Interpretacja indywidualna z dnia 15 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.208.2023.1.KO

Brak uznania, że obrót z tytułu najmu mieszkań na cele mieszkaniowe należało wliczyć do obrotu 200 tys. zł, który generuje obowiązek rejestracji przedsiębiorcy jako podatnika VAT czynnego poprzez złożenie we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zaistniałego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 marca 2023 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku uznania, że obrót z tytułu najmu mieszkań na cele mieszkaniowe należało wliczyć do obrotu 200 tys. zł, który generuje obowiązek rejestracji przedsiębiorcy jako podatnika VAT czynnego poprzez złożenie we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego

Przedsiębiorca prowadzi od 1 lutego 2016 r. indywidualną działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEIDG w Polsce. Przeważająca działalność wg PKD to 43.39.Z: Wykonywanie pozostałych robót budowlanych wykończeniowych. Inne to:

-43.39.Z Wykonywanie pozostałych robót budowlanych wykończeniowych,

-42.21.Z Roboty związane z budową rurociągów przesyłowych i sieci rozdzielczych,

-43.11.Z Rozbiórka i burzenie obiektów budowlanych,

-43.12.Z Przygotowanie terenu pod budowę,

-43.13.Z Wykonywanie wykopów i wierceń geologiczno-inżynierskich,

-43.21.Z Wykonywanie instalacji elektrycznych,

-43.22.Z Wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych,

-43.29.Z Wykonywanie pozostałych instalacji budowlanych,

-43.31.Z Tynkowanie,

-43.32.Z Zakładanie stolarki budowlanej,

-43.33.Z Posadzkarstwo: tapetowanie i oblicowywanie ścian,

-43.34.Z Malowanie i szklenie,

-43.91.Z Wykonywanie konstrukcji i pokryć dachowych,

-43.99.Z Pozostałe specjalistyczne roboty budowlane, gdzie indziej niesklasyfikowane.

W 2021 r. przedsiębiorca korzystał ze zwolnienia podmiotowego z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Obrót, jaki uzyskał z działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG wyniósł w 2021 roku 197 410,35 zł.

Poza tym przedsiębiorca uzyskał w 2021 roku obrót z najmu prywatnego w kwocie 18 427,63 zł.

Był to obrót z najmu prywatnego garaży w kwocie 2 360 zł oraz obrót z najmu prywatnego nieruchomości mieszkalnych w kwocie 16 067,63 zł.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT zwolnione z podatku VAT są usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Zgodnie z art. 113 ust. 2 pkt 2 a) transakcje pomocnicze związane z nieruchomościami nie są wliczane do wartości sprzedaży 200 tys. zł w skali roku, która generuje obowiązek rejestracji przedsiębiorcy jako podatnika VAT czynnego poprzez złożenie we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.

Pytanie

Czy obrót z tytułu najmu prywatnego mieszkań na cele mieszkaniowe należało wliczyć do obrotu 200 tys. zł, który generuje obowiązek rejestracji przedsiębiorcy jako podatnika VAT czynnego poprzez złożenie we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R?

Pana stanowisko

Zdaniem wnioskodawcy, obrotu z tytułu najmu prywatnego mieszkań na cele mieszkaniowe nie należało wliczać do obrotu 200 tys. zł., który generuje obowiązek rejestracji przedsiębiorcy jako podatnika VAT czynnego poprzez złożenie we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.

Obrót ten pochodził z najmu prywatnego a nie z najmu w ramach działalności gospodarczej. Przedsiębiorca nie miał w CEIDG kodu PKD związanego z najmem nieruchomości.

Na obrót ten składały się transakcje pomocnicze w rozumieniu art. 113 ust. 2 pkt 2 a) Ustawy o VAT, ponieważ stanowiły w przybliżeniu zaledwie 7,44 % całego obrotu przedsiębiorcy w 2021 roku. Transakcje te były pobocznym obrotem przedsiębiorcy, nie były bezpośrednim i koniecznym uzupełnieniem zasadniczej działalności podatnika, a ich skala nie była większa niż skala działalności podstawowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą,

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi) jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Należy wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.

Na podstawie art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.),

Z powyższych przepisów wynika, że umowa najmu jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Wobec tego, umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i pobierania pożytków, w związku z czym stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu najmu przez najemcę.

Oznacza to, że czynność polegająca na najmie nieruchomości w zamian za uzyskane wynagrodzenie spełnia warunki do uznania tej czynności za świadczenie usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy.

Należy jednak zauważyć, że nie każda czynność stanowiąca odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy,

Należy stwierdzić, że usługa najmu wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Charakter stosunku prawnego, jaki kształtuje umowa najmu, wskazuje, że ma ona długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy,

W myśl art. 113 ust. 2 pkt 2 ustawy,

Stosownie do art. 113 ust. 5 ustawy,

Na podstawie art. 113 ust. 13 ustawy,

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan od 1 lutego 2016 r. indywidualną działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEIDG w Polsce, przeważająca działalność wg PKD to 43.39.Z: Wykonywanie pozostałych robót budowlanych wykończeniowych.

W 2021 r. korzystał Pan ze zwolnienia podmiotowego z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy. Obrót, jaki uzyskał Pan z działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG wyniósł w 2021 roku 197 410,35 zł. Poza tym uzyskał Pan w 2021 roku obrót z najmu prywatnego w kwocie 18 427,63 zł. Był to obrót z najmu prywatnego garaży w kwocie 2 360 zł oraz obrót z najmu prywatnego nieruchomości mieszkalnych w kwocie 16 067,63 zł.

Wątpliwości Pana dotyczą kwestii braku uznania, że obrót z tytułu najmu mieszkań na cele mieszkaniowe należało wliczyć do obrotu 200 tys. zł, który generuje obowiązek rejestracji przedsiębiorcy jako podatnika VAT czynnego poprzez złożenie we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości należy wskazać, że obliczając limit sprzedaży uprawniający podatnika do zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, po przekroczeniu którego podatnik traci prawo do zwolnienia od podatku, zgodnie z art. 113 ust. 2 pkt 2 ustawy nie bierze się pod uwagę m.in. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy,

Na podstawie art. 288 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1 ze zm.),

Zatem Dyrektywa 2006/112/WE w art. 288 pkt 1 lit. e stanowi, że kwota obrotu obejmuje wartość transakcji związanych z nieruchomościami.

Zauważyć należy, że Dyrektywa 2006/112/WE najem i dzierżawę nieruchomości traktuje jako transakcje. Wynika to chociażby z treści art. 135 lit. l Dyrektywy, dotyczącego zwolnienia od podatku określonych transakcji, który jako transakcje zwolnione wymienia dzierżawę i najem nieruchomości.

Według internetowego wielkiego słownika języka polskiego (strona internetowa https://wsjp.pl/szukaj/podstawowe/wyniki?szukaj=transakcja) transakcja to czynność lub zespół czynności prowadzący lub mający doprowadzić do kupna albo sprzedaży jakichś towarów.

Wskazać także należy, że ustawodawca zarówno w akcie zasadniczym, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy nie zdefiniował pojęcia charakter „pomocniczy”. W takim przypadku w pierwszej kolejności stosuje się wykładnię językową, w taki bowiem sposób ustawodawca komunikuje się z podatnikiem jako adresatem normy. Dopiero gdy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych dyrektyw interpretacyjnych.

Według internetowego słownika synonimów (strona internetowa - http://synonim.net/synonim/pomocniczy), synonimami do słowa „pomocniczy” są pojęcia: „pomocny, wspierający, poboczny, akcesoryjny, dodatkowy, dopływowy, posiłkowy, subsydialny, subsydiarny, uzupełniający, wspomagający”.

Przepisy unijnej dyrektywy w zakresie VAT posługują się określeniem „incidental transactions” w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako „transakcje incydentalne/uboczne”. Termin „incydentalny” wg Słownika języka polskiego (Słownika Wydawnictwa Naukowego PWN) oznacza przy tym „mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko”, natomiast termin „uboczny” oznacza „dotyczący czegoś pośrednio, mniej istotny lub dodatkowy”. Transakcje o charakterze „incydentalnym” oznaczają zdarzenia występujące nie tyle rzadko, ile ubocznie, przy określonej okazji, nawet gdyby występowały w sposób powtarzalny. Pojęcie „incydentalności” odnosi się więc nie tyle do samej częstotliwości występowania danego zdarzenia, co raczej do jego poboczności względem zasadniczej działalności podatnika.

Także w wersji francuskiej omawianej VI Dyrektywy użyto określenia „accessoire”, a w wersji niemieckiej „Hilfsumsaetze”, co wskazuje, że w analizowanym kontekście istotne jest, aby były to czynności poboczne, czy też pomocnicze do zasadniczej działalności podatnika (wspomniane powyżej trzy wersje językowe VI Dyrektywy są kompatybilne i wskazują na pomocniczy, poboczny charakter omawianych czynności). Podobnie, polska wersja językowa Dyrektywy 2006/112, która zastąpiła VI Dyrektywę, odstępuje od sformułowania „transakcje sporadyczne” i określa omawiane czynności jako „transakcje pomocnicze”.

Transakcje pomocnicze zatem to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Tak więc, aby ocenić, czy dana czynność może być uznana za pomocniczą, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli dana działalność stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze.

Zatem, aby ocenić, czy świadczona usługa ma charakter „pomocniczy”, należy wziąć pod uwagę to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika.

Na gruncie niniejszej sprawy należy zauważyć, że jak wcześniej wskazano, świadczenie usług najmu wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli jest wykonywane w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Zatem w przedmiotowej sprawie najem nieruchomości jest przedmiotem odrębnej działalności gospodarczej Pana, a więc nie ma charakteru transakcji pomocniczych do działalności związanej z wykonywaniem pozostałych robót budowlanych wykończeniowych, lecz są to transakcje podstawowe - w zakresie odrębnego rodzaju (przedmiotu) wykonywanej przez Pana działalności gospodarczej.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że świadczona przez Pana usługa najmu mieszkań na cele mieszkaniowe jest stałym elementem wbudowanym w funkcjonowanie przedsiębiorstwa Pana i jest świadczona odrębnie w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Tym samym usługa ta nie ma charakteru incydentalnego, okazjonalnego, lecz ma charakter ciągły. Zatem usługi najmu nieruchomości, które świadczy Pan, nie są usługami pomocniczymi, o których mowa w art. 113 ust. 2 pkt 2 lit a) ustawy.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie obroty z tytułu świadczenia usług najmu mieszkań na cele mieszkaniowe, jako transakcje związane z nieruchomościami, które nie mają charakteru czynności pomocniczych, powinny być wliczane do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy. Zatem po przekroczeniu kwoty, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, powinien Pan złożyć zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R we właściwym urzędzie skarbowym.

W związku z powyższym stanowisko Pana jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.