Interpretacja indywidualna z dnia 1 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.322.2023.1.BS

Czy wydatkowana przez Spółkę w dniu 20 kwietnia 2023 r., kwota … euro wynikająca z zawartej w dniu (…) ugody z Panem (…) jako Syndykiem masy upadłościowej w postępowaniu upadłościowym dotyczącym majątku Pana (…) (postępowanie upadłościowe toczące się w sądzie gospodarczym w … pod sygnaturą …), stanowi koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 czerwca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 czerwca 2023 r, o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy wydatkowana przez Spółkę w dniu 20 kwietnia 2023 r., kwota … euro wynikająca z zawartej w dniu (…) ugody z Panem (…) jako Syndykiem masy upadłościowej w postępowaniu upadłościowym dotyczącym majątku Pana (…) (postępowanie upadłościowe toczące się w sądzie gospodarczym w … pod sygnaturą …), stanowi koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(…) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”), jest polskim rezydentem podatkowym. Głównym przedmiotem działalności spółki jest produkcja i sprzedaż przyczep samochodowych. Spółka prowadzi działalność na terenie Polski, jak również eksportuje towary do państw unii europejskiej i poza nią. W okresie od sierpnia 2019 do lipca 2021 r. Wnioskodawca współpracował m.in. z Panem (…), który prowadził swoją działalność pod firmą (…).

W dniu 15 września 2022 r., na mocy postanowienia Sądu Gospodarczego w …, została ogłoszona upadłość Pana (…), o czym wnioskodawca dowiedział się w miesiącu wrześniu 2022 r., z pisma Syndyka masy upadłościowej. W okresie od sierpnia 2019 r. do lipca 2021 r. Wnioskodawca przeprowadził z Panem (…) kilkadziesiąt transakcji sprzedaży przyczep. Pierwsze trzy transakcje sprzedaży odbyły się w oparciu o dokonaną przez Pana (…) przedpłatę, na podstawie wystawionych przez Wnioskodawcę faktur pro forma. Kolejne transakcje sprzedaży odbywały się już na podstawie wystawionych przez Wnioskodawcę faktur VAT z odroczonym terminem płatności, który wynosił od 7 do 60 dni w zależności od etapu współpracy, tj. Wnioskodawca wystawiał fakturę VAT, gdzie jako nabywca widniał Pan (…) i dostarczał Panu (…) towar (głównie przyczepy, które wcześniej spółka wyprodukowała), a Pan (…) w ustalonym i wskazanym na fakturze VAT terminie, miał dokonać zapłaty ceny.

Do miesiąca lipca 2021 r. współpraca pomiędzy Wnioskodawcą, a Panem (…) układa się nienagannie. Pan (…) posiadał opóźnienia w płatnościach, jednak nie zaburzały one współpracy.

W miesiącu lipcu 2021 r., Wnioskodawca wystawił na rzecz nabywcy - Pana (…), za wykonane i dostarczone towary, trzy faktury VAT o nr … z dnia … na kwotę … euro oraz fakturę VAT o nr … z … na kwotę … euro i FV nr … z … na kwotę … euro, tj. na łączną kwotę … euro.

Z uwagi na to, że suma jeszcze niewymagalnych zobowiązań Pana (…) w stosunku do Spółki w miesiącu (…) (po wykonaniu usług i wystawieniu ww. FV) oscylowała w granicach … euro, zarząd spółki postanowił, iż dalsza sprzedaż towarów będzie możliwa dopiero po uregulowaniu przez Pana (…) należności wobec Spółki.

W tamtym czasie Wnioskodawca nie zdawał sobie sprawy z trudnej sytuacji materialnej Pana (…). Zarząd Wnioskodawcy czynił bowiem w trakcie trwania współpracy starania, w celu zbadania bieżącej sytuacji majątkowej Pana (…), rozmawiając telefonicznie z Panem (…) na temat jego sytuacji finansowej oraz poszukując jego osoby na dostępnych w internecie, publicznych rejestrach dłużników (Spółka bada w ten sposób sytuację majątkową każdego zagranicznego kontrahenta). Zarząd spółki nie znalazł osoby Pana (…) na żadnej liście dłużników. W Austrii nie obowiązuje nadto żaden rejestr, na mocy którego można by było sprawdzić sytuację finansową osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą.

Jeszcze w …, Pan (…), zapewniał zarząd i pracowników Wnioskodawcy, iż jego sytuacja finansowa jest stabilna i ma nadzieję na błyskawiczny rozwój po zakończeniu ograniczeń związanych z pandemią. Z tego tez powodu w ..., zamówił towar (przyczepy) na kwotę … euro. Mimo powyższych zapewnień, Pan (…) nie uiścił w umówionym terminie należności wobec Spółki wynikających z ww. faktur. Po wielokrotnych telefonicznych i mailowych wezwaniach do zapłaty oraz jednym wezwaniu wystosowanym listem poleconym, w okresie od dnia …. do ..., Pan (…) wpłacił na rzecz spółki kwotę … euro. Po rozliczeniu odsetek, pozostała do zapłaty kwota … euro z tytułu nieuregulowanej FV nr … z dnia ...

We wrześniu 2022 r., Wnioskodawca otrzymał pismo z którego wynikało, iż wobec Pana (…) została ogłoszona upadłość, a Syndykiem masy został wyznaczony (…) (dalej: „Syndyk”).

Spółka zgłosiła Syndykowi przysługującą jej wierzytelność w stosunku do Pana (…), w kwocie … euro.

Pismem z dnia 30 listopada 2022 r., Syndyk poinformował Wnioskodawcę, iż zgłoszona przez Spółkę należność została w całości uznana. Jednocześnie, Syndyk poprosił o przekazanie mu wszystkich faktur dotyczących przelewów otrzymanych przez Spółkę od Pana (…) w przeciągu ostatnich dwóch lat.

Pismem z dnia 9 lutego 2023 r. Syndyk wezwał Wnioskodawcę do zapłaty kwoty … (słownie: …), powołując się na treść § 28, § 30, § 31 i § 31 austriackiej ustawy ordynacji upadłościowej (Insolvenzordnung - IO).

Syndyk we wskazanym piśmie wskazał m.in., że zgodnie z zestawieniem przychodów i wydatków sporządzonym przez Urząd Skarbowy dłużnika (Pana …) w 2019 r. Już w tym roku saldo wynosiło około - … euro. W 2020 r. odnotowano kolejną stratę w wysokości około … euro. Austriacka kasa zdrowia (Austriacka kasa zdrowia) wszczęła egzekucję wobec dłużnika z powodu zaległych płatności do 2019 r. - zaległości w płatnościach w latach 2019, 2020 i 2022. Również w Urzędzie Skarbowym Austrii zaległości sięgają 2021 roku, do którego już wszczęto egzekucję. Z tych powodów niewypłacalność dłużnika, która istniała w momencie dokonywania płatności, o których mowa powyżej, była oczywista. Zakwestionowanie zamiaru niekorzystnego traktowania zgodnie z § 28 z 2 IO, czynności prawne podjęte przez dłużnika na rzecz państwa, a mianowicie płatności, o których mowa powyżej, podlegają zaskarżeniu z powodu niekorzystnego traktowania. Konkretnie rzecz ujmując, w dwuletnim okresie zaskarżenia, przewidzianym w § 28 IO, kwoty te wynoszą … euro.

Zgodnie z wezwaniem, kwota … euro miała zostać uregulowana do dnia 23 lutego 2023 r.

Z uwagi na to, że do przedstawionego w piśmie stanu faktycznego sprawy, zastosowanie miały przepisy prawa materialnego Austriackiego, Wnioskodawca zwrócił się o pomoc prawną do specjalistów w zakresie prowadzonych na terytorium Austrii postępowań upadłościowych - kancelarii prawnej (…). Po zapoznaniu się z dokumentami w ww. sprawie i rozmową z Syndykiem, pełnomocnik Wnioskodawcy z ww. kancelarii wskazał, iż w przypadku braku zapłaty kwoty wskazanej w wezwaniu do zapłaty z dnia 9 lutego 2023 r. i skierowaniu sprawy na drogę postępowania sądowego, Wnioskodawca z pewnością przegra proces z Syndykiem i będzie zmuszony do zapłaty kwoty dochodzonej w wezwaniu, powiększonej o koszty postępowania sądowego i koszty zastępstwa procesowego.

Z uwagi na wstąpienie pełnomocnika do sprawy, termin zapłaty wskazany w wezwaniu z dnia 9 lutego 2023 r. został przez Syndyka przesunięty. W rozmowie telefonicznej, potwierdzonej wiadomością e-mail z dnia 9 marca 2023 r., ustanowiony w ww. sprawie pełnomocnik Wnioskodawcy, poinformował zarząd spółki, że najkorzystniejszym dla Spółki rozwiązaniem będzie zawarcie ugody z Syndykiem.

Po długich negocjacjach, Wnioskodawca w dniu 7 kwietnia 2023 r. zawarł z Syndykiem Panem (…) ugodę, na mocy której Spółka zapłaciła kwotę … euro (słownie: … euro).

Wskazuję jednocześnie, iż w ramach zawartej ugody ustalono, że:

1.(…) Sp. z o.o. zobowiązuje się do zapłaty kwoty … euro na rzecz masy upadłościowej reprezentowanej przez (…) jako Syndyka masy upadłościowej w postępowaniu upadłościowym dotyczącym majątku Pana (…) (postępowanie upadłościowe toczące się w sądzie gospodarczym w … pod sygnaturą …) w terminie 7 dni od uprawomocnienia się ugody, nie później niż do 21 kwietnia 2023 r.

Płatność zostanie dokonana na rachunek depozytowy masy upadłościowej w (…).

2.Wraz z zapłatą kwoty rozliczeniowej w wysokości … euro zostaną ostatecznie zaspokojone wszystkie wierzytelności masy upadłościowej wobec (…) Sp. z o.o., niezależnie od ich charakteru.

3.Opłaty za czynności prawne poniesione w związku z niniejszą umową ugody zgodnie z ustawą o opłatach ponosi (…) Sp. z o.o.

4.Niniejsza umowa podlega prawu austriackiemu z wyłączeniem jego norm kolizyjnych. Wyłącznym miejscem jurysdykcji dla wszelkich sporów w związku z niniejszą umową jest właściwy Sąd w ...

Wnioskodawca dokonał zapłaty kwoty … euro wynikającej z ugody, w dniu 20 kwietnia 2023 r. z rachunku bankowego Spółki, na rachunek bankowy wskazany w ugodzie przez Syndyka.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że:

1.Zapłacona przez Wnioskodawcę kwota wynikająca z realizacji ugody nie stanowi kar umownych ani też odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

2.Nie jest wynikiem potrącenia wzajemnych roszczeń stron.

Z uwagi na wątpliwości dotyczące sposobu zakwalifikowania poniesionego kosztu, na chwilę obecną, w prowadzonej dokumentacji księgowej Wnioskodawca zaliczył kwotę … (słownie: …) euro, w pozycji wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota wynikająca z ugody, w myśl art. 15 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.2022.2587 t.j. z dnia 2022.12.13, winno być: „t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2577 ze zm.”), powinna jednak zostać zakwalifikowana jako koszt uzyskania przychodów.

Pytanie

Czy wydatkowana przez Spółkę w dniu 20 kwietnia 2023 r., kwota … euro wynikająca z zawartej w dniu (…) ugody z Panem (…) jako Syndykiem masy upadłościowej w postępowaniu upadłościowym dotyczącym majątku Pana (…) (postępowanie upadłościowe toczące się w sądzie gospodarczym w … pod sygnaturą …), stanowi koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, wynikająca z ugody kwota … euro zapłacona w całości w dniu 20 kwietnia 2023 r. przez Wnioskodawcę, w celu jednoczesnej spłaty zobowiązania wynikającego z ugody oraz realizacji porozumień zawartych z (…) jako Syndykiem masy upadłościowej w postępowaniu upadłościowym dotyczącym majątku Pana (…) (postępowanie upadłościowe toczące się w sądzie gospodarczym w … pod sygnaturą …), stanowi koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 oraz art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.2022 2587 t.j. z dnia 2022.12.13., winno być: „t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.”, dalej: „u.p.d.o.p.”).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ( ...).

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku, należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednie związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

W uzasadnieniu wyroku WSA w Krakowie z 23 kwietnia 2009 r., sygn. akt I SA/Kr 296/09, lex nr 497546, Sąd wskazał, że:

„1. Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zmierzającą do stworzenia, zabezpieczenia i zachowania źródła przychodów.

2. Kosztami będą wydatki poniesione z zamiarem zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby przynosiło ono przychody także w przyszłości.

3. Związek wydatków z przychodami nie musi być bezpośredni”.

Jeżeli wydatek nie został poniesiony w celu uzyskania przychodów, wystarczy, że poniesiono go w celu zabezpieczenia lub utrzymania źródła przychodów.

Nadto, w wyroku WSA w Warszawie z 8 sierpnia 2006 r., sygn. akt. III SA/Wa 1447/06, lex nr 278086, stwierdzono, że:

„1. Artykuł 15 ust. 1 u.p.d.o.p. (…) ma zastosowanie również w sytuacji gdy wydatek poniesiono nie tylko w celu osiągnięcia przychodu, ale także w celu zapobieżenia powstaniu straty.

2. W przypadku gdy podatnik nie ma możliwości powiązać konkretnych kosztów z konkretnymi przychodami w myśl zasad przewidzianych w art. 15 ust. 4 ustawy (...), winien zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia”.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania przychodów zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nic może znajdować się w grupie wydatków których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 31 sierpnia 2021 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.138.2021.MK: „Ugoda ze swej natury oznacza czynienie ustępstw przez każdą ze stron. Tym samym z racjonalnego punktu widzenia oraz literalnej wykładni art. 15 ust. 1 u.pd.o.p, należy uznać, że wydatki związane z zawartą w trakcie procesu sądowego ugodą są ponoszone w celu zabezpieczenia bądź zachowania źródła przychodów. Zauważyć należy, że zasadnicze znaczenie dla dokonania oceny możliwości zaliczenia określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodu będzie miało - jak wskazano to powyżej – określenie, czy są one ponoszone w celu osiągnięcia przychodów, zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów, co wynika wprost z normy art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

Ponadto, w interpretacji indywidualnej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 4 kwietnia 2022 r., Znak 0111-KDIB2-1.4010.616. 2021.2.AP wskazał, iż: „przy ocenie dopuszczalności kwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów wydatków należy każdorazowo odnosić je do stanu faktycznego sprawy (także prezentowanego we wniosku o udzielenie interpretacji prawa podatkowego), a także przykładać szczególne znaczenie do prawidłowej wykładni rozumienia terminów „zachowanie” i „zabezpieczenie” źródła przychodów. W szczególności poprzez zabezpieczenie źródła przychodów należy rozumieć koszty poniesione na ochronę istniejącego (podstawowego) źródła przychodów w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób, w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej, poniesienie pewnych wydatków może ograniczać liczbę przypadków, które zachwiałyby możliwością uzyskiwania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Istotne jest więc, aby oceniać racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu, a fakt, że podatnik nie przewidywał określonego efektu gospodarczego, nie dyskwalifikuje poniesionego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu. Należy podkreślić, iż gospodarczo uzasadnione i racjonalne decyzje gospodarcze, podejmowane pierwotnie w określonych warunkach, mające oczywisty związek z przychodami, w związku z negatywną zmianą okoliczności mogą wywoływać lub wywołują konieczność podejmowania przez podatnika działań zmierzających już nie do osiągnięcia przychodów, ale przede wszystkim do zachowania lub zabezpieczenia źródeł przychodów. Dodanie z dniem 1 stycznia 2007 r. do art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., zwrotu „lub zachowania albo zabezpieczenia źródeł przychodów” nakazuje odczytywać treść całego przepisu w znacznie szerszym kontekście niż przed nowelizacją, nie ograniczając określonych wydatków do „osiągnięcia przychodów”.

W tym kontekście istotne jest, aby oceniając dany wydatek pod kątem kosztu podatkowego uwzględniać również logiczny ciąg zdarzeń wywołujących określone działania podatnika, tj. przyczyny odstąpienia od umowy wynikające z opisanych we wniosku podatnika rozbieżności, konsekwencje finansowe takiej decyzji i ich wpływ na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródeł przychodów. Przy ocenie danego wydatku jako kosztu uzyskania przychodów nie sposób także pominąć dynamiki procesów i zjawisk gospodarczych, w ramach których dochodzi do zmiany pierwotnie podejmowanych decyzji, a która to zmiana związana jest zwłaszcza z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów (szerzej na ten temat: wyrok NSA z dnia 1 stycznia 2012 r., sygn. akt II FSK 1365/10). Należy wskazać na konieczność uwzględnienia adekwatnego związku przyczynowego między kosztem a przychodem, podobnie jak konieczne jest rozumienie przyczyn, które sprawiają, że z powodów niezależnych od podatnika, którego działanie ma cechę racjonalności, przychód nie powstanie z uwagi na zmianę pierwotnych uwarunkowań gospodarczych, tak jak miało to miejsce w niniejszej sprawie. Tylko wobec tego koncepcja adekwatnego związku przyczynowego stanowi rękojmię i gwarancję wszechstronnego rozpatrzenia i wyjaśnienia wszystkich współzależności między zastosowanym przez podatnika środkiem (poniesionymi kosztami), a oczekiwanymi następstwami (por. A. Gomułowicz, koszty uzyskania przychodów, Zasady ogólne, wydawnictwo Difin, Warszawa 2005, s. 104-105). Przy ocenie charakteru poniesionego kosztu niezbędna jest obiektywna ocena wszystkich uwarunkowań, które istniały w czasie ponoszenia kosztów, które mogą zmieniać się w czasie i na które mogą oddziaływać także przyczyny niezależne od woli i świadomości podatnika”.

Odnosząc wskazane wyżej argumenty do niniejszego stanu faktycznego sprawy należy zatem uznać, że zawarcie ugody z Syndykiem masy upadłościowej, na kwotę … euro, jest czynnością uzasadnioną ekonomicznie.

Pierwotne, uzasadnione wezwanie do zapłaty wystosowane przez Syndyka do Spółki obejmowało roszczenie o zapłatę kwoty 136.089,42 euro. Spółka, w przypadku wytoczenia powództwa przez Syndyka nie miała pewności wygranej, co więcej z analizy prawnej zleconej pełnomocnikowi z kancelarii w Krakowie wynikało, że Wnioskodawca sprawę sądową przegra, dlatego też w celu minimalizacji ryzyka gospodarczego i zapobieżeniu powstania większemu zobowiązaniu, Spółka podjęła decyzję o zawarciu ugody. W przypadku skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego i przegrania sprawy sądowej, Spółka musiałaby najprawdopodobniej uiścić kwotę 136.089,42 euro oraz ewentualne, dalsze zobowiązania i koszty procesowe, co mogłoby spowodować ograniczenie działalności Spółki. Spółka miałaby bowiem zmniejszone możliwości dokonywania zakupów towarów, co automatycznie przekłada się na mniejszą produkcję i sprzedaż, a tym samym osiągany dochód.

WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 27 listopada 2019 r., sygn. akt I SA/Po 674/19, lex nr 2752814 wskazał, iż: „działając w warunkach rynkowych, podatnik musi podejmować racjonalne z jego punktu widzenia, oparte na ekonomicznych analizach i kalkulacjach, działania zmierzające do uzyskania możliwie największej efektywności ekonomicznej. Działania te mogą również polegać na dokonywaniu określonych oszczędności, zmniejszeniu kosztów i wydatków, minimalizowaniu strat z określonych segmentów działalności, czy też eliminowaniu nieopłacalnych przedsięwzięć. Gdyby podatnik działań takich nie podejmował, mógłby nie sprostać konkurencji a prowadzona przez niego działalność mogłaby stać się nierentowna i zacząć przynosić straty. Tym samym zagrożone byłoby źródło przychodów, jakim jest prowadzenie działalności gospodarczej w jej całokształcie. W tym sensie, co do zasady, każde tego rodzaju przedsięwzięcie zmierzające do zapobieżenia powstania takiej sytuacji, powinno być postrzegane jako prowadzące do zachowania bądź zabezpieczenia źródła przychodów”.

Tym samym, w ocenie Spółki, wydatki przeznaczone na ugodę w kwocie … euro w opisywanym wyżej stanie faktycznym sprawy, stanowią koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

Należy podkreślić, że zawarta ugoda nie dotyczyła zapłaty kary umownej czy też odszkodowania, a zapłatę kwoty wynikającej z przepisów prawa materialnego austriackiego - ordynacji upadłościowej. Ponadto Wnioskodawca wskazał, że zapłata kwoty … euro wynikająca z zawartej ugody, z jednej strony zmusiła Wnioskodawcę do wydatkowania wskazanej kwoty, lecz z drugiej strony umożliwiła swobodne prowadzenie działalności przez Spółkę, bez obaw o jej dalsze swobodne funkcjonowanie. Jednocześnie ugoda wyczerpała wszelkie roszczenia Syndyka masy w stosunku do Wnioskodawcy, które mogłyby się ujawnić na drodze postępowania sądowego gdyby ugoda nie została zawarta, istniałoby realne ryzyko, poniesienia przez Spółkę konsekwencji finansowych, których wymiar jest trudny do oszacowania. Tym samym zawarcie z Syndykiem ugody i wypłacenie na jej podstawie kwoty … euro jest racjonalne z ekonomicznego punktu widzenia. Wydatek poniesiony przez Spółkę nie tylko służy zabezpieczeniu źródła przyszłych przychodów, ale ma również na celu minimalizację strat, które mogłyby potencjalnie zaistnieć, gdyby ugoda nie została zawarta. Spółka ma tym samym niezakłóconą możliwość nabywania towarów, produkowania przyczep, pozyskiwania nowych kontrahentów, aby zwiększyć swoje dochody.

Reasumując, w ocenie Spółki, zapłata kwoty … euro na podstawie zawartej z Syndykiem ugody jest kosztem spełniającym przesłanki wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i nie mieszczącym się w katalogu wyłączeń wskazanych w art. 16 ust 1 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zauważyć należy, że stosownie do zadanego pytania wyznaczającego zakres rozpatrzenia wniosku, przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest wyłącznie kwestia ustalenia, czy wydatkowana przez Spółkę w dniu 20 kwietnia 2023 r., kwota … euro wynikająca z zawartej w dniu 7 kwietnia 2022 r. ugody z Panem (…) jako Syndykiem masy upadłościowej w postępowaniu upadłościowym dotyczącym majątku Pana (…) (postępowanie upadłościowe toczące się w sądzie gospodarczym w … pod sygnaturą …), stanowi koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych. Natomiast przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej nie jest kwestia oceny, czy w istocie obowiązek zapłaty wskazanej we wniosku kwoty powstał na gruncie przepisów austriackiej ustawy ordynacji upadłościowej (Insolvenzordnung - IO), powyższą informację przyjęto jako niepodlegający weryfikacji przez organ interpretacyjny element opisu stanu faktycznego.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami lub służą zachowaniu bądź zabezpieczeniu źródła przychodów. Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w tym celu, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty. Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.

Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Należy jednak pamiętać, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, nie stwarza domniemania, iż wszelkie pozostałe koszty, które nie są zamieszczone w art. 16 ustawy o CIT, zostaną ex lege uznane za koszty uzyskania przychodów.

Jednocześnie trzeba podkreślić, że przez pojęcie „zachować” należy rozumieć dochować coś w stanie niezmienionym, nienaruszonym, utrzymać. Natomiast „zabezpieczyć” oznacza uczynić bezpiecznym, niezagrożonym, dać ochronę. Można więc przyjąć, że koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz, aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, które umożliwią dalsze funkcjonowanie źródła. Za koszty związane z zabezpieczeniem i zachowaniem źródła przychodów należy więc uznać przede wszystkim koszty prawidłowego funkcjonowania podatnika oraz prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej, do której zalicza się koszty poniesione w celu uzyskania przychodów.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

1. przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu), oraz

2. potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca okresie od sierpnia 2019 do lipca 2021 r. współpracował m.in. z Panem (…). We wrześniu 2022 r., otrzymał pismo z którego wynikało, iż wobec Pana (…) została ogłoszona upadłość, Spółka zgłosiła Syndykowi przysługującą jej wierzytelność w stosunku do Pana (…), w kwocie … euro. Syndyk poinformował Wnioskodawcę, iż zgłoszona przez Spółkę należność została w całości uznana, jednocześnie Syndyk poprosił o przekazanie mu wszystkich faktur dotyczących przelewów otrzymanych przez Spółkę od Pana (…) w przeciągu ostatnich dwóch lat.

Pismem z dnia 9 lutego 2023 r. Syndyk wezwał Wnioskodawcę do zapłaty kwoty … (słownie: …), powołując się na treść § 28, § 30, § 31 i § 31 Austriackiej ustawy ordynacji upadłościowej (Insolvenzordnung - IO). Syndyk wskazał m.in., że niewypłacalność dłużnika, która istniała w momencie dokonywania płatności, o których mowa we wniosku, była oczywista. Zakwestionowanie zamiaru niekorzystnego traktowania zgodnie z § 28 z 2 OP, czynności prawne podjęte przez dłużnika na rzecz państwa, a mianowicie płatności, o których mowa powyżej, podlegają zaskarżeniu z powodu niekorzystnego traktowania. Konkretnie rzecz ujmując, w dwuletnim okresie zaskarżenia, przewidzianym w § 28 IO, kwoty te wynoszą … euro”.

Po długich negocjacjach, Wnioskodawca w dniu 7 kwietnia 2023 r. zawarł z Syndykiem Panem (…) ugodę, na mocy której Spółka zapłaciła kwotę … euro (słownie: … euro).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy wydatkowana przez Spółkę w dniu 20 kwietnia 2023 r., kwota … euro wynikająca z zawartej w dniu 7 kwietnia 2022 r. ugody z Panem (…) jako Syndykiem masy upadłościowej w postępowaniu upadłościowym dotyczącym majątku Pana (…) (postępowanie upadłościowe toczące się w sądzie gospodarczym w … pod sygnaturą …), stanowi koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że wydatki poniesione przez Wnioskodawcę mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, bowiem Wnioskodawca po otrzymaniu od Syndyka wezwania do zapłaty kwoty … euro, chcąc zabezpieczyć i zachować źródło przychodów podjął się negocjacji z Syndykiem, w wyniku których strony ustaliły do zapłaty kwotę … euro, ponadto w wyniku zapłaty uzgodnionej kwoty zostały ostatecznie zaspokojone wszystkie wierzytelności masy upadłościowej wobec Wnioskodawcy. Zapłata ww. kwoty miała również na celu minimalizację strat, które mogłyby potencjalnie zaistnieć, gdyby ugoda nie została zawarta. Zatem podjęte działania przez Wnioskodawcę przyczyniają się do uznania, że poniesiony przez Spółkę wydatek został poniesiony w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będący przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).