Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka
insert_drive_file

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 6 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.349.2023.4.AK

W zakresie skutków podatkowych otrzymania świadczenia z polisy ubezpieczeniowej po zmarłej przyjaciółce.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 marca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 30 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania świadczenia z polisy ubezpieczeniowej po zmarłej.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 czerwca 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną zamieszkałą na stałe w Polsce (polski rezydent podatkowy podlegający nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu). Przyjaciółka Wnioskodawczyni (...) (dalej jako: „Ubezpieczający” lub „Ubezpieczony”) zawarła z X S.A. umowę na indywidualne ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (…), dalej jako: „Ubezpieczenie”, wskazując jako uposażoną na wypadek jej śmierci Wnioskodawczynię. Ubezpieczona wpłaciła na poczet Ubezpieczenia składkę jednorazową w wysokości 600.000,00 PLN. Celem Ubezpieczenia jest inwestowanie zgromadzonego kapitału w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe (fundusze). W przypadku śmierci Ubezpieczającej, pieniądze z Ubezpieczenia zostaną wypłacone osobom, które zostały wskazane w umowie ubezpieczeniowej jako osoby uposażone. Umowa Ubezpieczenia zawarta została na czas określony do rocznicy polisy, w której wiek Ubezpieczającego wynosi 100 lat. Zakres ubezpieczenia obejmuje następujące zdarzenia:

1)śmierć ubezpieczającego,

2)śmierć ubezpieczającego spowodowaną nieszczęśliwym wypadkiem (ochrona ubezpieczeniowa z tytułu śmierci spowodowanej nieszczęśliwym wypadkiem kończy się w rocznicę polisy, w której wiek ubezpieczającego wynosi 85 lat),

3)dożycie przez ubezpieczającego końca okresu ubezpieczenia. Składki, które wpłacił Ubezpieczający były inwestowane w fundusze. Za wpłaconą składkę zostały nabyte udziały jednostkowe funduszy.

Wpłacona składka została ulokowana w udziały jednostkowe na rachunkach udziałów według Funduszu (…) o niskim profilu ryzyka inwestycyjnego. W trakcie trwania Ubezpieczenia z udziałów jednostkowych zgromadzonych na rachunkach pobierane były opłaty. W trakcie umowy Ubezpieczający mógł swobodnie przenosić środki między funduszami oraz zmieniać podział składki dodatkowej. Składka nie podlegała dzieleniu na część ochronną i część inwestycyjną. Zgodnie z kartą produktu Ubezpieczenia, inwestycja w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe jest obarczona ryzykiem inwestycyjnym, które ponosi ubezpieczający. Ponieważ sytuacja na rynkach się zmienia, wartość inwestycji może rosnąć lub maleć – w wyniku wzrostu lub spadku wartości udziałów jednostkowych. Ubezpieczający może stracić część lub całość zainwestowanego kapitału. 

Zgodnie z kartą produktu dotyczącą Ubezpieczenia ochrona ubezpieczeniowa:

1)rozpoczęła się w dniu nabycia udziałów jednostkowych za składkę jednorazową (udziały jednostkowe są nabywane za alokowaną składkę w 3. dniu wyceny od dnia przyjęcia oferty zawarcia umowy i opłacenia składki);

2)zakończy się:

a)w przypadku rezygnacji ubezpieczającego z umowy (liczy się data otrzymania przez X SA oświadczenia o odstąpieniu lub wypowiedzeniu umowy lub wniosku o całkowity wykup ubezpieczenia);

b)w dniu śmierci ubezpieczającego;

c)w dniu dożycia przez ubezpieczającego końca okresu ubezpieczenia;

d)w dniu spadku wartości rachunku udziałów do zera.

Ochrona ubezpieczeniowa z tytułu śmierci spowodowanej nieszczęśliwym wypadkiem kończy się w rocznicę polisy, w której wiek ubezpieczającego wynosi 85 lat. Zgodnie z kartą produktu Ubezpieczenia w przypadku śmierci Ubezpieczającego zostanie uposażonym wypłacona wartość rachunku udziałów powiększona o 1000,00 PLN. Wartość rachunku udziałów jest ustalana na podstawie wartości rachunku udziałów z 4 dnia wyceny od dnia przekazania do X SA wymaganych dokumentów (m.in. aktu zgonu). W przypadku, gdy prawo do świadczenia z tytułu śmierci zgłoszonej przed datą dożycia przez ubezpieczającego końca okresu ubezpieczenia nie zostanie ustalone do tej daty z powodu niedostarczenia wymaganych dokumentów, ustalenie kwoty świadczenia, w tym wartości rachunku udziałów, następuje na podstawie wartości rachunku udziałów z ostatniego dnia wyceny. Zgodnie z kartą produktu Ubezpieczenia wypłaty z ubezpieczenia (świadczenia i wykupy) są pomniejszane o wysokość podatku należnego wg obowiązujących przepisów prawa, które dotyczą podatku dochodowego. Ubezpieczający (Ubezpieczony) zmarł 29 września 2022 r. Jako jedyną osobę uposażoną z Ubezpieczenia Ubezpieczający wskazał Wnioskodawczynię. X S.A wypłaciło w dniu 22 listopada 2022 r. Wnioskodawczyni kwotę 532.713,83 PLN tytułem świadczenia z polisy (Ubezpieczenia) oraz w odrębnym przelewie w dniu 16 listopada 2022 r. kwotę 1.000,00 PLN. Wypłacone przez X SA świadczenie stanowiło kwotę niższą niż wpłacona składka przez Ubezpieczającej. Z informacji uzyskanych od X SA wynika, że nie został uzyskany zysk z tytułu wpłaconej składki przez Ubezpieczającego (strata).

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy

1.Czy w dacie wypłaty posiadała Pani miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy i rezydencję podatkową) w Polsce?

Wnioskodawczyni posiadała w dniu wypłaty świadczenia miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce, tzn. podlegała nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce oraz był polskim rezydentem podatkowym.

2.Czy umowa ubezpieczenia zawarta z X S.A. była ubezpieczeniem związanym z funduszem kapitałowym – zgodnie z art. 5a pkt 14 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), przez fundusze kapitałowe rozumie się fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych?

Umowa ubezpieczenia zawarta z X SA przez Ubezpieczoną (...) (zdefiniowaną w treści wniosku) była ubezpieczeniem związanym z funduszem kapitałowym w myśl art. 5a pkt 14 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.). X SA wypłaciło w dniu 22 listopada 2022 r. Wnioskodawczyni kwotę 532.713,83 PLN tytułem świadczenia z polisy (Ubezpieczenia) oraz w odrębnym przelewie w dniu 16 listopada 2022 r. kwotę 1.000,00 PLN. Wypłacone przez X SA świadczenie stanowiło kwotę niższą niż wpłacona składka przez Ubezpieczającą. Z informacji uzyskanych od X SA wynika, że nie został uzyskany zysk z tytułu wpłaconej składki przez Ubezpieczonego (strata).

3.Czy wypłacona przez ubezpieczyciela kwota świadczenia została: – ustalona na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo –równa składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik?

Wartość świadczenia wypłacona przez ubezpieczyciela została ustalona na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych. Składka (600.000 zł), które wpłacił Ubezpieczony były inwestowane w fundusze. Za wpłaconą składkę zostały nabyte udziały jednostkowe funduszy. Wpłacona składka została ulokowana w udziały jednostkowe na rachunkach udziałów według Funduszu (...) o niskim profilu ryzyka inwestycyjnego. Zgodnie z kartą produktu Ubezpieczenia, inwestycja w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe jest obarczona ryzykiem inwestycyjnym, które ponosił Ubezpieczony. Ponieważ sytuacja na rynkach się zmienia, wartość inwestycji mogła rosnąć lub maleć – w wyniku wzrostu lub spadku wartości udziałów jednostkowych. Ubezpieczony mógł stracić część lub całość zainwestowanego kapitału. Z treści karty produktu Ubezpieczenia wynika, że w przypadku wypłaty zainwestowanej składki przed końcem okresu ubezpieczenia (tzw. dożycie) wartość wypłacanego świadczenia zostanie ustalona „na podstawie wartości rachunku udziałów z 4 dnia wyceny od dnia przekazania do X SA wymaganych przez X SA dokumentów. W przypadku, gdy prawo do świadczenia z tytułu śmierci zgłoszonej przed datą dożycia przez ubezpieczającego końca okresu ubezpieczenia nie zostanie ustalone do tej daty z powodu niedostarczenia wymaganych dokumentów, ustalenie kwoty świadczenia, w tym wartości rachunku udziałów, następuje na podstawie wartości rachunku udziałów z ostatniego dnia wyceny okresu ubezpieczenia”.

Wymaganymi dokumentami w przypadku wypłaty przed końcem okresu ubezpieczenia były: •zgłoszenie roszczenia, •akt zgonu, •kartę zgonu albo dokumentację medyczną stwierdzającą przyczynę śmierci, w przypadku śmierci spowodowanej nieszczęśliwym wypadkiem, dodatkowo dokumenty potwierdzające, że śmierć spowodowana była nieszczęśliwym wypadkiem.

Zdaniem Wnioskodawczyni wypłata została ustalona według wartości rachunków udziałów z 4 dnia wyceny od dnia przekazania X SA wymaganych dokumentów, bowiem do wypłaty doszło zanim upływał hipotetyczny

4.Czy z umowy bądź z innego dokumentu wynika podział składki na część stałą oraz część zmienną (inwestycyjną)?

Z umowy bądź innego dokumentu nie wynikał podział składki na część stałą oraz część zmienną (inwestycyjną). Za wpłaconą składkę (w całości) zostały nabyte udziały jednostkowe funduszu Wpłacona składka została ulokowana w udziały jednostkowe na rachunkach udziałów według Funduszu (...) o niskim profilu ryzyka inwestycyjnego.

Pytanie

Czy w związku z otrzymanym świadczeniem z polisy ubezpieczeniowej (Ubezpieczenia) osoby zmarłej, ciąży na Wnioskodawczyni obowiązek dokonania zgłoszenia powyższego faktu: w podatku dochodowym od osób fizycznych do Urzędu Skarbowego oraz rozliczenia się z otrzymanej kwoty, a jeżeli tak, jaki formularz PIT będzie właściwy i w jakim terminie takie rozliczenie powinno nastąpić?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, wypłacone świadczenie z Ubezpieczenia w kwocie 533.713,83 PLN stanowi przychód podatkowy, który korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U.2021.1128 ze zm., dalej jako: „ustawa o PIT”), w związku z czym na Wnioskodawczyni nie ciążą jakiekolwiek obowiązki wynikające z tej ustawy.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o PIT: „Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń”. Jednym ze źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy o PIT są wskazane w pkt 9 tego przepisu „inne źródła”. Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o PIT: „Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17”.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem: a) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z pozarolniczą działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c, b) dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a. W celu stwierdzenia, czy w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie ww. zwolnienie przedmiotowe należy odwołać się do przepisów ustawy Kodeks cywilny (KC). Na mocy art. 805 § 1 KC przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie - przy ubezpieczeniu osobowym - umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej (art. 805 § 2 pkt 2 KC). W myśl art. 829 § 1 pkt 1 KC ubezpieczenie osobowe może w szczególności dotyczyć przy ubezpieczeniu na życie - śmierci osoby ubezpieczonej lub dożycia przez nią oznaczonego wieku. Stosownie do art. 831 § 1 KC ubezpieczający może wskazać jedną lub więcej osób uprawnionych do otrzymania sumy ubezpieczenia w razie śmierci osoby ubezpieczonej; może również zawrzeć umowę ubezpieczenia na okaziciela. Ubezpieczający może każde z tych zastrzeżeń zmienić lub odwołać w każdym czasie. Z art. 832 § 2 KC wynika, że jeżeli w chwili śmierci ubezpieczonego nie ma osoby uprawnionej do otrzymania sumy ubezpieczenia, suma ta przypada najbliższej rodzinie ubezpieczonego w kolejności ustalonej w ogólnych warunkach ubezpieczenia, chyba że umówiono się inaczej. W odniesieniu do przedstawionych przepisów Kodeksu cywilnego wynika zatem, że wypłacone świadczenie stanowi świadczenie z tytułu ubezpieczenia osobowego. Art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT wprowadza dwa wyjątki od zwolnienia z opodatkowania wypłaconych kwot tytułem: a) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z pozarolniczą działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c, b) dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a. Świadczenie wypłacone na rzecz Wnioskodawczyni z tytułu Ubezpieczenia zdaniem Wnioskodawczyni nie mieści się w dyspozycji wyjątków przewidzianych w art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, w szczególności nie stanowi odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z pozarolniczą działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c.

Zgodnie z art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia, a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy. Natomiast, na podstawie art. 24 ust. 15a ustawy o PIT, dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest: 1. ustalane na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo 2. równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik - jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a składką wpłaconą do zakładu ubezpieczeń. Zacytowany powyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy PIT dotyczy dochodów uzyskanych w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.jedn. Dz.U.2022.2283 ze zm.). Przepis ten wyłącza ze zwolnienia od podatku kwoty otrzymane z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi oraz kwoty otrzymane z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie zawartą na podstawie odrębnych przepisów. Przepis art. 24 ust. 15 i ust. 15a ustawy o PIT nie ma zdaniem Wnioskodawczyni zastosowania w niniejszej sprawie, ponieważ to nie Wnioskodawczyni – jako jedyna osoba uprawniona (uposażona) po śmierci Ubezpieczonego do otrzymania świadczeń - inwestował składkę ubezpieczeniową, tylko przyjaciółka Wnioskodawczyni - zmarły Ubezpieczający (Ubezpieczony). Dyspozycja przepisu jasno wskazuje, że ów szczególny sposób ustalenia dochodu do opodatkowania dotyczy osób, które były inwestorami składek na podstawie zawartej przez siebie umowy. O inwestowaniu składki nie może być natomiast mowy w przypadku Wnioskodawcy, gdyż Wnioskodawczyni jako uprawniona otrzymała jedynie sumę ubezpieczenia przypadającą po zmarłej Ubezpieczonej. Skutkuje to tym, że otrzymana kwota nie stanowi dla Wnioskodawczyni dochodu z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jak również z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie. W konsekwencji zdaniem Wnioskodawczyni otrzymane świadczenie z Ubezpieczenia stanowi dla niej przychód z innych źródeł korzystający z zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT w związku z czym tym samym na Wnioskodawczyni nie ciążą żadne obowiązki podatkowe związane z rozliczeniem otrzymanego świadczenia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do treści art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Ustawodawca przesądził zatem, że zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego (art. 3 ust. 1 ww. ustawy) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jednym ze źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są wskazane w pkt 9 tego przepisu inne źródła.

Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

a)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

b)dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

W powyższej cytowanym przepisie ustawodawca posługuje się zwrotem „kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń”. W związku z powyższym, jeżeli świadczenie wypłacone zostało z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, a nie mieści się ono w punktach a i b przepisu, to takie świadczenie będzie podlegać zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przez kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń objęte dyspozycją ww. przepisu rozumie się świadczenia, do wypłaty których zobowiązany jest ubezpieczyciel w związku z zawartą umową ubezpieczenia.

Zgodnie z art. 24 ust. 15 ww. ustawy:

dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Z powyższego przepisu wynika, że dotyczy on dochodów uzyskanych w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2023 r., poz. 656 ze zm.).

Natomiast, na podstawie art. 24 ust. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest:

1.ustalane na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo

2.równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik

jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a składką wpłaconą do zakładu ubezpieczeń.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 829 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

ubezpieczenie osobowe może w szczególności dotyczyć przy ubezpieczeniu na życie śmierci osoby ubezpieczonej lub dożycia przez nią oznaczonego wieku.

W myśl natomiast art. 831 § 1 Kodeksu cywilnego:

ubezpieczający może wskazać jedną lub więcej osób uprawnionych do otrzymania sumy ubezpieczenia w razie śmierci osoby ubezpieczonej; może również zawrzeć umowę ubezpieczenia na okaziciela. Ubezpieczający może każde z tych zastrzeżeń zmienić lub odwołać w każdym czasie.

Jak stanowi § 3 art. 831 Kodeksu cywilnego:

suma ubezpieczenia przypadająca uprawnionemu nie należy do spadku po ubezpieczonym.

Z przedstawionego przepisu wynika, że umowa ubezpieczenia na dożycie jest formą ubezpieczenia osobowego.

Przepis art. 24 ust. 15 i 15a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma jednak zastosowania w niniejszej sprawie, ponieważ to nie Pani inwestowała składkę ubezpieczeniową, tylko zmarła ubezpieczona, która wskazała Panią jako osobę uprawnioną do otrzymania sumy ubezpieczenia. Dyspozycja przepisu jasno wskazuje, że ów szczególny sposób ustalenia dochodu do opodatkowania dotyczy osób, które były inwestorami składek na podstawie zawartej przez siebie umowy. O inwestowaniu składki nie może być natomiast mowy w Pani przypadku, gdyż Pani jako uprawniona otrzymała jedynie sumę ubezpieczenia przypadającą po zmarłej ubezpieczonej. Skutkuje to tym, że otrzymane kwoty nie stanowią dla Pani dochodu z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi jak również z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy należy stwierdzić, że otrzymywane w 2022 r. środki pieniężne (świadczenie pieniężne) przez Panią jako osobę uprawnioną do otrzymania ww. środków z towarzystwa ubezpieczeniowego po zmarłej przyjaciółce, stanowi dla Pani przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże, przychód ten korzysta ze zwolnienia z opodatkowania wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy. W związku z powyższym nie ciąży na Pani obowiązek zgłoszenia powyższego zdarzenia do Urzędu Skarbowego.

Dodatkowe informacje

Niniejsza interpretacja dotyczy rozstrzygnięcia w zakresie ustawy o podatku dochodowym odosób fizycznych. W zakresie ustawy o podatku od spadków i darowizn zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00