Interpretacja indywidualna z dnia 29 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.481.2023.2.KK

Możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 czerwca 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 30 sierpnia 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W dniu 30 października 2019 r. Wnioskodawca nabył w drodze umowy sprzedaży na cele mieszkaniowe od osób fizycznych do majątku osobistego, zgodnie z treścią umowy majątkowej małżeńskiej z dnia 25 sierpnia 2004 r., nieruchomość zabudowaną budynkiem mieszkalnym położoną w (…) przy ulicy .....(…), objętą księgą wieczystą numer (…) (dalej jako: Nieruchomość nr 1) za cenę 550 000 zł. Następnie w dniu 25 sierpnia 2020 r. zbył tę nieruchomość osobom fizycznym w drodze umowy sprzedaży za cenę w kwocie 600 000 zł. Powyższe odpłatne zbycie nieruchomości nie nastąpiło w ramach wykonania działalności gospodarczej.

W dniu 18 stycznia 2022 r. Wnioskodawca nabył w drodze umowy sprzedaży na cele mieszkaniowe do swojego majątku osobistego, nieruchomość zabudowaną budynkiem mieszkalnym położoną w Hiszpanii (miejscowość (…)), zwaną dalej jako: Nieruchomość nr 2) za cenę 465 000 euro (równowartość około 2 092 500 zł według kursu NBP na dzień nabycia), na nabycie której, przeznaczył wszystkie środki pieniężne uzyskane w wyniku sprzedaży Nieruchomości nr 1. Nieruchomość nr 2 przeznaczona jest wyłącznie na cele mieszkaniowe Wnioskodawcy. Ze względu na obowiązujący w obrębie (…) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, nie jest możliwe uzyskanie dla tej nieruchomości licencji turystycznej, zatem nie może być ona wykorzystywana w celu uzyskiwania korzyści majątkowych, na cele rekreacyjne, najem, dzierżawę, oddawanie osobom trzecim - może być wykorzystywana wyłącznie do zamieszkiwania przez właściciela nieruchomości. W związku z posiadanym przez Wnioskodawcę statusem wspólnika w spółkach handlowych z siedzibami w Rzeczypospolitej Polskiej, wykonuje On z tego tytułu obowiązki w sposób mobilny oraz zdalny. Okres zamieszkiwania w opisanej powyżej Nieruchomości nr 2 nie przekracza okresu wynikającego z art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: u.p.do.f.). Wnioskodawca wykorzystuje Nieruchomość 2 dla celów mieszkaniowych, także ze względu na stan zdrowia i zalecenia medyczne. Jako osoba fizyczna Wnioskodawca nie uzyskuje przychodów poza Rzecząpospolitą Polską.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że Wnioskodawca w okresie 2019 r. do 2022 r. był właścicielem następujących nieruchomości:

a)nieruchomości mieszkalnej położonej w (…) przy ul. A. nabytej w 2018 r. na podstawie postanowienia o przysądzeniu w następstwie licytacji komorniczej (Wnioskodawca jest w dalszym ciągu jej właścicielem);

b)nieruchomości mieszkalnej położonej w (…) przy ul. B., nabytej w 2015 r., która została w 2020 r. darowana małżonce do jej majątku osobistego (Wnioskodawca posiada ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej);

c)nieruchomości mieszkalnej położonej w (…) przy ul. C., nabytej w 2019 r. (nieruchomości tej dotyczy przedmiotowy wniosek o interpretację indywidualną), którą Wnioskodawca zbył w 2020 r. ze względu na jej zły stan techniczny, który uniemożliwiał zamieszkiwanie w niej i nadmierne koszty remontu;

d)nieruchomości 2 nabytej w 2022 r.

Centrum interesów osobistych i gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) Wnioskodawcy znajduje się w Polsce. Wnioskodawca realizował cele mieszkaniowe jedynie w Polsce, na stałe zamieszkując w (…) przy ul. A. Aktualnie, ze względu na przebywanie zarówno w Polsce i w Hiszpanii, Wnioskodawca realizuje cele mieszkaniowe w dwóch lokalizacjach - w Polsce ((…), ul. A.) i w Hiszpanii (Nieruchomość 2). Wnioskodawca w okresie posiadania nieruchomości przy ul. C. nie zamieszkiwał w niej ze względu na jej zły stan techniczny - Wnioskodawca zamieszkiwał i zamieszkuje przebywając w Polsce w (…) przy ul. A.

Wnioskodawca w latach 2019 - 2022 r. dokonał następujących transakcji nieruchomościami:

a)darowizna nieruchomości położonej w (…) przy ul. B., na rzecz małżonki w 2020 r.;

b)nabycie Nieruchomości 1 w 2019 r.;

c)sprzedaż Nieruchomości 1 w 2020 r.;

d)zakup Nieruchomości 2 w 2022 r.

Pytanie

Czy Wnioskodawcy przysługuje możliwość skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o jakim mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 u.p.d.o.f., w sytuacji gdy środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży Nieruchomości nr 1, będącej w majątku osobistym Wnioskodawcy i sprzedanej poza prowadzoną działalnością gospodarczą, zbytej przed upływem 3 lat od końca roku kalendarzowego od dnia jej nabycia, przeznaczone zostały w całości na nabycie Nieruchomości nr 2, położonej w państwie członkowskim Unii Europejskiej, która zaspokaja cele mieszkaniowe Wnioskodawcy?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 u.p.d.o.f., będzie On mógł skorzystać z ulgi mieszkaniowej, ponieważ Nieruchomość nr 2 jest położona na terytorium Unii Europejskiej oraz została nabyta przez Wnioskodawcę w celu zaspokojenia jego potrzeb mieszkaniowych w terminie pozwalającym na skorzystanie ze wspomnianej ulgi.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f., opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z kolei w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu. Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) u.p.d.o.f., decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, uzyskanego z tego tytułu dochodu, będzie mieć moment i sposób ich nabycia. Zgodnie z art. 30e ust.1 u.p.d.o.f., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Tak więc zbycie nieruchomości przed upływem pięciu lat, będzie co do zasady opodatkowane stawką w wysokości 19%. Odnosząc się do przedstawionego stanu faktycznego, należy wskazać, iż Wnioskodawca sprzedał Nieruchomość nr 1 przed upływem 5 lat, w związku z czym, powstał w tym zakresie obowiązek podatkowy. Jednakże, w świetle art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. wolne od podatku są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 25 u.p.d.o.f., za wydatki poniesione na cele, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131, zalicza się wydatki na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Jak wynika z powołanych przepisów, do dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości można zastosować zwolnienie z opodatkowania określone w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f., jeśli przed upływem trzech lat licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, podatnik przeznaczy uzyskany przychód na wydatki związane z własnymi celami mieszkaniowymi. Proporcjonalnie do przeznaczenia tego przychodu, dochód ze zbycia nieruchomości będzie wolny od podatku dochodowego. Zatem przeznaczając całość przychodu na zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych, całość dochodu będzie podlegała zwolnieniu z podatku. Wnioskodawca przeznaczył wszystkie środki pieniężne uzyskane ze zbycia Nieruchomości nr 1 na zakup Nieruchomości nr 2, położonej na terytorium Hiszpanii, która to nieruchomość będzie zaspokajać Jego cele mieszkaniowe. Biorąc pod uwagę, iż między datą zbycia Nieruchomości nr 1, a datą nabycia Nieruchomości nr 2, nie upłynął okres 3 lat oraz fakt, iż Nieruchomość nr 2 wpisuje się w katalog określony w art. 21 ust. 25 u.p.d.o.f., gdyż położony jest na niej budynek mieszkalny, Podatnik będzie mógł skorzystać z ww. zwolnienia.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 14 kwietnia 2022 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.69.2022.2.AK, w stanie faktycznym, w którym podatnik w okresie zimowym pracuje w Hiszpanii, a w okresie letnim w Polsce, tj. przebywa przez dłuższy okres w dwóch krajach w ciągu roku, stwierdził następująco: „Mając na względzie opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przedstawione powyżej uregulowania prawne należy stwierdzić, że jeżeli uzyskany przez Pana przychód ze sprzedaży nieruchomości, w okresie trzech lat licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpi odpłatne zbycie, zostanie wydatkowany na nabycie działki budowlanej i budowę domu w Polsce oraz na zakup mieszkania w Hiszpanii w celu zamieszkania w obu tych nieruchomościach, to osiągnięty dochód korzystać będzie ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Spełnione bowiem zostaną określone w tej ustawie przesłanki uprawniające do zastosowania przedmiotowego zwolnienia, w tym warunek określony w art. 21 ust. 27 ustawy dotyczący istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium będzie Pan ponosił wydatki na cele mieszkaniowe. Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że wydatki na nabycie działki budowlanej i budowę domu w Polsce oraz na nabycie mieszkania w Hiszpanii, można uznać za wydatki na własne cele mieszkaniowe w myśl art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z tym dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości będzie mógł w całości korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych”. Analogiczne stanowisko zaprezentowano w interpretacji indywidualnej z 6 lipca 2018 r., wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0115-KDIT2-1.4011.167.2017.11.JG, w której wnioskodawczyni wskazała, że wydatki związane z zakupem mieszkania w Hiszpanii będą realizować jej osobiste cele mieszkaniowe, gdyż będzie ona tam zamieszkiwać w najbliższych latach w miesiącach letnich, a docelowo będzie to również jej miejsce zamieszkania na emeryturze. Organ podatkowy wskazał, iż: „W konsekwencji, zakup lokalu mieszkalnego, w którym Wnioskodawczyni będzie zaspokajać wyłącznie własne potrzeby mieszkaniowe (czyli zamieszkiwać w nim), kwalifikuje się do wydatków na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O ile zatem spełnione zostaną warunki przytoczone powyżej, dochód z odpłatnego zbycia udziału w lokalu mieszkalnym nabytym w wyniku dziedziczenia będzie korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy. Zwolnieniem objęta będzie ta część dochodu, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości”. Tytułem przykładu można również powołać interpretację z 4 grudnia 2017 r., wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0114-KDIP3-3.4011.391.2017.2.JM: „Reasumując, sprzedaż lokalu mieszkalnego w dniu 6 lutego 2012 r. nabytego w spadku po zmarłej w lutym 2011 r. ciotce stanowi źródło przychodu w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ww. ustawy i podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia od podatku dochodu uzyskanego z tej sprzedaży wydatkując cały przychód na własne cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ww. ustawy, czyli na nabycie w dniu 24 maja 2012 r. w Paryżu lokalu mieszkalnego, którego jest podstawowym i jedynym właścicielem (co wynika ze stanu faktycznego) i w którym realizuje własne cele mieszkaniowe”.

Biorąc pod uwagę fakt, iż Wnioskodawca nie rozpatruje możliwości wynajmu, dzierżawy ani dalszej odsprzedaży Nieruchomości nr 2 oraz ma ona służyć wyłącznie do zaspokojenia własnych celów mieszkaniowych Wnioskodawcy, przy jednoczesnym spełnieniu przesłanek określonych w powołanych przepisach, Wnioskodawca będzie mógł skorzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 u.p.d.o.f.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.):

Jak stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Z treści wniosku wynika, że 30 października 2019 r. Wnioskodawca nabył na podstawie umowy sprzedaży zabudowaną nieruchomość i w dniu 25 sierpnia 2020 r. sprzedał tę nieruchomość. Zatem, sprzedaż przez Wnioskodawcę ww. nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do treści art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 19 ust. 1 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 22 ust. 6c ww. ustawy:

Koszt nabycia, co do zasady, określa notarialna umowa sprzedaży, na podstawie której podatnik staje się właścicielem nieruchomości. Kosztem nabycia bez wątpienia jest cena, jaką zapłacił nabywca zbywcy za nieruchomość, którą sprzedał, niezależnie od tego,  czy zakup nieruchomości był sfinansowany kredytem bankowym, czy też środki na jej zakup pochodzą z oszczędności nabywcy, koszty wytworzenia i koszty nakładów. Koszty nabycia nieruchomości obejmuje nie tylko cenę zakupu, ale również inne wydatki związane z tym nabyciem, np. wynagrodzenie notariusza, podatek od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 22 ust. 6e ww. ustawy:

Stosownie natomiast do art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 30e ust. 5 ww. ustawy:

Zatem, dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy – może jednak zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w przepisie.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy:

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D × W/P

gdzie:

D – dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

P – przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 cytowanej ustawy:

Stosownie do art. 21 ust. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 21 ust. 27 ww. ustawy:

Natomiast stosownie do art. 21 ust. 28 ww. ustawy:

Wskazać w tym miejscu należy, że ulgi i zwolnienia są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.) stanowiącego, że:

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Tym samym podkreślenia wymaga fakt, że tylko określone zdarzenia prawne, bądź spełnienie określonych przesłanek, od których ustawodawca uzależnia prawo do zwolnienia z opodatkowania, skutkuje zwolnieniem dochodu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że w prawie podatkowym w stosunku do wszelkich ulg i zwolnień zabronione jest stosowanie rozszerzającej wykładni przepisów.

Z istoty rozwiązania zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podstawową okolicznością decydującą o możliwości skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości i określonych praw majątkowych w terminie nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym została ona dokonana, na wskazane w art. 21 ust. 25 ww. ustawy, własne cele mieszkaniowe. Zawarte w tym przepisie wyliczenie tzw. wydatków mieszkaniowych, których realizacja uprawnia do zastosowania ww. zwolnienia ma charakter enumeratywny (wyczerpujący).

Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Zatem, przy zwolnieniu uwzględnić można tylko takie wydatki, które poniesione zostały na „własne cele mieszkaniowe”. Przy czym „własne cele mieszkaniowe” należy rozumieć jednoznacznie zgodnie z wykładnią literalną. Podkreślenia wymaga bowiem, że ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wypływa daleko idąca konsekwencja zawarta w stwierdzeniu „własne cele mieszkaniowe”. U podstaw omawianego zwolnienia legło bowiem założenie, że nie powinny być opodatkowane środki wydane na realizację własnego celu mieszkaniowego zbywającego. Powyższy warunek wynika wprost z brzmienia przepisu normującego zwolnienie. Warunkiem zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wykazanie przez podatnika, że wydatek poniesiony został na zrealizowanie jego własnych celów mieszkaniowych. Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”. Ustawodawca wyraźnie wskazał, że nabycie musi być dokonane na własne cele mieszkaniowe, a te realizowane są w dłuższym okresie czasu.

Sądy administracyjne podkreślają, że zwolnienie z opodatkowania dochodów opisanych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter mieszany, podmiotowo-przedmiotowy: wydatkowanie środków na określony przedmiot w połączeniu z funkcją, jaką ten przedmiot realizuje na rzecz nabywcy – zaspokojenie jego niezaspokojonych celów mieszkaniowych.

W świetle takiego wyjaśnienia nie zaspokaja swoich własnych celów mieszkaniowych osoba, która np. posiadając własne miejsce zamieszkania nabywa kolejne nieruchomości w celach lokaty kapitału, prowadzenia inwestycji w postaci najmu, remontu celem późniejszej ich odsprzedaży z zyskiem lub dla realizacji potrzeb mieszkaniowych innych osób, np. dzieci lub najemców. Same subiektywne deklaracje podatników o nabyciu lokalu w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych nie są wystarczające do uzyskania zwolnienia podatkowego. Nie wystarczy poczynienie wydatków na nabycie, lecz konieczne jest, aby nastąpiło to jednocześnie w celu realizacji własnych potrzeb mieszkaniowych.

W przypadku nabycia budynku mieszkalnego ze środków ze sprzedaży innej nieruchomości, podatnik faktycznie winien w nabytej nieruchomości własne cele mieszkaniowe realizować, a więc mieszkać. Nie wystarczy być zatem właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości – w nieruchomości tej trzeba jeszcze faktycznie zamieszkać. Budynek mieszkalny, który nie jest zamieszkały przez podatnika, jest niewykorzystywany przez niego do zamieszkania lub jest wykorzystywany do innych celów niż zaspokojenie własnych potrzeb podatnika (np. zamieszkują go inne niż podatnik osoby) nie jest budynkiem, którego zakup mógłby zostać uznany za realizację własnego celu mieszkaniowego.

Co istotne, wskazując jako cel mieszkaniowy wydatki poniesione na nabycie budynku mieszkalnego, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa kiedy i jak długo podatnik powinien mieszkać w nabytym budynku mieszkalnym, żeby nastąpiła realizacja celu mieszkaniowego.

Tym samym brak jest podstaw do stwierdzenia, że nie dojdzie do realizacji celu mieszkaniowego w przypadku, gdy podatnik nie nabędzie budynku mieszkalnego w celu zamieszkania w nim na stałe, ale budynek ten – z różnych powodów – będzie zamieszkiwany sezonowo, przez część roku. Istotnym jest, aby w nabytym budynku mieszkalnym podatnik realizował własne cele mieszkaniowe.

Ponadto, ustawodawca – regulując omawiane zwolnienie – nie ograniczył wydatkowania przychodu z tytułu zbycia nieruchomości lub praw tylko do podatników, którzy nie będą posiadać innych nieruchomości (lokali mieszkalnych) niż nabyta lub wybudowana. Zatem, dla skorzystania z przedmiotowego zwolnienia nie będzie miało znaczenia dysponowanie przez podatnika prawem własności innego budynku mieszkalnego (lokalu mieszkalnego). Ustawa nie ogranicza prawa do zwolnienia co do liczby posiadanych lub nabywanych nieruchomości (lokali mieszkalnych), jednakże wyraźnie wskazuje, że skorzystanie ze zwolnienia odnosi się tylko i wyłącznie do tych nieruchomości (lokali mieszkalnych), które faktycznie służą zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. Oznacza to, że w momencie poniesienia wydatku celem podatnika powinno być dążenie, aby w tym nowym budynku mieszkalnym (lokalu mieszkalnym) zamieszkać. Wyrażenie „własne cele mieszkaniowe” należy odnosić do zamiaru zamieszkiwania związanego z różnymi sposobami wydatkowania przychodu, a nie do wydatkowania przychodu na nabycie mieszkania w znaczeniu przedmiotowym.

Jednak wyjaśnić należy, że w przypadku ponoszenia wydatków na cele mieszkaniowe w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej prawo do zwolnienia ustawodawca uzależnił od istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium podatnik ponosi wydatki na cele mieszkaniowe.

W przypadku nabycia nieruchomości na terytorium Hiszpanii warunek określony w art. 21 ust. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – zostanie spełniony, w myśl bowiem art. 26 ust. 1 zdanie pierwsze umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku podpisanej w Madrycie dnia 15 listopada 1979 r. (Dz. U. z 1982 r. Nr 17, poz. 127):

W rozpatrywanej sprawie nie ma przeszkód prawnych, aby Wnioskodawca przeznaczając środki pieniężne ze sprzedaży w 2020 r. zabudowanej nieruchomości na nabycie nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym położonej w Hiszpanii, skorzystał ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) i ust. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak bowiem wskazał Wnioskodawca w opisie sprawy – sprzedał On 25 sierpnia 2020 r. zabudowaną nieruchomość przed upływem pięciu lat od daty jej nabycia, a pieniądze uzyskane ze sprzedaży nieruchomości przeznaczył na zakup 18 stycznia 2022 r. w Hiszpanii nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, na cele mieszkaniowe. Nieruchomość w Hiszpanii przeznaczona jest wyłącznie na cele mieszkaniowe Wnioskodawcy. Wnioskodawca wykorzystuje ww. nieruchomość dla celów mieszkaniowych, także ze względu na stan zdrowia i zalecenia medyczne. Centrum interesów osobistych i gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) Wnioskodawcy znajduje się w Polsce. Wnioskodawca realizował cele mieszkaniowe jedynie w Polsce, na stałe zamieszkując w (…) przy ul. A. 22. Aktualnie, ze względu na przebywanie zarówno w Polsce i w Hiszpanii, Wnioskodawca realizuje cele mieszkaniowe w dwóch lokalizacjach - w Polsce ((…), ul. A.) i w Hiszpanii (ww. nieruchomość).

W takim stanie sprawy należy stwierdzić, że zakup nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym w Hiszpanii, został przez Wnioskodawcę dokonany na własne cele mieszkaniowe w rozumieniu przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie przez Wnioskodawcę w dniu 25 sierpnia 2020 r. nieruchomości (nabytej 30 października 2019 r.), czyli przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie, stanowi źródło przychodu w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy.

Jednocześnie, wydatkowanie z tego tytułu przychodu na zakup przez Wnioskodawcę w dniu 18 stycznia 2022 r. nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym w Hiszpanii, celem zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych (tj. Wnioskodawca będzie w zakupionym budynku mieszkalnym zamieszkiwał), uprawnia do zwolnienia od podatku dochodu z odpłatnego zbycia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) i ust. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Spełnione zostały określone w tej ustawie przesłanki uprawniające do zastosowania przedmiotowego zwolnienia, w tym warunek określony w art. 21 ust. 27 ww. ustawy, dotyczący istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium Wnioskodawca ponosił wydatki na cele mieszkaniowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznaczyć należy, że prawo do zwolnienia podatkowego podlega szczegółowej i ostatecznej weryfikacji przez organ podatkowy w toku postępowania podatkowego. Mając na uwadze treść art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), tutejszy Organ wydając interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego nie jest uprawniony do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które wskazałoby, czy zrealizuje Pan swoje cele mieszkaniowe, czy nie. Wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, organy podatkowe podejmują w toku postępowania podatkowego. Podstawowym narzędziem realizacji tej zasady jest postępowanie dowodowe, które nie jest prowadzone w ramach postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. Interpretacja indywidualna wydawana jest jedynie w oparciu o przedstawione we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe). Organ wydający interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania, ani nie podejmuje rozstrzygnięć zastrzeżonych dla innego typu orzekania, w tym kontroli podatkowej, czy postępowania podatkowego prowadzonego w oparciu o konkretną dokumentację i zebrane dowody.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej :

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej :

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA) :

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres : Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).