Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 1 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.353.2023.2.MB
Zwolnienie od podatku VAT dla usługi organizacji i produkcji wydarzeń artystycznych z zakresu muzyki o zasięgu krajowym i międzynarodowym.
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
28 czerwca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT świadczonej usługi organizacji i produkcji wydarzeń artystycznych (…). Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 18 sierpnia 2023 r. (wpływ 18 sierpnia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Fundacja (…) (dalej: „Fundacja” lub „Wnioskodawca”) jest podmiotem posiadającym osobowość prawną oraz działa na podstawie ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 166 ze zm.), oraz ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 571 z zm.) oraz swojego statutu (dalej: „Statut”). Fundacja korzysta ze zwolnienia podmiotowego w VAT, nie jest więc zarejestrowana dla potrzeb VAT.
Organem stanowiącym, kontrolnym i opiniującym Fundacji jest Rada Fundacji. Nadzór nad Fundacją sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Celem Fundacji jest (…), a także (…). Ponadto celem Fundacji jest (…).
Fundacja realizuje swoje cele statutowe poprzez inicjowanie, organizację i produkcję wydarzeń artystycznych z zakresu (…).
Dochody Fundacji mogą pochodzić z (…). Całość dochodów uzyskiwanych przez Fundację jest przeznaczana na jej działalność statutową.
Zgodnie ze Statutem, Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie:
1)pozostałej działalności wydawniczej;
2)działalności związanej z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych;
3)działalności w zakresie nagrań dźwiękowych i muzycznych;
4)działalności agencji informacyjnych;
5)stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji;
6)działalności fotograficznej;
7)działalności związanej z organizacją targów, wystaw i kongresów;
8)pozostałych pozaszkolnych form edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowanych;
9)działalności związanej z wystawianiem przedstawień artystycznych;
10)działalności wspomagającej wystawiania przedstawień artystycznych.
Wszystkie wpływy z działalności gospodarczej przeznaczane są na realizację celów statutowych Fundacji.
Fundacja nie jest podmiotem wpisanym do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Fundacja nie jest organizacją pożytku publicznego, ale prowadzi działalność w sferze zadań publicznych, o których mowa w art. 4 ww. ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
W ramach realizacji swoich celów statutowych Fundacja na podstawie zawieranych umów cywilnoprawnych z innymi podmiotami świadczy m.in. usługi polegające na (…) (dalej: „Występy artystyczne”).
Realizacja Występów artystycznych polega w swojej istocie na realizacji przez Fundację koncertu w wykonaniu artystów-muzyków współpracujących z Fundacją, w wyznaczonym przez nabywcę usługi miejscu (Występy artystyczne odbywają zarówno na terytorium całego kraju, jak i poza granicami kraju). Fundacja realizując wskazaną usługę działa na zlecenie nabywcy usługi, np. innej fundacji, instytucji kultury, samorządu, firmy, ambasady, instytutu lub innego. Fundacja za organizację Występu artystycznego na zlecenie innego podmiotu otrzymuje wynagrodzenie. Występ przybiera formę koncertu, gdzie zazwyczaj prezentują się polscy oraz zagraniczni artyści niezależnej sceny (…), którzy wykonają zarówno autorski repertuar, jak i we współpracy z lokalnymi artystami tworzą wydarzenia specjalne. Repertuar koncertowy opracowany jest przez Fundację i jest skierowany do wszechstronnego grona słuchaczy.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Pragną Państwo podkreślić, że ocena czy Fundacja jest podmiotem uznanym na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym oraz na podstawie konkretnie jakich przepisów, czy też nie, stanowi element oceny prawnej stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i należy do Organu podatkowego.
Nie jest to bowiem okoliczność faktyczna, ale ocena prawna okoliczności faktycznych/ zdarzenia przyszłego przedstawionych we wniosku.
Podkreślają Państwo ponadto, że zagadnienie będące przedmiotem niniejszego pytania zostało szczegółowo opisane przez Państwa w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.
Jednocześnie chcąc odpowiedzieć na pytanie zadane przez Organ podatkowy w wezwaniu pragną Państwo wskazać, że dokonując oceny prawnej Państwa statusu - fundacji prowadzącej działalność kulturalną, w Państwa ocenie może ona zostać uznany za inny podmiot uznany na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym.
Zwolnione od VAT są m.in. usługi kulturalne świadczone przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną (art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT).
W tym miejscu wskazać należy, że działalność kulturalna wypełnia również przesłankę działalności pożytku publicznego, o której mowa w art. 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1327; dalej: „ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie”). Zgodnie z art. 3 ust. 1 tej ustawy działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.
Stosownie zaś do art. 3 ust. 2 tej ustawy organizacjami pozarządowymi są:
1)niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,
2)niedziałające w celu osiągnięcia zysku
- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia (...).
Powyższe potwierdza m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 maja 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-2.4012.72.2022.3.AA: „Jak wynika z powołanych przepisów, pod pojęciem innych podmiotów uznanych na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT uznaje się również fundacje oraz podmioty wymienione w art. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie prowadzące działalność pożytku publicznego tj. działalność w sferze zadań publicznych mieszczących się w pojęciu usług kulturalnych pod warunkiem, że podmioty te nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług”.
Powyższe oznacza, że Fundacja jako objęta regulacją art. 3 ust. 1 i 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, może zostać uznana za inny podmiot uznany na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym i tym samym mieści się w zakresie podmiotowym podatników, którzy mogą skorzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a) ustawy o VAT.
Potwierdza to również ugruntowane orzecznictwo sądów administracyjnych, co dobrze obrazuje uzasadnienie prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 8 marca 2017 r. sygn. III SA/Wa 987/16 i powołane tam orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego: „Wskazano ponadto na dotychczasową szeroką wykładnię pojęcia „usługi kulturalnej” prezentowaną w orzecznictwie NSA już po nowelizacji od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 33 u.p.t.u., tak co do zakresu podmiotowego, jak i przedmiotowego. Przyjmuje się w nim, że odrębnymi przepisami w jego rozumieniu nie jest wyłącznie ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, a działalność kulturalnej mogą prowadzić nie tylko „instytucje kultury”, ale i inne podmioty nienależące do sektora finansów publicznych. Z kolei formy działalności kulturalnej nie zostały ograniczone wyłącznie do wyliczonych w art. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (por. wyroki NSA z 13 marca 2014 r., w sprawie I FSK 584/13, z 4 marca 2014 r., w sprawie I FSK 535/13 i z 14 maja 2015 r., w sprawie I FSK 318/14, CBOSA). Wskazano w nich, że osiągnięcie celu regulacji zawartej w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a u.p.t.u. byłoby znacznie utrudnione, gdyby z określonego w tym przepisie zwolnienia mogły korzystać tylko podmioty wymienione w ustawie o organizacji i prowadzeniu działalności kulturalnej. Wobec tego za podmioty równoważne podmiotom prawa publicznego uznano stowarzyszenia i fundacje, pozostające poza zakresem oddziaływania art. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej”.
Wskazać w tym miejscu również należy, że odrębne przepisy, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT, na podstawie których dany podmiot może być uznany za instytucję o charakterze kulturalnym, nie muszą być tożsame jedynie z ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
Przekonują o tym także przepisy ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Z art. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej wynika, że formami organizacyjnymi działalności kulturalnej są w szczególności (a więc nie tylko): teatry, opery, operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea, biblioteki, domy kultury, ogniska artystyczne, galerie sztuki oraz ośrodki badań i dokumentacji w różnych dziedzinach kultury.
Natomiast w myśl art. 3 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, działalność kulturalną mogą prowadzić osoby prawne, osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
Zgodnie z postanowieniami ww. ustawy, organizacjami pozarządowymi są:
1)niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,
2)niedziałające w celu osiągnięcia zysku
- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4 (art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie).
W interpretacji ogólnej z 17 kwietnia 2015 r. nr PT1.8101.6.2015.KCO.PT1.130 Minister Finansów stwierdził, że: „Mając na uwadze charakter działalności pożytku publicznego (obejmujący m.in. zadania w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego) oraz dookreślenie zakresu podmiotowego dla tego typu działalności należy uznać, że działalność określona ww. ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie prowadzona przez takie podmioty wpisuje się w przesłanki art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT, uprawniające do zwolnienia od podatku od towarów i usług”.
Również w orzecznictwie zwracano już uwagę, że formy działalności kulturalnej w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej nie zostały ograniczone wyłącznie do form organizacyjnych wyliczonych w art. 2 tej ustawy, a zatem mogą to być również inne formy upowszechniania kultury - w tym fundacje.
We wskazanym przypadku właściwe, w Państwa ocenie, będą przepisy ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 166 ze zm.), a co za tym idzie, również i na tej podstawie Fundacja może zostać uznana za inny podmiot uznany na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym i tym samym mieści się w zakresie podmiotowym podatników, którzy mogą skorzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a) ustawy o VAT.
Powyższe potwierdza m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 czerwca 2014 r., sygn. akt I FSK 623/13: „Formą organizacyjnoprawną, w której może być prowadzona działalność kulturalna jest również fundacja. Zgodnie z art. 1 ustawy o fundacjach, fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami. Zgodnie natomiast z art. 4 tej ustawy fundacja działa na podstawie przepisów tej ustawy i statutu. Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynikało m.in., że fundacja jest podatnikiem podatku od towarów i usług działającym na podstawie statutu, którego celem, jest działalność kulturalna. W świetle powyższego należy zatem uznać, że fundacja, której celem statutowym jest działalność kulturalna jest instytucją o charakterze kulturalnym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT”.
Ponadto z wyroku TSUE z 3 kwietnia 2003 r. w sprawie C-144/00, Matthias Hoffmann, wynikało, że dyrektywa unijna daje państwom członkowskim swobodę w ustaleniu kręgu podmiotowego podatników uprawnionych do zwolnienia, ale zasada neutralności podatkowej sprzeciwia się odmiennemu opodatkowaniu podmiotów prowadzących ten sam rodzaj działalności.
Podkreślają Państwo, że szczegółowy opis usługi znalazł się w treści wniosku będącego przedmiotem niniejszego postępowania zmierzającego do wydania interpretacji indywidualnej.
Jednocześnie pragną Państwo wskazać, że Państwa usługa ze swej istoty ma charakter twórczy i polega na realizacji przez Fundację, przy pomocy współpracujących z Państwem artystów na rzecz odbiorcy, wydarzenia artystycznego (…). Organizując koncerty z udziałem wyselekcjonowanych przez siebie artystów i według stworzonej przez siebie koncepcji Fundacja tworzy kulturę. W tym przede wszystkim przejawia się jej działalność kulturalna.
Jak wskazano we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, w niniejszej sprawie, efekt usługi przybiera formę koncertu, gdzie zazwyczaj prezentują się polscy oraz zagraniczni artyści niezależnej sceny (…), którzy wykonają zarówno autorski repertuar, jak i we współpracy z lokalnymi artystami tworzą wydarzenia specjalne. Repertuar koncertowy opracowany jest przez Państwa i jest skierowany do wszechstronnego grona słuchaczy.
Działalność kulturalna w rozumieniu ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury (art. 1 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej).
Poprzez organizowanie przez Fundację Występów artystycznych realizują Państwo tym samym cele statutowe Fundacji, jakimi są (…).
Realizacja Występów artystycznych wpływa również na odświeżenie i umocnienie (…) w świadomości odbiorców. Tym samym służy upowszechnianiu kultury. Ponadto Fundacja poprzez swoją działalność artystyczną/muzyczną jaką prowadzi w kraju i zagranicą podejmuje i inicjuje działania zmierzające do rozwijania potrzeb i zainteresowania kulturą (…).
Pragną Państwo podkreślić, że ocena czy w przedstawionych okolicznościach usługa świadczona przez Fundację należy do kategorii czynności, o których mowa w art. 43 ust. 19 pkt 1-8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, czy też nie, stanowi element oceny prawnej stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i należy do Organu podatkowego.
Wykładnia powołanych przez Organ przepisów ustawy o VAT jest przedmiotem wniosku (por. część E wniosku). To Organ podatkowy, nie Wnioskodawca, jest zobligowany do dokonania wykładni tych przepisów w kontekście przedstawionej przez Wnioskodawcę usługi.
Klasyfikacja przedstawionych przez wnioskodawcę usług do określonych kategorii wskazanych w powołanych przez Organ podatkowy przepisach nie jest okolicznością faktyczną, ale stanowi element oceny prawnej okoliczności faktycznych/zdarzenia przyszłego przedstawionych we wniosku.
Przedstawili Państwo szczegółowo swoją ocenę prawną we wniosku. Jednocześnie, biorąc pod uwagę wskazane powyżej zastrzeżenia, chcąc odpowiedzieć na pytanie zadane przez Organ podatkowy w wezwaniu wskazują Państwo, że w świetle art. 43 ust. 19 ustawy o VAT zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:
1)usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;
2)wstępu:
a)na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,
b)do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,
c)do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym;
3)wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;
4)usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;
5)działalności agencji informacyjnych;
6)usług wydawniczych;
7)usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;
8)usług ochrony praw.
Świadczona przez Fundację usługa, w Państwa ocenie, nie należy/nie będzie należała do kategorii czynności wymienionych w art. 43 ust. 19 pkt 1-8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Państwa zdaniem Usługa 1, jak już wcześniej wskazano, polega w swojej istocie na realizacji przez Fundację, przy pomocy współpracujących z Państwem artystów na rzecz odbiorcy, wydarzenia artystycznego (…).
Usługa taka ma więc na celu realizację wykonania artystycznego na scenie. Realizują Państwo występ artystyczny przybierający formę koncertu w wykonaniu artystów-muzyków współpracujących z Fundacją, w wyznaczonym przez nabywcę usługi miejscu (zarówno na terytorium całego kraju jak i poza granicami kraju). Podczas koncertu zazwyczaj prezentują się polscy oraz zagraniczni artyści niezależnej sceny (…), którzy wykonają zarówno autorski repertuar, jak i we współpracy z lokalnymi artystami tworzą wydarzenia specjalne. Repertuar koncertowy opracowany jest przez Państwa i jest skierowany do wszechstronnego grona słuchaczy.
Biorąc powyższe pod uwagę, charakter wskazanej usługi będącej przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, w Państwa ocenie, nie pozwala na sklasyfikowanie Fundacji jako jednej z czynności wymienionych w art. 43 ust. 19 pkt 1-8 ustawy o VAT.
Jak już jednak wskazano wcześniej, w Państwa ocenie, odpowiedź na powyższe stanowi element oceny prawnej stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i należy do Organu podatkowego. W świetle przepisów Ordynacji podatkowej rolą Organu jest przedstawienie własnej oceny prawnej stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, a działania organów zmierzające do wprowadzenia w błąd podatnika odnośnie charakteru pytań Organu naruszają przepisy Ordynacji podatkowej.
Sam fakt organizacji przez Państwa wydarzeń artystycznych (…) oznacza, że tworzy on kulturę. Realizowany przez Państwa koncert z udziałem zaproszonych przez Państwa artystów jest elementem kultury. Repertuar koncertowy opracowany jest przez Fundację i jest skierowany do wszechstronnego grona słuchaczy. Jednocześnie, w Państwa ocenie, zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, treści powstałe wskutek wykonania wskazanej usługi stanowią przedmiot ochrony prawno-autorskiej (utwór). Zatem świadcząc swoje usługi tworzą Państwo kulturę.
Dodatkowo można rozważać czy Państwa działania upowszechniają kulturę lub służą jej ochronie. Za upowszechnianie kultury w ujęciu językowym, należy uznać działalność polegającą w szczególności na udostępnianiu wartości kultury narodowej i światowej, włączaniu ich do społecznego obiegu i umożliwianiu szerokiego odbioru, na inspirowaniu i organizowaniu jednostek i grup obywateli do aktywnego i twórczego uczestniczenia w życiu kulturalnym kraju, regionu, środowiska, na tworzeniu warunków do rozwoju ich talentów twórczych i twórczości kulturalnej oraz aktywności społecznej w sferze kultury, zwłaszcza w społecznym ruchu kulturalnym, a także na kultywowaniu i rozwijaniu regionalnych tradycji kulturalnych, twórczości ludowej i folkloru.
Celem upowszechniania kultury jest ponadto wzbogacanie osobowości człowieka, kształtowanie ideowych, moralnych i patriotycznych postaw obywateli, socjalistycznych stosunków i zasad współżycia społecznego, umacnianie więzi międzyludzkich oraz rozwijanie kultury pracy, wypoczynku i życia codziennego. Upowszechnianie kultury powinno więc służyć integrowaniu społeczeństwa oraz zmniejszaniu dysproporcji między środowiskami i regionami w dostępie do dóbr kultury i udziale w tworzeniu jej wartości.
Przez ochronę kultury w ujęciu językowym należy natomiast rozumieć wszelkie działania prowadzące do zachowania wytworu kultury i utrzymania bądź wzmocnienia jego społecznej wartości.
Przedstawiona we wniosku usługa polegająca na realizacji przez Państwa, przy pomocy współpracujących z Państwem artystów wydarzenia artystycznego (…) realizuje wskazane powyżej wartości.
Szczegółowy opis ww. usługi znalazł się w treści wniosku będącego przedmiotem niniejszego postępowania zmierzającego do wydania interpretacji indywidualnej. Jak wskazano we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w niniejszej sprawie, efektem usługi jest koncert w wykonaniu artystów-muzyków współpracujących z Państwem, w wyznaczonym przez nabywcę usługi miejscu (zarówno na terytorium całego kraju, jak i poza granicami kraju). Podczas koncertu zazwyczaj prezentują się polscy oraz zagraniczni artyści niezależnej sceny (…), którzy wykonają zarówno autorski repertuar, jak i we współpracy z lokalnymi artystami tworzą wydarzenia specjalne. Repertuar koncertowy opracowany jest przez Państwa i jest skierowany do wszechstronnego grona słuchaczy.
Jeszcze raz pragną Państwo podkreślić, że wskazana usługa ma na celu w szczególności upowszechnianie kultury (…) oraz (…), wśród szerokiego grona słuchaczy.
Biorąc pod uwagę powyższe, wskazana usługa służy upowszechnianiu kultury.
Realizacja ww. usługi przyczynia się jednocześnie do organizowania, integrowania i inspirowania działalności artystycznej oraz środowisk twórczych związanych z muzyką (…) w kraju i za granicą.
Tym samym, w Państwa ocenie, realizacja przez Państwa usługi będącej przedmiotem wniosku stanowi przejaw ochrony kultury, gdyż prowadzi bezsprzecznie do zachowania wytworu kultury jakim jest muzyka (…) - a także do utrzymania i wzmocnienia społecznej wartości ww. zarówno w kraju, jak i za granicą.
Pytanie
Czy odpłatne świadczenie przez Państwa usług opisanych we wniosku, tj. realizacja Występów artystycznych jako świadczenie usług kulturalnych podlega zwolnieniu z VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Zwolnione od VAT są m.in. usługi kulturalne świadczone przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną (art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT).
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1)nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2)ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia (art. 43 ust. 17 ustawy o VAT).
Ponadto zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe (art. 43 ust. 17a ustawy o VAT).
Zgodnie z art. 43 ust. 18 ustawy o VAT zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 31, 32 i 33 lit. a, stosuje się, pod warunkiem, że podmioty wykonujące czynności, o których mowa w tych przepisach, nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.
Z kolei w świetle art. 43 ust. 19 ustawy o VAT zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:
1)usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;
2)wstępu:
a)na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,
b)do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,
c)do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym;
3)wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;
4)usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;
5)działalności agencji informacyjnych;
6)usług wydawniczych;
7)usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;
8)usług ochrony praw.
Wskazać również należy, że art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a) ustawy o VAT stanowi implementację art. 132 ust. 1 lit. n Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r., w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodane (dalej: „dyrektywa VAT”), który stanowi podstawę do zwolnienia z podatku od VAT świadczenia niektórych usług kulturalnych, a także dostawy towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.
Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 marca 2014 r. sygn. I FSK 584/13: „Prawodawca unijny określając analizowane zwolnienie w zakresie świadczenia usług kulturalnych na równi traktuje podmioty prawa publicznego oraz pozostałe instytucje kultury. Celem wprowadzenia zwolnienia było wykonywanie czynności w interesie publicznym, a w konsekwencji obniżenie kosztów dostępu do dóbr kultury”.
Zarówno przepis polskiej ustawy o VAT, jak i przepis dyrektywy VAT uzależniają skorzystanie z analizowanego zwolnienia od spełnienia warunku o charakterze przedmiotowym i podmiotowym.
Przesłanka podmiotowa
Zwolnione od VAT są usługi kulturalne świadczone przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
Nie powinno ulegać wątpliwości, że w przypadku Fundacji spełniona jest przesłanka podmiotowa. Zgodnie bowiem ze Statutem, celem Fundacji jest (…) (…), a także (…). Ponadto celem Fundacji jest nawiązywanie międzynarodowej współpracy (...).
Tego rodzaju działalność kulturalna wypełnia również przesłankę działalności pożytku publicznego, o której mowa w art. 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1327; dalej: „ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie”). Zgodnie z art. 3 ust. 1 tej ustawy działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie. Stosownie zaś do art. 3 ust. 2 tej ustawy organizacjami pozarządowymi są:
1)niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,
2)niedziałające w celu osiągnięcia zysku
- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia (...).
W interpretacji ogólnej z 17 kwietnia 2015 r. nr PT1.8101.6.2015.KCO.PT1.130 Minister Finansów stwierdził, że: „Mając na uwadze charakter działalności pożytku publicznego (obejmujący m.in. zadania w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego) oraz dookreślenie zakresu podmiotowego dla tego typu działalności należy uznać, że działalność określona ww. ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie prowadzona przez takie podmioty wpisuje się w przesłanki art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT, uprawniające do zwolnienia od podatku od towarów i usług”.
Powyższe oznacza, że Fundacja jako objęta regulacją art. 3 ust. 1 i 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, mieści się w zakresie podmiotowym podatników, którzy mogą skorzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a) ustawy o VAT.
Powyższe potwierdza m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 maja 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-2.4012.72.2022.3.AA: „Jak wynika z powołanych przepisów, pod pojęciem innych podmiotów uznanych na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT uznaje się również fundacje oraz podmioty wymienione w art. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie prowadzące działalność pożytku publicznego, tj. działalność w sferze zadań publicznych mieszczących się w pojęciu usług kulturalnych pod warunkiem, że podmioty te nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług”.
Potwierdza to również ugruntowane orzecznictwo sądów administracyjnych, co dobrze obrazuje uzasadnienie prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 8 marca 2017 r. sygn. III SA/Wa 987/16 i powołane tam orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego: „Wskazano ponadto na dotychczasową szeroką wykładnię pojęcia „usługi kulturalnej” prezentowaną w orzecznictwie NSA już po nowelizacji od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 33 u.p.t.u., tak co do zakresu podmiotowego, jak i przedmiotowego. Przyjmuje się w nim, że odrębnymi przepisami w jego rozumieniu nie jest wyłącznie ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, a działalność kulturalną mogą prowadzić nie tylko „instytucje kultury”, ale i inne podmioty nienależące do sektora finansów publicznych. Z kolei formy działalności kulturalnej nie zostały ograniczone wyłącznie do wyliczonych w art. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (por. wyroki NSA z 13 marca 2014 r., w sprawie I FSK 584/13, z 4 marca 2014 r., w sprawie I FSK 535/13 i z 14 maja 2015 r., w sprawie I FSK 318/14, CBOSA). Wskazano w nich, że osiągnięcie celu regulacji zawartej w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a u.p.t.u. byłoby znacznie utrudnione, gdyby z określonego w tym przepisie zwolnienia mogły korzystać tylko podmioty wymienione w ustawie o organizacji i prowadzeniu działalności kulturalnej. Wobec tego za podmioty równoważne podmiotom prawa publicznego uznano stowarzyszenia i fundacje, pozostające poza zakresem oddziaływania art. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej”.
Należy też zwrócić uwagę na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 czerwca 2014 r. sygn. I FSK 623/13, w którym sąd jednoznacznie stwierdził, że fundacja, której celem statutowym jest działalność kulturalna jest instytucją o charakterze kulturalnym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a) ustawy o VAT.
Tym samym spełniają Państwo przesłankę podmiotową do zastosowania zwolnienia od VAT.
Przesłanka przedmiotowa
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT, zwolnione od podatku są usługi kulturalne.
Ustawa o VAT nie definiuje natomiast wprost usług kulturalnych. W świetle definicji pojęcia „kultura” dostępnej w internetowym słowniku PWN - jest to materialna i umysłowa działalność społeczeństw oraz jej wytwory.
Natomiast w świetle art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 194) działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.
Jak wskazuje się w piśmiennictwie:
„Ustawodawca nie dookreśla wprost, jakiego rodzaju usługi są objęte zakresem tego pojęcia [usług kulturalnych], czyni to jednak w pewnym zakresie i w sposób pośredni poprzez określenie podmiotów, które świadcząc przedmiotowe usługi, sprawną, że usługi te będą zwolnione od podatku” (por. T. Michalik, VAT Komentarz, wydanie 14, Warszawa 2018 r. s. 788).
W wyroku z 11 czerwca 2015 r. sygn. I FSK 1988/13 w odniesieniu do zakresu przedmiotowego zwolnienia usług kulturalnych Naczelny Sąd Administracyjny wskazał:
„Z kolei co do przedmiotu usług kulturalnych świadczonych zarówno przez instytucje, jak i przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców wskazano w dotychczasowym orzecznictwie m.in. na oprawę muzyczną prywatnych ceremonii pogrzebowych i ślubnych (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 maja 2015 r., w sprawie I FSK 318/14, publ. CBOSA), prace konserwatorskie i restauracyjne przy zabytkach ruchomych (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 grudnia 2013 r. w sprawie I FSK 1750/12, publ. CBOSA), renowację budynków i budowli (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 22 grudnia 2014 r. w sprawie I SA/Łd 1174/14, publ. CBOSA). Za istotne uznano aby usługi miały charakter działalności twórczej, charakteryzowały się indywidualnością, a ich wykonywanie odbywało się w interesie publicznym, gdyż celem wprowadzenia zwolnienia usług kulturalnych było obniżenie kosztów dostępu do kultury i dziedzictwa narodowego. Należy wobec tego zauważyć, że działalność twórcza polegająca na tworzeniu, pisaniu podręczników, czy komentarzy z zakresu prawa spełnia powyższe warunki, co pozwala na zaliczenie jej do kategorii usług kulturalnych”.
Jeśli chodzi o naturę usługi wskazanej w treści niniejszego wniosku, konieczne jest więc ustalenie, czy stanowi ona usługę kulturalną korzystającą ze zwolnienia od VAT.
Występy artystyczne jako usługa kulturalna
W Państwa opinii świadczona przez nich usługa będąca przedmiotem niniejszego wniosku polegająca na realizacji Występów artystycznych stanowi usługę kulturalną zwolnioną od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT.
Jak już wcześniej podkreślili Państwo w treści opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, Występy artystyczne polegają w swojej istocie na realizacji przez Państwa, przy pomocy współpracujących z Państwem artystów na rzecz odbiorcy, wydarzenia artystycznego (…).
Występ przybiera formę koncertu, gdzie zazwyczaj prezentują się polscy oraz zagraniczni artyści niezależnej sceny (…), którzy wykonają zarówno autorski repertuar, jak i we współpracy z lokalnymi artystami tworzą wydarzenia specjalne. Repertuar koncertowy opracowany jest przez Fundację i jest skierowany do wszechstronnego grona słuchaczy.
Poprzez organizowanie przez Państwa Występów artystycznych realizuje ona tym samym cele statutowe Fundacji, jakimi są wszechstronne działanie na rzecz rozwoju i upowszechniania (…).
Realizacja Występów artystycznych wpływa również na odświeżenie i umocnienie wizerunku (…) w świadomości odbiorców.
Ponadto Występy artystyczne realizowane przez Państwa stanowią, w Państwa ocenie, usługę kulturalną, która służy tworzeniu, upowszechnieniu i ochronie kultury. Fundacja poprzez swoją działalnością artystyczną/muzyczną jaką prowadzi w kraju i zagranicą podejmuje i inicjuje działania zmierzające do rozwijania potrzeb i zainteresowania kulturą. Łączy się to z popularyzacją kultury i udostępnianiem jej.
Jak już wcześniej wskazano, stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT, zwolnione od podatku są usługi kulturalne.
W Państwa opinii usługa świadczona przez Państwa będąca przedmiotem niniejszego wniosku stanowi usługę kulturalną w myśl art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT.
Fundacja jest instytucją o charakterze kulturalnym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a) ustawy o VAT. Jednocześnie poprzez realizację Występów artystycznych realizują Państwo swoją działalność statutową i nie działają Państwo w celu osiągnięcia zysku, a ewentualny zysk ze świadczenia tej usługi, jeśli kiedykolwiek powstaje, przeznaczany jest w całości na realizację celów statutowych Fundacji. W stosunku do Państwa nie znajdą więc zastosowania żadne wyłączenia z zastosowania zwolnienia od VAT dla usług kulturalnych.
Na możliwość zastosowania zwolnienia z VAT w podobnych stanach faktycznych i dotyczących usług podobnych do tych świadczonych przez Państwa wskazują również organy podatkowe w licznych interpretacjach indywidualnych.
„We wniosku Wnioskodawca wskazał ponadto, że koncerty Orkiestry Dętej stanowią usługę kulturalną, która służy tworzeniu, upowszechnieniu i ochronie kultury, ponieważ poprzez swoją działalnością muzyczną jaką prowadzi w kraju i zagranicą podejmuje i inicjuje wszelkie działania (w tym w obszarze edukacji kulturalnej) zmierzające do rozwijania potrzeb i zainteresowania kulturą. Łączy się to z popularyzacją kultury i udostępnianiem jej (dostęp do kultury). Bierze udział w wielu imprezach kulturalnych, rocznicowych, okolicznościowych i patriotycznych na szczeblach krajowych i międzynarodowych. Działania Orkiestry Dętej odbywają się poprzez tworzenie oferty kulturalnej skierowanej do różnych grup odbiorców zarówno w kraju, jak i zagranicą. Z powyższego wynika, że orkiestra wykonując koncerty świadczy usługi kulturalne. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że wykonywanie za odpłatnością koncertów przez Orkiestrę Dętą korzysta / będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług - zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy”.
(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 lutego 2019 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.837.2018.2.MJ).
Powyższe potwierdza również m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 lutego 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.882.2021.2.AZ: „W opisanej sytuacji usługa występów artystycznych dzieci w formie koncertu organizowana jest na zlecenie podmiotu będącego jej inicjatorem, a zatem istotą świadczenia będzie usługa organizacji imprezy na rzecz jej organizatora - zlecającego organizację danej imprezy. Należy więc stwierdzić, że świadczone przez Fundację usługi kulturalne polegające na nauczaniu dzieci gry na instrumentach ludowych oraz organizacji występów artystycznych (koncertów) na zlecenie innego podmiotu, z tytułu których Fundacja otrzymuje wynagrodzenie, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług - zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a) ustawy”.
Tożsame wnioski wynikają również m.in. z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 czerwca 2019 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.161.2019.2.KP:
„Usługi świadczone przez Wnioskodawcę polegające na sprzedaży spektakli teatralnych, zajęć teatralnych oraz imprez kulturalno-społecznych realizowanych przez stowarzyszenie, gdzie widownię spektakli stanowią dzieci, młodzież i dorośli dla odbiorcy w osobie jaką jest miasto,(...) w ramach działalności kulturalnej, wynikają z celów statutowych Wnioskodawcy, co jest równoznaczne z upowszechnianiem kultury, tym samym są usługami kulturalnymi. Co więcej, w przedmiotowej sprawie działalność kulturalna polegająca na wystawianiu spektakli, zajęć teatralnych oraz imprez kulturalno-społecznych jest niesystematyczna, a całość dochodu jest przekazywana na cele statutowe. Ponadto jak wskazał Wnioskodawca świadczone przedmiotowe usługi nie należą do kategorii czynności wymienionych w art. 43 ust. 19 pkt 1-8 ustawy. W konsekwencji należy stwierdzić, że Wnioskodawca dokonując sprzedaży spektakli teatralnych, zajęć teatralnych oraz imprez społeczno-kulturalnych na rzecz miasta,(...) może zastosować zwolnienie od podatku od towarów i usług określone w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy”.
W związku z powyższym, w Państwa ocenie, usługa polegająca na realizacji Występów artystycznych podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a) ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U z 2022 r. poz. 931 ze zm.; Dz. U. z 2023 r. poz. 1570), zwanej dalej „ustawą”:
opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.
Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy:
zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez:
a) podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
b) indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy:
zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2) ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
W świetle art. 43 ust. 17a ustawy:
zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.
Jak wynika z art. 43 ust. 18 ustawy:
zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 31, 32 i 33 lit. a, stosuje się, pod warunkiem że podmioty wykonujące czynności, o których mowa w tych przepisach, nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.
W myśl art. 43 ust. 19 ustawy:
zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:
1) usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;
2) wstępu:
a) na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,
b) do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,
c) do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym;
3) wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;
4) usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;
5) działalności agencji informacyjnych;
6) usług wydawniczych;
7) usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;
8) usług ochrony praw.
Odnosząc się do zwolnienia od podatku VAT wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy należy wskazać, że przepis ten stanowi odzwierciedlenie regulacji zawartych w art. 132 ust. 1 lit. n Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r., w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE 347 z 11 grudnia 2006 str. 1 ze zm.), który stanowi, że;
Państwa członkowskie zwalniają od podatku od towarów i usług świadczenie niektórych usług kulturalnych, a także dostawę towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.
Należy podkreślić, że ustawodawca zwalnia od podatku usługi kulturalne świadczone przez ściśle określone grupy podmiotów. Polski prawodawca określił te podmioty, wymieniając je w ww. przepisie, jako: podmioty prawa publicznego; podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym; wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej; indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów. Jeśli chodzi o drugą grupę podmiotów, tj. inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym należy podkreślić, że art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy nie odsyła do ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Czyni to jedynie w odniesieniu do grupy podmiotów wpisanych do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Zatem odrębne przepisy, które uznają dany podmiot za instytucje o charakterze kulturalnym, nie muszą być tożsame z wspomnianą wyżej ustawą.
Określając katalog podmiotów, które mogą na podstawie odrębnych przepisów zostać uznane za instytucje o charakterze kulturalnym, w rozumieniu cytowanego art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT, należy przywołać regulacje ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. z 2020 r. poz. 194 ze zm.), definiujące pojęcie działalności kulturalnej jak i krąg podmiotów, które mogą tę działalność prowadzić.
Na podstawie art. 1 ust. 1 ww. ustawy:
działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.
W myśl art. 2. ustawy organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:
formami organizacyjnymi działalności kulturalnej są w szczególności: teatry, opery, operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea, biblioteki, domy kultury, ogniska artystyczne, galerie sztuki oraz ośrodki badań i dokumentacji w różnych dziedzinach kultury.
Zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:
minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może wspierać finansowo, w ramach mecenatu państwa, realizację planowanych na dany rok zadań związanych z polityką kulturalną państwa, prowadzonych przez instytucje kultury i inne podmioty nienależące do sektora finansów publicznych.
Na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:
działalność kulturalną mogą prowadzić osoby prawne, osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:
osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, których podstawowym celem statutowym nie jest prowadzenie działalności kulturalnej, mogą prowadzić taką działalność w szczególności w formie klubów, świetlic, domów kultury i bibliotek.
Wskazać należy, że ww. ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej dopuszcza świadczenie usług kulturalnych przez inne podmioty.
Mając to na uwadze uzasadnione jest przy określeniu katalogu ww. podmiotów również odwołanie się do treści ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. 2023 poz. 571). W świetle bowiem art. 1 ust. 1 pkt 1 i art. 3 ust. 1 oraz art. 4 ust. 1 pkt 16 tej ustawy reguluje ona m.in. zasady prowadzenia działalności pożytku publicznego, gdzie działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie, co w szczególności obejmuje zadania w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego.
Zgodnie z art. 3 ust. 2 tej ustawy:
Organizacjami pozarządowymi są:
1) niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,
2) niedziałające w celu osiągnięcia zysku
- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4.
Mając na uwadze charakter działalności pożytku publicznego (obejmujący m.in. zadania w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego) oraz dookreślenie zakresu podmiotowego dla tego typu działalności należy uznać, że działalność określona w ww. ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie prowadzona przez takie podmioty wpisuje się w przesłanki art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT, uprawniające do zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 2023 r., poz. 166):
Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy:
Fundacje mogą ustanawiać osoby fizyczne niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca zamieszkania bądź osoby prawne mające siedziby w Polsce lub za granicą.
Jak wynika z powołanych przepisów, pod pojęciem innych podmiotów uznanych na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT uznaje się również fundacje oraz podmioty wymienione w art. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie prowadzące działalność pożytku publicznego tj. działalność w sferze zadań publicznych mieszczących się w pojęciu usług kulturalnych pod warunkiem, że podmioty te nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.
Analiza art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy prowadzi do wniosku, że regulacja ta zgodna jest z art. 132 ust. 1 lit. n Dyrektywy, gdyż podobnie jak w przepisie Dyrektywy, skorzystanie ze zwolnienia na podstawie polskiej ustawy wymaga spełnienia warunku o charakterze przedmiotowym i podmiotowym. Zwalnia się bowiem od podatku usługi kulturalne oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną (przesłanka przedmiotowa) świadczone przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (przesłanka podmiotowa). Ponadto, podmioty te nie powinny osiągać w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia powinny je przeznaczać w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.
Zauważyć należy, że warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku jest spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług kulturalnych, jak również przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania.
We wniosku podali Państwo informacje, z których wynika, że:
- są Państwo Fundacją, której celami statutowymi są inicjowanie, organizację i produkcję wydarzeń artystycznych (…).
Nie są Państwo organizacją pożytku publicznego, ale prowadzą działalności w sferze zadań publicznych, o których mowa w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo fundacją, której celem statutowym jest działalność kulturalna. Nadzór nad Fundacją sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Zatem Państwa Fundację należy uznać za podmiot uznany na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym, a więc w analizowanym przypadku spełniona jest przesłanka podmiotowa określona w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy w związku z art. 132 ust. 1 lit. n Dyrektywy.
W następnej kolejności należy zbadać, czy usługa polegająca na organizacji i produkcji wydarzeń artystycznych (…) o zasięgu krajowym i międzynarodowym, którą Państwo realizują na zlecenie nabywcy usługi spełnia przesłankę przedmiotową do zastosowania zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy.
Ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze nie definiują pojęć „kultura” i „usługa kulturalna”. Zatem przy dokonywaniu interpretacji przepisu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy posłużyć się należy wykładnią literalną, odwołując się do językowego znaczenia tych pojęć.
Zgodnie z jej regułami, odnosząc się do znaczenia terminu „usługi kulturalne” w języku potocznym, możemy stwierdzić, że pod pojęciem tym kryją się usługi odnoszące się do kultury, w zakresie kultury, itp. Natomiast kultura to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także ogół wartości zasad i norm współżycia przyjętych przez dane zbiorowości; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności. Kultura dzieli się na: materialną, której zakres pokrywa się z pojęciem cywilizacja, i duchową - ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, nauki, moralności funkcjonujących w postaci dzieł artystycznych, wierzeń, obyczajów, a także uznanych wartości, takich jak: prawda, sprawiedliwość, wolność, równość itp. (Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtmüller „Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska” Wydawnictwo Europa, Warszawa 1999). Encyklopedia Popularna w haśle „kultura” podaje, że jest to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalany i wzbogacany w ciągu jej dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; w skład tak pojętej kultury wchodzą nie tylko wytwory materialne i instytucje społeczne, ale także zasady współżycia społecznego, sposoby postępowania, wzory, kryteria ocen estetycznych i moralnych przyjęte w danej zbiorowości i wyznaczające obowiązujące zachowania” (Encyklopedia Popularna PWN, Wydanie XV, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982).
Przez potoczne rozumienie pojęcia „kultura” możemy zatem uznać całokształt wytworów materialnych i umysłowych społeczności.
Zgodnie z regułami wykładni prawa, w sytuacji gdy wykładnia językowa nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wskazanym jest sięgniecie do wykładni systemowej oraz funkcjonalnej. Wykładnia systemowa pozwala na ustalenie zakresu rozumienia pojęcia w znaczeniu w jakim posługują się nim inne akty prawne należące do systemu prawa (wykładnia systemowa zewnętrzna). W tym celu należy sięgnąć do ustawy wprost lub pośrednio odnoszącej się do działalności prowadzonej w sferze kulturalnej, tj. ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Co prawda definicja działalności kulturalnej w języku prawnym, skonstruowana w oparciu o powyższy akt prawny nie będzie pełna, jednak pozwoli na sprecyzowanie terminów „kultura” oraz „usługi kulturalne” na potrzeby niniejszej interpretacji.
Jak wynika z powołanych powyżej przepisów ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, działalność kulturalna polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. Właściwym więc wydaje się przyjęcie, że kultura to ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w postaci np. dzieł artystycznych, związanych z twórczością artystyczną (np. o charakterze literackim, naukowym, plastycznym, muzycznym).
Reasumując, za usługi kulturalne możemy uznać usługi polegające na upowszechnianiu i ochronie kultury, przez którą należy rozumieć naturalne i kulturalne dziedzictwo ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym, w szczególności w zakresie historii, nauki i sztuki.
Jak wskazano we wniosku, usługa, którą Państwo świadczą ma charakter twórczy i polega na realizacji przez Państwa, przy pomocy współpracujących z Fundacją artystów na rzecz odbiorcy, wydarzenia artystycznego (…). Organizując koncerty z udziałem wyselekcjonowanych przez Państwa artystów i według stworzonej przez Państwa koncepcji biorą Państwo udział w tworzeniu oraz propagowaniu kultury. Efekt opisanej we wniosku usługi przybiera formę koncertu, gdzie zazwyczaj prezentują się polscy oraz zagraniczni artyści niezależnej sceny (…), którzy wykonają zarówno autorski repertuar, jak i we współpracy z lokalnymi artystami tworzą wydarzenia specjalne. Repertuar koncertowy opracowany jest przez Państwa i jest skierowany do wszechstronnego grona słuchaczy. Realizacja występów artystycznych wpływa również na odświeżenie i umocnienie wizerunku polskiego (…) w świadomości odbiorców. Ponadto poprzez swoją działalność artystyczną/muzyczną jaką Państwo prowadzą w kraju i zagranicą, podejmują i inicjują Państwo działania zmierzające do rozwijania potrzeb i zainteresowania kulturą (…). Treści powstałe wskutek wykonania wskazanej usługi stanowią przedmiot ochrony prawno-autorskiej (utwór). Efektem usługi polegającej na organizacji i produkcji wydarzeń artystycznych (…) o zasięgu krajowym i międzynarodowym jest koncert w wykonaniu artystów-muzyków współpracujących z Fundacją, w wyznaczonym przez nabywcę usługi miejscu (zarówno na terytorium całego kraju, jak i poza granicami kraju). Podczas koncertu zazwyczaj prezentują się polscy oraz zagraniczni artyści niezależnej sceny (…), którzy wykonają zarówno autorski repertuar, jak i we współpracy z lokalnymi artystami tworzą wydarzenia specjalne. Ponadto usługa ma na celu w szczególności upowszechnianie kultury w (…) oraz (…), wśród szerokiego grona słuchaczy. Realizacja ww. usługi przyczynia się jednocześnie do organizowania, integrowania i inspirowania działalności artystycznej oraz środowisk twórczych związanych z muzyką (…) w kraju i za granicą i stanowi przejaw ochrony kultury, gdyż prowadzi do zachowania wytworu kultury jakim jest muzyka (…) oraz jej odmiany - muzyka (…) - a także do utrzymania i wzmocnienia społecznej wartości ww. zarówno w kraju, jak i za granicą.
Ponadto, z opisu sprawy wynika, że całość dochodów uzyskiwanych przez Państwa przeznaczona jest na działalność statutową Fundacji. Jednocześnie jak wskazano we wniosku, usługa polegająca na organizacji i produkcji wydarzeń artystycznych (…) o zasięgu krajowym i międzynarodowym, którą Państwo realizują na zlecenie nabywcy usługi nie należy do kategorii czynności wymienionych w art. 43 ust. 19 pkt 1-8 ustawy.
Tym samym, w świetle przedstawionych okoliczności sprawy świadczoną przez Państwa usługę polegająca na organizacji i produkcji wydarzeń artystycznych (…) o zasięgu krajowym i międzynarodowym należy uznać za usługę kulturalną w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy.
Zatem, skoro organizowana przez Państwa jako wskazany w opisie sprawy - inny podmiot uznany na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym – usługa polegająca na organizacji i produkcji wydarzeń artystycznych z zakresu (…) o (...) stanowi usługę kulturalną, to w niniejszym przypadku jest/będzie ona objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right