Interpretacja indywidualna z dnia 21 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.301.2023.1.END

Czy dokonanie Umorzenia Udziałów przez Wspólnika/Wspólników skutkować będzie utratą przez Spółkę prawa do opodatkowania Ryczałtem.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 czerwca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy dokonanie Umorzenia Udziałów przez Wspólnika/Wspólników skutkować będzie utratą przez Spółkę prawa do opodatkowania Ryczałtem.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(…) Sp. z o.o. („Wnioskodawca” lub „Spółka”) prowadzi działalność gospodarczą, Spółka jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym. Spółka jest na dzień złożenia Wniosku polskim rezydentem podatkowym w podatku dochodowym od osób prawnych („CIT”), tj. posiada siedzibę działalności gospodarczej oraz miejsce zarządu w Polsce.

Na moment złożenia Wniosku Spółka Wnioskodawca jest opodatkowany na zasadach przewidzianych w Rozdziale 6b ustawy o CIT, tj. Ryczałtem od dochodów spółek („Ryczałt”), pierwszy rok podatkowy w Ryczałcie rozpoczął w trakcie 2021 r. Wnioskodawca spełnia wszystkie warunki opodatkowania Ryczałtem z art. 28j ust. 1 ustawy o CIT.

Obecnie 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki posiadają wyłącznie osoby fizyczne („Wspólnicy”). Objęli oni wszystkie udziały w kapitale zakładowym Spółki („Udziały”).

Spółka prowadzi księgi rachunkowe zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120 z późn. zm.; „UOR”). W związku ze zmianą formy opodatkowania w CIT, Spółka zamknęła księgi rachunkowe na dzień poprzedzający pierwszy dzień w Ryczałcie. Następnie, na dzień rozpoczęcia pierwszego roku obrotowego w Ryczałcie, Spółka otworzyła księgi rachunkowe. W okresie poprzedzającym opodatkowanie Ryczałtem Wnioskodawca odnotował zysk podatkowy i bilansowy („Stare Zyski”).

W związku z wejściem w Ryczałt, przygotowany został bilans na dzień poprzedzający tę czynność, a Stare Zyski zostały wykazane w kapitale własnym Spółki jako zyski roku obrotowego poprzedzającego okres opodatkowania Ryczałtem. W związku ze zmianą formy opodatkowania na Ryczałt, Spółka w kapitałach własnych utworzyła specjalną pozycję „Zyski z okresu Ryczałtu”. To wyodrębnienie zostało dokonane zgodnie z art. 28d ustawy o CIT.

Wnioskodawca zawrze ze Wspólnikami umowę odpłatnego zbycia udziałów w celu umorzenia („Umorzenie Udziałów”). Wynagrodzenie wypłacone z tego tytułu zostanie sfinansowane ze Starych Zysków. Umorzenie Udziałów ze Starych Zysków zostanie dokonane zgodnie z art. 199 § 6 i 7 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 z późn. zm.; „k.s.h”).

W przypadku Umorzenia Udziałów, nie będzie ono finansowane z zysków Spółki powstałych w okresie opodatkowania Ryczałtem. Umorzenie Udziałów zostanie sfinansowane z tzw. czystego zysku, czyli z zysków wygenerowanych w latach obrotowych poprzedzających opodatkowanie Ryczałtem, czyli ze Starych Zysków. Innymi słowy, wartości wykazane w specjalnej pozycji „Zyski z okresu Ryczałtu” będą nienaruszone w procesie Umorzenia Udziałów.

Umorzenie Udziałów zostanie dokonane w okresie opodatkowana Ryczałtem.

Pytanie

Czy dokonanie Umorzenia Udziałów przez Wspólnika/Wspólników skutkować będzie utratą przez Spółkę prawa do opodatkowania Ryczałtem?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT opodatkowaniu Ryczałtem mogą podlegać podatnicy (polscy rezydenci podatkowi) jeżeli, poza łącznym spełnieniem wszystkich pozostałych warunków wskazanych w art. 28j ust. 1 ustawy o CIT, nie posiadają:

- udziałów (akcji) w kapitale innej spółki,

- tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania,

- ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator),

lub

- innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

W myśl art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o CIT podatnik opodatkowany Ryczałtem traci prawo do tego opodatkowania z końcem roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym podatnik nie spełnił któregokolwiek z warunków, o których mowa w art. 28j ust. 1 pkt 4-6 ustawy o CIT.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że w razie posiadania przez podatnika CIT opodatkowanego Ryczałtem np. udziałów lub akcji w kapitale innej spółki, nie ma on prawa do opodatkowania Ryczałtem (jeżeli rozważa zmianę formy opodatkowania) lub traci to prawo z końcem roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym nabył takie udziały lub akcje.

Przenosząc powyższe ustalenia na grunt rozpatrywanej sprawy, wskazać należy, że dokonanie przez Wspólnika/Wspólników Umorzenia Udziałów nie jest równoznaczne z nabyciem przez Spółkę udziałów w kapitale zakładowym innej spółki w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT. W trybie art. 199 k.s.h. Spółka nabywa bowiem od Wspólnika/Wspólników odpłatnie, za wynagrodzeniem, udziały własne, które nie spełniają definicji „udziałów (akcji) w kapitale innej spółki”.

W uzasadnieniu do przepisów wprowadzających Ryczałt jako formę opodatkowania ustawodawca wskazał, że intencją ustawodawcy było umożliwienie opodatkowania Ryczałtem podatnikom, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne. W konsekwencji, wszelkie naruszenia tego założenia uniemożliwiają opodatkowanie Ryczałtem lub powoduje utratę tego prawa. W przedmiotowej sprawie, po dokonaniu Umorzenia Udziałów, Spółka nadal będzie posiadała jednego udziałowca, czyli będzie spełniać podstawowy wymóg dopuszczający zastosowanie Ryczałtu.

Wnioskodawca podkreślił, że w kontekście pierwszeństwa wykładni językowej dokonywanej w procesie interpretacji przepisów prawa podatkowego (tak np. uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 marca 2000 r., o sygn. akt FPS 14/99), to nie jest możliwe przyjęcia stanowiska przeciwnego, tzn. uznającego, że nabycie przez Spółkę od Wspólnika udziałów własnych w celu umorzenia jest tożsame z posiadaniem „udziałów (akcji) w kapitale innej spółki”. Przyjęcie takiego poglądu stanowiłoby bowiem przejaw wykładni rozszerzającej, m.in. dlatego, że art. 28j ust. 1 pkt 5 i art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o CIT wyraźnie przewiduje zamknięty katalog praw majątkowych, których posiadanie odpowiednio wyłącza stosowanie Ryczałtu lub skutkuje utratą prawa do opodatkowania Ryczałtem.

Co istotne, stosowanie wykładni rozszerzającej w polskim prawie podatkowym jest zabronione. Pierwszeństwo stosowania wykładni językowej oraz generalny zakaz stosowania wykładni rozszerzającej w procesie interpretacji przepisów podatkowych wynika z art. 217 Konstytucji. W myśl ww. przepisu określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje wyłącznie w drodze ustawy. W rezultacie nie jest możliwe odwoływanie się przez organy podatkowe do definicji pozaustawowych, chyba że przedmiotem aktów prawa niższej rangi (np. rozporządzeń) są elementy nie mające istotnego znaczenia dla konstrukcji określonej daniny (M. Florczak-Wątor [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, red. P. Tuleja, LEX/el. 2021, art. 217.). W podobnym tonie orzekł Trybunał konstytucyjny w wyroku z dni 13 grudnia 2017 r., sygn. SK 48/15. Co do zasady taki wyjątek nie występuje w ustawach o podatku dochodowym.

Z powyższych względów, dokonanie przez Wspólnika odpłatnego zbycia udziałów w Spółce w celu umorzenia (Umorzenie Udziałów) nie stanowi posiadania udziałów (akcji) w kapitale innej spółki w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT.

W ocenie Wnioskodawcy, dokonanie Umorzenia Udziałów nie będzie również stanowiło nabycia przez Spółkę:

 - tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania,

- ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator), lub

- beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

Stanowisko Wnioskodawcy zostało potwierdzone m.in. w następujących stanowiskach Organu, tj. w:

a)interpretacji indywidualnej z dnia 7 grudnia 2022 r.,

sygn. 0111-KDIB1-2.4010.637.2022.1.ANK,

b)Interpretacji indywidualnej z dnia 31 marca 2023 r.,

sygn. 0114-KDIP2-2.4010.63.2023.1.IN,

c)Interpretacji indywidualnej z dnia 19 czerwca 2023 r.,

sygn. 0114-KDIP2-2.4010.276.2023.1.IN.

W związku z powyższym, dokonując Umorzenia Udziałów, przepisy art. 28j ust. 1 pkt 5 oraz art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o CIT nie znajdą zastosowania w stosunku do Spółki. Dokonanie Umorzenia nie stanowi zatem przesłanki wyłączającej prawo do opodatkowania Ryczałtem oraz nie przyczyni się do utraty przez Spółkę statusu podatnika Ryczałtu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Od 2021 r. podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych mają możliwość wyboru formy opodatkowania jaką jest ryczałt od dochodów spółek. Ten sposób opodatkowania będący odejściem od dotychczasowych zasad podatkowych, ze względu na swoją specyfikę i odrębność został uregulowany w rozdziale 6b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zatytułowanym „Ryczałt od dochodów spółek” (dodano artykuły od 28c do 28t), a także w przepisach ogólnych ale związanych z rozliczeniami dokonywanymi w ryczałcie.

Opodatkowanie ryczałtem oznacza dla podatnika zmianę zasad w zakresie przedmiotu opodatkowania. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadza w zakresie ryczałtu nowe kategorie dochodów (przedmiotu opodatkowania) nie podlegających reżimowi dotychczasowych przepisów ustawy. Dochodów tych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według ogólnych zasad CIT (art. 7 ustawy o CIT) dla celów ustalenia podstawy opodatkowania.

Zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Podatnik, aby móc wybrać nową formę opodatkowania jest zobowiązany spełnić warunki określone w ww. przepisach o ryczałcie.

Stosownie do art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o CIT:

Z opisu sprawy wynika, że na moment złożenia wniosku są Państwo polskim rezydentem podatkowym w podatku dochodowym od osób prawnych opodatkowanym na zasadach przewidzianych w Rozdziale 6b ustawy o CIT, tj. ryczałtem od dochodów spółek. Obecnie 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki posiadają osoby fizyczne. Spółka spełnia wszystkie warunki opodatkowania Ryczałtem z art. 28j ust. 1 ustawy o CIT.

Wnioskodawca zamierza zawrzeć ze Wspólnikami umowę odpłatnego zbycia udziałów w celu ich umorzenia. Umorzenie udziałów zostanie dokonane zgodnie z art. 199 § 6 i 7 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 ze zm.).

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia, czy dokonanie Umorzenia Udziałów przez Wspólnika/Wspólników skutkować będzie utratą przez Spółkę prawa do opodatkowania Ryczałtem.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów.

Zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 ze zm. dalej: „k.s.h.”):

Umorzenie udziału w spółce z o.o. stanowi unicestwienie praw udziałowych przysługujących wspólnikowi, związanych z posiadaniem przez niego udziałów. Umorzenie jest więc sposobem zakończenia bytu prawnego udziału i skutkuje definitywnym unicestwieniem praw i obowiązków majątkowych oraz korporacyjnych przysługujących wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce. Bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów.

Przywołując ponownie art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy CIT, należy podkreślić, że opodatkowaniu ryczałtem może podlegać podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, który nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

Z powyższego przepisu wynika zatem wprost, że jeżeli spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada udziały (akcje) w kapitale innej spółki, to w takim przypadku nie może korzystać z opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, o którym mowa w art. 28c i nast. ustawy o CIT. Na powyższe wskazuje jednoznacznie językowa wykładnia przedmiotowej regulacji.

W konsekwencji należy stwierdzić, że w Państwa przypadku pozostanie spełniony warunek, o którym mowa w art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy CIT, będący jednym z warunków uprawniających do skorzystania z opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.

Wobec powyższego należy zgodzić się z Państwem, że dokonanie umorzenia udziałów własnych nie przyczyni się do utraty przez Spółkę statusu podatnika Ryczałtu od dochodów spółek. Nabycie własnych udziałów w celu ich umorzenia nie stanowi naruszenia warunku opodatkowania ryczałtem, o którym mowa w art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT i tym samym w sprawie nie znajdzie zastosowania art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o CIT.

Reasumując stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia czy dokonanie umorzenia udziałów przez Wspólnika/Wspólników skutkować będzie utratą przez Spółkę prawa do opodatkowania Ryczałtem jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Natomiast Organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).