Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 6 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.317.2023.3.JŚ

Brak opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży działek.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usługjest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 czerwca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 9 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży działek nr (…), (…) i (…). Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 sierpnia 2023 r. (wpływ 21 sierpnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

1.Sprawa dotyczy sprzedaży całej działki nr (…) o powierzchni 0,1721 ha.

2.Właścicielami tej działki są:

Wnioskodawca nabył na współwłasność z żoną (…) 1/2 działki, pierwotnie należącej do dziadków (…), na podstawie Postanowienia sądowego z 23 grudnia 2016 r., które to postanowienie ustala nabycie działki w trybie spadku od 6 maja 2008 r.

Drugą część 1/2 działki nabył brat Wnioskodawcy, Pan A.

Postanowieniem z 21 sierpnia 2020 r., 1/2 działki, po zmarłym A nabył Wnioskodawca. Aktualnie właścicielami całej działki nr (...) są:

a)Wnioskodawca 1/2 działki plus współwłasność 1/2 działki wraz z żoną;

b)Żona Wnioskodawcy – współwłasność z mężem 1/2 działki.

3.Oboje właściciele działki nr (…) postanowili tę działkę sprzedać, jednakże nie udało się tego dotychczas dokonać. W celu jej szybszej sprzedaży działka została podzielona 31 marca 2023 r. na trzy mniejsze działki. Jednakże i w takiej postaci nie znalazła nabywców (postanowienie o podziale w załączeniu). Wnioskodawca wraz z żoną teraz znaleźli nabywcę na całość działki nr (...) (podzielonej na trzy części).

4.Ani Wnioskodawca, ani Jego żona nie prowadzą działalności polegającej na zakupie i sprzedaży działek. Ta transakcja jest jedyną, którą chcą dokonać. Cena działki zaproponowana przez potencjalnego nabywcę opiewa na kwotę powyżej (...).

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

1.Numery ewidencyjne działek będących przedmiotem wniosku (tj. po podziale):

(…), (…), (…).

Działka numer ewidencyjny (…)

2.Nie jest Pan zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.

3.Od momentu nabycia ww. działka nigdy nie była, nie jest i do momentu sprzedaży nie będzie wykorzystywana w celu osiągnięcia korzyści majątkowych. Działka jest niezabudowana, służyła, służy i będzie służyć do momentu sprzedaży jako rodzinno -rekreacyjna.

4.Działka nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana przez Pana w działalności gospodarczej w rozumieniuart.15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

5.Działka ta nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana przez Pana na cele działalności rolniczej.

6.Z ww. działki nie dokonywał Pan, nie dokonuje i nie będzie dokonywał zbiorów, dostaw ani sprzedaży produktów rolnych.

7.Ww. działka nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana przez Pana do żadnej działalności gospodarczej.

8.Przed sprzedażą ww. działek, nie będzie Pan dokonywał jakichkolwiek czynności i nie będzie Pan ponosił nakładów w celu przygotowania wskazanych działek, więc i działki nr ew. (…), do sprzedaży (np. uzbrojenia terenu, ogrodzenia, wytyczenia dróg dojazdowych do działek, innych działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działek). Jedyne działania, które podejmie Pan w najbliższym czasie to okresowe zabiegi pielęgnacyjne zieleni. Po okresie covidowym działka bowiem jest zapuszczona i wymaga uporządkowania.

9.Z potencjalnym nabywcą wskazanych działek, więc i działki nr ew. (…), nie była, nie jest i nie będzie zawierana przedwstępna umowa kupna/sprzedaży działek. Nie udzielił Pan i nie zamierza Pan udzielić jakichkolwiek pełnomocnictw dla kupującego.

10.Działki będące przedmiotem wniosku, więc i działka nr ew. (…), są niezabudowane i na dzień sprzedaży będą niezabudowane.

11.Przedmiotowe działki, więc i działka nr ew. (…), objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Na dzień sprzedaży ww. działki zlokalizowane będą na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem na tereny mieszkalnictwa jednorodzinnego. Nie wie Pan z czyjej inicjatywy nastąpiło jego uchwalenie. Działka nr ew. (…) (tj. przed podziałem) znajdowała się na terenie objętym MPZP z przeznaczeniem na mieszkalnictwo jednorodzinne zanim stał się Pan jej współwłaścicielem.

12.Ww. działki, więc i działka nr ew. (…), są i w momencie sprzedaży będą niezabudowane.

Działka numer ewidencyjny (…)

2.Nie jest Pan zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.

3.Od momentu nabycia ww. działka nigdy nie była, nie jest i do momentu sprzedaży nie będzie wykorzystywana w celu osiągnięcia korzyści majątkowych. Działka jest niezabudowana, służyła, służy i będzie służyć do momentu sprzedaży Pana rodzinie, do momentu sprzedaży, do rekreacji.

4.Działka nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana przez Pana w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

5.Działka ta nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana przez Pana na cele działalności rolniczej.

6.Z ww. działki nie dokonywał Pan, nie dokonuje i nie będzie Pan dokonywał zbiorów, dostaw ani sprzedaży produktów rolnych.

7.Ww. działka nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana przez Pana do żadnej działalności gospodarczej.

8.Przed sprzedażą ww. działek, nie będzie Pan dokonywał jakichkolwiek czynności i nie będzie Pan ponosił nakładów w celu przygotowania wskazanych działek, więc i działki nr ew. (…), do sprzedaży (np. uzbrojenia terenu, ogrodzenia, wytyczenia dróg dojazdowych do działek, innych działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działek). Jedyne działania, które podejmie Pan w najbliższym czasie to okresowe zabiegi pielęgnacyjne zieleni. Po okresie covidowym działka bowiem jest zapuszczona i wymaga uporządkowania.

9.Z potencjalnym nabywcą wskazanych działek, więc i działki nr ew. (…), nie była, nie jest i nie będzie zawierana przedwstępna umowa kupna/sprzedaży działek.

Nie udzielił Pan i nie zamierza Pan udzielić jakichkolwiek pełnomocnictw dla kupującego.

10.Działki będące przedmiotem wniosku, więc i działka nr ew. (…), są niezabudowane i na dzień sprzedaży będą niezabudowane.

11.Przedmiotowe działki, więc i działka nr ew. (…), objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Na dzień sprzedaży ww. działki zlokalizowane będą na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem na tereny mieszkalnictwa jednorodzinnego. Nie wie Pan z czyjej inicjatywy nastąpiło jego uchwalenie. Działka nr ew. (…) (tj. przed podziałem) znajdowała się na terenie objętym MPZP z przeznaczeniem na mieszkalnictwo jednorodzinne zanim stał się Pan jej współwłaścicielem.

12.Ww. działki, więc i działka nr ew. (…), są i w momencie sprzedaży będą niezabudowane.

Działka numer ewidencyjny (…)

2.Nie jest Pan zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.

3.Od momentu nabycia ww. działka nigdy nie była, nie jest i do momentu sprzedaży nie będzie wykorzystywana w celu osiągnięcia korzyści majątkowych. Działka jest niezabudowana, służyła, służy i będzie służyć do momentu sprzedaży Pana rodzinie, do momentu sprzedaży, do rekreacji.

4.Działka nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana przez Pana w działalności gospodarczej w rozumieniuart.15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

5.Działka ta nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana przez Pana na cele działalności rolniczej.

6.Z ww. działki nie dokonywał Pan, nie dokonuje i nie będzie Pan dokonywał zbiorów, dostaw ani sprzedaży produktów rolnych.

7.Ww. działka nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana przez Pana do żadnej działalności gospodarczej.

8.Przed sprzedażą ww. działek, nie będzie Pan dokonywał jakichkolwiek czynności i nie będzie Pan ponosił nakładów w celu przygotowania wskazanych działek, więc i działki nr ew. (…), do sprzedaży (np. uzbrojenia terenu, ogrodzenia, wytyczenia dróg dojazdowych do działek, innych działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działek). Jedyne działania, które podejmie Pan w najbliższym czasie to okresowe zabiegi pielęgnacyjne zieleni. Po okresie covidowym działka bowiem jest zapuszczona i wymaga uporządkowania.

9.Z potencjalnym nabywcą wskazanych działek, więc i działki nr ew. (…), nie była, nie jest i nie będzie zawierana przedwstępna umowa kupna/sprzedaży działek.

Nie udzielił Pan i nie zamierza Pan udzielić jakichkolwiek pełnomocnictw dla kupującego.

10.Działki będące przedmiotem wniosku, więc i działka nr ew. (…), są niezabudowane i na dzień sprzedaży będą niezabudowane.

11.Przedmiotowe działki, więc i działka nr ew. (…), objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Na dzień sprzedaży ww. działki zlokalizowane będą na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem na tereny mieszkalnictwa jednorodzinnego. Nie wie Pan z czyjej inicjatywy nastąpiło jego uchwalenie. Działka nr ew. (…) (tj. przed podziałem) znajdowała się na terenie objętym MPZP z przeznaczeniem na mieszkalnictwo jednorodzinne zanim stał się Pan jej współwłaścicielem.

12.Ww. działki, więc i działka nr ew. (…), są i w momencie sprzedaży będą niezabudowane.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 17 sierpnia 2023 r.)

Czy od tej sprzedaży powinien Pan zapłacić podatek VAT?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w piśmie z 17 sierpnia 2023 r.)

Pana zdaniem, od tej sprzedaży nie powinien Pan płacić podatku VAT,ponieważ nie jest to transakcja w ramach działalności gospodarczej, ani nigdy nie było to Pana zamiarem.

Nie nastąpiły żadne okoliczności, które mogły by tak te transakcje zakwalifikować.

Okoliczności, które mogą przemawiać za zakwalifikowaniem czynności podatnika jako działalności gospodarczej, to na przykład:

1.Dotychczasowa działalność sprzedającego – np. podejmowanie przez sprzedającego w przeszłości czynności związanych z profesjonalnym obrotem nieruchomościami – w Pana przypadku nie występuje.

2.Historia nieruchomości, której dotyczy sprzedaż – np. gdy materiał zgromadzony w postępowaniu dowodowym świadczy o tym, że sprzedający nabył nieruchomość w celach inwestycyjnych – w Pana przypadku nie występuje.

3.Podnoszenie wartości nieruchomości – np. podejmowanie przez sprzedającego czynności zmierzających do podniesienia wartości nieruchomości lub zlecenie takich czynności profesjonaliście poprzez podział nieruchomości, doprowadzenie mediów, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, uzyskanie pozwolenia na budowę, wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru itd. – w Pana przypadku nie występuje.

4.Promowanie oferty sprzedaży. Posługiwanie się przez sprzedającego wieloma narzędziami marketingowymi w celu promowania oferty sprzedaży nieruchomości może stanowić kolejną okoliczność przemawiającą za uznaniem czynności za działalność gospodarczą. Z jednej strony normalną praktyką jest wystawianie ogłoszeń o sprzedaży przez osoby, które zamierzają zbyć swój majątek prywatny. Jednak z drugiej strony wykorzystywanie wielu ogłoszeń w prasie, radiu, Internecie itd. może być w danej sprawie potraktowane jako działanie profesjonalne, szczególnie wtedy, gdy czynności takie wymagają większych od zwyczajowo przyjętych nakładów finansowych – w Pana przypadku nie występuje.

Tak więc uważa Pan, że ta transakcja nie podlega podatkowi VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

W art. 195 Kodeksu cywilnego wskazano, że:

Prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielne kilku osobom.

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, o czym stanowi art. 198 Kodeksu cywilnego. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Na mocy art. 36 § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży działek istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży ww. gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywnie działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy zatem ustalić, czy w analizowanej sprawie w odniesieniu do opisanej czynności sprzedaży działek, będzie Pan spełniać przesłanki do uznania go za podatnika podatku od towarów i usług.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że podejmował Pan działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta winna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca nabył na współwłasność z żoną (…) 1/2 działki, pierwotnie należącej do dziadków (…), na podstawie postanowienia sądowego z 23 grudnia 2016 r., które to postanowienie ustala nabycie działki w trybie spadku od 6 maja 2008 r. Drugą część 1/2 działki nabył brat Wnioskodawcy, Pan A. Postanowieniem z 21 sierpnia 2020 r., 1/2 działki, po zmarłym A nabył Wnioskodawca. Aktualnie właścicielami całej działki (...) są:

a) Wnioskodawca 1/2 działki plus współwłasność 1/2 działki wraz z żoną;

b)Żona Wnioskodawcy – współwłasność z mężem 1/2 działki.

Oboje właściciele działki nr (…) postanowili tę działkę sprzedać jednakże nie udało się tego dotychczas dokonać. W celu jej szybszej sprzedaży działka została podzielona 31 marca 2023 r. na trzy mniejsze działki. Jednakże i w takiej postaci nie znalazła nabywców, Wnioskodawca wraz z żoną teraz znaleźli nabywcę na całość działki nr (…) (podzielonej na trzy części). Ani Wnioskodawca, ani Jego żona nie prowadzą działalności polegającej na zakupie i sprzedaży działek. Ta transakcja jest jedyną, którą chcą dokonać. Cena sprzedaży działek zaproponowana przez potencjalnego nabywcę opiewa na kwotę powyżej (...). Nie jest Pan zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.

Od momentu nabycia ww. działki nigdy nie były, nie są i do momentu sprzedaży nie będą wykorzystywane w celu osiągnięcia korzyści majątkowych. Działki są niezabudowane, służyły, służą i będą służyć do momentu sprzedaży Pana rodzinie rekreacyjnie.

Działki nie były, nie są i nie będą wykorzystywane przez Pana w działalności gospodarczej w rozumieniuart.15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Działki te nie były, nie są i nie będą wykorzystywane przez Pana na cele działalności rolniczej.

Z ww. działek nie dokonywał Pan, nie dokonuje i nie będzie Pan dokonywał zbiorów, dostaw ani sprzedaży produktów rolnych.

Ww. działki nie były, nie są i nie będą wykorzystywane przez Pana do żadnej działalności gospodarczej.

Przed sprzedażą ww. działek, nie będzie Pan dokonywał jakichkolwiek czynności i nie będzie Pan ponosił nakładów w celu przygotowania wskazanych działek (np. uzbrojenia terenu, ogrodzenia, wytyczenia dróg dojazdowych do działki, innych działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działek). Jedyne działania, które podejmie Pan w najbliższym czasie to okresowe zabiegi pielęgnacyjne zieleni. Po okresie covidowymdziałki, bowiem, są zapuszczone i wymagają uporządkowania.

Z potencjalnym nabywcą wskazanych działek nie była, nie jest i nie będzie zawierana przedwstępna umowa kupna/sprzedaży działek.

Nie udzielił Pan i nie zamierza Pan udzielić jakichkolwiek pełnomocnictw dla kupującego.

Działki będące przedmiotem wniosku są niezabudowane i na dzień sprzedaży będą niezabudowane.

Przedmiotowe działki objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Na dzień sprzedaży ww. działki zlokalizowane będą na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem na tereny mieszkalnictwa jednorodzinnego. Nie wie Pan z czyjej inicjatywy nastąpiło jego uchwalenie. Działka nr ew. (…) (tj. przed podziałem) znajdowała się na terenie objętym MPZP z przeznaczeniem na mieszkalnictwo jednorodzinne zanim stał się Pan jej współwłaścicielem.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy, Pana wątpliwości dotyczą ustalenia, czy od tej sprzedaży powinien Pan zapłacić podatek VAT.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów dostawa towarów (w tym nieruchomości gruntowej) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo.

Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie należy przeanalizować całokształt działań jakie Pan podjął/podejmie w odniesieniu do planowanej sprzedaży działeknr (…), (…) i (…) powstałych z podziału działki nr (...).

Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroków TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 prowadzi do wniosku, że sprzedaż działek nr (…), (…) i (…) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z tą transakcją uznać Pana za podatnika tego podatku.

Pomimo, że grunt spełnia definicję towaru, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, to nie można uznać, że przy dokonywaniu sprzedaży ww. działek będzie Pan działał w charakterze handlowcy, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Z okoliczności sprawy nie wynika bowiem taka Pana aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie podjął Pan ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami. Z opisu sprawy wynika bowiem, że nie jest Pan zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Działki nie były, nie są i nie będą wykorzystywane przez Pana do żadnej działalności gospodarczej. Od momentu nabycia działki nigdy nie były, nie są i do momentu sprzedaży nie będą wykorzystywane w celu osiągnięcia korzyści majątkowych. Działki są niezabudowane, służyły, służą i będą służyć do momentu sprzedaży Pana rodzinie rekreacyjnie. Działki nie były, nie są i nie będą wykorzystywane przez Pana na cele działalności rolniczej. Z ww. działki nie dokonywał Pan, nie dokonuje i nie będzie dokonywał zbiorów, dostaw ani sprzedaży produktów rolnych. Przed sprzedażą ww. działek, nie będzie Pan dokonywał jakichkolwiek czynności i nie będzie Pan ponosił nakładów w celu przygotowania wskazanych działek (np. uzbrojenia terenu, ogrodzenia, wytyczenia dróg dojazdowych do działek, innych działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działek). Nie udzielił Pan i nie zamierza Pan udzielić jakichkolwiek pełnomocnictw dla kupującego.

W przedmiotowej sprawie zatem, sprzedaż działek nr (…), (…) i (…) nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie zbycia tych nieruchomości, która to aktywność byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Planując sprzedaż skorzysta Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

W konsekwencji, brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży wskazanych działek nr (…), (…) i (…) wystąpi Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym sprzedaż ww. działek nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że dokonując sprzedaży działek nr (…), (…) i (…) nie wystąpi Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż ww. działek nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, a Pan nie będzie musiał płacić podatku VAT od sprzedaży tych działek.

W związku z powyższym Pana stanowiskojest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Należy ponadto wskazać, że w myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Mając na uwadze, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez Pana, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla współwłaścicielki działki, tj. dla Pana żony.

Jednocześnie nadmienia się, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, wyczerpujący opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) winien wynikać wyłącznie z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z dołączonych do niego dokumentów. W związku z tym załączone przez Wnioskodawcę do wniosku dokumenty nie były przedmiotem merytorycznej analizy.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00