Oszczędzanie w ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym – nowe rozwiązania prawne i ich skutki podatkowe

Ustawa z 7 lipca 2023 r. o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym wprowadza nowy produkt w III filarze, który umożliwia dobrowolne gromadzenie środków z przeznaczeniem na dodatkową emeryturę oraz kontynuację oszczędzania w OIPE w razie zmiany państwa zamieszkania na terenie UE. Ustawodawca wprowadził podatkowe ulgi dla oszczędzających. Oszczędzanie w OIPE nie jest powiązane z zatrudnieniem. W OIPE może oszczędzać osoba, która ukończyła 15 lat.

Ogólnoeuropejski indywidualny produkt emerytalny (dalej również jako OIPE) został utworzony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1238 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE) (dalej: rozporządzenie 2019/1238). 

OIPE zapewnia długoterminową akumulację kapitału. Jego głównym celem jest zapewnienie obywatelom państw członkowskich UE dodatkowego źródła dochodu na okres po ustaniu aktywności zawodowej. OIPE jest reakcją na mobilność pracowników między krajami członkowskimi UE (ma zapewniać transgraniczne, długoterminowe oszczędzanie na emeryturę). 

W Polsce rozporządzenie 2019/1238 zostało zaimplementowane ustawą z 7 lipca 2023 r. o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym (dalej: ustawa o OIPE), która w zasadniczym zakresie weszła w życie 26 września 2023 r.

Czym jest OIPE

Ogólnoeuropejski indywidualny produkt emerytalny jest jedną z form oszczędzania na emeryturę w III filarze emerytalnym, którego podstawową cechą jest dobrowolność gromadzenia środków (decyzję o oszczędzaniu w OIPE pozostawia się zatem uprawnionym do korzystania z tego produktu). OIPE nie jest powiązany z zatrudnieniem. To oznacza, że pracodawca nie jest włączony ani w finansowanie oszczędzania, ani w obsługę tego produktu. 

OIPE ma odpowiadać potrzebom migrujących po terenie Unii Europejskiej obywateli państw członkowskich. Jest on dostępny na terenie UE, a oszczędzającym zapewnia się możliwość kontynuacji oszczędzania w OIPE także w przypadku zmiany państwa zamieszkania w obszarze UE, np. w związku ze zmianą miejsca świadczenia pracy czy zamieszkania.