Interpretacja indywidualna z dnia 26 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.409.2023.1.TK

Brak prawa do odzyskania podatku VAT naliczonego w fakturze wystawionej przez wykonawcę w związku z realizacją operacji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odzyskania podatku VAT naliczonego w fakturze wystawionej przez wykonawcę w związku z realizacją operacji pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Gmina w kwietniu 2022 r. złożyła do Urzędu Marszałkowskiego Województwa wniosek o przyznanie pomocy na realizację operacji (zadania) pn. „(…)” z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w ramach podziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność”.

Do wniosku o przyznanie pomocy załączono oświadczenie, że na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), Gmina realizując operację pn. „(…)” nie może odzyskać w żaden sposób poniesionego kosztu VAT.

W związku z pozytywną oceną złożonego wniosku, 20 czerwca 2023 r. podpisano umowę o przyznanie pomocy nr (…).

Celem planowanej operacji jest wzrost atrakcyjności krajobrazu i poprawa małej retencji poprzez odnowienie i zagospodarowanie stawu w (…) oraz utworzenie przy stawie miejsca do wypoczynku.

Miejscem realizacji zadania jest działka ewidencyjna nr (…) w obrębie geodezyjnym (…).

W ramach operacji zostanie odnowiony i zagospodarowany staw znajdujący się w (…). Przewiduje się m.in. wykoszenie roślinności gęstej, twardej, porastającej brzegi skarp, oraz odmulenie dna stawu z warstwy namułu, wywóz części namułu, naprawę i profilowanie skarp stawu, naprawę istniejącej faszyny poprzez wymianę uszkodzonych kołków/palików, skarpy stawu oraz wyspa, obsypane zostaną ziemią urodzajną i obsiane mieszanką traw. Skarpa umocniona zostanie pasem darni oraz pasem ścieżki o nawierzchni z miału kamiennego. Ponadto w operacji przewidziano rekreacyjne zagospodarowanie stawu i terenu przy stawie. Wokół stawu będzie zamontowane ogrodzenie. Przy stawie znajdą się ławki, a na istniejącej wysepce zamontowana będzie budka lęgowa dla kaczek.

Staw znajduje się niedaleko centrum miejscowości (…). Tuż obok stawu znajdują się place zabaw i boiska sportowe. Zagospodarowanie stawu przyczyni się do integracji społeczności lokalnej. Z odnowionego stawu będzie mogło korzystać 3150 mieszkańców. Będzie on ogólnodostępny, sam dostęp będzie nieodpłatny.

Gmina przeprowadzi postępowanie przetargowe na ww. zadanie, w wyniku którego wyłoni wykonawcę na odnowienie i zagospodarowanie stawu. Zakończenie wszystkich ww. prac planowane jest na 30 listopada 2023 r. Gmina po zakończeniu prac otrzyma od wykonawców fakturę VAT obejmującą naliczony podatek VAT w stawce 23%.

Nabywane podczas realizacji inwestycji towary i usługi będą służyły do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem Gmina realizując projekt będzie realizowała zadanie własne nałożone na Jednostkę Samorządu Terytorialnego przepisami ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (art. 7 ust. 1), których efekt będzie udostępniany przez Gminę nieodpłatnie.

Tym samym Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną inwestycją.

Pytanie

Czy Gminie, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, będzie przysługiwało prawo odzyskania podatku VAT naliczonego w fakturze VAT wystawionej przez wykonawcę, któremu zlecono prace objęte operacją pn. „(…)”, która jest przedmiotem dofinansowania w ramach umowy o przyznanie pomocy nr (…) z 20 czerwca 2023 r.?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie w świetle art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), nie będzie przysługiwało prawo odzyskania podatku VAT naliczonego w fakturze VAT wystawionej przez wykonawcę, któremu zlecono prace objęte operacją pn. „(…)”, która jest przedmiotem dofinansowania w ramach umowy o przyznanie pomocy nr (…) z 20 czerwca 2023 r. Związane jest to z działaniem Gminy przy ww. pracach jako organ władzy publicznej na mocy art. 15 ust. 6 ww. ustawy.

Uzasadnienie stanowiska wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Ponadto, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowania zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 713 ze zm.), Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzezone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym, należy do zadań własnych Gminy. W szczególności zadania własne obejmują m.in. ład przestrzenny, gospodarkę nieruchomościami, ochronę środowiska i przyrody oraz gospodarkę wodną.

Mając na uwadze przedstawione powyżej przepisy prawa, Gmina stoi na stanowisku, że odnowienie i zagospodarowanie stawów, odbywają się w ramach władztwa publicznego i Gmina wykonując te zadania działa jako organ administracji publicznej.

W takim ujęciu Gmina nie może być uznana za podatnika, gdyż realizuje ona w tym zakresie zadania własne służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.

W związku z powyższym Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w rozumieniu art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Przepis art. 87 ust. 1 ustawy stanowi:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

§podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

§podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Gmina w kwietniu 2022 r. złożyła do Urzędu Marszałkowskiego Województwa wniosek o przyznanie pomocy na realizację operacji pn. „(…)” z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w ramach podziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność”.

Celem planowanej operacji jest wzrost atrakcyjności krajobrazu i poprawa małej retencji poprzez odnowienie i zagospodarowanie stawu w (…) oraz utworzenie przy stawie miejsca do wypoczynku.

W ramach operacji zostanie odnowiony i zagospodarowany staw znajdujący się w (…). Przewiduje się m.in. wykoszenie roślinności gęstej, twardej, porastającej brzegi skarp, oraz odmulenie dna stawu z warstwy namułu, wywóz części namułu, naprawę i profilowanie skarp stawu, naprawę istniejącej faszyny poprzez wymianę uszkodzonych kołków/palików, skarpy stawu oraz wyspa obsypane zostaną ziemią urodzajną i obsiane mieszanką traw. Skarpa umocniona zostanie pasem darni oraz pasem ścieżki o nawierzchni z miału kamiennego. Ponadto w operacji przewidziano rekreacyjne zagospodarowanie stawu i terenu przy stawie. Wokół stawu będzie zamontowane ogrodzenie. Przy stawie znajdą się ławki, a na istniejącej wysepce zamontowana będzie budka lęgowa dla kaczek.

Staw znajduje się niedaleko centrum miejscowości (…). Tuż obok stawu znajdują się place zabaw i boiska sportowe. Zagospodarowanie stawu przyczyni się do integracji społeczności lokalnej. Z odnowionego stawu będzie mogło korzystać 3150 mieszkańców. Będzie on ogólnodostępny, sam dostęp będzie nieodpłatny.

Gmina przeprowadzi postępowanie przetargowe na ww. zadanie, w wyniku którego wyłoni wykonawcę na odnowienie i zagospodarowanie stawu. Zakończenie wszystkich ww. prac planowane jest na 30 listopada 2023 r. Gmina po zakończeniu prac otrzyma od wykonawców fakturę VAT obejmującą naliczony podatek VAT.

Nabywane podczas realizacji inwestycji towary i usługi będą służyły do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem Gmina realizując projekt będzie realizowała zadanie własne nałożone na Jednostkę Samorządu Terytorialnego przepisami ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, którego efekt będzie udostępniany przez Gminę nieodpłatnie.

Tym samym Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną inwestycją.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy Gmina będzie miała prawo do odzyskania podatku VAT naliczonego w fakturze wystawionej przez wykonawcę w związku z realizacją ww. operacji.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, bowiem mimo, iż Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, to jednak – jak wskazał Wnioskodawca – nabywane podczas realizacji inwestycji towary i usługi będą służyły do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Gmina realizując projekt będzie realizowała zadanie własne nałożone na nią przepisami ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, którego efekt będzie udostępniany przez Gminę nieodpłatnie. Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną inwestycją.

W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, Wnioskodawca nie będzie miał – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakupy związane z realizacją przedmiotowej operacji.

W konsekwencji Wnioskodawcy z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Gmina nie będzie miała również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1008 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina nie spełnia ww. warunków, nie będzie miała możliwości ubiegania się o zwrot podatku na podstawie przepisów rozdziału 4 ww. rozporządzenia.

Podsumowując, Gmina nie będzie miała prawa do odzyskania podatku VAT naliczonego w fakturze VAT wystawionej przez wykonawcę, któremu zlecono prace objęte operacją pn. „(…)”.

Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).