Interpretacja indywidualna z dnia 6 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.251.2023.2.MK

Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna  

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „(…)”.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 maja 2023 r. (wpływ 29 maja 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów usług.

Gmina jest właścicielem nieruchomości stanowiących działki ewidencyjne nr 1, 2 i 3 w obrębie (…) w jednostce ewidencyjnej (…) w Powiecie (…), Województwie (…), na których realizowane jest przedsięwzięcie polegające na budowie punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych (dalej PSZOK).

W ramach przedsięwzięcia „(…)” planowane jest wybudowanie obiektów służących do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, w tym:

‒wiat magazynowych służących na odpady, w tym na odpady wielkogabarytowe, opony, odpady budowlane oraz przedmioty do ponownego użycia;

‒rampy rozładunkowej z boksami magazynowymi - (rampa rozładunkowa z pomieszczeniami magazynowymi pod powierzchnią rampy na odpady oraz przedmioty przeznaczone do ponownego użycia) wraz z najazdami;

‒budynku socjalnego, w którym zaplanowano biura Zakładu (…), pomieszczenia socjalne i stanowiskiem obsługi wagi i monitoringu terenu;

‒część wiaty magazynowej zostanie zaadaptowana na pomieszczenia socjalne dla pracowników Zakładu (…);

‒wagi samochodowej o nośności do 60 ton;

‒utwardzenia terenu z wykonaniem zabezpieczenia wód gruntowych przed ewentualnymi odciekami;

‒ogrodzenia, oświetlenia i monitoringu wizyjnego terenu oraz niezbędnych sieci i instalacji: wodno-kanalizacyjnych, odwodnienia terenu, energetycznej, teletechnicznej itp.;

‒ścieżki edukacyjnej (tablice, ulotki, gra terenowa itp.) dotyczącej postępowania z odpadami;

‒prace związane z gospodarką zielenią: wycięcie kolidujących drzew, wykonanie nowych nasadzeń i zieleni niskiej oraz ewentualnych trawników.

Planowane obiekty budowlane PSZOK, których właścicielem pozostanie Gmina, będą służyć realizacji zadania własnego gminy gospodarowania odpadami komunalnymi (zbieranie, sortowanie i tymczasowe gromadzenie) oraz magazynowania innych przedmiotów niebędących odpadami (punkt przyjmowania przedmiotów do ponownego użycia). Inwestycja stanowić będzie punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych, w którym w odpowiednich boksach, wiatach i magazynach zbierane będą odpady i po uzyskaniu ilości transportowej wywożone będą do zagospodarowania w ramach gospodarki odpadami jako ustawowego zadania gminy. Natomiast mający stacjonować w przyszłości na obiekcie Zakład (…) stanowi jednostkę budżetową gminy realizującą wyłącznie zadanie ustawowe gminy w postaci utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, i jako jednostka gminna nieposiadająca osobowości prawnej nie ma prawnej możliwości prowadzenia jakiejkolwiek działalności rynkowej lub gospodarczej.

Budowany przez Gminę obiekt PSZOK ma zatem służyć wyłącznie realizacji ustawowych zadań własnych gminy niezwiązanych z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, na wybudowanych obiektach Gmina nie będzie realizowała żadnych czynności stanowiących dostawę towarów lub usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Z obiektu będą korzystali mieszkańcy Gminy w celu nieodpłatnego i wynikającego z ustawowych zadań własnych gminy odbioru od mieszkańców gminy odpadów komunalnych oraz na cele siedziby jednostki organizacyjnej wyłącznie realizującej zadanie własne w zakresie utrzymania czystości i porządku w gminie. Zatem wydatki na nabywane towary i usługi związane z realizacją wyżej wymienionej inwestycji budowy PSZOK nie będą służyły działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Na realizację powyższego przedsięwzięcia w ramach zadania inwestycyjnego pn. „(…)” gmina pozyskała dotację z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w (…) (dalej NFOŚiGW) na podstawie Umowy NR (…) o dofinansowanie w formie dotacji zawartej w dniu 10 sierpnia 2022 r. Gmina realizuje powyższe przedsięwzięcie terminowo, zgodnie z założonym harmonogramem rzeczowo - finansowym na podstawie Umowy Nr (…) z dnia 3 lutego 2022 r. o wykonawstwo robót budowlanych. We wniosku o dofinansowanie Gmina wskazała, że w ramach realizowanego zadania pn. „(…)” nie ma prawa odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego w jakiejkolwiek części, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Warunkiem wypłaty środków dofinansowania przez NFOŚiGW z zawartej umowy NR (…) jest przedłożenie podatkowej interpretacji indywidualnej, o której mowa w ustawie z dnia z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, potwierdzającej brak możliwości odliczenia podatku VAT albo ograniczone prawo do odliczenia VAT w związku z realizacją przedsięwzięcia, które jest finansowane w całości lub w części ze środków NFOŚiGW.

Pytanie

Czy Gmina od wydatków inwestycyjnych związanych z realizacją zadania pn. „(…)”, które będzie służyć wyłącznie realizacji ustawowych zadań własnych gminy bez dokonywania czynności sprzedaży opodatkowanej VAT będzie miała prawo dokonywać obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w całości lub w części?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina nie będzie miała prawa dokonywać obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od wydatków inwestycyjnych związanych z realizacją zadania pn. „(…)” ani w całości, ani też w jakiejkolwiek części.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Wobec tego, że obiekt PSZOK nie będzie służył do wykonywania jakichkolwiek czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego, nie powstanie po stronie Gminy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji budowy PSZOK i zapłaty wynagrodzenia wykonawcy obiektu, na które Gmina pozyskała dofinansowanie z NFOŚiGW w (…).

Niezależnie od powyższego obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96 ustawy VAT, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7 ustawy VAT. W świetle powyższej regulacji, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Powyższe regulacje oznaczają, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zatem jednostka samorządu terytorialnego jaką jest gmina na gruncie podatku od towarów i usług może występować w dwoistym charakterze, tj.:

‒podmiotu niebędącego podatnikiem, gdy realizuje zadania nałożone na nią odrębnymi przepisami prawa, oraz

‒podatnika podatku od towarów i usług, gdy wykonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają jednostki samorządu terytorialnego z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Skoro jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych (bo tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT), to w związku z eksploatacją i wykorzystaniem PSZOK wyłącznie dla celów realizacji zadań własnych nałożonych na Gminę odrębnymi przepisami, Gmina nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych oraz utrzymania czystości i porządku w gminie należy do zadań własnych gminy wskazanych w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.). Zatem dokonując wydatków na nabywane towary i usługi związane z realizacją wyżej wymienionej inwestycji budowy PSZOK Gmina nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

Stosownie do art. 15 ust. 2:

W myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2519 ze zm.):

Stosownie do art. 3 ust. 2 pkt 6 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

Zgodnie z art. 3 ust. 2b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

Wskazali Państwo, że w ramach przedsięwzięcia „(…)” planowane jest wybudowanie obiektów służących do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Planowane obiekty budowlane PSZOK, których właścicielem pozostaną Państwo, będą służyć realizacji zadania własnego gminy gospodarowania odpadami komunalnymi (zbieranie, sortowanie i tymczasowe gromadzenie) oraz magazynowania innych przedmiotów nie będących odpadami (punkt przyjmowania przedmiotów do ponownego użycia). Inwestycja stanowić będzie punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych, w którym w odpowiednich boksach, wiatach i magazynach zbierane będą odpady i po uzyskaniu ilości transportowej wywożone będą do zagospodarowania w ramach gospodarki odpadami jako ustawowego zadania gminy. Natomiast mający stacjonować w przyszłości na obiekcie Zakład (…) stanowi jednostkę budżetową gminy realizującą wyłącznie zadanie ustawowe gminy w postaci utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, i jako jednostka gminna nieposiadająca osobowości prawnej nie ma prawnej możliwości prowadzenia jakiejkolwiek działalności rynkowej lub gospodarczej.

Budowany przez Państwa obiekt PSZOK ma zatem służyć wyłącznie realizacji ustawowych zadań własnych gminy niezwiązanych z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, na wybudowanych obiektach nie będą Państwo realizowali żadnych czynności stanowiących dostawę towarów lub usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Z obiektu będą korzystali mieszkańcy gminy w celu nieodpłatnego i wynikającego z ustawowych zadań własnych gminy odbioru od mieszkańców gminy odpadów komunalnych oraz na cele siedziby jednostki organizacyjnej wyłącznie realizującej zadanie własne w zakresie utrzymania czystości i porządku w gminie. Zatem wydatki na nabywane towary i usługi związane z realizacją wyżej wymienionej inwestycji budowy PSZOK nie będą służyły działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do obniżenia podatku należnego w związku z realizacją przedsięwzięcia.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez podmiot uznany za podatnika w stosunku do tych czynności.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż w związku z realizacją projektu, nie będą działali Państwo jako podatnik podatku VAT, gdyż bedą Państwo realizowali zadania własne nałożone na Państwa ustawą o samorządzie gminnym. Ponadto, jak wynika z opisu sprawy na wybudowanych obiektach nie będą Państwo realizowali żadnych czynności stanowiących dostawę towarów lub usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Z obiektu będą korzystali mieszkańcy gminy w celu nieodpłatnego i wynikającego z ustawowych zadań własnych gminy odbioru od mieszkańców gminy odpadów komunalnych oraz na cele siedziby jednostki organizacyjnej wyłącznie realizującej zadanie własne w zakresie utrzymania czystości i porządku w gminie. Zatem wydatki na nabywane towary i usługi związane z realizacją wyżej wymienionej inwestycji budowy PSZOK nie będą służyły działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

W związku z powyższym nie będą mieli Państwo – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją przedsięwzięcia pn.: „(…)” w całości ani w części.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).