasądowej, której przedmiotem ma być zakończenie postępowania likwidacyjnego prowadzonego po śmierci … i dopłata na rzecz Wnioskodawczyni przez ubezpieczyciela kwoty 65 000 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania. Wnioskodawczyni przed zawarciem ugody podjęła wątpliwość, czy w przypadku zawarcia ugody pozasądowej wypłata na Jej rzecz kwoty 65 000 zł będzie zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Pytanie

Czy w przypadku zawarcia przez Wnioskodawczynię pozasądowej ugody z … S.A., której przedmiotem będzie zakończenie postępowania likwidacyjnego i wypłata na rzecz Wnioskodawczyni kwoty 65 000 zł tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia (w ramach obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej świadczeniodawcy udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej), Wnioskodawczyni powinna od wypłaconej kwoty zapłacić podatek dochodowy?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przypadku zawarcia przez Wnioskodawczynię ugody pozasądowej z … S.A., wypłacona na podstawie tej ugody na rzecz Wnioskodawczyni przez ubezpieczyciela kwota 65 000 zł tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia (z obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej świadczeniodawcy udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej) korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy, a które mieszczą się w ogólnej definicji przychodów, zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), jak również na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Zatem, do przychodów z innych źródeł należy zaliczyć różnego rodzaju odszkodowania, zadośćuczynienia oraz odsetki za zwłokę w wypłacie tychże odszkodowań bądź zadośćuczynień. Nie oznacza to jednak, że wszystkie świadczenia z ww. tytułów są opodatkowane. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 cytowanej ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Stosowniedo art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 24 ust. 15 ww. ustawy:

Natomiast w myśl art. 24 ust. 15a ww. ustawy:

Podkreślenia wymaga, że ze zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystają środki wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia. W przepisie tym, ustawodawca posługuje się zwrotem „kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń”. Zatem, jeżeli świadczenie wypłacone zostało z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych i nie mieści się ono w lit. a) i lit. b) tego przepisu, to takie świadczenie będzie podlegać zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przez kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń objęte dyspozycją tego przepisu rozumie się świadczenia, do wypłaty których zobowiązany jest ubezpieczyciel w związku z zawartą umową ubezpieczenia. W przypadku tego zwolnienia bez znaczenia pozostaje, czy odszkodowanie wypłacane jest w drodze wyroku sądowego, ugody sądowej (sądowej i pozasądowej), czy też dobrowolnie przez ubezpieczyciela.

W myśl art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Zgodnie zaś z art. 805 § 2 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 822 § 1 Kodeksu cywilnego:

Art. 822 § 4 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Zauważyć należy, że ogólne warunki, zasady podejmowania i prowadzenia działalności w zakresie ubezpieczeń majątkowych i osobowych określa ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 656 ze zm.).

W świetle art. 28 ww. ustawy:

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że zadośćuczynienie i odszkodowanie, które zostanie Pani wypłacone na podstawie ugody pozasądowej przez ubezpieczyciela z ubezpieczenia w ramach obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej świadczeniodawcy udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej, będzie stanowić dla Pani przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który będzie korzystał ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy. Zatem, z tego tytułu nie będzie na Pani ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).