Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 6 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.579.2023.3.ACZ
Możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego (odszkodowanie związane z przejętą pod budowę drogi krajowej nieruchomością).
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 sierpnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 10 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego oraz podatku od towarów i usług. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 września 2023 r. (wpływ 2 października 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną podlegającą pod nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce na gruncie art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT). Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej.
3 marca 2023 r. Wnioskodawca wraz z innymi członkami rodziny podpisał ugodę z Wojewodą (…) w sprawie odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości w związku z budową drogi krajowej ... na odcinku (…).
Wnioskodawca posiada prawo do używania i pobierania pożytków oraz służebność osobistą w nieruchomości.
Zgodnie z par. 1 ust. 1 ugody, kierując się tym, iż zawarcie ugody w niniejszej sprawie przyczyni się do uproszczenia i przyspieszenia postępowania, a także tym, iż przemawia za tym charakter sprawy oraz nie sprzeciwiają się temu przepisy szczególne, a także mając na względzie cel publiczny w postaci budowy krajowej ... na odcinku (…), strony zgodnie oświadczają i ugodowo ustalają, iż należne uprawnionym na podstawie art. 12 ust. 4f ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych od Skarbu Państwa – Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad odszkodowanie za nieruchomość objętą ugodą wynosi łącznie 7 319 550 zł.
Odszkodowanie powyżej ustalone należy się Wnioskodawcy według ugody w wysokości ... zł (słownie: ...), w tym:
·... zł z tytułu wygaśnięcia prawa do używania i pobierania pożytków,
· ... zł z tytułu wygaśnięcia służebności osobistej mieszkania.
Powyższa ugoda została zatwierdzona przez Wojewodę (…) 6 marca 2023 r. Wojewoda wskazał, że 12 stycznia 2023 r. wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dotyczącej drogi .... Decyzją tą została objęta m.in. nieruchomość, do której prawa posiada Wnioskodawca.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że nabycie nieruchomości nastąpiło na podstawie aktu notarialnego 1 czerwca 1994 r., jako współwłasność małżeńska.
Nieruchomość została nabyta przez żonę Wnioskodawcy, J.M. i Wnioskodawcę, R.M. Nieruchomość została nabyta na podstawie umowy sprzedaży.
Nabycie nieruchomości nie nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego. Cena nabycia nieruchomości była niższa o ponad 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania.
Decyzja Wojewody (…) z 12 stycznia 2023 r. uprawomocniła się 27 stycznia 2023 r.
Wnioskodawca nie jest właścicielem nieruchomości. Nieruchomość została darowana trójce dzieci Wnioskodawcy na podstawie aktu notarialnego z 1 maja 2014 r. Przy akcie darowizny ustalona została służebność osobista. Obecnie Wnioskodawca posiada służebność osobistą i prawo do użytkowania i pobierania pożytków z nieruchomości.
Odszkodowanie zostało już wypłacone i wpłynęło 31 marca 2023 r.
Prawo do użytkowania i pobierania pożytków oraz służebność osobistą Wnioskodawca nabył przy notarialnym akcie darowizny 1 maja 2014 r. w zamian za darowanie nieruchomości trójce dzieci.
Nieruchomość jest wykorzystywana przez Wnioskodawcę do celów mieszkaniowych.
Sposób korzystania z nieruchomości nie uległ zmianie od początku nabycia nieruchomości.
Posiadanie służebności osobistej mieszkania oraz prawo do użytkowania i pobierania pożytków nie miały w przeszłości związku z wykonywaną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.
Pytania
1.Czy podpisanie ugody z Wojewodą (…) wiąże się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego przez Wnioskodawcę?
2.Czy podpisanie ugody z Wojewodą (…) wiąże się z koniecznością zapłaty podatku od towarów i usług (VAT) przez Wnioskodawcę?
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku nr 1, dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2, dotyczącego podatku od towarów i usług, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania nr 1, dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych, podpisanie ugody z Wojewodą (…) nie wiąże się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego.
Wedle generalnej zasady wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej u.p.d.o.f.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie w pkt 9 wymieniono „inne źródła”.
W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty, w związku z czym do tej kategorii zaliczyć należy również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym, otrzymanie odszkodowania co do zasady stanowi przychód z tzw. innego źródła. Jednakże, ustawodawca przewidział w tym zakresie sporo zwolnień, uregulowanych w art. 21 ust. 1 u.p.d.o.f.
Zauważyć należy, że do odszkodowań wypłacanych stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami ma zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 29 u.p.d.o.f. W myśl tego przepisu, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
Treść zacytowanego przepisu wskazuje, że podstawowym warunkiem uprawniającym do zwolnienia danego przychodu z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy, jest uzyskanie przychodu m.in. z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. Stosownie zaś do ugody z 3 marca 2023 r., wypłata odszkodowania następuje na mocy art. 12 ust. 4f ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (dalej u.s.z.).
W myśl ww. przepisu, odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.
Jednocześnie, stosownie do art. 12 ust. 5 u.s.z., do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.
Należy więc wskazać, że w świetle zacytowanych wyżej przepisów, odszkodowanie należne w opisanym stanie faktycznym zostanie wypłacone stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 u.p.d.o.f.
Zwolnienie nie przysługuje jednak, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
1)nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem oraz
2)cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.
Zatem w przypadku, gdy spełniony zostanie jeden z warunków albo niespełniony żaden z nich, uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia (tak jak ma to miejsce w niniejszej sprawie).
W związku z powyższym, właściciele nieruchomości, którzy otrzymają odszkodowanie w niniejszej sprawie, będą podlegali pod zwolnienie z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 29 u.p.d.o.f.
Powyższe rozumienie zostało potwierdzone także w Wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 kwietnia 2022 r., sygn. akt II FSK 1916/19, w kontekście zwolnienia z PIT odszkodowania za nieruchomość, ustalonego w drodze ugody. Wedle ww. orzeczenia „w świetle brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 29 u.p.d.o.f., wystarczające jest, aby odpłatne zbycie nieruchomości i uzyskanie z tego tytułu przychodów, nastąpiło na cele uzasadniające wywłaszczenie nieruchomości, co mogło mieć miejsce we wcześniejszej jeszcze fazie postępowania, niż ta ujęta w przepisach u.g.n.”.
W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, na mocy ugody zawartej z Wojewodą (…), nie wystąpi obowiązek podatkowy w związku ze zwolnieniem przewidzianym w art. 21 ust. 1 pkt 29 u.p.d.o.f.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie między innymi w pkt 9 wymieniono „inne źródła”.
Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
Warunkiem niezbędnym do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest zatem otrzymanie m.in. odszkodowania, które przyznane zostało stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.
Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca nabył nieruchomość w dniu 1 czerwca 1994 r., jako współwłasność małżeńska. Nieruchomość została nabyta przez Wnioskodawcę i Jego żonę na podstawie umowy sprzedaży. Na podstawie umowy darowizny zawartej aktem notarialnym z 1 maja 2014 r. nieruchomość została darowana trójce dzieci Wnioskodawcy. Przy akcie darowizny ustalona została służebność osobista. Prawo do użytkowania i pobierania pożytków oraz służebność osobistą Wnioskodawca nabył przy notarialnym akcie darowizny 1 maja 2014 r. w zamian za darowanie nieruchomości trójce dzieci. 3 marca 2023 r. Wnioskodawca wraz z innymi członkami rodziny podpisał ugodę z Wojewodą (…) w sprawie odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości w związku z budową drogi krajowej ... na odcinku (…). Zgodnie z par. 1 ust. 1 ugody, kierując się tym, iż zawarcie ugody przyczyni się do uproszczenia i przyspieszenia postępowania, a także tym, iż przemawia za tym charakter sprawy oraz nie sprzeciwiają się temu przepisy szczególne, a także mając na względzie cel publiczny w postaci budowy krajowej ... na odcinku (…), strony zgodnie oświadczają i ugodowo ustalają, iż należne uprawnionym na podstawie art. 12 ust. 4f ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych od Skarbu Państwa – Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad odszkodowanie za nieruchomość objętą ugodą wynosi łącznie ... zł.
Odszkodowanie powyżej ustalone należy się Wnioskodawcy według ugody w wysokości ... zł, w tym:
· ... zł z tytułu wygaśnięcia prawa do używania i pobierania pożytków,
·... zł z tytułu wygaśnięcia służebności osobistej mieszkania.
Powyższa ugoda została zatwierdzona przez Wojewodę (…) 6 marca 2023 r. Wojewoda wskazał, że 12 stycznia 2023 r. wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dotyczącej drogi .... Decyzja Wojewody (…) z 12 stycznia 2023 r. uprawomocniła się 27 stycznia 2023 r. Decyzją tą została objęta m.in. nieruchomość, do której ww. prawa posiada Wnioskodawca. Odszkodowanie zostało już wypłacone i wpłynęło 31 marca 2023 r.
Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610):
umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Na gruncie art. 244 § 1 Kodeksu cywilnego:
ograniczonymi prawami rzeczowymi są: użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipoteka.
Wyjaśnienia wymaga, że służebność osobista jest ograniczonym prawem rzeczowym, nie jest jednak prawem odpowiadającym prawu własności.
W świetle art. 296 Kodeksu cywilnego:
nieruchomość można obciążyć na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada treści służebności gruntowej (służebność osobista).
Z powołanego przepisu wynika, że służebność osobista jest obciążeniem nieruchomości na rzecz indywidualnie oznaczonej osoby fizycznej. Na skutek ustanowienia służebności właściciel nieruchomości obciążonej ma obowiązek znosić w określonym zakresie korzystanie z jego nieruchomości przez osobę uprawnioną.
Stosownie do treści art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 162 ze zm.):
Wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo wykonujący zadania zlecone z zakresu administracji rządowej starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych, wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.
Zgodnie z treścią art. 11f ust. 1 pkt 6 ww. ustawy:
Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.
W myśl przepisu art. 12 ust. 4 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:
Nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa:
1)własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych,
2)własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych
– z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.
Jak stanowi art. 12 ust. 4f ww. ustawy:
Odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.
Zgodnie z art. 12 ust. 4a ww. ustawy:
Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.
W myśl art. 12 ust. 5 ww. ustawy:
Do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.
Stosownie do treści art. 18 ust. 1 ww. ustawy:
Wysokość odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 4a, ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania.
Z kolei, art. 23 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych stanowi, że:
W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Zauważyć należy, że zasady dotyczące ograniczenia lub pozbawienia praw do nieruchomości oraz związanych z tym odszkodowań, reguluje ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344 ze zm.).
W myśl art. 6 pkt 1 tej ustawy:
Celami publicznymi w rozumieniu ustawy są: wydzielanie gruntów pod drogi publiczne, drogi rowerowe i drogi wodne, budowa, utrzymywanie oraz wykonywanie robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, a także łączności publicznej i sygnalizacji.
Zgodnie z art. 98 ust. 1 ww. ustawy:
Działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych.
Natomiast w myśl art. 98 ust. 3 ww. ustawy:
Za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.
Zgodnie z art. 112 ust. 2 i 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami:
Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.
Wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy.
Na podstawie art. 128 ust. 1 ww. ustawy:
Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.
Stosownie do art. 129 ust. 1 ww. ustawy:
Odszkodowanie ustala starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, w decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości, z zastrzeżeniem ust. 5.
Jak stanowi art. 130 ust. 1 ww. ustawy:
Wysokość odszkodowania ustala się według stanu, przeznaczenia i wartości, wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. W przypadku gdy starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, wydaje odrębną decyzję o odszkodowaniu, wysokość odszkodowania ustala się według stanu i przeznaczenia nieruchomości w dniu pozbawienia lub ograniczenia praw, a w przypadkach, o których mowa w art. 98 ust. 3 i art. 106 ust. 1, według stanu i przeznaczenia nieruchomości odpowiednio w dniu wydania decyzji o podziale lub podjęcia uchwały o przystąpieniu do scalenia i podziału oraz jej wartości w dniu wydania decyzji o odszkodowaniu. Przepis art. 134 stosuje się odpowiednio.
W myśl art. 130 ust. 2 ww. ustawy:
Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości.
Zgodnie z treścią art. 132 ust. 1 ww. ustawy:
Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu podlega wykonaniu, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b.
W myśl 132 ust. 1a ww. ustawy:
W sprawach, w których wydano odrębną decyzję o odszkodowaniu, zapłata odszkodowania następuje jednorazowo w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna.
Na podstawie art. 132 ust. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami:
Do zapłaty odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości, za szkody powstałe wskutek zdarzeń, o których mowa w art. 120, do zapłaty ceny nabycia części nieruchomości, o której mowa w art. 113 ust. 3, a także do zapewnienia nieruchomości zamiennej jest zobowiązany, z zastrzeżeniem ust. 6 i 8, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, jeżeli wywłaszczenie następuje na rzecz Skarbu Państwa, albo organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli wywłaszczenie następuje na rzecz tej jednostki.
W świetle przywołanych przepisów należy uznać, że opisane we wniosku przyznane Wnioskodawcy odszkodowanie dotyczy przejętej pod budowę drogi krajowej nieruchomości, obciążonej ograniczonymi prawami rzeczowymi (prawo do używania i pobierania pożytków oraz służebność osobista mieszkania), zostało wypłacone stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zwolnienie nie przysługuje jednak, jeżeli łącznie spełnione zostaną następujące warunki:
- nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem oraz
- cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.
Zatem w przypadku, gdy spełniony zostanie jeden z warunków albo niespełniony żaden z nich, uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.
W rozpatrywanej sprawie stwierdzić należy, że nabycie przy akcie notarialnym darowizny przez Wnioskodawcę ograniczonych praw rzeczowych, które obciążały nieruchomość przejętą pod budowę drogi krajowej, miało miejsce 1 maja 2014 r, tak więc, nie są spełnione warunki wyłączające zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
W konsekwencji, wypłacone Wnioskodawcy odszkodowanie związane z przejętą pod budowę drogi krajowej nieruchomością obciążoną ograniczonymi prawami rzeczowymi, stanowi przychód z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, który korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, Wnioskodawca nie jest zobowiązany z tego tytułu do zapłaty podatku dochodowego.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Należy wskazać, że przy wydawaniu interpretacji Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pana w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.
Ponadto wskazać należy, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pana. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. pozostałych współwłaścicieli).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right