Wyrok SN z dnia 14 czerwca 2023 r., sygn. II CSKP 901/22

W kontekście art. 913 § 1 Kodeksu cywilnego, sąd może, na żądanie jednej ze stron, zamienić wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień, jeśli między stronami wytworzą się stosunki uniemożliwiające im pozostawanie w bezpośredniej styczności. W przypadkach wyjątkowych, zgodnie z art. 913 § 2 Kodeksu cywilnego, sąd może również rozwiązać umowę o dożywocie. Decyzja ta zależy od pełnej oceny okoliczności sprawy, w tym adekwatności żądania zamiany uprawnień na rentę oraz właściwej oceny wartości tych uprawnień.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

Prezes SN Joanna Misztal-Konecka (przewodniczący, sprawozdawca)

‎SSN Oktawian Nawrot

‎SSN Marcin Krajewski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 14 czerwca 2023 r. w Warszawie,
‎skargi kasacyjnej M.T.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie
‎z 10 czerwca 2020 r., V ACa 415/19,
‎w sprawie z powództwa T.W.
‎przeciwko M.T.
‎o rozwiązanie umowy dożywocia,

uchyla zaskarżony wyrok oraz poprzedzający go wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 18 czerwca 2018 r. i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego i kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Pozwem z 27 października 2017 r. złożonym przeciwko M.T. T.W. żądała rozwiązania umowy dożywocia z 9 września 2015 r., którą przeniosła na pozwaną własność nieruchomości lokalowej.

W odpowiedzi na pozew M.T. wniosła m.in. o oddalenie powództwa i „przekształcenie uprawnień objętych treścią dożywocia w dożywotnią rentę, zgodnie z art. 913 § 1 k.c.”

3. Wyrokiem z 10 czerwca 2020 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie na skutek apelacji T.W. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że rozwiązał umowę dożywocia zawartą 9 września 2015 r. przed notariuszem K.S. pomiędzy T.W. a M.T. (pkt I in principio), a nadto rozstrzygnął o kosztach postępowania za pierwszą instancję i kosztach postępowania apelacyjnego (pkt I in fine, pkt II i III).