Interpretacja indywidualna z dnia 18 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.280.2023.2.JO

Zastosowanie zwolnienia od podatku VAT licytacji komorniczej nieruchomości zabudowanej należącej do dłużników.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 czerwca2023 r. wpłynął za pośrednictwem ePUAP Pani wniosek z 28 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania zwolnienia od podatku VAT licytacji komorniczej nieruchomości zabudowanej należącej do dłużników. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 lipca 2023 r. (wpływ 21 lipca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego:

Jako Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (…) prowadzi Pani egzekucję z nieruchomości o numerze KW (…). Nieruchomość stanowi wspólność ustawową majątkową małżeńską dłużników: B. P. i S.B.

Przedmiotowa nieruchomość ostatnio wykorzystywana była na potrzeby stacji demontażu pojazdów. Wg oświadczenia dłużnika P. B. od roku 2019 zawiesił On działalność gospodarczą, do chwili sprzed zawieszenia był czynnym podatnikiem podatku VAT. Żona B.S. jako współwłaściciel nieruchomości na zasadach wspólności majątkowej jest nadal czynnym podatnikiem podatku VAT, prowadzi jednoosobową działalność - sprzedaż metali i usług auto-lawetę na terenie zajętej nieruchomości.

Nieruchomość o numerze KW (…) oznaczona jako działka nr 1 o pow. 0,1765 ha została nabyta przez dłużnika 28 grudnia 2010 r. – faktura VAT ze stawką zwolnioną z podatku VAT, Zbywca-Sprzedawca: Spółka z .o.o., Nabywca: Firma (…), NIP: (…).

Ww. nieruchomość zabudowana jest budynkiem magazynowo-warsztatowym z pomieszczeniem socjalnym, biurowym, WC oraz zadaszaną wiatą.

Od chwili zakupu nieruchomość była przez dłużnika wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, nie była udostępniana osobom trzecim, nie była nikomu oddana w najem, dzierżawę, itp. Budynek znajdujący się ww. działce jest trwale związany z gruntem. Dłużnik nie budował tego budynku, a przy zakupie nie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wg oświadczenia dłużnika nie nastąpiło pierwsze zasiedlenie. Zajęcie do użytkowania nieruchomości nastąpiło 28 grudnia 2010 r. działalność polegała na demontażu pojazdów, jest to działalność opodatkowana podatkiem VAT. Dłużnik wykorzystywał nieruchomość do działalności od momentu zakupu. Wg oświadczenia przeprowadził on remont budynku, który polegał na położeniu płytek, pomalowaniu, położeniu karton-gipsu, było to ulepszenie, nie przebudowa. Po ulepszeniu nie miało miejsca pierwsze zasiedlenie. Wydatki na ulepszenie nie były wyższe niż 30% wartości początkowej.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

Zadaszona wiata znajdująca się na nieruchomości oznaczonej jako działka nr 1 o nr KW (…) stanowi budowlę. Jest ona trwale związana z gruntem – słupy metalowe zabetonowane w gruncie. W momencie nabycia ww. nieruchomości wiata znajdowała się na gruncie. Z tytułu nabycia ww. wiaty dłużnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Od momentu rozpoczęcia użytkowania do momentu sprzedaży minie okres 2 lat. Nie były ponoszone żadne nakłady na ulepszenie ww. wiaty. Wiata nie była ulepszana, wykorzystywana od momentu zakupu nieruchomości, tj. od 28 grudnia 2010 r. jako magazyn – składowane części samochodowe z recyklingu jako magazyn odpadów do prowadzonej przez dłużnika działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Pytanie

Czy sprzedaż przedmiotowej nieruchomości o numerze księgi wieczystej: (…) będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, sprzedaż nieruchomości w drodze licytacji o numerze KW (…) będzie zwolniona z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na podstawie uregulowania zawartego w art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), zgodnie z którym:

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik, natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, to komornik jest zobowiązany do wystawienia faktury w imieniu i na rzecz dłużnika.

Tym samym, komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie zaś z art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, zarówno grunty, jak i budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Tym samym, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, zbycie nieruchomości stanowi dostawę towarów.

Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność jest opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości – jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pani egzekucję z nieruchomości o nr KW (…) oznaczonej jako działka nr 1, która jest zabudowana budynkiem magazynowo-warsztatowym z pomieszczeniem socjalnym, biurowym, WC oraz zadaszoną wiatą (budowla), która stanowi własność ustawową małżeńską dłużników: P. B. i B.S. Nieruchomość został nabyta przez dłużnika P. B. 28 grudnia 2010 r. ze stawką zwolnioną. Od chwili zakupu nieruchomość była przez tego dłużnika wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej.

Dłużnik P. B. od roku 2019 zawiesił działalność gospodarczą, do chwili zawieszenia był czynnym podatnikiem podatku VAT. Żona B.S. jako współwłaściciel nieruchomości na zasadach wspólności majątkowej jest nadal czynnym podatnikiem podatku VAT, prowadzi jednoosobową działalność - sprzedaż metali i usług auto-lawetę na terenie zajętej nieruchomości.

Ma Pani wątpliwości, czy licytacyjna sprzedaż nieruchomości należącej do dłużników będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokona czynności podlegającej opodatkowaniu.

Z informacji przekazanych przez dłużników wynika, że nabycie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w ramach czynności zwolnionej z podatku VAT i dla czynności tej wystawiono fakturę. Dłużnicy wykorzystywali nieruchomość do prowadzenia działalności gospodarczej, zaś w chwili nabycia tej nieruchomości dłużnik P. B. był czynnym podatnikiem VAT, natomiast B.S. jako współwłaściciel nieruchomości na zasadach wspólności majątkowej jest nadal czynnym podatnikiem podatku VAT, która prowadzi na niej działalność gospodarczą.

Zatem dla dostawy nieruchomości zostały spełnione przesłanki do uznania dłużników za podatników podatku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem sprzedaż będzie dotyczyła składnika majątku dłużników wykorzystywanego w działalności gospodarczej.

W konsekwencji, dostawa przez Komornika w drodze egzekucji ww. nieruchomości powinna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

I tak, stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

Pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku, budowli lub ich części do używania. Zatem aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, budowli lub ich części, ich używania, w tym na potrzeby własne. Pierwsze zasiedlenie budynku, budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynek, budowlę lub ich części oddano w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku, budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika czy też potrzeby własne osoby fizycznej – bowiem w obydwu przypadkach dochodzi do korzystania z budynku, budowli lub ich części.

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Należy zaznaczyć, że jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

Co do zasady zatem, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki, budowle lub ich części na nim posadowione. Oznacza to, że grunt dzieli w VAT los podatkowy ww. obiektów, które się na nim znajdują. Zatem w sytuacji, kiedy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

W analizowanej sprawie należy ustalić, czy sprzedaż przez Panią nieruchomości o nr KW (…) obejmującej działkę nr 1 zabudowanej budynkiem magazynowo-warsztatowym oraz budowlą w postaci zadaszonej wiaty w ramach egzekucji komorniczej powinna korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie do sprzedaży ww. nieruchomości zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku od towarów i usług, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy względem budynku i budowli znajdujących się na nieruchomości nastąpiło pierwsze zasiedlenie, o którym mowa w art. 2 pkt 14 ustawy.

Analiza przedstawionych okoliczności oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że dostawa budynku oraz budowli znajdujących się na działce nr 1 będących własnością dłużników, nie będzie następować w ramach pierwszego zasiedlenia, gdyż jak wynika z opisu sprawy od zakupu nieruchomości w 2010 r. była ona wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na demontażu pojazdów, czy też do sprzedaży metali i usług auto-lawetę. Ponadto w ciągu ostatnich dwóch lat przed sprzedażą nie były ponoszone nakłady na ulepszenie budynku i budowli stanowiących co najmniej 30% ich wartości początkowej. W konsekwencji zostały spełnione warunki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Zatem, transakcja opisanej we wniosku licytacyjnej sprzedaży nieruchomości o nr KW (…) należącej do dłużników P. B. i B.S., korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Tym samym, badanie przesłanek dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 10a oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, jest bezzasadne, gdyż zwolnienia te mają zastosowanie do dostawy budynków, budowli lub ich części nieobjętej zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jak wskazano, grunt będący przedmiotem zbycia podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione. W związku z powyższym - na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy - również zbycie gruntu, z którym związany jest budynek i budowla, będzie zwolniona od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Zatem, transakcja zbycia budynku i budowli znajdujących się na nieruchomości o nr KW (…) będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W konsekwencji Pani stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).