Instalacja OZE i usuwanie azbestu przez gminę to nie działalność gospodarcza

W przypadku zlecania (przedsiębiorstwu) przez gminę czynności usuwania azbestu, odbierania wyrobów i odpadów zawierających azbest na rzecz jej mieszkańców, nie dochodzi do świadczenia usług podlegającego VAT, jeśli działania te nie mają na celu osiągania stałego dochodu – orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Analogiczny wniosek Trybunał wysnuł w odniesieniu do dostarczania i instalowania przez gminę systemów odnawialnych źródeł energii na rzecz jej mieszkańców.

Sytuacja gmin na gruncie podatku od towarów i usług jest skomplikowana – po pierwsze za sprawą centralizacji VAT, która sprawiła, że gmina i wszystkie jej jednostki organizacyjne są jednym podatnikiem, a po drugie, za sprawą podejmowanych przez nią aktywności – częściowo działa ona jako organ władzy publicznej, ale w niektórych sytuacjach bywa też „przedsiębiorcą”. To sprawia, że w praktyce dokonanie prawidłowych rozliczeń na gruncie VAT bywa co najmniej utrudnione. Przez wiele lat dotyczyło to także rozliczania takich aktywności gminy jak usuwanie azbestu i odbierania od mieszkańców wyrobów i odpadów zawierających azbest, a także dostarczania i instalowania przez gminę systemów odnawialnych źródeł energii na rzecz jej mieszkańców. W dniu 30 marca 2023 r. wypowiedział się w tych sprawach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, co powinno ostatecznie rozwiać powstające w tym zakresie wątpliwości.