Interpretacja indywidualna z dnia 31 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-2.4010.63.2023.1.IN

Dotyczy ustalenia: ‒ czy dokonanie Umorzenia udziałów Wspólników stanowić będzie dla Spółki posiadanie udziałów (akcji) w kapitale innej spółki w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT; ‒ czy dokonanie Umorzenia przez Wspólników skutkować będzie utratą przez Spółkę prawa do opodatkowania Ryczałtem zgodnie z art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o CIT.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 1 lutego 2023 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia:

‒czy dokonanie Umorzenia udziałów Wspólników stanowić będzie dla Spółki posiadanie udziałów (akcji) w kapitale innej spółki w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT;

‒czy dokonanie Umorzenia przez Wspólników skutkować będzie utratą przez Spółkę prawa do opodatkowania Ryczałtem zgodnie z art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o CIT.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

„A” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) („Wnioskodawca” lub „Spółka”) prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym. Spółka jest za dzień złożenia Wniosku polskim rezydentem podatkowym, tj. posiada siedzibę działalności gospodarczej oraz miejsce zarządu w Polsce. Działalność Wnioskodawcy polega w szczególności na: sprzedaży hurtowej niewyspecjalizowanej (PKD 46.90.Z), produkcji wyrobów z drewna, korka, słomy i materiałów używanych do wyplatania (PKD 16.2) oraz produkcji mebli (PKD 31.0).

Na moment złożenia Wniosku Wnioskodawca jest opodatkowany na zasadach przewidzianych w Rozdziale 6b ustawy o CIT, tj. Ryczałtem od dochodów spółek („Ryczałt”). Wnioskodawca spełnia zatem wszystkie warunki opodatkowania Ryczałtem z art. 28j ust. 1 ustawy o CIT.

Obecnie 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki posiadają osoby fizyczne („Wspólnicy”). Spółka została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym (…) roku, powstała w wyniku przekształcenia spółki jawnej. Spółka od 1 listopada 2022 roku podlega opodatkowaniu Ryczałtem.

Wspólnicy rozważają dokonanie w przyszłości odpłatnego zbycia do Spółki posiadanych udziałów w kapitale zakładowym Spółki w celu dokonania ich umorzenia w trybie art. 199 § 1 lub § 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1526 z późn. zm.; „k.s.h”). Możliwe jest zatem dokonanie umorzenia udziałów własnych w ramach umorzenia dobrowolnego. Transakcja ta zostanie dokonana zgodnie z przepisami k.s.h. poprzez obniżenie kapitału zakładowego Spółki oraz kapitału zapasowego Spółki zgromadzonego w Spółce przed wejściem w opodatkowanie Ryczałtem, tj. przed 1 listopada 2022 roku („Umorzenie”). Innymi słowy, Umorzenie nie zostanie dokonane z bieżących zysków Spółki, tj. powstałych w okresie opodatkowania Ryczałtem. Wartość pozycji kapitałów własnych „Zyski z okresu Ryczałtu” nie zostanie użyta do sfinansowania umorzenia udziałów.

Pytania

1.Czy dokonanie Umorzenia przez Wspólnika/Wspólników stanowić będzie dla Spółki posiadanie udziałów (akcji) w kapitale innej spółki w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT?

2.Czy dokonanie Umorzenia przez Wspólnika/Wspólników skutkować będzie utratą przez Spółkę prawa do opodatkowania Ryczałtem zgodnie z art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o CIT?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonanie Umorzenia przez Wspólnika/Wspólników nie będzie stanowiło dla Spółki posiadania udziałów (akcji) w kapitale innej spółki w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT. Spółka nabędzie bowiem od Wspólnika/Wspólników udziały w swoim własnym kapitale, co nie spełnia przesłanki z art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonanie Umorzenia przez Wspólnika/Wspólników nie będzie skutkować utratą przez Spółkę prawa do opodatkowania Ryczałtem zgodnie z art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o CIT.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT opodatkowaniu Ryczałtem mogą podlegać podatnicy (polscy rezydenci podatkowi) jeżeli, poza łącznym spełnieniem wszystkich pozostałych warunków wskazanych w art. 28j ust. 1 ustawy o CIT, nie posiadają:

‒udziałów (akcji) w kapitale innej spółki,

‒tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania,

‒ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator), lub

‒innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

W myśl art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o CIT podatnik opodatkowany Ryczałtem traci prawo do tego opodatkowania z końcem roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym podatnik nie spełnił któregokolwiek z warunków, o których mowa w art. 28j ust. 1 pkt 4-6 ustawy o CIT.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że w razie posiadania przez podatnika CIT opodatkowanego Ryczałtem np. udziałów lub akcji w kapitale innej spółki, nie ma on prawa do opodatkowania Ryczałtem (jeżeli rozważa zmianę formy opodatkowania) lub traci to prawo z końcem roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym nabył takie udziały lub akcje.

Przenosząc powyższe ustalenia na grunt rozpatrywanej sprawy, wskazać należy, że dokonanie przez Wspólnika/Wspólników Umorzenia nie jest równoznaczne z nabyciem przez Spółkę udziałów w kapitale zakładowym innej spółki w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT. W trybie art. 199 k.s.h. Spółka nabywa bowiem od Wspólnika/Wspólników odpłatnie, za wynagrodzeniem, udziały własne, które nie spełniają definicji „udziałów (akcji) w kapitale innej spółki”.

W uzasadnieniu do przepisów wprowadzających Ryczałt jako formę opodatkowania ustawodawca wskazał, że intencją ustawodawcy było umożliwienie opodatkowania Ryczałtem podatnikom, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne. W konsekwencji, wszelkie naruszenia tego założenia uniemożliwiają opodatkowanie Ryczałtem lub powodują utratę tego prawa. W przedmiotowej sprawie, po dokonaniu Umorzenia, Spółka nadal będzie posiadała jednego udziałowca, czyli będzie spełniać podstawowy wymóg dopuszczający zastosowanie Ryczałtu.

Wnioskodawca pragnie w tym miejscu podkreślić, że w kontekście pierwszeństwa wykładni językowej dokonywanej w procesie interpretacji przepisów prawa podatkowego (tak np. uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 marca 2000 r., o sygn. akt FPS 14/99), to nie jest możliwe przyjęcia stanowiska przeciwnego, tzn. uznającego, że nabycie przez Spółkę od Wspólnika/Wspólników udziałów własnych w celu umorzenia jest tożsame z posiadaniem „udziałów (akcji) w kapitale innej spółki”. Przyjęcie takiego poglądu stanowiłoby bowiem przejaw wykładni rozszerzającej, m.in. dlatego, że art. 28j ust. 1 pkt 5 i art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o CIT wyraźnie przewiduje zamknięty katalog praw majątkowych, których posiadanie odpowiednio wyłącza stosowanie Ryczałtu lub skutkuje utratą prawa do opodatkowania Ryczałtem.

Co istotne, stosowanie wykładni rozszerzającej w polskim prawie podatkowym jest zabronione. Pierwszeństwo stosowania wykładni językowej oraz generalny zakaz stosowania wykładni rozszerzającej w procesie interpretacji przepisów podatkowych wynika z art. 217 Konstytucji. W myśl ww. przepisu określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje wyłącznie w drodze ustawy. W rezultacie nie jest możliwe odwoływanie się przez organy podatkowe do definicji pozaustawowych, chyba że przedmiotem aktów prawa niższej rangi (np. rozporządzeń) są elementy nie mające istotnego znaczenia dla konstrukcji określonej daniny (M. Florczak-Wątor [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, red. P. Tuleja, LEX/el. 2021, art. 217.). W podobnym tonie orzekł Trybunał konstytucyjny w wyroku z dni 13 grudnia 2017 r., sygn. SK 48/15. Co do zasady taki wyjątek nie występuje w ustawach o podatku dochodowym.

Z powyższych względów, dokonanie przez Wspólnika/Wspólników odpłatnego zbycia udziałów w Spółce w celu umorzenia (Umorzenie) nie stanowi posiadania udziałów (akcji) w kapitale innej spółki w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT.

W ocenie Wnioskodawcy, dokonanie Umorzenia nie będzie również stanowiło nabycia przez Spółkę:

‒tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania,

‒ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator), lub

‒beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

W związku z powyższym, dokonując Umorzenia, przepisy art. 28j ust. 1 pkt 5 oraz art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o CIT nie znajdą zastosowania w stosunku do Spółki. Dokonanie Umorzenia nie stanowi zatem przesłanki wyłączającej prawo do opodatkowania Ryczałtem oraz nie przyczyni się do utraty przez Spółkę statusu podatnika Ryczałtu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa CIT”),

Zgodnie z art. 28j ust. 1 ustawy CIT:

Podatnik, aby móc wybrać nową formę opodatkowania jest zobowiązany spełnić warunki określone w ww. przepisach o ryczałcie.

Dodatkowo przepisy te wyłączają wprost niektóre kategorie podatników z zakresu podmiotowego tej regulacji.

Wyłączenie podmiotowe może mieć charakter trwały i wówczas dotyczy podmiotów, o których mowa w art. 28k ust. 1 pkt 1-4 ustawy CIT. Może mieć również charakter czasowy i dotyczyć tych podmiotów, o których mowa w art. 28k ust. 1 pkt 5-6 ustawy CIT

Stosownie do art. 28l ust. 1 ustawy CIT:

Jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego od 1 listopada 2022 r. podlegają Państwo opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek. Spełniają Państwo warunki przewidziane w art. 28j ust. 1 ustawy o CIT. Obecnie 100 % udziałów w kapitale zakładowym Spółki posiadają osoby fizyczne.

Wspólnicy rozważają dokonanie w przyszłości odpłatnego zbycia do Spółki posiadanych udziałów w kapitale zakładowym Spółki w celu dokonania ich umorzenia w trybie art. 199 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Możliwe jest zatem dokonanie umorzenia udziałów własnych w ramach umorzenia dobrowolnego. Transakcja ta zostanie dokonana zgodnie z przepisami k.s.h. poprzez obniżenie kapitału zakładowego Spółki oraz kapitału zapasowego Spółki zgromadzonego w Spółce przed wejściem w opodatkowanie Ryczałtem („Umorzenie”). Innymi słowy, Umorzenie nie zostanie dokonane z bieżących zysków Spółki, tj. powstałych w okresie opodatkowania Ryczałtem. Wartość pozycji kapitałów własnych „Zyski z okresu Ryczałtu” nie zostanie użyta do sfinansowania umorzenia udziałów.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia, czy dokonanie Umorzenia przez Wspólników stanowić będzie dla Spółki posiadanie udziałów (akcji) w kapitale innej spółki w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT oraz czy dokonanie Umorzenia przez Wspólników skutkować będzie utratą przez Spółkę prawa do opodatkowania Ryczałtem zgodnie z art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o CIT.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów.

Zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1467 ze zm. dalej: „k.s.h.”),

Umorzenie udziału w spółce z o.o. stanowi unicestwienie praw udziałowych przysługujących wspólnikowi, związanych z posiadaniem przez niego udziałów. Umorzenie jest więc sposobem zakończenia bytu prawnego udziału i skutkuje definitywnym unicestwieniem praw i obowiązków majątkowych oraz korporacyjnych przysługujących wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce. Bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów.

Przywołując ponownie art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy CIT, należy podkreślić, że opodatkowaniu ryczałtem może podlegać podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, który nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

Z powyższego przepisu wynika zatem wprost, że jeżeli spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada udziały (akcje) w kapitale innej spółki, to w takim przypadku nie może skorzystać z opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych, o którym mowa w art. 28c i nast. Ustawy CIT. Na powyższe wskazuje jednoznacznie językowa wykładnia przedmiotowej regulacji.

W świetle wyżej wymienionych przepisów prawa oraz przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że dokonanie Umorzenia udziałów Wspólnika/Wspólników nie będzie stanowić dla Spółki posiadania udziałów (akcji) w kapitale innej spółki w rozumieniu art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT. Również dokonanie Umorzenia przez Wspólnika/Wspólników nie będzie skutkować utratą przez Spółkę prawa do opodatkowania Ryczałtem zgodnie z art. 28l ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o CIT.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 i 2 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Spółkę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).