Interpretacja indywidualna z dnia 30 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.209.2023.2.SR

Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w części w związku z realizacją inwestycji pn. „…” oraz prawo do zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy w tym zakresie.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w części w związku z realizacją inwestycji pn. „…” oraz prawa do zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy w tym zakresie. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 maja 2023 r. (wpływ 8 maja 2023 r.) oraz pismem z 10 maja 2023 r. (wpływ 10 maja 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT, który w ramach swojej działalności opodatkowanej VAT świadczy m.in. usługi dostarczania wody oraz odprowadzania ścieków. Podmiotem organizacyjnym, który w ramach Gminy realizuje powyższe zadania jest Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej (dalej: „GZGK”) działający w formie samorządowego zakładu budżetowego. Gmina oraz GZGK stanowią jednego, scentralizowanego podatnika VAT, który dokonuje wspólnych rozliczeń z tytułu VAT.

W ramach przyjętego modelu funkcjonowania GZGK ponosi wydatki bieżące związane z wykonywaniem opisanej wyżej działalności, podczas gdy Gmina ponosi związane z tą działalnością wydatki o charakterze inwestycyjnym. Wytworzone na potrzeby tej działalności środki trwałe pozostają elementem majątku Gminy, są jednak przekazywane nieodpłatnie do użytkowania przez GZGK.

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego działającego w oparciu o ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 poz. 40). Gmina posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie potrzeb wspólnoty, w tym w szczególności w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.

Gmina realizuje inwestycję pn. „…”. Inwestycja składa się z II etapów. I etap dotyczy montażu systemu monitoringu i instalacji OZE, natomiast II etap dotyczy modernizacji 12 przepompowni ścieków.

Całkowita wartość poniesionych wydatków na inwestycję wynosi (…) zł brutto, w tym:

- montaż systemu monitoringu i instalacji OZE wynosi (…) zł brutto, w tym podatek VAT (…) zł,

- modernizacja 12 przepompowni ścieków wynosi (…) zł brutto, w tym podatek VAT (…) zł.

Wszystkie towary i usługi nabywane na potrzeby realizacji inwestycji będą udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę. Właścicielem inwestycji będzie Gmina. W imieniu Gminy powstałym majątkiem będzie zarządzać GZGK.

Inwestycja ta jest współfinansowana środkami z Rządowego Funduszu Polski Ład – Program Inwestycji Strategicznych.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo następujące informacje:

Efekty inwestycji pn. „…” będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych na rzecz podmiotów „zewnętrznych” i niepodlegających VAT na rzecz podmiotów „wewnętrznych”.

Gmina realizuje swoje ustawowe zadania wynikające z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40), który stanowi, że gminy wykonują zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gmin należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, Gmina w ramach realizacji zadań własnych odpowiada za zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2021 r. poz. 1973 ze zm.) w art. 403 ust. 2 w zw. z art. 400a ust. 1 pkt 5 i pkt 42 określa, że wspomaganie realizacji zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych, służących ochronie środowiska i gospodarce wodnej, jest zadaniem własnym gmin. W ramach prowadzonej działalności w zakresie dostawy wody oraz odbioru i oczyszczania ścieków Gmina:

- wykonuje, na podstawie umów cywilnoprawnych, odpłatne czynności w zakresie dostawy wody oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków na rzecz podmiotów zewnętrznych, tj. mieszkańców Gminy oraz działających na jej terenie przedsiębiorstw, którzy są obciążani kosztami dostawy wody oraz odbioru ścieków na podstawie wystawianych przez Gminę faktur VAT,

- wykonuje czynności w zakresie dostawy wody oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków na rzecz urzędu gminy, jednostek organizacyjnych i zakładu budżetowego (czynności „wewnętrzne” Gminy). Gmina obciąża te jednostki organizacyjne na podstawie not księgowych z tytułu dostawy wody oraz odprowadzania ścieków.

W strukturze organizacyjnej Gminy funkcjonują następujące jednostki budżetowe:

- Urząd Gminy,

- Zespół Szkół i Przedszkola,

- Szkoła Podstawowa,

- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,

- Środowiskowy Dom Samopomocy,

oraz zakład budżetowy – Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej.

W Urzędzie Gminy wykonywane są następujące czynności:

- opodatkowane VAT – prowadzenie ewidencji oraz wystawianie faktur za dzierżawy działek gminnych,

- niepodlegające VAT – wykonywanie zadań własnych.

W szkole i zespole szkół występują czynności:

- niepodlegające VAT – opłaty za wyżywienie od uczniów i dzieci.

W GOPS i w Środowiskowym Domu Samopomocy występują wyłącznie czynności niepodlegające VAT – usługi opiekuńcze.

W Gminnym Zakładzie Gospodarki Komunalnej występują czynności:

- opodatkowane VAT – wystawianie faktur za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków na rzecz podmiotów „zewnętrznych”,

- zwolnione – związane z wynajmem lokali mieszkalnych,

- niepodlegające VAT – wystawianie not księgowych na rzecz podmiotów „wewnętrznych”.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 8 maja 2023 r.)

Czy Gmina w odniesieniu do przedmiotowego projektu pn. „…”, który jest współfinansowany z udziałem środków z Rządowego Funduszu Polski Ład – Program Inwestycji Strategicznych ma możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz prawo do zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 10 maja 2023 r.)

Zdaniem Gminy, realizując inwestycję pn. „…” ma możliwość odliczenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w części oraz prawo zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy w tym zakresie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

Zgodnie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Stosownie do art. 87 ust. 1 ustawy:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Wyjaśnić należy, że przepisy art. 87 ustawy o VAT regulują sposób dokonania przez podatnika rozliczenia w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym deklaruje on nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Przepisy te umożliwiają otrzymanie przez podatnika rzeczywistego zwrotu nadwyżki podatku naliczonego. Warunkiem, który musi spełnić podatnik, by domagać się zwrotu, jest powstanie w okresie rozliczeniowym różnicy pomiędzy kwotą podatku naliczonego a kwotą podatku należnego. Powyższe wynika z generalnej zasady określonej w przywołanym powyżej art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Z cytowanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a i następne ustawy.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:

Jednocześnie w przypadku wykonywania w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem, należy mieć na uwadze uregulowania zawarte w art. 90 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 90 ust. 2 ustawy:

Ponadto należy zauważyć, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosowanie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że realizują Państwo inwestycję pn. „…”. W ramach prowadzonej działalności w zakresie dostawy wody oraz odbioru i oczyszczania ścieków Gmina wykonuje, na podstawie umów cywilnoprawnych, odpłatne czynności w zakresie dostawy wody oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków na rzecz podmiotów zewnętrznych, tj. mieszkańców Gminy oraz działających na jej terenie przedsiębiorstw, którzy są obciążani kosztami dostawy wody oraz odbioru ścieków na podstawie wystawianych przez Gminę faktur VAT oraz czynności w zakresie dostawy wody oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków na rzecz urzędu gminy, jednostek organizacyjnych i zakładu budżetowego (czynności „wewnętrzne” Gminy). W jednostkach tych – jak wynika opisu sprawy – wykonywane są czynności opodatkowane VAT, niepodlegające opodatkowaniu tym podatkiem oraz korzystające ze zwolnienia od podatku.

Państwa wątpliwości dotyczą możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją ww. inwestycji oraz prawa do zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy.

Jak wskazano na wstępie, podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. Zasada ta wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Działalność Gminy jako jednego podatnika, obejmuje realizowane przez jednostki organizacyjne zadania publiczne niebędące działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT), a także czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej (czynności opodatkowane VAT i zwolnione od VAT). O kwalifikacji wydatków, tj. ustaleniu czy wydatki związane są z działalnością gospodarczą Gminy, czy z inną działalnością, nie przesądza wewnętrzny charakter rozliczeń między poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi Gminy. Właściwa kwalifikacja tych wydatków zależy bowiem od tego, jakiej działalności prowadzonej przez Gminę (obejmującą urząd, jednostki budżetowe, zakłady budżetowe) służą te wydatki.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego w kontekście obowiązujących przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że skoro Gmina za pośrednictwem Zakładu dokonuje odpłatnych usług dostarczania wody oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków na rzecz podmiotów zewnętrznych, jak również wykonuje czynności w zakresie dostawy wody oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków dla celów własnych jednostek organizacyjnych, to infrastruktura, w związku z którą Gmina ponosi wydatki w ramach realizowanej inwestycji nie będzie wykorzystywana wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, ale również do czynności niepodlegających opodatkowaniu oraz zwolnionych od podatku.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług związanych z realizacją ww. inwestycji wyłącznie w zakresie, w jakim te towary i usługi będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Prawo to przysługuje Państwu, pod warunkiem niewystąpienia przesłanek wykluczających odliczenie podatku naliczonego, o których mowa w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie wskazać należy, że w sytuacji zaistnienia okoliczności wskazanych w art. 87 ust. 1 ustawy, mogą Państwo również ubiegać się o zwrot podatku VAT w tym zakresie.

Podsumowując, Państwa stanowisko, zgodnie z którym Gmina realizując inwestycję pn. „…” ma możliwość odliczenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w części oraz prawo zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy w tym zakresie, jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).