Interpretacja indywidualna z dnia 12 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.176.2023.2.ALN

Uznanie otrzymywanych przez Państwa od Mieszkańców wpłat zaliczek na poczet wynagrodzenia za świadczone przez Państwa usługi i momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu ich otrzymania. Brak odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Instalacji do korzystania w okresie trwania Umów.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

·uznania otrzymywanych przez Państwa od Mieszkańców wpłat zaliczek na poczet wynagrodzenia za świadczone przez Państwa usługi i momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu ich otrzymania,

·braku odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Instalacji do korzystania w okresie trwania Umów.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 lipca 2023 r. (data wpływu 10 lipca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

Wnioskodawca zamierza zrealizować inwestycję pn. (...) (dalej: Inwestycja lub Projekt) polegającą na zakupie i montażu:

·instalacji fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych, kotłów na biomasę i zbiorników CWU w/na/przy budynkach mieszkalnych stanowiących własność mieszkańców Gminy (dalej: Mieszkańcy lub Właściciele nieruchomości), a także

·instalacji fotowoltaicznych na potrzeby budynków użyteczności publicznej.

W tym miejscu Gmina pragnie wskazać, iż przedmiotem niniejszego Wniosku są wyłącznie instalacje fotowoltaiczne, kolektory słoneczne, kotły na biomasę i zbiorniki CWU, które zostaną zamontowane w/na/przy budynkach Mieszkańców (dalej: Instalacje).

Budynki mieszkalne objęte przedmiotową inwestycją (na potrzeby których zamontowane zostaną Instalacje) są budynkami mieszkalnymi stałego zamieszkania sklasyfikowanymi w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. W budynkach tych nie ma lokali użytkowych. Ponadto zgodnie z powołaną powyżej klasyfikacją wspomniane budynki stanowią jednorodzinne budynki mieszkalne (sklasyfikowane w PKOB pod grupą 111). Powierzchnia użytkowa tych budynków, co do zasady, nie przekracza 300 m^2. Niemniej, niektóre z budynków na/w/przy których montowane będą Instalacje stanowią budynki mieszkalne o powierzchni użytkowej przekraczającej 300 m².

Inwestycja w Instalacje, w zakresie obejmującym niniejszy Wniosek, dotyczy wyłącznie nieruchomości należących do Mieszkańców, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza lub rolnicza.

Przedmiotowa Inwestycja będzie realizowana przy udziale środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020. Gmina zaznacza przy tym, że kwestia ewentualnego opodatkowania otrzymywanej dotacji nie jest przedmiotem niniejszego wniosku o interpretację.

Inwestycja realizowana będzie na podstawie kontraktów na roboty z wyłonionymi przez Gminę wykonawcami, u których Gmina zakupi usługi montażu i uruchomienia Instalacji. Faktury z tytułu realizacji Inwestycji wystawiane będą każdorazowo na Gminę z podaniem numeru NIP Gminy.

W związku z realizacją ww. Inwestycji Gmina zawarła z Mieszkańcami umowy cywilnoprawne, których przedmiotem jest ustalenie wzajemnych zobowiązań prawnych, organizacyjnych i finansowych związanych z montażem Instalacji (dalej odpowiednio: Umowa lub Umowy).

W świetle zapisów Umów, Gmina zgodnie z przepisami ustawy prawo zamówień publicznych wyłoni dostawcę i wykonawcę montażu Instalacji, ustali harmonogram realizacji prac montażowych oraz sprawować będzie bieżący nadzór nad przebiegiem prac, przeprowadzi odbiory końcowe a także rozliczenie finansowe Projektu. Realizacja tych prac jest konieczna, aby Gmina mogła świadczyć na rzecz Mieszkańców usługi z wykorzystaniem Instalacji.

Umowy przewidują, że po zakończeniu prac montażowych sprzęt i urządzenia wchodzące w skład Instalacji pozostaną własnością Gminy przez cały okres trwania Projektu, tj. 5 lat, licząc od dnia wpływu ostatniej transzy dofinansowania. Jednocześnie, Mieszkańcy będą uprawnieni od korzystania z Instalacji zgodnie z jej przeznaczeniem do zakończenia okresu trwania Umowy, natomiast wraz z upływem okresu trwałości Projektu nastąpi przeniesienie prawa własności Instalacji na rzecz Mieszkańców (dalej: usługa elektromodernizacji/termomodernizacji). Jednocześnie Gmina pragnie zaznaczyć, iż sposób przeniesienia prawa własności Instalacji wraz z ewentualnym przeniesieniem uprawnień wynikających z rękojmi i gwarancji, zostanie uregulowany odrębną umową.

W związku z realizacją na rzecz Mieszkańca usługi elektromodernizacji/termomodernizacji, Mieszkańcy zobowiązani zostali do zapłaty wynagrodzenia na rzecz Gminy nazwanego w Umowach „wkładem własnym". Brak wniesienia przez Mieszkańca ww. wpłaty równoznaczny będzie z rezygnacją z udziału w Projekcie i rozwiązaniem Umowy (oraz brakiem realizacji przez Gminę świadczeń wskazanych w Umowie). Zapłata wynagrodzenia w wysokości określonej w Umowie jest zatem warunkiem koniecznym do realizacji Umowy z Mieszkańcami przez Gminę.

Poza uiszczeniem ww. wynagrodzenia Umowy nie przewidują pobierania jakichkolwiek innych opłat od Mieszkańców w okresie ich obowiązywania.

Ponadto, Mieszkańcy w ramach przedmiotowej Umowy zobowiązali się także użyczyć Gminie i oddać jej do bezpłatnego używania odpowiednią część budynku, w której zainstalowane zostaną Instalacje. Mieszkaniec wyraził jednocześnie zgodę na przeprowadzenie w tych częściach budynku niezbędnych prac związanych z montażem Instalacji.

Gmina pragnie wskazać, iż pozostałe kwestie podatkowe związane z Inwestycją w Instalacje, w tym w szczególności kwestia opodatkowania dotacji, jak również ew. trybu rozliczania VAT naliczonego od zakupu i montażu Instalacji - stanowią przedmiot odrębnych wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych prawa podatkowego.

W uzupełnienie wskazali Państwo :

Pytanie nr 1:

Strukturę udziału poszczególnych źródeł finansowania realizowanego przez Państwa projektu pn. (...). Proszę wskazać wyłącznie konkretną wartość procentową. Proszę nie wskazywać przedziału procentowego.

Odpowiedź:

Gmina pragnie wskazać, iż źródła finansowania Projektu kształtują się następująco:

·dofinansowanie stanowiące ok. 69,1% całkowitych kosztów Projektu, w tym maksymalnie 85% kosztów kwalifikowanych Projektu,

·wkład własny Gminy (pozyskany z wynagrodzenia pobranego od Mieszkańców) stanowiący ok. 30,9% całkowitych kosztów Projektu, w tym minimalnie 15% kosztów kwalifikowanych Projektu, 100% podatku VAT przypadającego na Instalacje oraz wszelkie pozostałe koszty niekwalifikowalne, które mogą wystąpić w trakcie montażu i później.

W tym miejscu Gmina pragnie niemniej zaznaczyć, że Projekt nie został jeszcze zakończony, w związku z czym wskazane wartości mogą ulec zmianie.

Pytanie nr 2:

Jaki będzie procentowy wkład mieszkańców na realizację tego projektu. Proszę wskazać wyłącznie konkretną wartość procentową. Proszę nie wskazywać przedziału procentowego.

Odpowiedź:

Jak zostało wskazane w odpowiedzi na pytanie nr 1, Gmina zakłada, iż wysokość wkładu własnego Mieszkańców w finansowanie Projektu stanowić będzie ok. 30,9% całkowitych kosztów Projektu, w tym minimalnie 15% kosztów kwalifikowanych Projektu, 100% podatku VAT przypadającego na Instalacje oraz wszelkie pozostałe koszty niekwalifikowalne, które mogą wystąpić w trakcie montażu i później. W tym miejscu Gmina pragnie niemniej zaznaczyć, że Projekt nie został jeszcze zakończony, w związku z czym wskazane wartości mogą ulec zmianie.

Pytanie nr 3:

Czy realizacja projektu ma na celu osiąganie przez Państwa stałego dochodu, zysku z tego tytułu?

Odpowiedź:

Gmina informuje, iż jak wskazała w opisie zdarzenia przyszłego we Wniosku, w związku z realizacją Projektu otrzyma od Mieszkańców wynagrodzenie, które będzie stanowiło jej dochód. Przyjęte przez Gminę założenia dotyczące realizacji Projektu nie przewidują jednak powstania po jej stronie zysku.

Odnosząc się natomiast to kwestii ustalenia czy dochód uzyskiwany przez Gminę uznać można za stały, Gmina pragnie wskazać, iż realizowany Projekt jest projektem inwestycyjnym, po którego zakończeniu Gmina nie będzie pobierać dodatkowych opłat od Mieszkańców (sposób przeniesienia prawa własności Instalacji wraz z ewentualnym przeniesieniem uprawnień wynikających z rękojmi i gwarancji, zostanie uregulowany odrębną umową), niemniej Gmina nie wyklucza realizacji podobnych projektów w przyszłości.

Pytania

1)Czy otrzymywane przez Gminę od Mieszkańców wpłaty należy uznać za zaliczki na poczet wynagrodzenia za świadczone przez Gminę usługi i w konsekwencji opodatkować je w momencie otrzymywania tychże wpłat?

2)Czy poza odprowadzeniem VAT od wynagrodzenia za świadczone przez Gminę na rzecz Mieszkańców usługi, Gmina będzie zobligowana do odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Instalacji do korzystania w okresie trwania Umów?

Państwa stanowisko w sprawie

1)Otrzymywane przez Gminę od Mieszkańców wpłaty należy uznać za zaliczki na poczet wynagrodzenia za świadczone przez Gminę usługi i w konsekwencji opodatkować je w momencie otrzymywania tychże wpłat.

2)Poza odprowadzeniem VAT od wynagrodzenia za świadczone przez Gminę na rzecz Mieszkańców usługi, Gmina nie będzie zobligowana do odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Instalacji do korzystania w okresie trwania Umów.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad 1.

W ocenie Wnioskodawcy, otrzymywane przez Gminę od Mieszkańców wpłaty stanowić będą zaliczkę tytułem świadczenia usługi elektromodernizacji/termomodernizacji podlegającą opodatkowaniu w momencie otrzymywania wpłat od poszczególnych Mieszkańców.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Jeżeli jednak przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę (...) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (art. 19a ust. 8 ww. ustawy).

W przedmiotowej sprawie Mieszkańcy zostali zobowiązani do zapłaty na rzecz Gminy ustalonych w Umowach kwot i wpłaty te będą miały miejsce przed realizacją usługi elektromodernizacji/termomodernizacji, w szczególności przed dokonaniem montażu Instalacji i przekazaniem jej do korzystania Mieszkańcowi.

W tej sytuacji należy uznać, że przed wykonaniem usługi Gmina otrzyma od Mieszkańców zaliczkę, o której jest mowa w art. 19a ust. 8 ustawy o VAT. W konsekwencji, w momencie otrzymania tych wpłat Gmina zobowiązana będzie do rozpoznania obowiązku podatkowego w odniesieniu do otrzymanych kwot.

Stanowisko przedstawione przez Gminę znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

·z dnia 30 grudnia 2019 r., o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.549.2019.3.KS,

·z dnia 18 lipca 2019 r., o sygn. 0112-KDIL1-1.4012.211.2019.2.0A,

·z dnia 4 lutego 2019 r., o sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.835.2018.2.MC, a także

·z dnia 20 czerwca 2018 r., sygn. 0115-KDIT1-2.4012.311.2018.1.PS.

Ad 2.

W ocenie Gminy, poza odprowadzeniem VAT od wynagrodzenia przewidzianego Umowami, Gmina nie będzie zobligowana do odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Instalacji Mieszkańcom do korzystania w okresie trwania Umowy.

Po zamontowaniu Instalacji, Mieszkańcy będą uprawnieni do korzystania z Instalacji zgodnie z jej przeznaczeniem. Zdaniem Gminy, przedmiotowa czynność stanowić będzie jeden z elementów świadczonej na rzecz Mieszkańca usługi elektromodernizacji/ termomodernizacji i - co istotne - będzie ona objęta wynagrodzeniem, do którego zapłaty zobowiązani zostali Mieszkańcy.

W konsekwencji, zdaniem Gminy, w analizowanej sytuacji poza odpłatną usługą elektromodernizacji/ termomodernizacji nie dojdzie do realizacji żadnej innej czynności, w tym w szczególności nie będzie mieć miejsca jakakolwiek czynność nieodpłatna.

Jest jednocześnie oczywiste, że Mieszkańcy nie zgodziliby się na jakąkolwiek zapłatę na rzecz Gminy, gdyby po zamontowaniu Instalacji nie mieli możliwości korzystania z nich. Z drugiej strony Umowa wyraźnie stwierdza, że brak zapłaty przez Mieszkańca skutkuje rozwiązaniem Umowy. Innymi słowy, uregulowanie zapłaty na rzecz Gminy jest warunkiem korzystania z Instalacji, a w braku zapłaty możliwość taka nie wystąpi. Jednocześnie nie będzie możliwe samo zamontowanie Instalacji bez oddania jej do korzystania Mieszkańcowi.

W uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

W tym miejscu, Gmina pragnie wskazać, iż odpowiedzi na pytania DKIS przedstawione powyżej nie spowodowały zmiany stanowiska Gminy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego odnośnie do sformułowanych we Wniosku pytań, a w konsekwencji przedstawione we Wniosku stanowisko Gminy jest kompletne i spełnia przesłanki, o których mowa w art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej. Tym samym należy wskazać, iż przedstawiony przez Gminę opis zdarzenia przyszłego, zadane pytania oraz stanowisko w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego pozostają spójne.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 8 ust. 2a ustawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Ponadto stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług, w tym przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Ponadto, dostawa towarów/usługa o charakterze nieodpłatnym, tj. w ramach której odbiorca świadczenia nie jest obowiązany do żadnego świadczenia ekwiwalentnego na rzecz dokonującego dostawy/świadczącego usługę, może podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

Wskazali Państwo, że zamierzają zrealizować inwestycję pn. (...). Przedmiotem Państwa wniosku jest instalacja fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych, kotłów na biomasę i zbiorników CWU w/na/przy budynkach mieszkalnych stanowiących własność mieszkańców Gminy.

Inwestycja będzie realizowana przy udziale środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020.

Wskazaliście Państwo, że źródła finansowania Projektu kształtują się następująco:

·dofinansowanie stanowiące ok. 69,1% całkowitych kosztów Projektu, w tym maksymalnie 85% kosztów kwalifikowanych Projektu,

·wkład własny Gminy (pozyskany z wynagrodzenia pobranego od Mieszkańców) stanowiący ok. 30,9% całkowitych kosztów Projektu, w tym minimalnie 15% kosztów kwalifikowanych Projektu, 100% podatku VAT przypadającego na Instalacje oraz wszelkie pozostałe koszty niekwalifikowalne, które mogą wystąpić w trakcie montażu i później.

Przyjęte przez Państwa założenia dotyczące realizacji Projektu nie przewidują powstania po Państwa stronie zysku.

Zgodnie z przepisami ustawy prawo zamówień publicznych wyłonicie Państwo dostawcę i wykonawcę montażu Instalacji, ustalicie harmonogram realizacji prac montażowych oraz sprawować będziecie bieżący nadzór nad przebiegiem prac, przeprowadzicie odbiory końcowe a także rozliczycie finansowo Projekt.

W związku z realizacją ww. Inwestycji zawarli Państwo z Mieszkańcami umowy cywilnoprawne, których przedmiotem jest ustalenie wzajemnych zobowiązań prawnych, organizacyjnych i finansowych związanych z montażem Instalacji. Mieszkańcy zobowiązani zostali do zapłaty wynagrodzenia na Państwa rzecz nazwanego w Umowach „wkładem własnym”. Brak wniesienia przez Mieszkańca ww. wpłaty równoznaczny będzie z rezygnacją z udziału w Projekcie i rozwiązaniem Umowy. Zapłata wynagrodzenia w wysokości określonej w Umowie jest zatem warunkiem koniecznym do realizacji przez Państwa Umowy z Mieszkańcami. Poza uiszczeniem ww. wynagrodzenia Umowy nie przewidują pobierania jakichkolwiek innych opłat od Mieszkańców w okresie ich obowiązywania. Ponadto, Mieszkańcy w ramach przedmiotowej Umowy zobowiązali się także użyczyć Państwu i oddać jej do bezpłatnego używania odpowiednią część budynku, w której zainstalowane zostaną Instalacje.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii uznania otrzymywanych przez Państwa od Mieszkańców wpłat za zaliczki na poczet wynagrodzenia za świadczone przez Państwa usługi i momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu ich otrzymania.

Mając na uwadze przedstawioną na wstępie analizę przepisów podatkowych, w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć, czy realizacja przez Państwa Gminę na rzecz mieszkańców ww. projektu, polegającego na zakupie i montażu instalacji fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych, kotłów na biomasę i zbiorników CWU, będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ww. ustawy.

Odnosząc się do okoliczności sprawy zasadnym jest odwołanie się do wyroku TSUE z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko Gminie O.).

W wyroku tym TSUE wskazał, iż aby czynności dokonywane przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii były objęte zakresem stosowania dyrektywy 2006/112, powinny one, po pierwsze, stanowić dostawę lub świadczenie usług, które gmina ta wykonuje odpłatnie na rzecz swoich mieszkańców w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) i c) tej dyrektywy, a po drugie, być dokonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 rzeczonej dyrektywy, tak aby owa gmina działała również w charakterze podatnika (pkt 24).

W pkt 42 wyroku Trybunał wskazał, że art. 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów OZE na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych.

TSUE wskazał, że w konsekwencji o ile w świetle powyższych rozważań należy uznać, że gmina O., nie wykonuje działalności wchodzącej w zakres stosowania dyrektywy 2006/112, nie jest konieczne ustalenie, czy działalność ta byłaby również wyłączona z tego zakresu stosowania na podstawie art. 13 ust. 1 tej dyrektywy.

Trybunał w przedmiocie dokonania dostawy towarów i świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej zauważył, że po pierwsze, podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., AJFP Sibiu i DGRFP Braãov, C‑655/19, EU:C:2021:40, pkt 27–29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina O. wskazała we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, (…) że nie zamierza świadczyć regularnie usług instalacji systemów OZE i nie zatrudnia ani nie zamierza zatrudniać pracowników w tym celu, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały (pkt 36).

Po drugie, (…) gmina O. wydaje się ograniczać do zaproponowania swoim mieszkańcom będącym właścicielami nieruchomości, którzy mogą być zainteresowani systemami OZE, w ramach programu regionalnego mającego na celu umożliwienie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, dostarczenia i zainstalowania u nich tych systemów OZE za pośrednictwem przedsiębiorstwa wybranego w wyniku przetargu, w zamian za ich udział nieprzekraczający 25% kosztów podlegających dofinansowaniu związanych z tą dostawą i z tą instalacją, podczas gdy owa gmina płaci danemu przedsiębiorstwu wynagrodzenie za te same dostawę i instalację po cenie rynkowej (pkt 37).

Tymczasem (…) jeżeli gmina odzyskuje – w drodze otrzymywanych przez nią wkładów – jedynie niewielką część poniesionych przez siebie kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych, taka różnica między tymi kosztami a kwotami otrzymanymi w zamian za oferowane usługi może sugerować, że wkłady te należy raczej uznać za opłatę aniżeli wynagrodzenie (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financiën, C‑520/14, EU:C:2016:334, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo). W konsekwencji nawet biorąc pod uwagę płatności przyznane gminie O. przez dane województwo, które wynoszą 75% kosztów podlegających dofinansowaniu, suma kwot otrzymanych od zainteresowanych właścicieli z jednej strony i od owego województwa z drugiej strony pozostaje strukturalnie niższa od łącznych kosztów faktycznie poniesionych przez tę gminę, co nie odpowiada podejściu, jakie przyjąłby w danym wypadku instalator systemów OZE, który przy ustalaniu swoich cen starałby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć marżę zysku. Natomiast wspomniana gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku.

Po trzecie, nie wydaje się ekonomicznie opłacalne, aby taki instalator systemów OZE obciążał odbiorców swoich dostaw towarów i świadczenia usług jedynie najwyżej jedną czwartą poniesionych przez siebie kosztów, oczekując jednocześnie rekompensaty w postaci dofinansowania za zasadniczą część pozostałych trzech czwartych tych kosztów. Taki mechanizm nie tylko stawiałby jego przepływy pieniężne w sytuacji strukturalnie deficytowej, ale ponadto stwarzałby nietypowy stopień niepewności dla podatnika, ponieważ kwestia, czy i w jakim zakresie osoba trzecia zwróci tak istotną część poniesionych kosztów, pozostaje faktycznie otwarta do czasu podjęcia przez tę osobę trzecią decyzji, co następuje po tym, jak sporne transakcje zostaną dokonane.

Opis przedmiotowej sprawy wskazuje, że Państwa Gmina nie wykonuje działań będących przedmiotem wniosku na zasadach i w tych samych warunkach, które dotyczą podmiotów gospodarczych: jej rola sprowadza się do zorganizowania skutecznego finansowania i wykonania nowych systemów produkujących energię odnawialną na terenie gminy.

Mieszkańcy gminy, którzy dobrowolnie przystąpili do Projektu pokrywać będą ok. 30,9% całkowitych kosztów Projektu. Pozostała część inwestycji będzie finansowana ze środków publicznych, pochodzących z otrzymanego dofinansowania. Przyjęte przez Gminę założenia dotyczące realizacji Projektu nie przewidują powstania po jej stronie zysku. Gmina zleca wykonanie czynności podmiotom trzecim, Gmina zgodnie z przepisami ustawy prawo zamówień publicznych wyłoni dostawcę i wykonawcę montażu Instalacji, nie zatrudnia zatem własnych pracowników celem świadczenia takich usług powszechnie jak inne przedsiębiorstwa trudniące się montażem instalacji. Z wniosku wynika, że celem Państwa Gminy nie jest stałe i zorganizowane wykonywanie takiej działalności w celach zarobkowych, na warunkach w jakich wykonują je podmioty gospodarcze trudniące się montażem takich instalacji, lecz celem Państwa działania jest interes społeczny. Nie jest to zatem sposób działania występujący w przypadku zwykłej działalności gospodarczej.

W wyniku Państwa działań nie wystąpią znaczące zakłócenia konkurencji, które prowadzić by mogły do wyłączenia z dostaw dla ostatecznego konsumenta innych podmiotów (w tym przypadku prywatnych firm działających w zakresie instalacji odnawialnych źródeł energii). Państwa Gmina działa bowiem jako świadczeniobiorca dokonujący zakupu od podmiotów prywatnych, a podmiot będący wykonawcą zostaje wyłoniony w drodze postępowania prowadzonego w trybie zamówień publicznych.

W konsekwencji, działania Państwa Gminy w związku z realizacją zadania polegającego na zakupie i montażu na rzecz mieszkańców instalacji fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych, kotłów na biomasę i zbiorników CWU, nie będą stanowiły dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT i Państwa Gmina realizując ww. projekt na rzecz mieszkańców nie będzie wykonywała działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem realizacja zadania nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości dotyczących uznania otrzymywanych przez Gminę od Mieszkańców wpłat za zaliczki na poczet wynagrodzenia za świadczone przez Gminę usługi i momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu ich otrzymania, należy wskazać, że regulacje dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego zostały zawarte w art. 19a ustawy.

Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy:

Wskazać należy, że zaliczka, przedpłata nie tworzą samodzielnego bytu podatkowego, lecz są ściśle związane z konkretnym świadczeniem i nie można rozpatrywać ich jako czynności „oderwanej” od sprzedaży. Nie są one dodatkowymi czynnościami, lecz są integralnie związane z dostawą towarów lub świadczeniem usług, na poczet których zostały uiszczone.

Jak wyżej wskazano działania Państwa Gminy w związku z realizacją zadania polegającego na zakupie i montażu instalacji fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych, kotłów na biomasę i zbiorników CWU nie będą stanowiły ani dostawy towarów, ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Wobec powyższego w niniejszej sprawie wpłaty otrzymywane przez Państwa od mieszkańców nie mogą zostać uznane za zaliczki na poczet wynagrodzenia za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a w konsekwencji nie będzie powstawał obowiązek podatkowy z tytułu ich otrzymania.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznałem za nieprawidłowe.

Mają Państwo także wątpliwości, czy będziecie Państwo zobligowani do odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Instalacji do korzystania w okresie trwania Umów.

Jak wynika z opisu sprawy, w związku z realizacją ww. Inwestycji zawarli Państwo z Mieszkańcami umowy cywilnoprawne, których przedmiotem jest ustalenie wzajemnych zobowiązań prawnych, organizacyjnych i finansowych związanych z montażem Instalacji. Umowy przewidują, że po zakończeniu prac montażowych sprzęt i urządzenia wchodzące w skład Instalacji pozostaną własnością Gminy przez cały okres trwania Projektu, tj. 5 lat, licząc od dnia wpływu ostatniej transzy dofinansowania. Jednocześnie, Mieszkańcy będą uprawnieni od korzystania z Instalacji zgodnie z jej przeznaczeniem do zakończenia okresu trwania Umowy. Poza uiszczeniem ww. wynagrodzenia Umowy nie przewidują pobierania jakichkolwiek innych opłat od Mieszkańców w okresie ich obowiązywania.

W rozpatrywanej sprawie analizie podlega nie samo przekazanie mieszkańcom prawa do korzystania z Instalacji zgodnie z ich przeznaczeniem, lecz realizacja przez Państwa czynności montażu Instalacji, której zakończenie nastąpi po okresie trwałości projektu. Przekazanie mieszkańcom Instalacji do korzystania, jest elementem całościowego świadczenia realizowanego przez Państwa na rzecz mieszkańców.

Skoro – jak wyżej wskazano – działania Państwa Gminy na rzecz mieszkańców nie będą stanowiły czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, to przekazanie Instalacji mieszkańcom do korzystania w okresie trwania Umów bez dodatkowego wynagrodzenia nie będzie podległo opodatkowaniu podatkiem VAT.

Oceniając Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2, z uwagi na odmienną argumentację, tj. wskazanie na konieczność odprowadzenia VAT od wynagrodzenia przewidzianego umowami - uznałem je za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy zauważyć, iż pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa(t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.)