Interpretacja indywidualna z dnia 4 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.192.2023.2.AS

Czy Wnioskodawca uprawniony jest do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty 2.317.274,44 zł wypłaconej (w związku odpowiedzialnością solidarną inwestora wynikającą z art. 6471 § 5 k.c.) na rzecz podwykonawcy tytułem nieopłaconej przez generalnego wykonawcę wartości wykonanych robót, oraz czy koszty te należy zaliczyć do kosztów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodami. Czy Wnioskodawca uprawniony jest do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty 1.822.974,98 zł wypłaconej (w związku z odpowiedzialnością solidarną inwestora wynikającą z art. 6471 § 5 k.c.) na rzecz podwykonawcy tytułem odsetek od nieopłaconej przez generalnego wykonawcę wartości wykonanych robót, oraz czy koszty te należy zaliczyć do kosztów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodami. Czy Wnioskodawca uprawniony jest do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty 76.737,00 zł, którą to kwotę poniósł tytułem kosztów sądowych i egzekucyjnych występując jako Pozwany i następnie Dłużnik w sprawie zapłaty podwykonawcy kwot o których mowa w pytaniach poprzedzających.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe, a w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie ustalenia:

- Czy Wnioskodawca uprawniony jest do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty 2.317.274,44 zł wypłaconej (w związku odpowiedzialnością solidarną inwestora wynikającą z art. 647¹ § 5 k.c.) na rzecz podwykonawcy tytułem nieopłaconej przez generalnego wykonawcę wartości wykonanych robót, oraz czy koszty te należy zaliczyć do kosztów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodami – jest nieprawidłowe.

- Czy Wnioskodawca uprawniony jest do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty 1.822.974,98 zł wypłaconej (w związku z odpowiedzialnością solidarną inwestora wynikającą z art. 647¹ § 5 k.c.) na rzecz podwykonawcy tytułem odsetek od nieopłaconej przez generalnego wykonawcę wartości wykonanych robót, oraz czy koszty te należy zaliczyć do kosztów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodami – jest nieprawidłowe.

- Czy Wnioskodawca uprawniony jest do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty 76.737,00 zł, którą to kwotę poniósł tytułem kosztów sądowych i egzekucyjnych występując jako Pozwany i następnie Dłużnik w sprawie zapłaty podwykonawcy kwot o których mowa w pytaniach poprzedzających:

- w części dot. kosztów sądowych - jest prawidłowe,

- w części dot. kosztów egzekucyjnych – jest nieprawidłowe.

Uzupełnili Państwo wniosek pismem z 7 lipca 2023 r. (wpływ 13 lipca 2023 r. za pośrednictwem operatora pocztowego) oraz pismem z 11 lipca 2023 r. (wpływ 14 lipca 2023 r. za pośrednictwem operatora pocztowego).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca działa jako spółka X Sp. z o.o.

Przedmiotowy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy możliwości zakwalifikowania przez Wnioskodawcę (Inwestora) do kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych na rzecz podwykonawców generalnego wykonawcy - na zasadzie odpowiedzialności solidarnej wynikającej z art. 647¹ k.c., a także kosztów sądowych przegranego w obu instancjach procesu o zapłatę wyże wymienionej należności.

W dniu 20.10.2022 r., zapadł wyrok Sądu Apelacyjnego w (...) sygn. Akt: (...), mocą którego Wnioskodawca wskutek oddalenia jego apelacji i utrzymania w mocy wyroku Sądu Okręgowego w (...) z dnia 29.09.2021 r., sygn. akt: (...) - został zobowiązany do zapłaty na rzecz przedsiębiorstwa A Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w (…) kwoty 2.317.274,44 zł wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami sądowymi. Powód działał jako podwykonawca, natomiast Wnioskodawca został pozwany jako inwestor o zapłatę wartości nieuiszczonych przez generalnego wykonawcę, a wykonanych przez podwykonawcę robót - na które to należności podwykonawca (spółka A) wystawił faktury nr (…) z dnia 7.02.2013 r., a także nr (…) z dnia 15.04.2013 r. na kwoty kolejno 1.246.238,13 zł, a także 1.071 036,31 zł.

Nakreślając stan faktyczny sprawy, Wnioskodawca działając jako inwestor, po przeprowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na zadanie pn.: (…) zawarł z następującymi:

-B Sp. z o.o., działającej jako lider konsorcjum;

-C jako partnerem konsorcjum;

-D jako partnerem konsorcjum;

umowę nr (…) z dnia 25.10.2010 r., pt.: (…).

E Sp. z o.o. w (…) została Inżynierem Kontraktu przedmiotowej inwestycji. Strony ustaliły wynagrodzenie tytułem realizacji ww. umowy w wysokości 26.262.940,00 zł.

W dniu 4.04.2012 r. spółka A Sp. z o.o. (…) (jako podwykonawca) zawarło umowę o roboty budowlane z C (generalnym wykonawcą). Przedmiotem umowy było wykonanie robót budowlanych polegających na (…).

Pismem z 15 maja 2012 r. Inżynier Kontraktu zarekomendował inwestorowi A Sp. z o.o. jako podwykonawcę w zakresie wykonania kanalizacji, pismem z 18 maja 2012 r. Wnioskodawca działając jako Inwestor zaakceptował A Sp. z o.o. jako podwykonawcę.

Jak zostało przytoczone powyżej, Wnioskodawca został pozwany o zapłatę spornych kwot wraz z odsetkami przez podwykonawcę - spółkę A Sp. z o.o. działającą po ogłoszeniu upadłości za pośrednictwem syndyka masy upadłości. Podwykonawca oparł swoje żądanie zapłaty o brzmienie przepisu art. 647¹ §5 k.c., w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy, który mówi o solidarnej odpowiedzialności inwestora za zapłatę wynagrodzenia dalszemu podwykonawcy. Wnioskodawca w toku obydwu instancji podważał zasadność powództwa, ostatecznie jednak wskutek oddalenia apelacji przez Sąd Apelacyjny w (...), spółka A Sp. z o.o. uzyskała tytuł wykonawczy i możliwość dochodzenia ww. należności w toku egzekucji. Wnioskodawca ostatecznie jako inwestor odpowiedzialny solidarnie wobec podwykonawcy zmuszony był uiścić na rzecz spółki A Sp. z o.o. kwotę 4.140.249,42 zł na poczet należności głównej wraz z odsetkami tytułem robót wykonanych, a nieopłaconych. Wnioskodawca poniósł też względem spółki A Sp. z o.o. koszty procesu w kwocie 22.830,68 zł za I instancję, a także poniósł koszty związane z prowadzonym postępowaniem egzekucyjnym w kwocie 53.906,32 zł. Konkludując powyższe, Wnioskodawca poniósł łącznie ciężar w wymiarze:

-4.140.249,42 zł (słownie czterech milionów stu czterdziestu tysięcy dwustu czterdziestu dziewięciu złotych 42/100) w związku z materialną odpowiedzialnością solidarną wobec podwykonawcy tytułem wartości wykonanych, a nieuiszczonych przez generalnego wykonawcę prac;

-76.737,00 zł (słownie: siedemdziesięciu sześciu tysięcy siedmiuset trzydziestu siedmiu złotych 00/100) tytułem kosztów procesu i egzekucji wymienionej powyżej należności.

Wyżej wymienione należności zostały przez Wnioskodawcę uregulowane w całości w okresie od 1.12.2022 r. do 6.12.2022 r.

Wnioskodawca wezwał do zapłaty ww. kwot solidarnie zobowiązane podmioty, żadne należności z tego tytułu me zostały przez ww. uiszczone.

Pytania

1.Czy Wnioskodawca uprawniony jest do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty 2.317.274,44 zł wypłaconej (w związku odpowiedzialnością solidarną inwestora wynikającą z art. 647¹ § 5 k.c.) na rzecz podwykonawcy tytułem nieopłaconej przez generalnego wykonawcę wartości wykonanych robót, oraz czy koszty te należy zaliczyć do kosztów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodami?

2.Czy Wnioskodawca uprawniony jest do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty 1.822.974,98 zł wypłaconej (w związku z odpowiedzialnością solidarną inwestora wynikającą z art. 647¹ § 5 k.c.) na rzecz podwykonawcy tytułem odsetek od nieopłaconej przez generalnego wykonawcę wartości wykonanych robót, oraz czy koszty te należy zaliczyć do kosztów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodami?

3.Czy Wnioskodawca uprawniony jest do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty 76.737,00 zł, którą to kwotę poniósł tytułem kosztów sądowych i egzekucyjnych występując jako Pozwany i następnie Dłużnik w sprawie zapłaty podwykonawcy kwot o których mowa w pytaniach poprzedzających?

Państwa stanowisko w sprawie

Odnośnie pytań oznaczonych numerami 1 i 2, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż wydatki te związane są z prowadzoną przez spółkę inwestycją, wypełniającą działania statutowe spółki - toteż istnieje możliwość zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodu. Art 647¹§ 5 k.c. dotyczy solidarnej odpowiedzialności inwestora i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę. Z uwagi na to, że jest to przypadek solidarności typu gwarancyjnego objęty normą prawną bezwzględnie obowiązującą, spółka nie może zwolnić się z tej odpowiedzialności, dopóki nie zaspokoi wysuwanych do niej roszczeń uprawnionych podmiotów. Wydatki poniesione z tytułu solidarnej odpowiedzialności na realizację roszczeń podwykonawców powinny stanowić po stronie spółki koszt uzyskania przychodów. Przez wzgląd na powyższe, wydatki takie spełniają więc przesłanki do uznania ich za związane z przychodami i jako takie stanowią koszt uzyskania przychodów. Jednocześnie Wnioskodawca uznaje, że poniesione przez niego wydatki na zapłatę wynagrodzeń Podwykonawców nie mogą zostać uznane za koszty bezpośrednie. Pomimo, że wydatki te niewątpliwie związane są z osiąganymi przez spółkę przychodami, to nie będzie możliwe bezpośrednie przypisanie tego wydatku do konkretnych przychodów w momencie jego ponoszenia. Wydatki te zdaniem Wnioskodawcy związane są z działalnością spółki.

Odnosząc się do szczegółowego uzasadnienia przedstawionego stanowiska Wnioskodawcy, wskazuję, że art 15 ust 1 oraz art. 16 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako ustawa o CIT), pozwalają na zaliczenie wydatków objętych pytaniami do kosztów uzyskania przychodu. Zdaniem Wnioskodawcy przepis art. 647¹§ 5 k.c. dotyczy solidarnej odpowiedzialności inwestora i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę. Z uwagi na to, że jest to przypadek solidarności typu gwarancyjnego objęty normą prawną bezwzględnie obowiązującą, spółka nie może zwolnić się z tej odpowiedzialności, dopóki nie zaspokoi wysuwanych do niej roszczeń uprawnionych podmiotów. Wydatki poniesione z tytułu solidarnej odpowiedzialności na realizację roszczeń podwykonawców powinny stanowić po stronie spółki koszt uzyskania przychodów. Wydatki związane są z prowadzoną przez spółkę inwestycją, mającą na celu zwiększenie zdolności produkcyjnych zakładu spółki.

W orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć każdy taki koszt, który łącznie spełnia następujące warunki:

-został poniesiony przez podatnika,

-jest definitywny,

-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-poniesiony został w celu uzyskania (w tym zwiększenia), zachowania lub zabezpieczenia przychodów,

-został właściwe udokumentowany,

-nie znajduje się w katalogu wydatków z art 16 ust 1 ustawy o CIT.

W judykaturze zwraca się uwagę, że za kierunkowe kryterium wykładni art. 15 ust. 1 ustawy o CIT trzeba przyjąć kryterium celu poniesionego kosztu. Wiąże się ono z zamiarem działania podatnika zdeterminowanym na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, a tym samym we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) ponoszonego wydatku na powstanie łub zwiększenie osiąganego przychodu lub we wpływie na zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła. W tym kontekście istotne jest również, aby ocena zachowania podatnika, kwalifikującego określony wydatek jako koszt podatkowy, była dokonywana z perspektywy jego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz wiedzy na temat tego, czy dany wydatek może obiektywnie przyczynić się do realizacji pożądanego celu - osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła - co jednak oczywiście nie oznacza, że cel ten musi być zawsze osiągnięty (por. wyrok WSA w Bydgoszczy z 22 października 2019 r., sygn. akt I SA/Bd 501/19).

Podkreśla się także, że użyty w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT termin „w celu", oznacza pozostawanie wydatku w takim związku z przychodem lub zachowaniem albo zabezpieczeniem ich źródła, że poniesienie go ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów, tzn. czy z punktu widzenia obiektywnych przesłanek racjonalne jest poniesienie wydatku mające na celu dążenie do osiągnięcia przychodu, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu. Należy zatem oceniać racjonalność określonego działania. Ponadto ważna jest ocena, czy w istocie poniesiony koszt będzie pośrednio bądź bezpośrednio pozostawał w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wskazuje się także, że przy interpretacji omawianego przepisu należy uwzględnić także dynamikę procesów i zjawisk gospodarczych. Istotne jest więc, aby kwalifikując dany wydatek jako koszt podatkowy uwzględniać również kwestię logicznego ciągu zdarzeń determinujących określone i konkretne działania podatnika. Należy zatem oceniać racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu, a fakt, że podatnik nie osiągnął oczekiwanego efektu gospodarczego nie dyskwalifikuje poniesionego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu. Należy bowiem zauważyć, że w procesie działań gospodarczych przedsiębiorca dąży nie tylko do maksymalizacji przychodów, ale i minimalizacji strat (por. wyrok WSA w Gliwicach z 25 lutego 2019 r., sygn. akt I SA/GI 1331/18 i powołane tam orzecznictwo). Zagadnienie kwalifikacji wydatków poniesionych na zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy na podstawie art. 647¹ § 5 k.c., w kontekście art. 15 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, było już przedmiotem analizy w orzecznictwie sądów administracyjnych. W judykaturze zwraca się uwagę, że z solidarnego charakteru zobowiązania inwestora wynika, że podwykonawca - wierzyciel - może żądać zapłaty całości albo części należności od wszystkich zobowiązanych solidarnie łącznie, od niektórych z nich lub od każdego z osobna. Oznacza to możliwość skierowania przez podwykonawcę w całości żądania zapłaty należnego wynagrodzenia bezpośrednio do inwestora (Wnioskodawcy).

Odpowiedzialność inwestora wobec podwykonawców wynika z ustawy, ma charakter gwarancyjny, a jej ramy określa umowa wykonawcy z podwykonawcą. Inwestor nie może zatem zwolnić się od przewidzianej w art. 647¹ § 5 KC odpowiedzialności wobec podwykonawcy. Inwestor zobowiązany jest zapłacić podwykonawcy należne wynagrodzenie także wtedy, gdy już zapłacił całe wynagrodzenie wykonawcy.

Z powyższego wynika, że ponoszenie tej odpowiedzialności w odniesieniu do prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej jest zatem w sposób konieczny i nieuchronny związane z wykonywaniem tej działalności i jest jednym z prawnych warunków jej wykonywania, a nadto jest jednym z elementów prawnej organizacji źródła dochodu. A zatem, gdy przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez spółkę, zaistnieją warunki solidarnej odpowiedzialności, wynikającej z art. 647¹ § 5 k.c., wydatek powstały z tej odpowiedzialności jest kosztem uzyskania przychodu. Wydatek ten nie różni się bowiem niczym od innych kosztów, związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. W takiej sytuacji podatnik (jako inwestor) może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatek poniesiony na zapłatę określonych kwot na rzecz podwykonawców w ramach solidarnej odpowiedzialności z generalnym wykonawcą, w części, w jakiej nie zostały one zwrócone w jakikolwiek sposób przez generalnego wykonawcę, nawet jeżeli inwestor zapłacił wynagrodzenie wykonawcy (wyrok NSA z 10 czerwca 2021 r., II FSK 441/21 i powołane tam orzecznictwo).

Odnośnie do brzmienia art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, wskazuję, że z treści tego przepisu wynika, że za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h. uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku futury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. W orzecznictwie zwraca się uwagę, że przepis ten dotyczy momentu rozpoznania kosztu uzyskania przychodu, a nie zasadności zaliczenia wydatku do tych kosztów. Ponadto ujęcie kosztu następuje nie tylko na podstawie faktury (rachunku), ale także „innego dowodu". W konkretnym przypadku solidarna odpowiedzialność inwestora wraz z wykonawcą wobec podwykonawców wynikać będzie ze zgromadzonej w danej sprawie dokumentacji, w tym w szczególności z zawartych umów.

Podkreśla się także, że w takiej sytuacji, nie można mówić o ryzyku podwójnego zaliczenia przez podatnika tych samych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, skoro mamy tu do czynienia z dwoma różnymi tytułami. Ponadto w judykaturze krytycznie odniesiono się do prób wywodzenia przez organy podatkowe zakazu zaliczenia analizowanych tu wydatków do kosztów uzyskania przychodów, przez odwołanie się do art. 16 ust. 1 pkt 10 lit b) ustawy o CIT. W tym kontekście zauważa się, że nawet jeśli przyjąć, że zobowiązanie uregulowane przez inwestora ma „charakter gwarancyjny", to wykładnia językowa nie pozwala przyjąć, że znaczy to, że jest to „zobowiązanie z tytułu gwarancji". Gdyby ustawodawca chciał wyłączyć z kosztów podatkowych nie tylko zobowiązania z tytułu gwarancji, ale też zobowiązania o charakterze gwarancyjnym, to dałby temu wyraz wprost w przepisach prawa. Podkreślić tu należy, że rozwiązania prawne dotyczące umowy o roboty budowlane wynikające z art. 647¹ k.c. mają charakter bezwzględnie obowiązujący, a zatem odpowiedzialność solidarna inwestora z wykonawcą wobec podwykonawców za wykonane roboty budowlane jest niezależna od woli stron. Tymczasem udzielenie poręczenia (art. 876 k.c.), czy też gwarancji, ma formę umowy, czyli dobrowolnego oświadczenia stron. Dlatego też ewentualne twierdzenie, że odpowiedzialność inwestora za spełnienie świadczeń przewidzianych umową między wykonawcą i podwykonawcą której podstawą jest art. 647¹ § 5 k.c., miałoby mieć charakter gwarancyjny nie uzasadnia uznania tego rodzaju płatności za spłatę poręczeń lub gwarancji w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b) ustawy o CIT (por. wyrok NSA z 24 lutego 2021 r., II FSK 2966/20; wyrok NSA z 9 grudnia 2020 r., II FSK 2014/18; wyrok WSA w Gliwicach z 23 marca 2021 r., I SA/Gl 172/21).

Przez wzgląd na powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż istnieje możliwość zaliczenia wydatków o których mowa w pytaniach 1 i 2 do kosztów uzyskania przychodu Wnioskodawcy.

Odnośnie pytania oznaczonego numerem 3, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż istnieje możliwość zaliczenia kosztów sądowych i egzekucyjnych poniesionych w przedmiotowej sprawie do kosztów uzyskania przychodu.

Jak wskazuje treść art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Z przytoczonej powyżej definicji kosztów uzyskania przychodów wynika, że zasadniczo wszystkie poniesione wydatki związane z uzyskiwaniem przychodów, po wyłączeniu wydatków wymienionych w art. 16 ust 1 ustawy o CIT, stanowić mogą koszty uzyskania przychodu, o ile pozostają w odpowiednim związku z osiąganymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Uznanie wydatku za koszt podatkowy wymaga ponadto wykazania, że wydatek jest racjonalnie i gospodarczo uzasadniony.

W niniejszej sprawie Wnioskodawca podnosił racjonalne argumenty skarżąc powództwo podwykonawcy. Zdaniem Wnioskodawcy, gdyby uznał on roszczenie Powoda w chwili otrzymania przedsądowego wezwania do zapłaty wtedy naraziłby się na zarzut niegospodarności. W istocie istniał szereg argumentów, który dawał obiektywnie możliwość wygrania sporu sądowego, a które to argumenty Wnioskodawca podnosił przed sądami obydwu instancji, nadto sam wymiar należności głównej był tak znacznych rozmiarów, że tym bardziej uznawanie powództwa jeszcze na etapie przedsądowym mogłoby zostać poczytane za działanie na szkodę spółki, toteż wydatki te zostały poniesione w sposób racjonalny i uzasadniony gospodarczo.

Koszty procesu sądowego, w którym podatnik bierze udział nie zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 16.07.2019 r. (znak: 0111-KDIB1-3.4010.215.2019.1.MBD) „fakt przegrania sporu, nie decyduje o możliwości zakwalifikowania danych wydatków do kosztów uzyskania przychodu, ale decydujące znaczenie ma czy dany koszt został poniesiony w celu zabezpieczenia bądź zapewnienia źródła przychodu (...)."

W niniejszej sprawie koszty sądowe należy niewątpliwie zakwalifikować jako koszty związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Toczenie sporów mieści się bowiem zasadniczo w zakresie zwykłego ryzyka gospodarczego. W interpretacji indywidualnej z 22.08.2017 r. (znak: 0111-KDIB1-2.4010.200.2017.2.MM), organ podatkowy uznał, że ponoszone przez podatnika (wnioskodawcę) koszty procesu podatnik ten może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w sytuacji, kiedy podatnik miał uzasadnione podstawy sądzić, po analizie prawnej sprawy, że wynik procesu nie jest pewny.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części nieprawidłowe i w części prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2587, z późn. zm., dalej: „updop”),

Z przytoczonej definicji wynika, że kosztem uzyskania przychodów może być jedynie koszt poniesiony przez podatnika i to w zakresie obowiązków ciążących na tym podatniku względem własnych kontrahentów. Należy zauważyć, że sformułowana przez ustawodawcę definicja nie odwołuje się do pojęć takich jak: „wydatek”, „zapłata”, „płatność”. Oznacza to, że w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, jako zasadę, przyjmuje tzw. „memoriałową” (a nie „kasową”) metodę rozpoznawania kosztów uzyskania przychodów. Oznacza to, że koszt winien odnosić się do konkretnej operacji gospodarczej i być zarachowany w księgach rachunkowych na podstawie faktury lub innego dowodu. Taki wniosek wypływa również z brzmienia art. 15 ust. 4e updop, który dotyczy momentu rozpoznania kosztów podatkowych. Przepis ten stanowi, że:

A zatem, co do zasady, nie ma znaczenia faktyczna zapłata, ale „poniesienie kosztu”, czyli wystawienie na rzecz podatnika faktury (innego dokumentu) i ujęcie jej w księgach podatnika. Koszt to zaciągnięte zobowiązanie (otrzymanie rachunku lub faktury poświadczające np. zakup usługi lub towaru). Czym innym jest natomiast wydatek polegający na uregulowaniu, finansowym „wywiązaniu się” ze zobowiązania potwierdzonego wymaganym dokumentem.

Reasumując, „poniesienie kosztu”, o którym mowa w art. 15 ust. 1 updop, nie oznacza poniesienia wydatku pokrywającego koszt. O momencie zaliczenia kosztu do kosztów podatkowych decyduje nie data zapłaty, ale otrzymanie przez podatnika dowodu potwierdzającego zdarzenie gospodarcze i zarachowanie kosztu w księgach rachunkowych (chociaż ustawodawca przewidział pewne wyjątki, w których zapłata jest wymogiem, bez spełnienia którego koszt nie może być uznany podatkowo, np. warunkiem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów składek z tytułu umów ubezpieczenia na rzecz pracowników dotyczących niektórych grup ryzyka jest opłacenie tych składek; w przypadku zaś odsetek od zobowiązań samo naliczenie ich jest niewystarczające, muszą być bowiem zapłacone).

Ponieważ ustawodawca wyraźnie wiąże koszty uzyskania przychodów z celem ich poniesienia, jakim jest osiągnięcie przychodu lub zabezpieczenie bądź zachowanie źródła przychodów, cel ten musi być widoczny, zaś poniesione wydatki winny go bezpośrednio lub pośrednio realizować lub co najmniej winny go zakładać jako realny. Określenie „w celu” oznacza pozostawanie kosztu w takim związku z przychodami lub zachowaniem albo zabezpieczeniem ich źródła, że poniesienie go ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródeł. Przyjmuje się, że koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.

Przy kwalifikowaniu kosztów uzyskania przychodów określony wydatek wymaga nie tylko oceny pod kątem, czy jego poniesienie miało związek z konkretnym przychodem, ale także z punktu widzenia racjonalności określonego działania. „Wydatki będą miały charakter racjonalny wówczas, gdy w momencie podejmowania decyzji o ich poniesieniu, podatnik może w sposób przekonujący uzasadnić swoje przekonanie o związku wydatku z przyszłym przychodem, lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów” (B. Gruszczyński: Cel osiągnięcia przychodów, Glosa 2003, Nr 2, str. 9 i nast.). Na powyższy aspekt rozumienia kosztów uzyskania przychodów wielokrotnie zwracał uwagę Naczelny Sąd Administracyjny w swoich orzeczeniach, których przedmiotem była wykładnia art. 15 ust. 1 updop (np. wyroki: z 8 sierpnia 2008 r. sygn. akt. II FSK 744/07; z 23 maja 2007 r. sygn. akt II FSK 717/06; z 24 listopada 2006 r. sygn. akt II FSK 1447/05; z 25 listopada 2004 r. sygn. akt FSK 671/04) wskazując, że przy ocenie wydatku jako kosztu potrącalnego niezbędne jest uwzględnienie wszystkich towarzyszących temu okoliczności, w tym racjonalności działania z punktu widzenia związków przyczynowo-skutkowych.

Jednym z podstawowych warunków uznania konkretnego wydatku za koszt podatkowy jest również definitywność wydatku, co oznacza, że wartość poniesionego wydatku nie zostanie podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona. Nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów wydatki, które z założenia mogą zostać zwrócone, a także koszty pozostające w związku, o jakim mowa w art. 15 ust. 1 updop, ale wymienione w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Jedną z podstawowych zasad podatku dochodowego jest założenie, że ten sam wydatek nie może być uwzględniony więcej niż jeden raz jako koszt uzyskania przychodu. Te same wydatki nie mogą być dwukrotnie zaliczane przy określaniu podstawy opodatkowania. Możliwość kilkukrotnego wykorzystywania tego samego wydatku pozostaje w sprzeczności z rozumieniem podstawowych elementów konstrukcyjnych podatku dochodowego, tj. przychodu, kosztu uzyskania i dochodu.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Spółka działając jako Inwestor, po przeprowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na zadanie pn.: „(...)" zawarła z następującymi podmiotami:

-B Spółka z o.o., działającej jako lider konsorcjum;

-C jako partnerem konsorcjum;

-D jako partnerem konsorcjum,

umowę z dnia 25.10.2010 r., pt.: (…).

W dniu 4.04.2012 r. spółka A Sp. z o.o. (…) (jako Podwykonawca) zawarło umowę o roboty budowlane z C (Generalnym Wykonawcą). Przedmiotem umowy było wykonanie robót budowlanych polegających na (…). Pismem z 15 maja 2012 r. Inżynier Kontraktu zarekomendował Inwestorowi A Sp. z o.o. jako podwykonawcę w zakresie wykonania (…). Pismem z 18 maja 2012 r. Spółka działając jako Inwestor, zaakceptowała A Sp. z o.o. jako Podwykonawcę.

W dniu 20.10.2022 r., zapadł wyrok Sądu Apelacyjnego w (...), mocą którego (wskutek oddalenia Państwa apelacji i utrzymania w mocy wyroku Sądu Okręgowego w (...) z dnia 29.09.2021 r.) – zostali Państwo zobowiązani do zapłaty na rzecz przedsiębiorstwa A Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w (…) kwoty 2.317.274,44 zł wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami sądowymi. Powód działał jako Podwykonawca, natomiast Państwo zostali pozwani jako Inwestor o zapłatę wartości nieuiszczonych przez Generalnego Wykonawcę, a wykonanych przez podwykonawcę robót - na które to należności podwykonawca (A Sp. z o.o.) wystawił faktury z dnia 7.02.2013 r., a także z dnia 15.04.2013 r. na odpowiednio kwoty 1.246.238,13 zł. a także 1.071 036,31 zł.

Podwykonawca oparł swoje żądanie zapłaty o brzmienie przepisu art. 647¹ § 5 KC, w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy, który mówi o solidarnej odpowiedzialności Inwestora za zapłatę wynagrodzenia Dalszemu Podwykonawcy. W toku obydwu instancji podważali Państwo zasadność powództwa, ostatecznie jednak wskutek oddalenia apelacji przez Sąd Apelacyjny w (...), spółka A Sp. z o.o. uzyskała tytuł wykonawczy i możliwość dochodzenia ww. należności w toku egzekucji. Ostatecznie, Spółka jako Inwestor odpowiedzialny solidarnie wobec Podwykonawcy zmuszona była uiścić na rzecz spółki A Sp. z o.o. kwotę 4.140.249,42 zł na poczet należności głównej wraz z odsetkami tytułem robót wykonanych, a nieopłaconych. Ponieśli również Państwo względem spółki A Sp. z o.o. koszty procesu w kwocie 22.830,68 zł za I instancję, a także ponieśli Państwo koszty związane z prowadzonym postępowaniem egzekucyjnym w kwocie 53.906,32 zł.

Wyżej wymienione należności zostały przez Państwa uregulowane w całości w okresie od 1.12.2022 r. do 6.12.2022 r.

Wezwali Państwo do zapłaty ww. kwot solidarnie zobowiązane podmioty, żadne należności z tego tytułu nie zostały przez ww. uiszczone.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia, czy kwota zapłacona przez Państwa na rzecz Podwykonawcy, na którą składają się należność główna, w wysokości wartości wykonanych robót, odsetki od nieopłaconej przez Generalnego Wykonawcę wartości wykonanych robót oraz kwoty poniesionej tytułem kosztów sądowych i egzekucyjnych na podstawie orzeczenia Sądu (w ramach tzw. solidarnej odpowiedzialności Inwestora) stanowią dla Państwa koszty uzyskania przychodu oraz czy koszty należności głównej oraz odsetek można zaliczyć do kosztów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodami.

Kwestie dotyczące umów o roboty budowlane zostały uregulowane w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm., dalej: „KC”) – Księga III, Tytuł XVI, art. 647-658.

Zgodnie z art. 647¹ § 1 KC,

W art. 647¹ § 5 KC, ustawodawca objął ochroną podwykonawców stanowiąc, że

W tym miejscu należy stwierdzić, że solidarna odpowiedzialność Inwestora i Generalnego Wykonawcy, wyrażona w powołanym art. 647¹ KC, nie może stanowić bezpośrednio o możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków, które Inwestor jest zobowiązany na podstawie tego przepisu ponieść na rzecz Podwykonawcy.

Aby omawiany wydatek stanowił koszt uzyskania przychodów musi łącznie spełniać ustawowe kryteria do uznania go za taki, tj. wydatek musi zostać poniesiony w celu uzyskania przychodów oraz mieć charakter definitywny, nie może znajdować się w określonym w art. 16 updop katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, musi pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą i być właściwie udokumentowany. Ponadto, jak wskazał NSA w wyroku z 3 lutego 2017 r., sygn. akt II FSK 4113/14: „Wydatek uznawany jest za koszt uzyskania przychodów, gdy obejmuje transakcje faktyczne, dokonane między wykazanymi w fakturze sprzedawcą i nabywcą”.

Zatem w sytuacji, gdy Inwestor zawiera umowę z Generalnym Wykonawcą, a dopiero ten zawiera umowę z Podwykonawcą (nawet jeśli odbywa się to za przyzwoleniem Inwestora), to dowodem mogącym stanowić podstawę do uwzględnienia poniesionego wydatku w kosztach podatnika może być faktura wystawiona przez kontrahenta wskazanego w umowie. Z kolei nienależyte wykonanie umowy pomiędzy Generalnym Wykonawcą i Dalszym Podwykonawcą oraz solidarna odpowiedzialność wynikająca z art. 647¹ KC, w świetle regulacji art. 15 ust. 1 updop, nie może mieć znaczenia dla potrzeb uznania wydatku poniesionego na rzecz podmiotu, niebędącego kontrahentem podatnika (Wnioskodawcy).

Biorąc pod uwagę powyższe uznać należy, że skoro kosztem uzyskania przychodów jest koszt odnoszący się do konkretnej operacji gospodarczej i zarachowany w księgach rachunkowych na podstawie faktury lub innego dowodu księgowego, uregulowanie należności Podwykonawcom, nie stanowi dla Wnioskodawcy kosztów uzyskania przychodu. Jak wynika bowiem z opisu sprawy, wypłacane przez Wnioskodawcę należności są związane z wykonaniem robót budowlanych na podstawie umowy zawartej pomiędzy Podwykonawcą a Wykonawcą. Obowiązek zapłaty należności za wykonanie prac budowlanych obciąża Wykonawcę. Wnioskodawcy z Podwykonawcą nie wiąże natomiast umowa.

Dodać należy, że w świetle art. 647¹ § 1-5 KC w zw. z art. 376 KC nie może budzić wątpliwości, że po spełnieniu świadczenia na rzecz Podwykonawcy, Inwestor (w tym przypadku Wnioskodawca) jako współdłużnik solidarny ma własne roszczenie odszkodowawcze (regresowe) wobec współodpowiedzialnego solidarnie Wykonawcy. W kontekście wymogu definitywności wydatku należy zauważyć, że konsekwencją spełnienia przez Wnioskodawcę jako jednego z dłużników solidarnych świadczenia jest zwolnienie innych dłużników solidarnych wobec wierzyciela, co nie oznacza, że dłużnik, który spełnił świadczenie nie może żądać zwrotu tego świadczenia od pozostałych dłużników na zasadzie art. 376 § 1 KC, który stanowi, że jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. Zatem wydatku Wnioskodawcy w postaci zapłaty należności na rzecz Podwykonawcy, który pociąga za sobą roszczenie regresowe pomiędzy Wnioskodawcą jako Inwestorem a Wykonawcą jako pozostałym dłużnikiem – nie można potraktować jako definitywnego.

Ponadto, odpowiedzialność inwestora wobec Podwykonawcy ma charakter gwarancyjny. W przypadku wyrażenia przez Inwestora zgody na wykonanie określonych robót przez Podwykonawcę (czy to poprzez oświadczenie woli, czy przez określone zachowanie lub brak sprzeciwu/złożenia zastrzeżeń), powstaje solidarna odpowiedzialność Inwestora i Wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez Podwykonawcę. Kosztów nie stanowią natomiast wydatki na spłatę zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń (art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b updop). Nawet gdyby więc spłatę zobowiązań w ramach solidarnej odpowiedzialności uznać za wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodów, nie może ona zostać zaliczona do kosztów podatkowych z uwagi na enumeratywne wyłączenie z kosztów. Skoro spłacane zobowiązania obejmują zobowiązania wynikające z udzielonych gwarancji i poręczeń, to należy przyjąć, że obejmują one również wszystkie inne zobowiązania o podobnym charakterze, w tym wynikające z odpowiedzialności solidarnej.

Z tego też względu, zdaniem Organu, Wnioskodawca nie jest uprawniony do zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków w postaci zapłaty należności na rzecz Dalszych Podwykonawców poniesionych z tytułu odpowiedzialności solidarnej Wnioskodawcy.

Końcowo odnosząc się generalnie do powołanego przez Wnioskodawcę orzecznictwa sądowego Organ zauważa – za wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 31 lipca 2013 r. sygn. akt III SA/Wa 585/13 – że: „Nie kwestionując i w żaden sposób nie podważając znaczenia tego orzecznictwa jako zawierającego istotne wskazówki co do interpretacji przepisów prawa oraz ich zastosowania, Sąd podkreśla, że istnienie tego orzecznictwa nie odbiera organowi wydającemu interpretację prawa do samodzielnej oceny zdarzeń i wykładni przepisów w sprawach innych niż ta, w której konkretny wyrok zapadł. Organ wydający interpretację ma wręcz obowiązek dokonania samodzielnej oceny przedstawionego we wniosku zagadnienia.

Rzeczą Organu interpretacyjnego jest ocena, czy i na ile określone orzeczenia sądów administracyjnych są przydatne w konkretnej sprawie. Organ interpretacyjny ponosi też konsekwencje wadliwości tej oceny, zwykle w postaci uchylenia interpretacji”.

W tym miejscu tut. Organ wskazuje, że jego stanowisko zawarte w interpretacji znajduje poparcie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 lutego 2017 r. sygn. akt II FSK 4113/14, w którym stwierdzono: „Odnosząc się do stanowiska, dotyczącego możliwości, czy też dopuszczalności przyjęcia przy wykładni art. 15 ust.1 u.p.d.o.p. rozwiązań na gruncie prawa cywilnego, tj. solidarnej odpowiedzialności inwestora i wykonawcy i w związku z tym możliwości zaliczenia poniesionych wydatków na rzecz podwykonawcy do kosztów uzyskania przychodów należy zauważyć, że na gruncie prawa podatkowego pierwszeństwo ma ustawa podatkowa i w oparciu o jej przepisy należy dokonywać interpretacji przepisów prawa podatkowego. W orzecznictwie sądowym podkreślano wielokrotnie, że przepisy prawa podatkowego stanowią pełną autonomiczną całość, w stosunku do której inne regulacje prawne mogą być traktowane jako przepis szczególny tylko wówczas, gdy przepisy prawa podatkowego tak stanowią (por. wyroki NSA z: 4 grudnia 2009 r. sygn. akt II FSK 1097/08, LEX nr 550073; 18 sierpnia 2009 r. sygn. akt II FSK 1303/08, LEX nr 519459). Autonomia pojęciowa prawa podatkowego nie jest bezwzględna. Dziedzina ta jest bowiem częścią systemu prawa obowiązującego w Rzeczpospolitej, który z założenia powinien być zbiorem norm prawnych zupełnym i niesprzecznym. Jednak niedopuszczalne byłoby przyjęcie poglądu, zgodnie z którym, skoro wynikająca z art. 647¹ § 1 i § 5 KC solidarna odpowiedzialność inwestora i wykonawcy czy podwykonawców, stanowi "możliwość skierowania przez podwykonawcę w całości żądania zapłaty należnego wygodzenia bezpośrednio do inwestora" (s. 13), to może stanowić podstawę do uwzględnienia poniesionego wydatku w kosztach uzyskania przychodów.”

Biorąc pod uwagę powyższe Organ uznał, że nie są Państwo uprawnieni do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty 2.317.274,44 zł wypłaconej (w związku z odpowiedzialnością solidarną inwestora, wynikającą z art. 647¹ § 5 KC) na rzecz Podwykonawcy, tytułem nieopłaconej przez generalnego wykonawcę wartości wykonanych robót.

Uznając, iż poniesione przez Państwa wydatki na rzecz Podwykonawcy nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, odniesienie się do kwestii momentu zaliczenia ich do kosztów podatkowych – stało się bezprzedmiotowe.

Tym samym, stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do wątpliwości zawartych w pytaniu nr 2, dotyczących kwestii zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów dodatkowych kosztów poniesionych przez Państwa w związku z zapłatą Podwykonawcy wynagrodzenia, wskazać należy, że skutkiem braku możliwości zaliczenia w ciężar kosztów podatkowych wydatków w postaci zapłaty należności na rzecz Dalszego Podwykonawcy poniesionych z tytułu odpowiedzialności solidarnej Wnioskodawcy określonej w art. 647¹ § 1 KC jest również brak możliwości uznania za koszt podatkowy zapłaconych Dalszemu Podwykonawcy odsetek w wysokości 1.822.974,98 zł od zaległości wynikających z ww. roszczenia, albowiem odsetki za zwłokę dzielą byt prawny zobowiązania, które legło u podstaw ich naliczenia.

Uznając, iż poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na rzecz Dalszego Podwykonawcy tytułem odsetek, od nieopłaconej przez Generalnego Wykonawcę wartości wykonanych robót nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, odniesienie się do kwestii momentu zaliczenia ich do kosztów podatkowych – stało się bezprzedmiotowe.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu natomiast do Państwa wątpliwości wskazanych w pytaniu nr 3, dotyczących możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu kosztów sądowych istotne jest to, że za koszty podatkowe uważa się również koszty pośrednio związane z przychodami oraz dotyczące całokształtu działalności podatnika. O tym, że dany wydatek został poniesiony „w celu” osiągnięcia przychodu, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu można mówić wówczas, gdy jego poniesienie ma lub może mieć wpływ na powstanie lub też zwiększenie przychodów. W konsekwencji, możliwość zaliczania danych wydatków do kosztów uzyskania przychodów ma przede wszystkim skłaniać podatników do podejmowania racjonalnych decyzji gospodarczych, w tym znaczeniu, że przysparzać one będą konkretne przychody podatkowe lub też spowodują zachowanie źródła przychodów w niezmienionym stanie albo zabezpieczą to źródło przed uszczupleniem, czy też zmniejszeniem.

Kosztem podatkowym jest więc każdy koszt poniesiony w celu osiągnięcia przychodu albo zabezpieczenia lub zachowania źródła uzyskania przychodu. Jeżeli dla zachowania, istnienia, posiadania bądź funkcjonowania danego źródła przychodu niezbędne jest prowadzenie procesu sądowego, koszty takiego procesu spełniają definicję kosztu uzyskania przychodów. Fakt przegrania sporu, nie skutkuje automatycznie brakiem zakwalifikowania wydatków związanych z jego prowadzeniem do kosztów uzyskania przychodu. Decydujące znaczenie ma bowiem to, czy dany koszt został poniesiony w celu zabezpieczenia, bądź zapewnienia źródła przychodu.

Odnosząc zatem powyższe wyjaśnienia do przedstawionego opisu stanu faktycznego należy stwierdzić, że poniesione przez Państwa koszty sądowe (w sytuacji, gdy występowali Państwo jako Pozwany) w sprawie zapłaty Podwykonawcy kwot wskazanych przez Państwa w pytaniach oznaczonych numerami 1 i 2, miały na celu Państwa ochronę przed uszczupleniem majątku Spółki, wykorzystywanego w działalności gospodarczej, prowadzonej w celu osiągania przychodów. Uznać zatem należy, że ww. wydatki, mimo że nie można ich powiązać z konkretnym przychodem, to jednak miały swoje racjonalne i ekonomiczne uzasadnienie dla ochrony Państwa interesów i stanowią więc pośrednie koszty uzyskania przychodu, w dacie ich poniesienia.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy kwota poniesiona tytułem kosztów sądowych stanowi dla Państwa koszty uzyskania przychodu należy uznać za prawidłowe.

W odniesieniu natomiast do Państwa wątpliwości (również wskazanych w pytaniu nr 3), dotyczących możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych przez Państwa kosztów egzekucyjnych stwierdzić należy, że wydatki takie nie stanowią dla Państwa (jako dłużnika) kosztów uzyskania przychodu, co wynika wprost z regulacji zawartej w art. 16 ust. 1 pkt 17 updop.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 17 updop,

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy kwota poniesiona tytułem kosztów egzekucyjnych stanowi dla Państwa koszty uzyskania przychodu należy uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy oraz zmiany stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte nie są wiążące dla tutejszego Organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osadzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące.

Odnosząc się natomiast do przywołanych przez Państwa wyroków sądów administracyjnych należy zaznaczyć, że orzeczenia sądowe są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. Natomiast Organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).