Interpretacja indywidualna z dnia 2 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.372.2023.2.AB

W zakresie uznania, że Wnioskodawca nie będzie podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu najmu lokalu mieszkalnego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 maja 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 10 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie uznania, że nie będzie Pani podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu najmu lokalu mieszkalnego. Uzupełniła go Pani pismem z 24 lipca 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce i posiadającą polską rezydencję podatkową.

Wnioskodawczyni jest z wykształcenia farmaceutą. Osiąga przychody z dwóch źródeł tj. przychody ze stosunku pracy (zatrudnienie w charakterze farmaceuty) oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej wykonywanej jednoosobowo na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej - przy czym w działalności gospodarczej jest podatnikiem podatku VAT czynnym a w roku 2023 przychody z działalności gospodarczej opodatkowuje ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Przeważającym przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawczyni jest wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (68.20.Z - PKD2007). Wynajem odbywa się głównie w oparciu o mienie nabyte do majątku prywatnego a następnie wprowadzone do działalności gospodarczej i wykorzystywane w działalności gospodarczej Wnioskodawczyni. Wynajem w ramach działalności gospodarczej obejmuje lokale użytkowe (pawilony handlowo-usługowe) i przeznaczony jest na cele niemieszkalne. Lokale użytkowe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych Wnioskodawczyni jako jej majątek osobisty nabyty przed zawarciem małżeństwa a następnie ulepszane już po jego zawarciu przy czym środki na ulepszenie pochodziły z majątku osobistego Wnioskodawczyni. Istotne jest także to, że nabycie pawilonów handlowo-usługowych, przed ich wprowadzeniem do działalności gospodarczej, stanowiących główne rzeczowe aktywa trwałe Wnioskodawczyni - przedsiębiorcy nastąpiło przed rozpoczęciem działalności gospodarczej przez Wnioskodawczynię.

W dniu 9 lutego 2023 r. Wnioskodawczyni zakupiła od dewelopera ustanowioną dla niej odrębną nieruchomość lokalową o charakterze mieszkalnym i powierzchni 40,66 m² położoną w budynku mieszkalnym wielorodzinnym (lokal nr (...), w budynku przy ul. … w …- zwany dalej „Lokalem mieszkalnym”). Zakup nastąpił w wykonaniu uprzednio zawartej w roku 2022 z deweloperem umowy przedwstępnej sprzedaży wraz z wydzieleniem zewnętrznego miejsca parkingowego w ramach podziału quad usum oraz nastąpił do majątku osobistego Wnioskodawczyni, która pozostaje w związku małżeńskim a od dnia 1 grudnia 2011 r. pozostaje z mężem w rozdzielności majątkowej małżeńskiej wskutek zawartej między małżonkami umowy majątkowej małżeńskiej. Środki na nabycie Lokalu mieszkalnego pochodziły z oszczędności Wnioskodawczyni zgromadzonych w czasie aktywności zawodowej i gospodarczej. Zakup Lokalu mieszkalnego nie jest związany z działalnością gospodarczą i nie został wprowadzony do działalności gospodarczej Wnioskodawczyni. Stanowi lokatę środków zgromadzonych jako oszczędności na przyszłość w celu uposażenia dzieci Wnioskodawczyni.

W celu ograniczenia kosztów utrzymania Lokalu mieszkalnego, do czasu przekazania Lokalu dzieciom, Wnioskodawczyni zamierza Lokal mieszkalny wynajmować po uprzednim przystosowaniu Lokalu mieszkalnego pod wynajem, gdyż zakup nastąpił w stanie deweloperskim (prace wykończeniowe, wyposażenie Lokalu w zabudowę i meble). Wnioskodawczyni rozważa umieszczenie ogłoszenia o ofercie wynajmu na popularnych i powszechnie dostępnych portalach ogłoszeniowych w internecie a także wsparcie się zawodowym pośrednikiem przy wynajmie Lokalu mieszkalnego, który będzie pośredniczył w zawarciu umowy najmu z najemcą.

Przychody z wynajmu Lokalu mieszkalnego nie będą miały znaczącego wpływu na budżet Wnioskodawczyni, gdyż głównym jej źródłem dochodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza wykonywana jednoosobowo.

Wnioskodawczyni nie posiada innej nieruchomości w majątku niezwiązanym z działalnością gospodarczej, z której czerpie w sposób ciągły pożytki prawa w postaci czynszu za najem bądź dzierżawę.

Pytanie

Czy w opisanym stanie faktycznym w razie wynajęcia Lokalu mieszkalnego, poza działalnością gospodarczą, Wnioskodawczyni będzie występować jako podatnik podatku od towarów i usług?

Pani stanowisko w sprawie

Teza: W związku z wynajmem Lokalu mieszkalnego Wnioskodawczyni nie stanie się podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT).

Na wstępie należy podkreślić, że podatnikiem podatku VAT, w przypadku osoby fizycznej, jest osoba, która dokonuje czynności podlegających VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.; dalej „ustawa VAT”) działając w charakterze podatnika VAT przy dokonywaniu tej czynności.

Osoba fizyczna będąca podatnikiem VAT czynnym może wykonywać czynności podlegające podatkowi VAT wykonując działalność gospodarczą (niezależnie od formalnego jej ukonstytuowania) i jednocześnie dokonywać czynności, które objęte są zakresem przedmiotowym ustawy VAT, ale z uwagi na brak koniecznego elementu podmiotowego (działanie w charakterze podatnika VAT) czynności wykonane poza działalnością gospodarczą nie podlegają VAT. Podwójny status osoby fizycznej, która dokonuje czynności w ramach działalności gospodarczej i podejmuje jednoczenie działania, które stanowią zarząd jej majątkiem prywatnym stanowi zagadnienie, które nie budzi zastrzeżeń co do zasady. Zważywszy na treść przepisów art. 15 ust. 1 w zw. z art. 15 ust. 2 zdanie drugie ustawy VAT mogą pojawiać się w praktyce wątpliwości, mianowicie które sytuacje obejmujące zarząd majątkiem prywatnym będą uznawane na gruncie ustawy VAT za czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powołując się na pro unijną wykładnię przepisów art. 15 ustawy VAT (a contrario art. 12 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE. L. z 2006 r. Nr 347, str. 1 z późn. zm.) Polska nie zdecydowała się na rozszerzenie definicji podatnika na transakcje okazjonalne związane choćby z wykorzystaniem zasobów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Oznacza to, że na gruncie VAT podatnikiem VAT będzie osoba, która w szczególności podejmuje czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Działania przygotowawcze, np. wykończenie mieszkania i jego urządzenie a nawet udział profesjonalnych pośredników w wynajmie, nie dają uzasadnionych podstaw do kwalifikowania, że są one typowe dla działań "usługowca", tj. podatnika podatku od towarów i usług. Podobne działania mogą odbywać się w ramach racjonalnego gospodarowania i zarządzania prywatnym mieniem tyle, że zupełnie w innej skali. Istotne bowiem będą tutaj takie różnice jak skala podejmowanych działań oraz wykorzystywanie środków obrotowych pozyskanych z kredytu, pożyczek które cechują obrót profesjonalny pozyskujący kapitał z zewnętrznych źródeł do inwestycji. Jakkolwiek dążenie do osiągnięcia zysku może być także cechą działań podatnika wykonującego zarząd prywatnym majątkiem, to jednak przy ocenie czy uzyskiwanie pożytków prawa w postaci czynszu za najem wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej, czy też świadczy o zwykłym zarządzie majątkiem prywatnym, należy zawsze uwzględniać skalę działań podatnika oraz ilości operacji gospodarczych związanych z uzyskiwaniem pożytków z prawa jaką jest własność nieruchomości a także inne działania charakterystyczne dla obrotu profesjonalne (np. pozyskiwanie zewnętrznego kapitału pod inwestycje, profesjonalne akcje marketingowe i reklamowe).

W stanie faktycznym sprawy Lokal mieszkalny stanowi majątek prywatny Wnioskodawczyni nabyty z środków pochodzących z oszczędności zgromadzonych w trakcie aktywności zawodowej i gospodarczej. Majątek ten nie został włączony do przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni. Skala działań Wnioskodawczyni i charakter czynności przygotowawczych nie pozwalają na uznanie zamierzonych działań za działania podobne do działań w obrocie zawodowym. Należy przy tym podkreślić, że czynsz za najem stanowi świadczenie płacone przez najemcę okresowo co wynika z istoty umowy najmu opartej na uzyskiwaniu przez wynajmującego pożytków cywilnych w czasie oddania rzeczy na używanie. Uzyskiwanie dochodu z najmu nie jest samodzielną i wystarczającą przesłanką przemawiającą za włączeniem tego typu działań w zakres ustawy VAT, jeśli osoba nie działa w charakterze podatnika VAT. Skala zamierzonych działań Wnioskodawczyni i ich zakres mieści się w ramach racjonalnych działań osoby zarządzającej swoim mieniem a łącznie z decyzją o pozostawaniu poza obrotem zawodowym pozwalają przyjąć tezę postawioną na wstępie i uznać ją za prawidłową i uzasadnioną w przedstawionym stanie faktycznym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT,

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy,

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT,

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy,

Według art. 15 ust. 2 ustawy,

Z opisu sprawy wynika, że w dniu 9 lutego 2023 r. zakupiła Pani od dewelopera ustanowioną dla Pani odrębną nieruchomość lokalową o charakterze mieszkalnym. Zakup Lokalu mieszkalnego nie jest związany z Pani działalnością gospodarczą i nie został wprowadzony do Pani działalności gospodarczej. Stanowi lokatę środków zgromadzonych jako oszczędności na przyszłość w celu uposażenia Pani dzieci. W celu ograniczenia kosztów utrzymania Lokalu mieszkalnego, do czasu przekazania Lokalu dzieciom, zamierza Pani Lokal mieszkalny wynajmować po uprzednim przystosowaniu Lokalu mieszkalnego pod wynajem, gdyż zakup nastąpił w stanie deweloperskim (prace wykończeniowe, wyposażenie Lokalu w zabudowę i meble). Rozważa Pani umieszczenie ogłoszenia o ofercie wynajmu na popularnych i powszechnie dostępnych portalach ogłoszeniowych w internecie a także wsparcie się zawodowym pośrednikiem przy wynajmie Lokalu mieszkalnego, który będzie pośredniczył w zawarciu umowy najmu z najemcą. Przychody z wynajmu Lokalu mieszkalnego nie będą miały znaczącego wpływu na Pani budżet, gdyż głównym Pani źródłem dochodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza wykonywana jednoosobowo.

Przedmiotem rozstrzygnięcia jest kwestia czy w razie wynajęcia lokalu mieszkalnego poza działalnością gospodarczą będzie Pani podatnikiem podatku.

Z szeroko sformułowanej definicji świadczenia usług zawartej w art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W myśl art. 659  § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.),

Przy czym – jak wynika z § 2 tego samego artykułu –

Stosownie do treści powyższego przepisu, oddanie rzeczy innej osobie do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony na podstawie umowy najmu związane jest z wzajemnym świadczeniem najemcy polegającym na zapłacie umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej własności i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie rzeczy przez jego najemcę.

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Zatem, oddanie w ramach umowy najmu osobie trzeciej nieruchomości skutkuje uzyskiwaniem korzyści majątkowej po stronie podmiotu dokonującego wynajmu.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług usługa najmu wypełnia definicję świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i jako czynność odpłatna, świadczona za wynagrodzeniem, wypełnia dyspozycję art. 5 ust. 1 ustawy, tj. jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych ma miejsce przede wszystkim poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne, np. w najem, dzierżawę, udzielenie licencji do korzystania z danej wartości niematerialnej i prawnej, itp.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że świadczenie usług podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego takim charakterze w odniesieniu do danej czynności. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej czynności mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Ponadto należy zauważyć, że działalność gospodarcza, w rozumieniu ustawy, nie musi być – co do zasady – prowadzona w celu uzyskania zysku. W ramach działalności gospodarczej podatnik VAT może dążyć do osiągnięcia celów inne niż zarobkowe. Tym samym, podatnikami VAT mogą być również podmioty typu „non profit”, realizujące np. zadania charytatywne. Bez znaczenia także dla uzyskania statusu podatnika VAT jest efekt prowadzonej działalności, w szczególności, czy jest to działalność dochodowa, czy też przynosząca straty. Podatnikami są podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego prowadzi do stwierdzenia, że wynajem lokalu mieszkalnego odbędzie się w celach w celach zarobkowych. Zawarcie przez Panią umowy najmu lokalu mieszkalnego wypełnia definicję działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, w konsekwencji tego występuje Pani w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Bez znaczenia, dla uznania Pani za podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu podatku VAT z tytułu najmu lokalu mieszkalnego, pozostaje okoliczność że najem ten jest poza Pani działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym, najem lokalu mieszkalnego, z uwagi na fakt, iż wykonywany będzie w sposób ciągły dla celów zarobkowych skutkujących uzyskiwaniem korzyści majątkowych (w pieniądzu lub w świadczeniu innego rodzaju), stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym wypełnia ona określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.

W związku z powyższym z tytułu najmu lokalu mieszkalnego będzie Pani podatnikiem podatku VAT w myśl art. 15 ust. 1 ustawy.

W związku z powyższym Pani stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.