Interpretacja indywidualna z dnia 10 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDWL.4011.34.2023.1.WS

Skutki podatkowe zbycia na podstawie umowy cesji praw partycypacyjnych do lokalu mieszkalnego znajdującego się w zasobach Towarzystwa Budownictwa Społecznego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 czerwca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 19 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania cesji partycypacji w kosztach budowy budynku mieszkalnego w TBS. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W maju 2015 r. nabył Pan cesją u notariusza partycypację mieszkania, które to mieszkanie jest w TBS. Cesją u notariusza otrzymał Pan umowę partycypacji z (...) 2006 r. w której to umowie kwota partycypacji jest zapisana, że wynosi (...) zł. W par. 4 pkt 2 tejże umowy jest zapisane: „(...)” Mieszkanie ma wielkość: (...) m².

Kwota partycypacji jest rewaloryzowana i na podstawie OBWIESZCZENIA (...) 1 m² powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych dla województwa (...) wynosiła dla (...) – (...) zł.

TBS dostarczył Panu przelicznik tej kwoty tj. ((...)m² * kwota dla 1 metra z obwieszczenia * 30%) czyli na chwilę nabycia przez Pana partycypacji w maju 2015 r. wartość tej partycypacji wynosiła: (...) zł.

W kwietniu 2023 r. razem z żoną przekazali Państwo tę partycypację cesją u notariusza na osobę trzecią – obcą. (Razem z żoną, gdyż w 2015 r. najpierw nabył Pan partycypację sam mając rozdzielność majątkową z żoną, a potem tj. w 2015 r. podzielili Państwo z żoną między siebie tę partycypację po 50% i jeszcze w 2015 r. powrócili do wspólnoty majątkowej i tak jesteście Państwo do dziś – ten podział partycypacji zgłosili Państwo do Urzędu Skarbowego.)

Na kwiecień 2023 r. wg TBS wyliczenie wartości partycypacji wynosi: (...) * (...) * 30% = (...) zł.

Podstawą przekazania Panu partycypacji mieszkania w 2015 r. była cesja tej partycypacji u notariusza. W wyniku tego przekazał Pan gotówką poprzedniemu partycypantowi (...) zł (odstępował Panu partycypację i mieszkanie, a w nim były przedmioty, które on nabył) – więc całość Panu odstąpił. Na cesji od notariusza nie ma Pan podanej tej kwoty – jest po prostu cedowanie umowy z niego na Pana, a w chwili podpisania cesji partycypacji przekazał Pan pieniądze, gdyż automatycznie wchodził Pan w prawa tej umowy partycypacji, która była cedowana. Osoba, która przekazała Panu mieszkanie cesją jest osobą obcą. Ma Pan od tej osoby potwierdzenie na piśmie, że tę kwotę przyjęła od Pana, a radca prawny potwierdził Panu, że jest to prawidłowe. Dodatkowo zrobił Pan jeszcze 2 kopie u notariusza tego poświadczenia o przyjęciu tej kwoty.

Mieszkanie zbyli Państwo razem z żoną w ten sposób, że zgodnie ze wskazaniem TBS podpisali Państwo cesję partycypacji u notariusza, na której też nie ma podanych kwot, ale zamówił Pan także usługę u radcy prawnego czyli poradę i poprowadzenie prawne, który to przygotował Wam Umowę Odstąpienia Mieszkania, którą podpisali Państwo z osobą, której odstąpili Państwo partycypację, w której wyszczególniona jest pozycja partycypacji = (...) oraz pozycja za pozostawione wyposażenie w mieszkaniu w wysokości: (...) zł.

Pytanie

Od jakich kwot powinien Pan zapłacić podatek: (...) zł – (...) zł czyli od kwoty (...) zł (wartość w czasie odstąpienia cesji minus wartość w czasie przyjęcia cesji) czy (...) zł – (...) czyli od kwoty (...) zł (wartość w czasie odstąpienia cesji minus wartość partycypacji z 2006 r.) Wartość partycypacji rewaloryzowana jest zwrotna przez TBS w chwili zdania mieszkania.

Pana stanowisko w sprawie

Uważa Pan, że skoro przyjęliście Państwo cesją partycypację w maju 2015 r. i odstąpiliście osobie obcej w kwietniu 2023 r. to kwota do opodatkowania powinna być liczona: (...) zł – (...) zł czyli od kwoty (...) zł (wartość w czasie odstąpienia cesji minus wartość w czasie przyjęcia cesji).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są - określone w art. 10 ust. 1 pkt 7 – kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

W myśl natomiast art. 18 ww. ustawy:

W rozumieniu powołanego powyżej przepisu przychodem z praw majątkowych będzie każdy przychód, którego bezpośrednim źródłem jest prawo majątkowe, nawet jeśli prawo to nie zostało w sposób wyraźny wskazane w ustawie. Należy bowiem zauważyć, że zawarte w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyliczenie praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy jako odrębne źródło przychodów ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności”.

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2019 r., poz. 2195), w brzmieniu obowiązującym do 2 grudnia 2021 r.:

W myśl art. 29a ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Z powołanych powyżej przepisów wynika więc, że nabywając udziały w kosztach budowy realizowanej przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego, osoba, która wnosi partycypację nie nabywa prawa własności do lokalu mieszkalnego, lecz jedynie prawo do korzystania na zasadach najmu z mieszkania wybudowanego w ramach popierania budownictwa mieszkaniowego. Osoba ta, decydując się na zawarcie umowy w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego nigdy nie jest właścicielem tego lokalu, nabywa jedynie dla siebie lub dla osoby przez siebie wskazanej prawo najmu tego lokalu. Oznacza to, iż partycypacja stanowi jedynie udział w kosztach budowy, nie stanowi natomiast udziału we własności lokalu.

Zatem, prawo do korzystania na zasadach najmu z tytułu wniesienia partycypacji do Towarzystwa Budownictwa Społecznego stanowi prawo majątkowe.

W tak przedstawionym stanie faktycznym mamy więc do czynienia z odpłatnym nabyciem praw wynikających z umowy partycypacji oraz z późniejszym ich zbyciem.

Ponadto, należy podkreślić, iż cesja wierzytelności została uregulowana w art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 509 Kodeksu cywilnego:

W myśl natomiast art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego:

Istota przeniesienia wierzytelności polega na tym, że prawa przysługujące zbywcy (dotychczasowemu wierzycielowi) przechodzą na nabywcę wierzytelności. Właściwość zobowiązania, uprawnienia wierzyciela i zobowiązania dłużnika pozostają bez zmian, gdyż w wyniku umowy cesji wierzytelności zmienia się tylko wierzyciel.

Wierzytelność stanowi zatem prawo majątkowe, będące przedmiotem obrotu gospodarczego.

Z uwagi na dokonaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych kategoryzację źródeł przychodu, w szczególności wyodrębnienie w art. 10 ust. 1 pkt 7 tej ustawy przychodów z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, w sytuacji, gdy osoba fizyczna – nieprowadząca działalności gospodarczej w zakresie obrotu wierzytelnościami – zawiera umowę cesji wierzytelności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, przenosząc ją odpłatnie na rzecz innego podmiotu uzyskane z tego tytułu przychody kwalifikuje się do przychodów z praw majątkowych.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego zaprezentowanego we wniosku stwierdzić należy, że kwota uzyskana z tytułu cesji partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego w TBS, stanowi dla Pana przychód z praw majątkowych w rozumieniu ww. art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dochód uzyskany z praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochody z praw majątkowych podlegają kumulacji z pozostałymi dochodami, zgodnie z postanowieniami art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Treść art. 9 ust. 2 cytowanej ustawy wskazuje, że:

Stosownie natomiast do treści art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W powołanym przepisie ustawodawca nie wskazuje enumeratywnie, jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo-skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła.

Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, iż zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów. Koszty poniesione przez podatnika należy zatem oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodu, a nie niezbędności.

A zatem kosztami uzyskania przychodów są wszelkie wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

-zostały faktycznie poniesione w celu uzyskania przychodu, tzn. pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami oraz

-nie zostały wymienione w art. 23 ustawy zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów.

Poza tym, należy podkreślić, że koszty muszą być bezwzględnie poniesione przez podatnika oraz udokumentowane w prawidłowy sposób.

Zatem, koszty poniesione w związku z zawarciem umowy partycypacji można zakwalifikować jako wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodu ze sprzedaży prawa majątkowego. W konsekwencji powoduje to, iż opodatkowaniu podlega różnica pomiędzy kwotą uzyskaną z odpłatnego zbycia praw wynikających z umowy cesji partycypacji, a kwotą poniesioną na nabycie partycypacji w drodze cesji.

Podatnicy, którzy zamierzają uwzględnić w podstawie opodatkowania te koszty, powinni zadbać o ich udokumentowanie, aby móc udowodnić fakt ich poniesienia oraz ich wysokość. Powinni więc oni gromadzić dokumenty wskazujące zarówno wysokość osiąganych przychodów, jak i poniesionych w celu uzyskania tych przychodów wydatków.

Ponadto, w myśl postanowień art. 180 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.):

Zgodnie natomiast z art. 180 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Jak stanowi art. 181 ustawy Ordynacja podatkowa:

W związku z powyższym, za udokumentowanie wydatku należy przyjąć każdy dokument, z którego będzie wynikał fakt jego poniesienia i związek z uzyskanym przychodem. Dokumentami takimi mogą być rachunki, faktury, dowody przelewów bankowych, paragony oraz inne dokumenty księgowe dokumentujące ponoszone wydatki związane z zakupem i naprawą samochodu. Należy przy tym zaznaczyć, że z dokumentów tych powinno wynikać kto, kiedy i jaki wydatek poniósł. W sytuacji, gdy podatnik prawidłowo nie udokumentuje i nie udowodni faktu poniesienia wydatku oraz jego związku z osiąganymi przychodami, wydatek ten nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu.

Mając na uwadze powyższe, uznać należy, że zbycie partycypacji w drodze cesji, które miało miejsce w kwietniu 2023 r. stanowi przychód z praw majątkowych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy . Przychód ten - pomniejszony zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. ustawy o koszty poniesione w celu uzyskania tego przychodu (tj. prawidłowo udokumentowaną kwotę nabycia cesji partycypacji) podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionych przez Pana informacji wynika, że podstawą przekazania Panu partycypacji mieszkania w 2015 r. była cesja tej partycypacji u notariusza. W wyniku tego, z tytułu odstąpienia Panu partycypacji w TBS oraz pozostawionych z mieszkaniu przedmiotów przekazał Pan gotówką poprzedniemu partycypantowi (...) zł. W kwocie tej zatem mieściła się wartość partycypacji oraz wartość przedmiotów pozostawionych w mieszkaniu przez poprzedniego użytkownika.

Mieszkanie zbyli Państwo razem z żoną w ten sposób, że zgodnie ze wskazaniem TBS podpisali Państwo cesję partycypacji u notariusza, na której też nie ma podanych kwot, jednakże w Umowie Odstąpienia Mieszkania, którą podpisali Państwo z osobą, której odstąpili Państwo partycypację, wyszczególniono pozycję wartości partycypacji oraz pozycję wartości za pozostawione w mieszkaniu wyposażenie.

Prawidłowe jest zatem Pana stanowisko, w którym stwierdził Pan, iż kwota do opodatkowania z tytułu cesji partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego w TBS powinna być liczona od różnicy między wartością partycypacji w czasie zbycia cesji a jej wartością w czasie jej nabycia.

Końcowo stwierdzić również należy, że upoważniony organ podatkowy, wydając interpretację przepisów prawa podatkowego, nie jest kompetentny do obliczania wysokości dochodu do opodatkowania bądź weryfikacji kwot podanych we wniosku, wobec czego tutejszy organ nie mógł ustosunkować się do przedstawionych przez Pana kwot czy obliczeń, a jedynie był uprawniony do wskazania zasad opodatkowania mających zastosowanie w przedstawionym stanie faktycznym. Przepis art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa nakłada na organ interpretacyjny obowiązek wydania interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego. Z uwagi na powyższe, nie podlegają urzędowej interpretacji zasady rachunkowego określania (wyliczenia) podstawy opodatkowania na podatek przy rozliczeniu kwoty uzyskanej z analizowanego zbycia, gdyż wykraczałoby to poza zakres interpretacji przepisów prawa podatkowego. Ewentualne przeliczenia, jakich należałoby dokonać, nie należą do kompetencji tut. organu.

Ponadto, zgodnie z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, to na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu – zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego. Prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez właściwy rzeczowo organ podatkowy, w toku stosownych postępowań weryfikacyjnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).