Interpretacja indywidualna z dnia 11 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.444.2023.2.AC

Świadczenie w postaci renty wdowiej podlega opodatkowaniu zarówno w państwie źródła, tj. w Holandii, jak i w państwie miejsca zamieszkania, tj. w Polsce zgodnie z art. 18 ust. 5 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego  stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczenia z Holandii jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 kwietnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 18 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania świadczenia z Holandii. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 czerwca 2023 r. (wpływ 26 czerwca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis i uzupełnienie stanu faktycznego

W (…) roku zawarła Pani związek małżeński z obywatelem Niemiec. Pani mąż pracował piętnaście lat w Holandii. Od 2011 roku Pani mąż był emerytem i mieszkał w Polsce. (…) 2020 roku mąż zmarł, a Pani zgodnie z przepisami o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w Holandii, na podstawie decyzji Sociale Verzekeringsbank otrzymuje od (…) 2022 roku (z wyrównaniem od (…)) ANW-Uitkering, czyli zasiłek dla wdowy. Świadczenie to jest rodzajem świadczenia rodzinnego będącego odpowiednikiem polskich świadczeń rodzinnych przyznawanych na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1456 ze zm.). Świadczenie to otrzymuje Pani na konto w (…), od każdej wpłaty pobierany jest podatek, równocześnie pobierany jest podatek w Holandii. Z tak niskich świadczeń rodzinnych pobierany jest podwójny podatek w Holandii i w Polsce. Pani zdaniem na mocy art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych świadczenie to, jako rodzaj zasiłku rodzinnego powinno być zwolnione z opodatkowania w Polsce.

Oczekuje Pani wydania interpretacji za 2022 r. Przedmiotowe świadczenie jest wypłacane na podstawie przepisów holenderskiej ustawy o ubezpieczeniu społecznym. Renta rodzinna ANW jest wypłacana z SVB – Sociale Verzekeribgsbank, odpowiednika polskiego ZUS. Świadczenie ANW jest rentą rodzinną. Pani miejscem zamieszkania dla celów podatkowych jest Polska. Oprócz renty rodzinnej z Holandii otrzymuje Pani również rentę rodzinną z Niemiec (Pani mąż pracował w Holandii i w Niemczech). Innych przychodów Pani nie posiada. Posiadała Pani i posiada obywatelstwo polskie.

Pytania

Czy świadczenie rodzinne z Holandii opisane w stanie faktycznym korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem na mocy art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych świadczenie, którym jest renta wdowia, jako rodzaj zasiłku rodzinnego powinno być zwolnione z opodatkowania w Polsce. Jest ono odpowiednikiem polskich świadczeń rodzinnych przyznawanych na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1456 ze zm.). Renta rodzinna ANW (zasiłek rodzinny ANW) wypłacana przez holenderski SVB w ramach tamtejszego systemu ubezpieczeń społecznych. Mieści się w katalogu świadczeń rodzinnych i korzysta w Polsce ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Charakter otrzymywanego zasiłku z Holandii spełnia definicję świadczeń rodzinnych funkcjonujących w Polsce.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Zgodnie z art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Stosownie do art. 4a ww. ustawy:

W kontekście powyższego wyjaśnienia wymaga, że ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a więc podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP. Tym samym określona osoba, która ma ścisłe powiązania biznesowe czy też gospodarcze w Polsce, a całą rodzinę i znajomych w innym państwie, może w takiej sytuacji podlegać opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.

Mając zatem na uwadze, że (jak wynika z treści wniosku) w 2022 r. Pani miejsce zamieszkania dla celów podatkowych znajdowało się w Polsce, uznać należy, że w tym roku podlegała Pani w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Jak stanowi art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W odniesieniu do art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Ponadto art. 12 ust. 7 cyt. ustawy wskazuje, że:

W związku z tym, że świadczenie, które opisała Pani we wniosku otrzymywane jest z Holandii, w przedmiotowej sprawie zastosowanie będzie miała Konwencja z dnia 13 lutego 2002 r. między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 2003 r., Nr 216, poz. 2120).

Treść art. 18 ust. 1 ww. Konwencji stanowi, że:

Na podstawie art. 18 ust. 2 ww. Konwencji:

Według art. 18 ust. 4 ww. Konwencji:

Z kolei art. 18 ust. 5 ww. Konwencji stanowi, że:

Zgodnie natomiast z art. 18 ust. 7 ww. Konwencji:

Natomiast w myśl art. 18 ust. 8 ww. Konwencji:

Jak wynika z treści wniosku, w 2022 r. posiadała Pani miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce. W tym roku otrzymywała Pani świadczenie w postaci renty wdowiej. Renta rodzinna ANW jest wypłacana z SVB – Sociale Verzekeribgsbank, odpowiednika polskiego ZUS. Innych przychodów Pani nie posiada. Posiadała Pani i posiada obywatelstwo polskie.

W świetle powyższego, dochody uzyskane ze świadczeń wypłacanych z systemu ubezpieczeń społecznych Holandii, będące płatnością wypłacaną według przepisów systemu ubezpieczeń społecznych Holandii mogą być opodatkowane zarówno w Polsce, jak i w Holandii.

Postanowienie zawarte w Konwencji, że danego rodzaju dochód „może podlegać” opodatkowaniu w jednym z państw (najczęściej w państwie źródła) należy bowiem czytać w ten sposób, że państwo źródła ma prawo opodatkować dany dochód, bez względu na to, czy dochód ten podlegać będzie opodatkowaniu w drugim państwie (państwie rezydencji – zamieszkania). Przypisanie prawa do opodatkowania nie ma tutaj charakteru wyłączności.

Na mocy art. 23 ust. 5 lit. a) ww. Konwencji:

Biorąc zatem pod uwagę powyższe uregulowania stwierdzić należy, że otrzymywana przez Panią renta po mężu z Holandii, z uwagi na to, że Pani miejscem zamieszkania w 2022 r. była Polska, podlegała opodatkowaniu zarówno w Polsce, jak i w Holandii. Natomiast, w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania należy zastosować wskazaną powyżej metodę unikania podwójnego opodatkowania, czyli tzw. metodę proporcjonalnego odliczenia.

Z art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Podkreślić należy, że zwolnienia przedmiotowe są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą.

Renta rodzinna otrzymywana na podstawie przepisów ustawy o ubezpieczeniach społecznych stanowi odmienne świadczenie od świadczenia rodzinnego otrzymywanego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.

Na gruncie ustawodawstwa krajowego świadczenia rodzinne wypłacane są na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 390 ze zm.) i stanowią: zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego, świadczenia opiekuńcze (zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy), jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka (tzw. becikowe), świadczenie rodzicielskie, do których prawo nabywa się w sposób określony w ww. ustawie. Przysługuje co do zasady osobom, które spełniają wszystkie ustawowe warunki, od których uzależnione jest przyznanie prawa do świadczeń.

Natomiast instytucja renty rodzinnej została opisana w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1251).

Jak wynika z art. 65 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych:

Następnie art. 66 cytowanej ustawy stanowi, że:

W świetle art. 70 ust. 1-2 ww. ustawy:

Należy również zauważyć, że Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L Nr 166/1 z dnia 30 kwietnia 2004 r.) w art. 3 rozróżnia renty rodzinne i świadczenia rodzinne jako odrębne świadczenia.

W przedstawionym we wniosku opisie stanu faktycznego wskazała Pani, że otrzymuje rentę rodzinną na podstawie przepisów holenderskiej ustawy o ubezpieczeniach społecznych, po zmarłym mężu, który pracował w Holandii. Renta rodzinna ANW jest wypłacana z SVB – Sociale Verzekeribgsbank, odpowiednika polskiego ZUS.

Zatem, otrzymywane przez Panią świadczenie nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie jest żadnym ze świadczeń wymienionych w tym przepisie. Stanowi ono rentę wypłacaną na podstawie ustawy o ubezpieczeniach i jako takie mieści się w dyspozycji art. 9 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem przedmiotowe świadczenie z Holandii podlega wykazaniu w rocznym zeznaniu podatkowym.

Zatem, świadczenie w postaci renty wdowiej, które Pani otrzymywała w 2022 r., podlega opodatkowaniu zarówno w państwie źródła, tj. w Holandii, jak i w państwie miejsca zamieszkania, tj. w Polsce. Podstawą prawną ww. twierdzenia jest cytowany wyżej art. 18 ust. 5 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu.

Nie można więc podzielić Pani stanowiska sprowadzającego się do twierdzenia, że w Polsce świadczenie to powinno być zwolnione z opodatkowania.

Wobec powyższego Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. 

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pani zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.).