Interpretacja indywidualna z dnia 12 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.310.2023.1.MG

Brak prawa do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 kwietnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (…) (dalej: „Gmina”, „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych.

Gmina realizuje projekt pn. „(…)” (dalej: „Projekt”, „Inwestycja”). Jest to przedsięwzięcie polegające na wykonaniu mapy (…) (…) w formie (...).

Gmina realizuje Inwestycję przy wykorzystaniu dofinansowania ze środków Województwa (…) z Programu (…) w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrożenie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność”.

Celem projektu jest włączanie społeczności lokalnej w poprawę jakości życia i stanu dziedzictwa kulturowego (…) jest stworzenie interaktywnej mapy (…) (…) na terenie (…) wraz z aplikacją mobilną na telefon. Projekt będzie więc realizowany w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty, co należy do zadań własnych gminy stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, w szczególności zadań własnych obejmujących sprawy kultury fizycznej i turystyki.

Mienie, które powstanie w wyniku realizowanego Projektu będzie własnością Gminy i zostanie udostępnione nieodpłatnie (będzie ogólnodostępne). Wytworzony w ramach Inwestycji majątek nie będzie więc służył zdaniem Gminy działalności gospodarczej (komercyjnej) Gminy i czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT.

Wydatki, które będą ponoszone w związku z realizacją Inwestycji będą dokumentowane fakturami VAT z podaniem danych Gminy jako nabywcy. W związku z nieodpłatnym (niekomercyjnym) udostępnieniem Inwestycji, Gmina w złożonym wniosku o dofinansowanie Inwestycji wskazała, że podatek VAT wykazany na fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Projektu nie podlega odliczeniu, zatem jest w całości kosztem kwalifikowanym Projektu.

Gmina wskazuje, że interpretacja przepisów prawa podatkowego wydana na skutek niniejszego wniosku jest niezbędna do prawidłowego rozliczenia dofinansowania Inwestycji.

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

STANOWISKO WNIOSKODAWCY

Zdaniem Gminy, nie będzie przysługiwało jej prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji.

UZASADNIENIE STANOWISKA GMINY

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w niniejszej sprawie.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

-zostały nabyte przez podatnika tego podatku (przesłanka podmiotowa) oraz

-pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi (przesłanka przedmiotowa).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku VAT lub niepodlegających temu podatkowi.

1. Gmina jako podatnik VAT w ramach ponoszenia wydatków na Inwestycję

Odnosząc się do warunku nabywania towarów i usług przez podatnika, należy wskazać, że kwestia ta została uregulowana w art. 15 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Kolejno, stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

W konsekwencji, kryterium uznania jednostki samorządu terytorialnego za podatnika VAT jest charakter wykonywanych przez nią czynności, tj. dokonywanie czynności o charakterze publicznoprawnym wyłącza, co do zasady, te podmioty z kategorii podatników VAT, natomiast dokonywanie czynności cywilnoprawnych skutkuje zasadniczo uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że Gmina nabywając towary/usługi celem realizacji Inwestycji, nie będzie nabywała ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym nie będzie działała w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy. Wydatki na Inwestycję będą bowiem ponoszone na realizację nieodpłatnych zadań użyteczności publicznej w zakresie spraw z zakresu kultury fizycznej i turystyki. Jak zostało wskazane, Gmina nie przewiduje wykorzystywania nabytych towarów i usług w ramach realizacji Inwestycji do świadczenia odpłatnych czynności, które potencjalnie mogłyby stanowić podlegającą opodatkowaniu działalność gospodarczą Gminy w rozumieniu ustawy o VAT.

Wydatki na Inwestycję będą zatem ponoszone w celu realizacji zadań własnych, poza działalnością gospodarczą Gminy, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie zostanie spełniona pierwsza przesłanka warunkująca prawo do odliczenia VAT, stanowiąca o ponoszeniu wydatków przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej.

2. Związek wydatków na Inwestycję z działalnością opodatkowaną VAT

Drugim warunkiem wynikającym z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, niezbędnym do zastosowania prawa do odliczenia VAT naliczonego, jest związek ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

Jak wskazano powyżej, wydatki, które zostaną poniesione w ramach realizacji Projektu mają na celu realizację zadań własnych Gminy w zakresie spraw dotyczących kultury fizycznej i turystyki, a powstała w wyniku Inwestycji infrastruktura będzie udostępniana wyłącznie nieodpłatnie na zasadach ogólnej dostępności dla wszystkich użytkowników.

Z literalnej interpretacji art. 86 ust. 1 ustawy o VAT bezpośrednio wynika, że odliczyć można podatek naliczony związany z transakcjami, których następstwem jest określenie podatku należnego. Tym samym, zasada ta wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających temu podatkowi.

Istnienie bezpośredniego związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku w Dyrektywie VAT. Przepisy Rozdziału 1-4 Tytułu X Dyrektywy VAT (art. 167 i nast.) wprowadzają podstawową regułę wspólnego systemu podatku VAT, zgodnie z którą podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną, natomiast prawo takie nie przysługuje w przypadku dokonywania wyłącznie transakcji zwolnionych lub nieopodatkowanych.

W omawianych okolicznościach, zdaniem Gminy, nie wystąpi zatem związek przyczynowo - skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku związanego z wydatkami dotyczącymi realizacji Inwestycji.

Podsumowując, w ocenie Gminy nie będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w jednolitej linii orzeczniczej organów skarbowych w niniejszym zakresie. Tytułem przykładu Gmina pragnie przywołać następujące interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

-interpretacja z dnia 12 grudnia 2018 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.733.2018.2.IR:

„Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ - jak wynika z okoliczności sprawy – nabyte towary i usługi w ramach realizowanego zadania nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. (…) Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia i zwrotu podatku VAT w związku z realizacją zadania pn. „.....”, ponieważ towary i usługi nabyte w ramach ww. zadania nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.”;

-interpretacja z dnia 5 października 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-1-4012.567.2017.1.MGO:

„w przedstawionym zdarzeniu przyszłym warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż Gmina realizując opisane zadanie inwestycyjne dotyczące budowy skateparku nie będzie działała w charakterze podatnika VAT, a efekty realizacji tego zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, zatem nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji planowanej inwestycji”;

-interpretacja z dnia 16 kwietnia 2018 r., sygn. 0112-KDIL2.4012.70.2018.EN:

„Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacja projektu pn. „ (...)”, ani w trakcje jego realizacji ani po jego zakończeniu. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie zostaną spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Gmina nie działa jako podatnik VAT, a wydatki związane z realizacją tego projektu nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”.

W przepisie tym wskazano, że

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy,

Z cytowanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy zauważyć, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy,

Jak wynika z art. 15 ust. 2 ustawy,

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy,

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.),

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym,

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy,

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów. Przy wykorzystaniu dofinansowania ze środków Województwa (…) z Programu (…), realizują Państwo projekt pn. (…)” polegający na wykonaniu mapy (…) (…) w formie papierowej, w formie aplikacji mobilnej oraz w formie strony internetowej. Projekt będzie realizowany w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty, w ramach zadań własnych gminy stosownie do treści art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym. Mienie, które powstanie w wyniku realizacji zadania, będzie Państwa własnością i zostanie udostępnione nieodpłatnie, będzie ogólnodostępne. Wytworzony w ramach inwestycji majątek nie będzie służył działalności gospodarczej (komercyjnej) i czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT. Wydatki ponoszone w związku z realizacją ww. zadania będą dokumentowane fakturami VAT z podaniem danych Państwa Gminy jako nabywca.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostaną spełnione, gdyż nabyte w celu realizacji projektu towary i usługi nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, bowiem – jak wynika z Państwa wniosku – mienie, które powstanie w wyniku realizowanego Projektu będzie własnością Gminy i zostanie udostępnione nieodpłatnie, będzie ogólnodostępne, a wytworzony majątek nie będzie służył działalności gospodarczej (komercyjnej) i czynnościom opodatkowanym. Ponadto stosownie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym projekt będzie realizowany w ramach zadań własnych gminy w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty, zatem nie działają Państwo w charakterze podatnika VAT, lecz jako organ władzy publicznej.

W związku z powyższym, nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją inwestycji pn. „(…)”.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej,

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej,

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.