Interpretacja indywidualna z dnia 25 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.183.2023.1.RH

Dotyczy ustalenia, czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym ponoszone przez Wnioskodawcę koszty częściowego pokrycia wydatków nabywcy na utylizację towarów, transport i obsługę, zgodnie z zawartym porozumieniem, stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2021 poz. 1800 ze zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.) oraz czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym ponoszone przez Wnioskodawcę koszty zwrotu 50% wydatków za nabycie towarów, zgodnie z zawartym porozumieniem, stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2021 poz. 1800 ze zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz 2587 ze zm.).

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia:

- czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym ponoszone przez Wnioskodawcę koszty częściowego pokrycia wydatków nabywcy na utylizację towarów, transport i obsługę, zgodnie z zawartym porozumieniem, stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2021 poz. 1800 ze zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.);

- czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym ponoszone przez Wnioskodawcę koszty zwrotu 50% wydatków za nabycie towarów, zgodnie z zawartym porozumieniem, stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2021 poz. 1800 ze zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT, podatnikiem VAT-UE i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Przeważającym rodzajem działalności gospodarczej Spółki jest zgodnie z PKD 10.12.Z – produkcja pozostałych mebli. Wnioskodawca dokonuje sprzedaży swoich wyrobów zarówno w kraju, jak i za granicą.

Pomimo dochowania przez Wnioskodawcę należytej staranności, która przejawia się m.in. w kontroli przeprowadzanej przez pracowników działu jakości, nabywca zgłosił zastrzeżenia co do jakości wykonania poszczególnych mebli. Wnioskodawca nie zgadza się z nabywcą, iż dostarczony towar jest wadliwy. Nabywca zgłosił zastrzeżenia odnośnie jakości wykonania poszczególnych mebli podczas, gdy inni nabywcy takich zastrzeżeń nie zgłosili pomimo, że zostały im dostarczone identyczne meble z tej samej partii produkcyjnej i dokładnie tej samej jakości.

Wnioskodawca nie wypłacił odszkodowania na rzecz nabywcy, jednakże strony zawarły porozumienie, na mocy którego Wnioskodawca zobowiązuje się do pokrycia części wydatków (w 50%) związanych z nabyciem mebli oraz wydatków nabywcy na utylizację mebli (wraz z kosztami transportu i obsługi) co do których nabywca zgłasza zastrzeżenia. Wnioskodawca decyduje się na zawarcie kompromisu w celu zażegnania sporu i poprawy relacji z kontrahentem w nadziei na kontynuowanie współpracy na przyszłość. Zdaniem Wnioskodawcy w takich sytuacjach dochował on należytej staranności przy produkcji poszczególnych towarów, jednakże motywacją do zawarcia kompromisu jest trudność w ustaleniu, która ze stron winna jest powstałych wad towaru, czy w ogóle produkt jest wadliwy bądź niższej jakości oraz chęć polubownego rozwiązywania sporu z kontrahentem. W takiej sytuacji nabywca obciąża Wnioskodawcę częściowymi kosztami zakupu towaru, utylizacji, transportu i obsługi wystawiając noty obciążeniowe.

Koszty są udokumentowane następującymi notami obciążeniowymi:

-nota obciążeniowa (...) w której Wnioskodawca został obciążony kosztami 50% wydatków na utylizację, transport oraz obsługę („damaged goods”),

-nota obciążeniowa (...) w której Wnioskodawca został obciążony kosztami 50% wydatków na nabycie towarów („scrapping of goods”).

Pytania

1.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym ponoszone przez Wnioskodawcę koszty częściowego pokrycia wydatków nabywcy na utylizację towarów, transport i obsługę, zgodnie z zawartym porozumieniem, stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2021 poz. 1800 ze zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.)?

2.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym ponoszone przez Wnioskodawcę koszty zwrotu 50% wydatków za nabycie towarów, zgodnie z zawartym porozumieniem, stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2021 poz. 1800 ze zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz 2587 ze zm.)?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

W ocenie Wnioskodawcy, ponoszone przez Wnioskodawcę koszty częściowego pokrycia wydatków nabywcy na utylizację towarów, transport i obsługę, zgodnie z zawartym porozumieniem, stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2021 poz. 1800 ze zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2021 poz. 1800 ze zm.,winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., zwana dalej: „updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związanie z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskanymi przychodami, dotyczące całokształtu działalności podatnika, związane z funkcjonowaniem firmy.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

-został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

-poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

-jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-został właściwie udokumentowany,

-nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 556 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360), sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił kupującego, albo jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (rękojmia za wady fizyczne). W związku z powyższym ryzyko poniesienia kosztów w związku z rękojmią za wady fizyczne rzeczy sprzedanych ponoszą sprzedawcy. Ponoszenie tych kosztów jest więc warunkiem oraz konsekwencją dokonania sprzedaży na rynku, standardowym ryzykiem biznesowym, w związku z czym warunkuje niejako możliwość osiągania przychodów z działalności.

Natomiast w myśl art. 16 ust. 1 pkt 22 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług, odnośnie „gwarancji jakościowych” wskazać należy, że ustawodawca nie ograniczył prawa producentów (sprzedawców) do zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z usunięciem wad sprzedawanych towarów lub innych zobowiązań gwarancyjnych, które są nierozerwalnie związane z prowadzoną działalnością handlową.

Jak wskazuje Dyrektor Krajowej informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 27 września 2017 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.161.2017.1 (winno być: 0111-KDIB2-1.4010.161.2017.1.AP) „oceniając sytuację przedstawioną we wniosku pod kątem zaliczenia poniesionych wydatków do katalogu włączeń zawartych w art. 16 ust. 1 updop, stwierdzić należy, że poniesione przez Spółkę wydatki na transport i utylizację towaru nie podlegają ograniczeniom wymienionym w tym katalogu. Zauważyć bowiem należy, że wskazane we wniosku wydatki z tytułu zwrotu odbiorcy kosztów transportu wadliwego towaru oraz kosztów jego utylizacji nie stanowią wydatków z tytułu kar umownych, czy też odszkodowań”.

Zdaniem Wnioskodawcy, koszty którymi odbiorca towaru obciążą Wnioskodawcę, czyli częściowe pokrycie kosztów utylizacji towarów, nie są kosztami o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 22 updop i z związku z tym mogą zostać przez Wnioskodawcę zaliczone do podatkowych kosztów uzyskania przychodu. Ponoszone koszty nie są bowiem, zdaniem Wnioskodawcy, ani kara umowną ani odszkodowaniem, o których mowa w ww. przepisie, a jedynie zwrotem odbiorcy kosztów, zgodnie z ustaleniami zawartymi w ramach porozumienia pomiędzy stronami. Koszty te zostały udokumentowane na notach obciążeniowych (...) jako „damaged goods”. Obciążenia zawierają w sobie ogólne koszty utylizacji, transportu oraz obsługi. Utylizacja towaru następuje ze względu na subiektywne przekonanie nabywcy o wadliwości towaru. Czasami utylizacja dotyczy towaru wadliwego, jednakże wada w ocenie Wnioskodawcy nie powstała z jego winy. W ten sposób powstaje spór między sprzedającym, a nabywcą co do kwestii przypisania winy za powstałe wady towaru, jednakże decydują się oni w ramach kompromisu do podziału kosztów utylizacji między siebie. Zdaniem Wnioskodawcy, w takich sytuacjach dochował on należytej staranności przy produkcji poszczególnych towarów, jednakże często motywacją do zawarcia kompromisu jest trudność w ustaleniu która ze stron winna jest powstałych wad towaru oraz chęć polubownego rozwiązywania sporów z kontrahentem. W związku z powyższym wypłata na rzecz nabywcy nie ma charakteru odszkodowawczego i może być przez Wnioskodawcę zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

W ocenie Wnioskodawcy, ponoszone przez niego koszty na pokrycie części wydatków związanych z nabyciem towarów przez nabywcę, a ustalone zgodnie z porozumieniem zawartym pomiędzy stronami stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, ponoszone przez Wnioskodawcę koszty zwrotu 50% wydatków za nabycie towarów, zgodnie z zawartym porozumieniem, stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2021 poz. 1800 ze zm., t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.).

Koszty związane z wypłatą zwrotu wydatków na nabycie towarów nie zostały wymienione w art. 16 ust. 1 updop. Kwot wypłaconych kontrahentom na podstawie zawartego porozumienia nie można uznać za kary umowne czy odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Porozumienie zostało zawarte w celu uregulowania sporu pomiędzy Wnioskodawcą a nabywcą. Ważny podkreślenia jest fakt, iż w zaistniałym sporze sprzedający nie uznawał swojej winy. Towar przez niego dostarczony pochodził z partii produkcyjnej, z której identyczne meble były dostarczane do innych nabywców, którzy nie zgłaszali żadnych wad dostarczonych towarów. Kierując się dobrem obydwu przedsiębiorstw, strony zawarły porozumienie, w którym to każda ze stron zdecydowała się pokryć po 50% kosztów związanych z nabyciem towaru. Motywacją do zawarcia kompromisu jest trudność w ustaleniu która ze stron winna jest powstałych wad towaru (bądź czy towary są wadliwe) oraz chęć polubownego rozwiązywania sporów z kontrahentem.

Kryterium decydującym o uznaniu wydatków dotyczących kosztów związanych z porozumieniem stron za koszty uzyskania przychodu jest cel ich poniesienia, który to powinien być ukierunkowany na osiągnięcie, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów. Kwoty określone na notach obciążeniowych (...) jako „scrapping of goods” były wypłacane kontrahentom Wnioskodawcy na podstawie zawartego porozumienia, które miało na celu zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu. Pozostawianie w sporze z kontrahentem skutkowałoby potencjonalnymi kosztami, takimi jak koszty sądowe i powodowałoby najprawdopodobniej spadek liczby zamówień od wspomnianego kontrahenta, a w konsekwencji wpływałoby na niemożliwość kontynuowania działalności gospodarczej lub też jej ograniczenie. Ponadto, w zawartym porozumieniu strony podzieliły się kosztami w równych częściach co również korzystnie wpływa na sytuację finansową Wnioskodawcy, gdyż nie pokrywa tych kosztów w całości.

Podobny pogląd został wyrażony w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 sierpnia 2021 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.138.2021.MK gdzie uznano, iż wynikające z ugody kwoty poniesione przez Wnioskodawcę, w danym stanie faktycznym, stanowią koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

Powyższe oznacza, że podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia przychodów). Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

-został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

-jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

-został właściwie udokumentowany,

-nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. 

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Z przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT wynika zatem, że aby wydatki poczynione przez podatnika można uznać za koszt uzyskania przychodu, muszą być poniesione w sposób celowy. Podatnik więc, podejmując decyzję o dokonaniu wydatku, musi być przeświadczony o racjonalności, z punktu widzenia prowadzonej przez niego działalności, wydatkowania środków finansowych.

Jednocześnie zauważyć należy, że obowiązkiem podatników, jako odnoszących ewentualną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu (w tym zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów), zgodnie z dyspozycją powołanego art. 15 ust. 1 ww. ustawy).

W większości przypadków związek z przychodem nie nasuwa żadnych wątpliwości. Są jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest tak jednoznaczny. Wszystkie te sytuacje należy zatem rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku. Należy w tym miejscu podkreślić, że koszt uzyskania przychodów jest kosztem działalności gospodarczej, która ze swej istoty zmierza do osiągnięcia przychodów.

Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści, albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodów.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Zatem, to podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

Zauważyć należy, że podatnik nie może kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów wydatków, będących następstwem jego niewłaściwego lub nieracjonalnego działania. Ryzyko prowadzonej działalności gospodarczej ponosi podatnik i nie ma możliwości przenoszenia tego ryzyka na budżet państwa. Wyjątkiem mogą być jedynie nieprzewidywalne sytuacje, których uniknięcie było niemożliwe, pomimo podjęcia przez podatnika wszelkich koniecznych działań w celu ich zapobieżenia.

Należy zaznaczyć, że działalność gospodarcza podlega określonym regułom ekonomicznym i musi opierać się o zasadę racjonalności działań w dążeniu do realizacji postawionego celu.

W przedmiotowej sprawie istotna jest analiza poniesionych wydatków w postaci kosztów częściowego pokrycia wydatków nabywcy na utylizację towarów, transport i obsługę oraz zwrotu 50% wydatków za nabycie towarów zgodnie z zawartym porozumieniem i ich wpływu na powstanie przychodu, względnie zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu. Analiza ta nie byłaby pełna bez uwzględnienia czy powstaniu tych kosztów towarzyszyło racjonalne działanie Wnioskodawcy.

Oprócz powyższego należy mieć na uwadze, że dokonując rozpoznania kosztowego charakteru określonego wydatku, podatnik musi badać nie tylko to czy wydatek ten został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (art. 15 ust. 1 ustawy o CIT), ale i to, czy nie jest on objęty wyłączeniem z art. 16 ust. 1 ww. ustawy, co definitywnie pozbawia go charakteru kosztu podatkowego, choćby nawet spełniał wprowadzone przez ustawodawcę w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kryteria normatywne.

Jak już wskazano, aby wydatek mógł stanowić koszt podatkowy nie może być ujęty w negatywnym katalogu kosztów zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ww. ustawy,

Z zacytowanego przepisu wynika, że za koszty uzyskania przychodów nie są uznawane kary umowne i odszkodowania z tytułu:

- wad dostarczonych towarów;

- wad wykonanych robót;

- wad wykonanych usług;

- zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad;

- zwłoki w usunięciu wad towarów;

- zwłoki w usunięciu wad wykonanych robót;

- zwłoki w usunięciu wad wykonanych usług.

Przepis ten stanowi katalog zamknięty, dotyczący zdarzeń gospodarczych spowodowanych wadliwością towarów lub robót i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej. Wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych wydatków z kosztów podatkowych. Ustawodawca wyłączył zatem z kosztów uzyskania przychodów te wydatki, nie chcąc „premiować” przypadków nienależytego wykonania zobowiązania.

Uregulowania dotyczące kar umownych i odszkodowań zawarte są w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360, dalej: „KC”). Art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że,

Z kolei art. 471 KC stanowi, że,

Jednocześnie wskazać należy, że kary umowne i odszkodowania z innego tytułu, które nie zostały wymienione w zamkniętym katalog, zawartym w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, pod warunkiem istnienia związku przyczynowego pomiędzy karą lub odszkodowaniem a możliwością uzyskania przychodu.

Podsumowując, art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT nakazuje wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów wszelkie kary umowne i odszkodowania wypłacone z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług, niezależnie od tego czy odpowiedzialność dłużnika, której wyrazem jest zapłata kary umownej/odszkodowania, została oparta na zasadzie winy czy na zasadzie ryzyka.

Jak wskazano w opisie sprawy, przeważającym rodzajem działalności gospodarczej jest produkcja pozostałych mebli. Wnioskodawca dokonuje sprzedaży swoich wyrobów zarówno w kraju, jak i za granicą.

Pomimo dochowania przez Wnioskodawcę należytej staranności, która przejawia się m.in. w kontroli przeprowadzanej przez pracowników działu jakości, nabywca zgłosił zastrzeżenia co do jakości wykonania poszczególnych mebli. Wnioskodawca nie zgodził się z nabywcą, iż dostarczony towar jest wadliwy. Nabywca zgłosił zastrzeżenia odnośnie jakości wykonania poszczególnych mebli podczas, gdy inni nabywcy takich zastrzeżeń nie zgłosili pomimo, że zostały im dostarczone identyczne meble z tej samej partii produkcyjnej i dokładnie tej samej jakości.

Wnioskodawca nie wypłacił odszkodowania na rzecz nabywcy, jednakże strony zawarły porozumienie, na mocy którego Wnioskodawca zobowiązuje się do pokrycia części wydatków (w 50%) związanych z nabyciem mebli oraz wydatków nabywcy na utylizację mebli (wraz z kosztami transportu i obsługi) co do których nabywca zgłasza zastrzeżenia. Wnioskodawca zdecydował się na zawarcie kompromisu w celu zażegnania sporu i poprawy relacji z kontrahentem w nadziei na kontynuowanie współpracy na przyszłość. Zdaniem Wnioskodawcy w takich sytuacjach dochował on należytej staranności przy produkcji poszczególnych towarów, jednakże motywacją do zawarcia kompromisu jest trudność w ustaleniu, która ze stron winna jest powstałych wad towaru, czy w ogóle produkt jest wadliwy bądź niższej jakości oraz chęć polubownego rozwiązywania sporu z kontrahentem. W takiej sytuacji nabywca obciążył Wnioskodawcę częściowymi kosztami zakupu towaru, utylizacji, transportu i obsługi wystawiając noty obciążeniowe.

Zauważyć także należy, że art. 556 Kodeksu cywilnego wskazuje na to, że sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę (rękojmia). Dodatkowo, nadmienić należy, że zgodnie z obowiązującym prawem, ryzyko poniesienia kosztów w związku z rękojmią za wady fizyczne rzeczy sprzedanych ponoszą sprzedawcy. Ponoszenie tych kosztów jest więc warunkiem oraz konsekwencją dokonywania sprzedaży na rynku, standardowym ryzykiem biznesowym, w związku z czym warunkuje niejako możliwość osiągania przychodów z działalności.

Mając na względzie powyższe należy stwierdzić, że tut. Organ nie kwestionuje sensu ekonomicznego poniesionych wydatków czy też racjonalności podejmowanych przez przedsiębiorcę decyzji gospodarczych i ich efektywności, dokonuje natomiast oceny celowości wydatku w granicach wyznaczonych przez art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, tj. czy konkretny wydatek został poniesiony w związku z dążeniem do osiągnięcia przychodu (zachowania lub zabezpieczenia jego źródła). Nie wszystkie bowiem wydatki związane z działalnością gospodarczą, nawet ekonomicznie uzasadnione, stanowią koszty uzyskania przychodów. W przeciwnym wypadku każde ryzyko związane z prowadzeniem działalności gospodarczej można by przenosić przy użyciu przepisów podatkowych na Skarb Państwa poprzez pomniejszanie dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania (por. wyrok NSA z 12 marca 1999 r. sygn. akt I SA/Po 1362/98, wyrok NSA z 30 listopada 2006 r. sygn. akt II FSK 1388/05, wyrok NSA w Krakowie z 18 maja 1995 r. sygn. akt SA/Kr 1768/94).

Oceniając sytuację przedstawioną we wniosku pod kątem zaliczenia poniesionych wydatków do katalogu wyłączeń zawartych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, stwierdzić należy, że poniesione przez Spółkę wydatki na transport, obsługę i utylizację towaru oraz koszty zwrotu 50% wydatków na nabycie towarów nie podlegają ograniczeniom wymienionym w tym katalogu. Zauważyć bowiem należy, że wskazane we wniosku wydatki nie stanowią wydatków z tytułu kar umownych, czy też odszkodowań.

Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, że koszty częściowego pokrycia wydatków nabywcy na utylizację towarów, transport i obsługę, a także koszty zwrotu 50% wydatków za nabycie towarów, zgodnie z zawartym porozumieniem będą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a jednocześnie nie są ujęte w katalogu wyłączeń wynikających z art. 16 ust. 1 tej ustawy. Poniesienie ww. wydatków związane było bezpośrednio z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością. Zatem istnieje związek poniesionych wydatków z ww. tytułu z powstaniem przychodu, zabezpieczeniem lub zachowaniem źródła przychodu Wnioskodawcy, uprawniający do zaliczenia ww. wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy do pytania nr 1 oraz nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanego przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie ustalony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).