Interpretacja indywidualna z dnia 30 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.321.2023.1.KFK

Brak opodatkowania otrzymanych wpłat oraz brak prawa do odliczenia podatku w związku z realizacją programu związanego z montażem OZE przez Miasto.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 31 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanych wpłat mieszkańców i otrzymanego dofinansowania, braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz braku konieczności odrębnego opodatkowania podatkiem VAT korzystania z instalacji OZE przez uczestników projektu w okresie trwałości projektu oraz przekazania mieszkańcom własności instalacji OZE wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych zobowiązaniach.

Uzupełnili go Państwo pismem z 5 czerwca 2023 r. (wpływ 5 czerwca 2023 r.) oraz pismem z 28 czerwca 2023 r. (wpływ 28 czerwca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Miasto (…) jest jednostką samorządu terytorialnego, o której mowa w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym). Miasto jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, Miasto wykonuje zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Zgodnie z art. 6 ust. 1 tejże ustawy, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy, należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym sprawy związane z ładem przestrzennym, gospodarką nieruchomościami, ochroną środowiska i przyrody oraz gospodarką wodną czy budową infrastruktury technicznej, zapewnienia energii elektrycznej, gazu itp.

W związku z powyższym, Miasto planuje realizować projekt pn.: „(…)” w ramach konkursu nr (…) współfinansowanego ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…).

Założeniem projektu jest zwiększenie produkcji energii cieplnej i elektrycznej pochodzącej z odnawialnych źródeł energii w (…) gospodarstwach domowych na terenie Miasta (…), a także optymalizacja kosztów zużycia tej energii. Celem głównym projektu jest ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko oraz poprawa efektywności energetycznej, poprzez wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w budynkach mieszkalnych na terenie Miasta (…). Celem bezpośrednim projektu jest wykonanie i uruchomienie (…) mikroinstalacji OZE, w tym:

·(…) mikroinstalacji fotowoltaicznych,

·(…) pomp ciepła,

·(…) kotłów na biomasę,

służących do pokrycia zapotrzebowania gospodarstw domowych na energię elektryczną i ciepło. Realizacja projektu bezpośrednio przyczyni się do redukcji emisji zanieczyszczeń do powietrza, w tym w znacznym stopniu redukcji emisji CO₂. Z projektu skorzystają bezpośrednio mieszkańcy Miasta, w szczególności (…) gospodarstw domowych.

Zasady udziału w projekcie dla mieszkańców Miasta zostały wyrażone w Zarządzeniu nr (…) Prezydenta Miasta (…). Zgodnie z przyjętym ww. zarządzeniami Regulaminem dla mieszkańców miasta (…), dotyczącym naboru deklaracji udziału w projekcie pn.: „(…)” planowanym do realizacji przez Miasto (…) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…), uczestnikami projektu mogą być osoby fizyczne zamieszkałe na terenie Miasta (…) posiadające prawo dysponowania nieruchomością położoną na terenie Miasta (…), na której ma być realizowana inwestycja w zakresie OZE, nieposiadające zaległości wobec Miasta oraz chcące wziąć udział w projekcie dobrowolnie. Przyjęty Regulamin określa również zasady finansowania projektu, sposób wnioskowania oraz wzajemne prawa i zobowiązania stron. Regulamin przyjęty przez Miasto (…) jest zgodny z regulaminem konkursu nr (…) współfinansowanego ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…).

W myśl postanowień Regulaminu, instalacje będą montowane na budynkach mieszkalnych stanowiących własność prywatną mieszkańców Miasta, biorących udział w Projekcie. Możliwa będzie również sytuacja, gdy wykonanie instalacji w bryle budynku mieszkalnego będzie np. nieuzasadnione lub niemożliwe. W takich przypadkach urządzenia zostaną zamontowane na budynkach gospodarczych lub na konstrukcji umieszczonej na gruncie uczestników projektu, jednak zamontowane instalacje będą połączone instalacją przesyłową z budynkiem mieszkalnym i będą wykorzystywane tylko i wyłącznie do celów związanych z zaspokojeniem potrzeb bytowych mieszkańców.

Moc instalacji została tak dobrana, aby pokrywała w 100% zapotrzebowanie poszczególnych budynków na energię. W ramach Projektu zadania związane z nadzorem inwestorskim zostaną wykonane przez pracowników Urzędu Miasta (…) w ramach ich obowiązków służbowych.

Rozpoczęcie rzeczowej realizacji projektu planuje się od (…), a jej zakończenie na (…). Grupą docelową (beneficjentami pośrednimi), którzy odczują korzyści z realizacji projektu będą:

·mieszkańcy budynków, w których montowane będą instalacje OZE,

·mieszkańcy Miasta (…) z uwagi na poprawę jakości powietrza,

·goście Miasta (…), w tym także osoby przejeżdżające przez jego teren.

W ramach projektu zdefiniowano 6 zadań do realizacji:

1)Wykonanie mikroinstalacji PV;

2)Wykonanie mikroinstalacji kotłów na biomasę;

3)Wykonanie mikroinstalacji pomp ciepła;

4)Promocja projektu (koszt pośredni);

5)Opracowanie dokumentacji aplikacyjnej;

6)Opracowanie dokumentacji projektowej.

Zgodnie z regulaminem konkursu, w ramach którego realizowany ma być Projekt, jednostki samorządu terytorialnego są beneficjentami projektu i w całości go realizują, zaś jego uczestnikami są mieszkańcy danej JST. Ponadto, maksymalny poziom dofinansowania z funduszy wynosi 85% wydatków kwalifikowalnych projektu. Pozostałe 15 % wydatków związanych z realizacją projektu, w tym pozostałe koszty kwalifikowane oraz koszty niekwalifikowane pokrywa beneficjent. Udział beneficjenta w finansowaniu projektu może w całości stanowić wkład uczestników projektów, czyli mieszkańców Miasta.

W przypadku otrzymania dotacji z Instytucji Zarządzającej, jaką jest Zarząd Województwa (…) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…), Miasto, na podstawie podpisanych umów, zamierza pobierać wkład własny od mieszkańców biorących udział w projekcie .

Wkład własny mieszkańców będzie stanowił 15% wydatków kwalifikowalnych na poziomie projektu oraz koszty niekwalifikowane, w tym ewentualny podatek od towarów i usług. Wpłaty wkładu własnego będą obowiązkowe. Realizacja inwestycji na rzecz mieszkańców będzie uzależniona od dokonanej wpłaty. W przypadku braku wpłaty, mieszkaniec zostanie wykluczony z uczestnictwa w projekcie. Zasady korzystania z instalacji OZE w okresie trwałości projektu, jak i zasady nabywania instalacji po upływie tego okresu, dla wszystkich odbiorców są takie same. Wysokość dofinansowania jest określona w Regulaminie Konkursu oraz umowie o dofinansowanie i zawsze stanowi 85% wartości wydatków kwalifikowanych. Wpłat mieszkańców, stanowiących wkład własny beneficjenta, nie należy natomiast utożsamiać z wynagrodzeniem wpłacanym na rzecz Miasta za udział w projekcie lub zakup instalacji OZE od Miasta. Miasto nie będzie kalkulować w sposób swobodny kosztu przypadającego na jednego mieszkańca. Wkład własny przedmiotowego projektu, w Mieście stanowiący w całości środki finansowe mieszkańców, został uregulowany wprost w wytycznych ww. Konkursu oraz wniosku o dofinansowanie złożonym przez Miasto i musiał zostać zabezpieczony, tj. ujęty w budżecie beneficjenta, czyli Miasta.

Warunki rozliczenia dotacji oraz wysokość dofinansowania w żaden sposób nie są uzależnione od sposobu finansowania wkładu własnego, jak i od tego, jaki będzie los prawny instalacji po okresie trwałości projektu.

Wnioskodawca zidentyfikował i wybrał lokalizacje, w których będzie realizowany Projekt, posiada także prawo do dysponowania wybranymi nieruchomościami na cele budowlane, na podstawie pisemnych zgód właścicieli (uczestników projektu) wyrażonych w zawartych z Miastem umowach cywilno-prawnych regulujących wzajemne prawa i obowiązki stron. Uczestnicy biorący udział w projekcie zadeklarowali, że mają prawo własności lub prawo do dysponowania nieruchomością w sposób umożliwiający instalację i utrzymanie systemów fotowoltaicznych, pomp ciepła oraz kotłów na biomasę służących do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła. Uczestnicy projektu podpisali również umowy użyczenia, w których godzą się na to, iż przez 5 lat od daty płatności końcowej, inwestycja będzie własnością Miasta, użyczoną użytkownikowi posesji. Po tym terminie, instalacja zostanie nieodpłatnie przekazana uczestnikowi projektu. Powyższe oznacza, że Miasto posiada prawo do dysponowania nieruchomością na cele realizacji niniejszego Projektu i utrzymania jego rezultatów przez 5 lat od daty płatności końcowej. Realizując przedmiotowy Projekt na nieruchomości uczestników projektu Miasto będzie korzystać z usług podmiotów trzecich, tj. firm, które na zlecenie Miasta będą wykonywać oraz montować instalacje. Podmioty te będą czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT. Firmy te nie będą posiadały umów bezpośrednio z mieszkańcami, a swoje czynności będą wykonywać bezpośrednio na zlecenie Miasta. Miasto przez okres trwałości projektu oraz zgodnie z postanowieniami umowy o wzajemnych zobowiązaniach zawartej z mieszkańcami będzie inwestorem oraz właścicielem instalacji, w tym w szczególności, to Miasto będzie zobowiązane do finansowego rozliczenia projektu oraz dbania i serwisowania instalacji przez okres trwałości projektu.

W ramach realizowanego projektu Miasto odpowiedzialne jest za:

-zabezpieczenie finansowania projektu,

-przygotowanie, realizację i rozliczanie projektu,

-odbiory,

-eksploatację mikroinstalacji – działanie rozpocznie na późniejszym etapie realizacji projektu,

-zachowanie trwałości projektu.

Miasto jest obecnie na etapie prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w formule (…), które będzie obejmowało wykonanie poszczególnych projektów techniczno-wykonawczych instalacji fotowoltaicznych oraz dostawę i montaż instalacji przeznaczonych do produkcji energii elektrycznej.

Za zakupy ww. towarów i usług Miasto otrzyma faktury VAT. Wysokość podatku od towarów i usług, zgodnie z otrzymanymi fakturami wynosić będzie odpowiednio 8% i/lub 23% kwoty netto i zostanie w całości poniesiona przez mieszkańców, u których prowadzone będą inwestycje w zakresie OZE.

Pytania

1.Czy otrzymane od mieszkańców wpłaty, dokonywane na rachunek bankowy Miasta, z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji OZE oraz otrzymane przez Miasto dofinansowanie powinny być opodatkowane podatkiem od towarów i usług?

2.Jeżeli wpłaty mieszkańców oraz otrzymane dofinansowanie nie podlegają opodatkowaniu, to czy Miastu przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją projektu?

3.Czy Miasto będzie zobligowane do odrębnego opodatkowania podatkiem od towarów i usług korzystania z instalacji OZE przez uczestników projektu w okresie trwałości projektu oraz przekazania mieszkańcom własności instalacji OZE wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych zobowiązaniach?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1.

W ocenie Miasta, w przypadku realizacji wyżej opisanego Projektu, ani wpłaty otrzymywane od mieszkańców, ani dofinansowanie otrzymane ze środków funduszy, nie powinny być opodatkowane podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 2 ww. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z cytowanych przepisów wynika, ze warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.), Miasto zobowiązane jest m.in. do zapewniania mieszkańcom energii elektrycznej i cieplnej. W związku z powyższym, Miasto podejmuje różne inicjatywy oraz działania, których celem jest poprawa standardów w tym zakresie.

Jednocześnie, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, Miasto zobowiązane jest do podejmowania działań dotyczących ochrony środowiska. Realizację zadań własnych

w zakresie zapewnienia energii elektrycznej oraz ochrony środowiska należy interpretować szeroko, uwzględniając w tej interpretacji nie tylko działania ciągle wykonywane przez Miasto, ale także inne działania okresowe lub jednorazowe inicjatywy.

Zatem realizacja na terenie Miasta projektu związanego z instalacjami OZE na budynkach mieszkalnych, winna być rozpatrywana w kontekście realizacji ustawowych obowiązków Miasta w stosunku do mieszkańca. Miasto, realizując ten Projekt, wykonuje ustawowe zadanie, kierując się dobrem wspólnym jej mieszkańców. Realizacja projektu, w ramach którego mieszkańcy Miasta biorący udział w projekcie będą przekazywać na rzecz Miasta wpłaty – udział własny – pokrywający wymagany wkład własny, stanowiący 15% kosztów całego Projektu (w tym 15% kosztów kwalifikowanych i koszty niekwalifikowane), tylko częściowo pokrywając koszty instalacji, posłużą na zaspokojenie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Dlatego Miasto nie będzie występowało jako podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT oraz nie będzie realizowało czynności opodatkowanych. Gmina w opisanym stanie faktycznym, jak zostało wskazane, występuje jako jednostka samorządu terytorialnego, która realizuje i wykonuje podstawowe, określone ustawą zadania na rzecz jej mieszkańców. Miasto, realizując Projekt związany z realizacją instalacji OZE na nieruchomościach mieszkańców, nie jest nastawione na osiągnięcie zysku i pobierając od mieszkańców wkład, realizuje założenia montażu finansowego przewidzianego w umowie zawartej z Instytucją zarządzającą. Miasto jest jedynie niejako pośrednikiem w realizacji projektu i nie odnosi żadnych korzyści finansowych z jego realizacji.

Ponadto, kierując się także wytycznymi zawartymi w Wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21, nawet gdyby uznać, iż Miasto realizując projekt związany z instalacjami OZE na nieruchomościach mieszkańców biorących udział w projekcie, realizuje odpłatną dostawę, należy przeanalizować brzmienie art. 15 ust. 1 w powiązaniu z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Zgodnie z ww. przepisami za podatnika uznaje się pomioty, wykonujące działalność gospodarczą.

W myśl wytycznych zawartych w ww. Wyroku, określone działania podmiotu należy uznawać za działalność gospodarczą, w przypadku gdy działania te cechuje stały charakter i otrzymywanie wynagrodzenia przez ten podmiot.

Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w wyroku TSUE C-621/21, aby prawidłowo zinterpretować działalność gospodarczą, należy przeanalizować całość okoliczności, w jakich jest ona prowadzona. Z uwagi na trudności w opracowaniu dokładnej definicji działalności gospodarczej należy zbadać wszystkie okoliczności jej prowadzenia, dokonując indywidualnej oceny tego, co jest typowym zachowaniem przedsiębiorcy prowadzącego działalność w danej dziedzinie, czyli w niniejszym przypadku instalatora systemów OZE.

W odniesieniu do powyższego, należy zwrócić uwagę na fakt, iż przedsiębiorcy działający w warunkach rynkowych, prowadzą działania w taki sposób, by osiągać stały dochód. Miasto natomiast, podobnie jak Gmina, w sprawie której wydany był powoływany wyrok, nie ma w planach regularnego i zorganizowanego świadczenia usług w zakresie instalowania systemów OZE, nie zamierza także zatrudniać pracowników dla tego typu działalności, co jest zachowaniem różnym od zachowań typowych dla przedsiębiorców.

Drugi kontekst, na który zwraca uwagę Trybunał w przywołanym wyżej Wyroku to fakt, iż mieszkańcy mogą skorzystać z instalacji OZE w zamian za uiszczenie udziału własnego stanowiącego tylko określony procent wartości inwestycji. Pozostała część wartości inwestycji finansowana jest natomiast z dofinansowania, zgodnie z ceną rynkową należną wykonawcy wyłonionemu w przetargu. Zatem, kierując się dalej wytycznymi zawartymi we wspomnianym wyroku TSUE stwierdzić można, ze odzyskiwaną z opłaty mieszkańców część wartości projektu, utożsamiać należy raczej ze swoistego rodzaju opłatą, a nie zapłatą za usługę, gdyż nawet wspólnie z otrzymanym dofinansowaniem, w ogólnym rozrachunku wartość ta nie pokryje całości kosztów, które poniesione zostaną na realizację ww. inwestycji. Natomiast racjonalnie gospodarujący podmiot w ramach prowadzonej działalności nie dopuszcza do takich sytuacji, gdyż kieruje się perspektywą zysku. Miasto natomiast nie osiągnie zysku, a wręcz musi liczyć się z perspektywą strat.

Ponadto, Trybunał Sprawiedliwości UE zwraca uwagę także na fakt, iż racjonalnie gospodarujące podmioty instalujące systemy OZE nie dopuszczają do sytuacji, w której otrzymują jedynie niewielką część poniesionych kosztów, oczekując jednocześnie rekompensaty za pozostałą część, zależną od decyzji podmiotu trzeciego. Takie zachowanie mogłoby negatywnie wpływać na sytuację przepływów pieniężnych i stwarzałoby zagrożenie co do opłacalności całej inwestycji, gdy rekompensata nie zostałaby przyznana.

W ocenie TSUE, takie spojrzenie na podejmowane czynności wskazuje, że w opisanym przypadku nie można mówić o prowadzeniu działalności gospodarczej.

Mając na względzie powyższy opis Miasto stoi na stanowisku, iż w przypadku inwestycji OZE w ramach realizacji projektu pn.: „(…)” w ramach konkursu nr (…), zgodnie z montażem finansowym, w myśl którego 15% wartości projektu stanowi wkład własny finansowany przez uczestników projektu, a pozostałe 85% wartości projektu stanowi dofinansowanie, brak jest spełnienia regulacji zawartych art. 15 ust. 1 ustawy o VAT w zw. z art. 15 ust. 2 tejże ustawy, w związku z czym, zarówno wpłaty dokonywane przez uczestników projektu, jak i otrzymane dofinansowanie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ad. 2.

W związku z twierdzeniem Miasta, iż otrzymane wpłaty i dofinasowanie nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, Miastu nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Ponadto, ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W myśl przytoczonych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W omawianej sprawie, realizacja projektu nie wiąże się z generowaniem podatku należnego, a występujące koszty operacyjne związane są z realizacją i utrzymaniem trwałości projektu.

Mając zatem na uwadze stanowisko Miasta, zgodnie z którym realizacja inwestycji OZE, o której mowa w niniejszym wniosku, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, brak jest możliwości odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycia związane z realizacją przez Miasto projektu pn.: „(…)” w ramach konkursu nr (…).

Ad. 3.

Miasto nie będzie zobowiązane do odrębnego opodatkowania podatkiem od towarów i usług korzystania z instalacji OZE przez uczestników projektu w okresie trwałości projektu oraz przekazania mieszkańcom własności instalacji OZE wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych zobowiązaniach. W ocenie Miasta, zarówno nieodpłatne korzystanie z instalacji OZE przez mieszkańców w zakresie trwałości projektu, jak i jej nieodpłatne przekazanie po zakończeniu projektu, nie są oddzielnymi czynnościami, a wynikają wprost z umowy zawartej z mieszkańcami, która reguluje wzajemne zobowiązania stron w związku z realizacją projekt pn.: „(…)” w ramach konkursu nr (…).

W okresie trwałości inwestycji możliwość korzystania z Instalacji zostanie zapewniona w wyniku zawartych z mieszkańcami umów. Po okresie trwałości inwestycji Miasto nie będzie już związane ograniczeniami wynikającymi z dofinansowania inwestycji i będzie mogło swobodnie przekazać Instalacje na własność mieszkańcom, zapewniając im tym samym trwałą możliwość korzystania z tych urządzeń. Zamiar ten określają zawarte z uczestnikami umowy, wskazując wyraźnie, że wraz z upływem okresu obowiązywania tych Umów (który pokrywa się z okresem trwałości Projektu) Instalacje staną się własnością mieszkańców.

Z uwagi na uwarunkowania dofinansowania, Miasto nie ma możliwości przekazania własności instalacji OZE mieszkańcom od razu po ich zamontowaniu. Muszą one przez okres trwałości projektu pozostać własnością Miasta. Z drugiej strony, aby projekt miał sens, mieszkańcy muszą mieć zapewnioną możliwość korzystania z Instalacji – zarówno w okresie trwałości projektu, jak i po jego zakończeniu. Bez tego elementu jego realizacja nie miałaby sensu, a mieszkańcy nie zdecydowaliby się na udział w nim.

Nie sposób uznać, że ktoś zdecydowałby się na udział w przedsięwzięciu, gdyby nie mógł na bieżąco korzystać z instalacji OZE zrealizowanej w/na/przy jego budynku oraz gdyby w wyniku realizacji tegoż projektu ostatecznie nie nabył własności montowanego urządzenia.

Mając zatem na uwadze fakt, iż w ocenie Miasta wpłaty mieszkańców oraz otrzymane dofinansowanie związane z realizacją zadania opisanego w niniejszym wniosku pozostają poza strefą opodatkowania VAT, a możliwość korzystania z instalacji OZE przez mieszkańca w okresie trwałości projektu oraz przeniesienie ostatecznej wartości instalacji na mieszkańca po upływie okresu trwałości projektu, są kolejnymi etapami realizacji niniejszego Projektu, stanowiącego nierozerwalny ciąg zdarzeń, należy przyjąć, iż czynności te również pozostają poza strefą opodatkowania VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 8 ust. 2a ustawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Ponadto stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Planują Państwo realizację projektu pn.: „(…)” współfinansowanego ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…). Celem projektu jest wykonanie i uruchomienie (…) mikroinstalacji OZE, w tym (…) mikroinstalacji fotowoltaicznych, (…) pomp ciepła i (…) kotłów na biomasę, służących do pokrycia zapotrzebowania gospodarstw domowych na energię elektryczną i ciepło. Zgodnie z Regulaminem określającym zasady udziału w projekcie dla mieszkańców miasta (…), uczestnikami projektu mogą być osoby fizyczne zamieszkałe na terenie miasta (…), posiadające prawo dysponowania nieruchomością położoną na terenie miasta (…), na której ma być realizowana inwestycja w zakresie OZE, nieposiadające zaległości wobec Miasta oraz chcące wziąć udział w projekcie dobrowolnie. Przyjęty Regulamin określa również zasady finansowania projektu, sposób wnioskowania oraz wzajemne prawa i zobowiązania stron. Instalacje będą montowane na budynkach mieszkalnych stanowiących własność prywatną mieszkańców Miasta. Możliwa będzie również sytuacja, gdy wykonanie instalacji w bryle budynku mieszkalnego będzienp. nieuzasadnione lub niemożliwe. W takich przypadkach urządzenia zostaną zamontowane na budynkach gospodarczych lub na konstrukcji umieszczonej na gruncie uczestników projektu, jednak zamontowane instalacje będą połączone instalacją przesyłową z budynkiem mieszkalnym i będą wykorzystywane tylko i wyłącznie do celów związanych z zaspokojeniem potrzeb bytowych mieszkańców. Zgodnie z regulaminem konkursu jednostki samorządu terytorialnego są beneficjentami projektu i w całości go realizują, a jego uczestnikami są mieszkańcy danej JST. Maksymalny poziom dofinansowania z funduszy wynosi 85% wydatków kwalifikowalnych projektu, pozostałe 15% wydatków związanychz realizacją projektu, w tym pozostałe koszty kwalifikowane oraz koszty niekwalifikowane pokrywa beneficjent. Udział beneficjenta w finansowaniu projektu może w całości stanowić wkład uczestników projektów, czyli mieszkańców Miasta. Wkład własny mieszkańców będzie stanowił 15% wydatków kwalifikowalnych na poziomie projektu oraz koszty niekwalifikowane, w tym ewentualny podatek od towarów i usług. Wpłaty wkładu własnego będą obowiązkowe. Realizacja inwestycji na rzecz mieszkańców będzie uzależniona od dokonanej wpłaty. W przypadku braku wpłaty, mieszkaniec zostanie wykluczony z uczestnictwa w projekcie. Zasady korzystania z instalacji OZE w okresie trwałości projektu, jak i zasady nabywania instalacji po upływie tego okresu, dla wszystkich odbiorców są takie same. Wysokość dofinansowania jest określona w Regulaminie Konkursu oraz umowie o dofinansowanie i zawsze stanowi 85% wartości wydatków kwalifikowanych. Wpłat mieszkańców, stanowiących wkład własny beneficjenta, nie należy utożsamiać z wynagrodzeniem wpłacanym na rzecz Miasta za udział w projekcie lub zakup instalacji OZE od Miasta. Miasto nie będzie kalkulować w sposób swobodny kosztu przypadającego na jednego mieszkańca. Uczestnicy projektu podpisali również umowy użyczenia, w których godzą się na to, iż przez 5 lat od daty płatności końcowej, inwestycja będzie własnością Miasta, użyczoną użytkownikowi posesji. Po tym terminie, instalacja zostanie nieodpłatnie przekazana uczestnikowi projektu. Powyższe oznacza, że Miasto posiada prawo do dysponowania nieruchomością na cele realizacji niniejszego Projektu i utrzymania jego rezultatów przez 5 lat od daty płatności końcowej. Realizując przedmiotowy Projekt na nieruchomości uczestników projektu Miasto będzie korzystać z usług podmiotów trzecich,tj. firm, które na zlecenie Miasta będą wykonywać oraz montować instalacje. Podmioty te będą czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT. Firmy te nie będą posiadały umów bezpośrednio z mieszkańcami, a swoje czynności będą wykonywać bezpośrednio na zlecenie Miasta. Miasto przez okres trwałości projektu oraz zgodnie z postanowieniami umowy o wzajemnych zobowiązaniach zawartej z mieszkańcami będzie inwestorem oraz właścicielem instalacji, będzie zobowiązane do finansowego rozliczenia projektu oraz dbania i serwisowania instalacji przez okres trwałości projektu. Za zakupy ww. towarów i usług Miasto otrzyma faktury VAT.

W pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy wpłaty otrzymane od mieszkańców oraz otrzymane przez Miasto dofinansowanie powinny być opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawioną na wstępie analizę przepisów podatkowych, w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć, czy realizacja przez Państwa Miasto ww. zadania, polegającego na wykonaniu i uruchomieniu instalacji odnawialnych źródeł energii, będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ww. ustawy.

Odnosząc się do okoliczności Państwa sprawy zasadnym jest odwołanie się do wyroku TSUE z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko Gminie O.).

W wyroku tym TSUE wskazał, iż aby czynności dokonywane przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii były objęte zakresem stosowania dyrektywy 2006/112, powinny one, po pierwsze, stanowić dostawę lub świadczenie usług, które gmina ta wykonuje odpłatnie na rzecz swoich mieszkańców w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) i c) tej dyrektywy, a po drugie, być dokonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 rzeczonej dyrektywy, tak aby owa gmina działała również w charakterze podatnika (pkt 24).

W pkt 42 wyroku Trybunał wskazał, że art. 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów OZE na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych.

TSUE wskazał, że w konsekwencji o ile w świetle powyższych rozważań należy uznać, że gmina O., nie wykonuje działalności wchodzącej w zakres stosowania dyrektywy 2006/112, nie jest konieczne ustalenie, czy działalność ta byłaby również wyłączona z tego zakresu stosowania na podstawie art. 13 ust. 1 tej dyrektywy.

Trybunał w przedmiocie dokonania świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej zauważył, że po pierwsze, podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., AJFP Sibiu i DGRFP Braãov, C‑655/19, EU:C:2021:40, pkt 27–29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina O. wskazała we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, (…) że nie zamierza świadczyć regularnie usług instalacji systemów OZE i nie zatrudnia ani nie zamierza zatrudniać pracowników w tym celu, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały (pkt 36).

Po drugie, (…) gmina O. wydaje się ograniczać do zaproponowania swoim mieszkańcom będącym właścicielami nieruchomości, którzy mogą być zainteresowani systemami OZE, w ramach programu regionalnego mającego na celu umożliwienie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, dostarczenia i zainstalowania u nich tych systemów OZE za pośrednictwem przedsiębiorstwa wybranego w wyniku przetargu, w zamian za ich udział nieprzekraczający 25% kosztów podlegających dofinansowaniu związanych z tą dostawą i z tą instalacją, podczas gdy owa gmina płaci danemu przedsiębiorstwu wynagrodzenie za te same dostawę i instalację po cenie rynkowej (pkt 37).

Tymczasem (…) jeżeli gmina odzyskuje – w drodze otrzymywanych przez nią wkładów – jedynie niewielką część poniesionych przez siebie kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych, taka różnica między tymi kosztami a kwotami otrzymanymi w zamian za oferowane usługi może sugerować, że wkłady te należy raczej uznać za opłatę aniżeli wynagrodzenie (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financiën, C‑520/14, EU:C:2016:334, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo). W konsekwencji nawet biorąc pod uwagę płatności przyznane gminie O. przez dane województwo, które wynoszą 75% kosztów podlegających dofinansowaniu, suma kwot otrzymanych od zainteresowanych właścicieli z jednej strony i od owego województwa z drugiej strony pozostaje strukturalnie niższa od łącznych kosztów faktycznie poniesionych przez tę gminę, co nie odpowiada podejściu, jakie przyjąłby w danym wypadku instalator systemów OZE, który przy ustalaniu swoich cen starałby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć marżę zysku. Natomiast wspomniana gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku.

Po trzecie, nie wydaje się ekonomicznie opłacalne, aby taki instalator systemów OZE obciążał odbiorców swoich dostaw towarów i świadczenia usług jedynie najwyżej jedną czwartą poniesionych przez siebie kosztów, oczekując jednocześnie rekompensaty w postaci dofinansowania za zasadniczą część pozostałych trzech czwartych tych kosztów. Taki mechanizm nie tylko stawiałby jego przepływy pieniężne w sytuacji strukturalnie deficytowej, ale ponadto stwarzałby nietypowy stopień niepewności dla podatnika, ponieważ kwestia, czy i w jakim zakresie osoba trzecia zwróci tak istotną część poniesionych kosztów, pozostaje faktycznie otwarta do czasu podjęcia przez tę osobę trzecią decyzji, co następuje po tym, jak sporne transakcje zostaną dokonane.

Opis przedmiotowej sprawy wskazuje, że Miasto nie będzie wykonywało działań będących przedmiotem wniosku na zasadach i w tych samych warunkach, które dotyczą podmiotów gospodarczych – Państwa rola sprowadza się do zorganizowania skutecznego finansowania i wykonania nowych systemów produkujących energię odnawialną na terenie Miasta.

Mieszkańcy Miasta, którzy dobrowolnie przystąpią do Programu, pokryją 15% kosztów kwalifikowanych, koszty niekwalifikowane a także ewentualny podatek VAT. Pozostała część zapłaty dla podmiotu wykonującego świadczenie pokrywana będzie ze środków publicznych. Miasto zleca wykonanie czynności podmiotom trzecim, nie zatrudnia zatem własnych pracowników celem świadczenia takich usług powszechnie jak inne przedsiębiorstwa trudniące się montażem instalacji. Z wniosku wynika, że celem Miasta nie jest stałe i zorganizowane wykonywanie takiej działalności w celach zarobkowych, na warunkach w jakich wykonują je podmioty gospodarcze trudniące się montażem takich instalacji, lecz celem działania Miasta jest interes społeczny. Nie jest to zatem sposób działania występujący w przypadku zwykłej działalności gospodarczej.

W wyniku Państwa działań nie wystąpią znaczące zakłócenia konkurencji, które prowadzić by mogły do wyłączenia z dostaw dla ostatecznego konsumenta innych podmiotów (w tym przypadku prywatnych firm działających w zakresie instalacji odnawialnych źródeł energii). Miasto działa bowiem jako świadczeniobiorca dokonujący zakupu od podmiotów prywatnych, które nie będą posiadały umów z mieszkańcami, a swoje czynności będą wykonywać bezpośrednio na zlecenie Miasta.

W konsekwencji, działania Miasta w związku z realizacją zadania polegającego na wykonaniu i uruchomieniuinstalacji odnawialnych źródeł energii, nie będą stanowiły dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT i Miasto, realizując ww. projekt nie będzie wykonywało działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem realizacja zadania nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości dotyczących kwestii podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT wpłat mieszkańców i otrzymanej dotacji należy wskazać, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 ww. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Jak wyżej wskazano działania Miasta w związku z realizacją zadania polegającego na wykonaniu i uruchomieniu instalacji odnawialnych źródeł energii nie będą stanowiły dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wobec powyższego w niniejszej sprawie wpłaty mieszkańców wnoszone w związku z zakupem i montażem instalacji odnawialnych źródeł energii nie będą stanowiły zapłaty za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Zauważyć należy, że dotacja/dofinansowanie nie funkcjonuje samodzielnie, nie podlega opodatkowaniu jako odrębna kwota, lecz wyłącznie w odniesieniu do czynności, do której jest wypłacana. Jeżeli czynność, do której dopłata jest przyznawana nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, to i dopłata do tej czynności nie stanowi elementu ceny oraz nie może być włączona do podstawy opodatkowania.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku nie będzie występował związek pomiędzy otrzymanym dofinansowaniem z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na realizację ww. projektu a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT. Jak bowiem wskazują okoliczności sprawy, w zakresie realizacji ww. projektu nie będą wykonywali Państwo działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, Państwa działania w związku z realizacją projektu nie będą stanowiły dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem otrzymana przez Państwa dotacja, przeznaczona na realizację ww. projektu, nie będzie zwiększała podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania numer 1 jest prawidłowe.

W dalszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą kwestii braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą”.

W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy,

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Jak wynika z okoliczności sprawy, nabycie towarów i usług w związku z realizacją zadania nie będzie miało związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Realizacja zadania nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania, gdyż w analizowanej sytuacji nie wystąpi związek przyczynowo-skutkowy dokonywanych zakupów towarów i usług z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.

Mając zatem na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że nie będą Państwo mieli prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją projektu. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie zostaną spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. ponoszone wydatki na realizację zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania numer 2 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii, czy Miasto będzie zobligowane do odrębnego opodatkowania podatkiem od towarów i usług korzystania z instalacji OZE przez uczestników projektu w okresie trwałości projektu oraz przekazania mieszkańcom własności instalacji OZE wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych zobowiązaniach.

Jak wynika z opisu sprawy, Miasto podpisze z właścicielem nieruchomości stosowne umowy użyczenia, na podstawie których posiada prawo do bezpłatnego użytkowania niezbędnej części nieruchomości. Umowa ta obowiązuje do upływu 5 lat od płatności ostatecznej. Po okresie trwałości projektu instalacje zostaną bezpłatnie przekazane na własność mieszkańcom. Powyższe oznacza, że Miasto posiada prawo do dysponowania nieruchomością na cele realizacji niniejszego Projektu i utrzymania jego rezultatów przez 5 lat od daty płatności końcowej.

W rozpatrywanej sprawie analizie podlega nie samo przekazanie mieszkańcom prawa własności ww. instalacji po upływie określonego w umowie okresu, lecz całe zadanie realizowane na rzecz mieszkańców. Działania Miasta, tj. udostępnienie mieszkańcowi instalacji do korzystania zgodnie z jej przeznaczeniem, a następnie przekazanie instalacji mieszkańcowi na własność, nie będą stanowiły odrębnych świadczeń.

Skoro – jak wyżej wskazano – działania Miasta na rzecz mieszkańców nie będą stanowiły czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, to przekazanie mieszkańcom w okresie trwałości projektu, jak również po upływie okresu trwałości projektu prawa własności ww. instalacji bez dodatkowego wynagrodzenia nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).