Interpretacja indywidualna z dnia 2 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.162.2023.1.AS

Prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu zakupu narzędzi, przekazanych w ramach umowy toolingu.

Interpretacja indywidualna– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług– jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 kwietnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu zakupu narzędzi, przekazanych w ramach umowy toolingu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(…) Sp. z o.o. (dalej jako: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) z siedzibą w (…), zarejestrowana jako podatnik podatku od towarów i usług, jest producentem samochodów i części do samochodów.

W ramach swojej działalności Wnioskodawca zamierza zawrzeć tzw. umowę toolingu, na mocy której zobowiąże się do nieodpłatnego udostępnienia polskiemu kontrahentowi określonych składników majątkowych – narzędzi, stanowiących własność Wnioskodawcy. Kontrahent zobowiąże się natomiast do wykorzystania otrzymanych narzędzi do wykonania uzgodnionych w umowie usług – produkcji części dla Wnioskodawcy. Udostępnione narzędzia pozostaną własnością Spółki. Kontrahent będzie mógł wykorzystywać te narzędzia wyłącznie do produkcji części na rzecz Wnioskodawcy.

Zawarcie tej umowy jest konieczne z uwagi na sytuację finansową kontrahenta, który nie może zakupić narzędzi niezbędnych do kontynuowania współpracy z (…) – dostaw części do produkcji samochodów. Przy braku zaangażowania ze strony (…) kontrahentowi grozi upadłość a (…) utrata wieloletniego, zaufanego dostawcy części co z kolei wiąże się z koniecznością wyszukania nowego dostawcy a najgorszym wariancie przerwaniem na jakiś czas produkcji samochodów.

Na gruncie przepisów ustawy z dn. 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 t. j. ze zm.; dalej jako: „ustawa o VAT”) przekazanie narzędzi kontrahentowi w ramach umowy toolingu, w celu wyprodukowania przez kontrahenta części, nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług, gdyż nie dochodzi do przeniesienia ekonomicznego władztwa nad narzędziami w taki sposób, aby kontrahent mógł nimi dysponować w sposób właściwy dla właściciela. Prawo do rozporządzania towarem jak właściciel nadal pozostaje po stronie Wnioskodawcy, a zatem czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Części wyprodukowane przez kontrahenta będą używane do produkcji samochodów przez Wnioskodawcę. Produkcja i sprzedaż samochodów stanowią działalność opodatkowaną Spółki.

Pytanie

Czy na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Spółka ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu zakupu narzędzi, które następnie zostaną przekazane kontrahentowi w ramach umowy toolingu?

Państwa stanowisko w sprawie

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści przytoczonego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, od nabycia których podatek został naliczony, będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest zatem związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują, jaki związek musi istnieć pomiędzy zakupami a sprzedażą, żeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia. Związek ten może być zatem bezpośredni lub pośredni.

Związek bezpośredni występuje wówczas, gdy nabywane towary służą dalszej odsprzedaży lub też w bezpośredni sposób wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim mówimy wtedy, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania podmiotu, a więc w sposób pośredni wiążą się z działalnością gospodarczą i z osiąganymi przychodami. Aby wskazać, czy określone zakupy mają związek pośredni musi istnieć związek przyczynowo- skutkowy między dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. Pośredni związek dokonanych zakupów z działalnością gospodarczą występuje wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dn. 5 października 2022 r., sygn. akt I SA/Sz 351/22).

Podobnie WSA w Bydgoszczy w wyroku z dnia z dnia 6 września 2022 r. sygn. akt 1 SA/Bd 383/22: „Dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni, aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, musi istnieć związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu” oraz

WSA w Krakowie w orzeczeniu z dnia 5 maja 2022 r. sygn. akt 1 SA/Kr 1726/21 „Na gruncie art. 86 ust. 1 u.p.t.u., badanie związku między wydatkami, a czynnościami opodatkowanymi podatnika powinno być dokonywane w szerszym kontekście i nie może ograniczać się wyłącznie do ustalenia ścisłego, bezpośredniego związku poniesionego kosztu z konkretną czynnością opodatkowaną”.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, Spółka celem zapewnienia sobie ciągłości dostaw części do produkcji samochodów, musi zawrzeć tzw. umowę toolingu. Istotą tego typu umowy jest to, że Spółka zobowiązuje się do bezpłatnego udostępnienia wykonawcy określonych składników majątkowych stanowiących jej własność (narzędzi do produkcji części). Wykonawca zobowiązuje się natomiast do wykorzystania otrzymanych narzędzi do wykonania uzgodnionych w umowie usług na rzecz zlecającego (produkcji części dla Spółki). W wyniku zawarcia umowy nie dochodzi do przeniesienia własności składników majątkowych na rzecz wykonawcy, nie jest on również uprawniony do swobodnego dysponowania udostępnionymi przedmiotami, dlatego też udostępnienie narzędzi nie stanowi dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, nie podlega zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem tych narzędzi. Związek pomiędzy ich nabyciem a czynnościami opodatkowanymi ma w tym wypadku charakter pośredni i wystąpi w związku ze sprzedażą finalnych produktów (samochodów), do wytworzenia których wykorzystane zostaną części wyprodukowane w ramach umowy toolingu, tj. przy pomocy narzędzi zakupionych przez Wnioskodawcę i przekazanych kontrahentowi w celu wyprodukowania części na jego zlecenie. Nabycie tych narzędzi przyczynia się zatem do generowania obrotu przez Wnioskodawcę w związku z prowadzoną przez niego działalnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, związaną przede wszystkim z produkcją i sprzedażą samochodów.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku– jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu:

W oparciu o art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, w świetle którego:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W oparciu o art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Ustawa wprowadza zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego, itp.

W tym miejscu wskazać należy, że umowy kooperacyjne, zakładające udostępnienie kontrahentowi urządzeń wykorzystywanych w ramach wspólnego przedsięwzięcia – które w praktyce gospodarczej przyjęto nazywać umowami toolingowymi (z ang. tool – narzędzie) – jako umowy nienazwane nie zostały unormowane w prawie cywilnym. Na mocy umowy toolingowej zlecający zobowiązuje się do bezpłatnego udostępnienia wykonawcy, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, określonych składników majątkowych stanowiących jego własność. Wykonawca zobowiązuje się natomiast do wykorzystania otrzymanych przedmiotów do wykonania uzgodnionych w umowie toolingowej usług na rzecz zlecającego. W wyniku zawarcia umowy nie dochodzi do przeniesienia własności składników majątkowych na rzecz wykonawcy, nie jest on również uprawniony do swobodnego dysponowania udostępnionymi przedmiotami.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka jest zarejestrowana jako podatnik podatku VAT. Spółka jest producentem samochodów i części do samochodów. W ramach swojej działalności Wnioskodawca zamierza zawrzeć tzw. umowę toolingu, na mocy której zobowiąże się do nieodpłatnego udostępnienia polskiemu kontrahentowi określonych składników majątkowych – narzędzi, stanowiących własność Wnioskodawcy. Kontrahent zobowiąże się natomiast do wykorzystania otrzymanych narzędzi do wykonania uzgodnionych w umowie usług – produkcji części dla Wnioskodawcy. Kontrahent będzie mógł wykorzystywać te narzędzia wyłącznie do produkcji części na rzecz Wnioskodawcy. Zawarcie tej umowy jest konieczne z uwagi na sytuację finansową kontrahenta, który nie może zakupić narzędzi niezbędnych do kontynuowania współpracy ze Spółką – dostaw części do produkcji samochodów. Przy braku zaangażowania ze strony Spółki kontrahentowi grozi upadłość a Spółce utrata wieloletniego, zaufanego dostawcy części co z kolei wiąże się z koniecznością wyszukania nowego dostawcy, a w najgorszym wariancie przerwaniem na jakiś czas produkcji samochodów. Prawo do rozporządzania towarem jak właściciel nadal pozostaje po stronie Wnioskodawcy. Części wyprodukowane przez kontrahenta będą używane do produkcji samochodów przez Wnioskodawcę. Sprzedaż wyprodukowanych samochodów stanowi działalność opodatkowaną Spółki.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu zakupu narzędzi, przekazanych w ramach umowy toolingu.

Jak wyżej wskazano, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi służą czynnościom opodatkowanym. Przy czym związek z czynnościami opodatkowanymi może być bezpośredni lub pośredni.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku będzie przysługiwać Państwu prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych na zakup narzędzi. W rozpatrywanej sprawie zostanie bowiem spełniony warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupem narzędzi, tj. związek nabywanych towarów ze sprzedażą opodatkowaną. W analizowanym przypadku kontrahent zobowiąże się do wykorzystania otrzymanych narzędzi do wykonania uzgodnionych w umowie usług – produkcji części dla Wnioskodawcy. Jak wskazał Wnioskodawca, części wyprodukowane przez kontrahenta będą używane do produkcji samochodów przez Wnioskodawcę, a produkcja i sprzedaż samochodów stanowią działalność opodatkowaną Spółki. Ponadto, Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

W konsekwencji, Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem narzędzi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, o ile nie zaistnieją przesłanki negatywne określone w art. 88 ustawy.

Podsumowując, Spółka będzie miała prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu zakupu narzędzi, które następnie zostaną przekazane kontrahentowi w ramach umowy toolingu.

Tym samym, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie zadanego pytania. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, bądź we własnym stanowisku, które – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – nie zostały objęte pytaniem nie mogą być rozpatrzone. W myśl art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).