Interpretacja indywidualna z dnia 10 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.41.2023.3.AMA
Skutki podatkowe otrzymywania przez Wnioskodawcę Rabatów Dodatkowych od Producenta, niebędącego jednym z Dostawców dokonujących bezpośrednich dostaw towarów na rzecz Wnioskodawcy.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
31 stycznia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
‒prawidłowości dokumentowania Rabatu Dodatkowego notą uznaniową wystawianą przez Producenta (pytanie nr 1 wniosku);
‒braku wpływu sposobu zaprezentowania przez Producenta w nocie uznaniowej kwoty Rabatu Dodatkowego z podziałem na wartość netto Rabatu Dodatkowego i kwotę korespondującego podatku VAT lub podanie wartości Rabatu Dodatkowego bez podziału na wartość netto i wartość podatku VAT z punktu widzenia obowiązku obniżenia przez Państwa podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych, z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego) (pytanie nr 2 wniosku);
‒uznania Rabatu Dodatkowego za rabat będący obniżką ceny, o której mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy VAT oraz Państwa obowiązku do obniżenia podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego) (pytanie nr 3 wniosku);
‒uznania okresu rozliczeniowego w jakim zostanie wystawiona nota uznaniowa dokumentującej Rabat Dodatkowy za okres rozliczeniowy, w którym będziecie Państwo zobowiązani do obniżenia kwoty podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego) w związku z otrzymaniem Rabatu Dodatkowego od Producenta (pytanie nr 4 wniosku).
‒możliwości zastosowania metody „w stu” w celu wyliczenia kwoty podatku naliczonego VAT podlegającego obniżeniu w związku z otrzymaniem Rabatu Dodatkowego w przypadku w jakim wartość Rabatu Dodatkowego zostanie wykazana w nocie uznaniowej bez podziału na wartość netto Rabatu Dodatkowego i wartość podatku VAT (pytanie nr 5 wniosku).
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 marca 2023 r. (data wpływu 4 kwietnia 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jesteście Państwo:
i.czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej „podatek VAT”);
ii.podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych podlegającym opodatkowaniu od całości swoich dochodów w Polsce na zasadzie przepisu art. 3 ust.1 Ustawy CIT.
Prowadzicie Państwo działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej towarów i usług, w tym w zasadniczej mierze sprzętu elektronicznego (telefony, komputery, drukarki, routery, modemy itp.) oraz sprzętu AGD (lodówki, pralki, pralko-suszarki, odkurzacze, akcesoria, itp.).
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywacie Państwo od dostawców (dalej „Dostawcy”) towary i usługi, których nabycie dokumentowane jest fakturami VAT wystawianymi przez Dostawców.
W ramach współpracy handlowej z dostawcami otrzymujecie Państwo bezpośrednio od Dostawców rabaty/upusty posprzedażowe, które dokumentowane są fakturami korygującymi wystawionymi przez Dostawców.
Jednym z Dostawców dokonującym dostawy towarów do Państwa jest podmiot będący producentem tych towarów (dalej „Producent”).
Zgodnie z ustaleniami poczynionymi pomiędzy Producentem a Państwa Spółką, Producent będzie udzielać Państwa Spółce dodatkowego rabatu (dalej „Rabat Dodatkowy”) wyliczanego na podstawie kwoty obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta. Z uzgodnień dotyczących Rabatu Dodatkowego wynikać będzie, że potwierdzeniem spełnienia po Państwa stronie warunków otrzymania Rabatu Dodatkowego będzie nota uznaniowa wystawiana przez Producenta, a za datę spełnienia tych warunków będzie uznawana data wystawienia noty uznaniowej.
Dokonując nabyć towarów od Dostawców będących dystrybutorami Producenta odliczaliście Państwo podatek naliczony VAT wykazany na fakturach VAT wystawianych przez tych Dostawców, a do kosztów uzyskania przychodów zaliczaliście Państwo wydatki w kwotach netto wykazanych w tych fakturach VAT.
Rabat Dodatkowy będzie dokumentowany notą uznaniową wystawianą przez Producenta na Państwa i będzie wypłacany bezpośrednio przez Producenta.
Producent jest czynnym podatnikiem podatku VAT.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
Zgodnie z przyjętymi założeniami uzgodnień dotyczących Rabatu Dodatkowego, będziecie Państwo potwierdzać z Producentem wysokość obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta. Potwierdzenie będzie dokonywane w drodze korespondencji mailowej, tj. każdorazowo dla przyjętego okresu rozliczeniowego za jaki będzie należny Rabat Dodatkowy, będziecie Państwo przekazywali Producentowi informację o wysokość obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta.
Informacja ta będzie weryfikowana przez Producenta. W następnej kolejności, po zweryfikowaniu przez Producenta wysokości obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta, Producent będzie wystawiał notę księgową na kwotę należnego Państwu Rabatu Dodatkowego.
Jak zostało to wskazane w opisie zdarzenia przyszłego podanym we wniosku o interpretację indywidualną z uzgodnień dotyczących Rabatu Dodatkowego wynikać będzie, że potwierdzeniem spełnienia po stronie Państwa warunków otrzymania Rabatu Dodatkowego będzie nota uznaniowa wystawiana przez Producenta, a za datę spełnienia tych warunków będzie uznawana data wystawienia noty uznaniowej.
Konsekwentnie, w Państwa ocenie, będziecie Państwo w posiadaniu dokumentacji (noty księgowej), z której będzie wynikać w jakim okresie rozliczeniowym Producent, odpowiednio do przepisu art. 29a ust. 13 Ustawy VAT uzyska prawo do dokonania obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT.
Z uzgodnień wiążących Państwa z Producentem wynikać będą warunki jakie muszą być spełnione, aby był Państwu należny Rabat Dodatkowy, a także to, że potwierdzeniem spełnienia po Państwa stronie warunków otrzymania Rabatu Dodatkowego będzie nota uznaniowa wystawiana przez Producenta (po przeprowadzeniu procesu weryfikacji wysokości obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta — realizowanego w sposób opisany w ad. punkt 1 lit. a) powyżej).
W Państwa ocenie, będziecie Państwo w posiadaniu dokumentacji, z której będą wynikały warunki do dokonania obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT przez Producenta, jak również to, że uzgodnione warunki dotyczące Rabatu Dodatkowego zostały spełnione.
Okresem rozliczeniowym Rabatu Dodatkowego będzie kwartał kalendarzowy. Będziecie Państwo przekazywali Producentowi informację o wysokość obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta w danym kwartale.
Informacja ta będzie weryfikowana przez Producenta. W następnej kolejności, po zweryfikowaniu przez Producenta wysokości obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta w danym kwartale, Producent będzie wystawiał notę księgową na kwotę należnego Państwu Rabatu Dodatkowego za dany kwartał.
Pytania
( pytanie nr 2 ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)
W przedstawionym powyżej opisie zdarzenia przyszłego zwracacie się Państwo o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:
1)Czy Rabat Dodatkowy powinien być dokumentowany notą uznaniową wystawianą przez Producenta, czy też powinien być udokumentowany fakturą korygującą wystawianą przez Producenta?
2)Czy sposób zaprezentowania przez Producenta w nocie uznaniowej dokumentującej Rabat Dodatkowy kwoty Rabatu Dodatkowego, tj. podanie oddzielnie wartości netto Rabatu Dodatkowego i kwoty korespondującego podatku VAT lub podanie wartości Rabatu Dodatkowego bez podziału na wartość netto Rabatu Dodatkowego i wartość podatku VAT, będzie miał znaczenie z punktu widzenia obowiązku obniżenia przez Państwa podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych, z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego)?
3)Czy otrzymany przez Państwa Rabat Dodatkowy będzie stanowić rabat będący obniżką ceny, o której mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy VAT, i w przypadku jego otrzymania będziecie Państwo zobowiązani do obniżenia podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego)?
4)Czy obowiązek obniżenia przez Państwa kwoty podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego) w związku z otrzymaniem Rabatu Dodatkowego od Producenta powstanie na zasadzie memoriałowej, tj. w okresie rozliczeniowym w jakim zostanie wystawiona nota uznaniowa dokumentująca Rabat Dodatkowy, a nie w okresie rozliczeniowym w jakim Państwo otrzymają taką notę uznaniową?
5)Czy w przypadku w jakim wartość Rabatu Dodatkowego zostanie wykazana w nocie uznaniowej bez podziału na wartość netto Rabatu Dodatkowego i wartość podatku VAT, kwotę podatku naliczonego VAT podlegającą obniżeniu w związku z otrzymaniem Rabatu Dodatkowego należy wyliczyć metodą „w stu”?
Państwa stanowisko w sprawie
(ostatecznie doprecyzowane w zakresie pytania nr 2 w uzupełnieniu wniosku)
Własne stanowisko w zakresie pytania nr 1
Państwa zdaniem, Rabat Dodatkowy powinien być dokumentowany notą uznaniową wystawianą przez Producenta i nie może być udokumentowany fakturą korygującą wystawianą przez Producenta.
Uzasadnienie własnego stanowiska w zakresie pytania nr 1
Państwa zdaniem Rabat Dodatkowy, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego będzie tzw. rabatem pośrednim udzielanym przez podatnika VAT na rzecz innego podatnika VAT, w sytuacji w jakiej pomiędzy tymi podmiotami nie doszło do bezpośredniego dokonania transakcji podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Przesądza to o tym, że w takim przypadku nie jest możliwym udokumentowanie Rabatu Dodatkowego fakturą korygującą VAT wystawianą przez Producenta.
Zgodnie z przepisem art. 106b ust. 1 Ustawy VAT „Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;
3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.”
Odpowiednio do przepisu art. 106j ust. 1 Ustawy VAT „W przypadku, gdy po wystawieniu faktury:
1)podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,
2)(uchylony),
3)dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4)dokonano zwrotu nabywcy całości lub czyści zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5)stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury,
- podatnik wystawia fakturę korygującą.”
Z powołanych przepisów wynika, że wystawienie faktury korygującej możliwe jest wyłącznie w sytuacji w jakiej została uprzednio wystawiona faktura VAT.
Zdaniem Państwa nie można wystawić faktury korygującej w sytuacji, kiedy między kontrahentami nie miała miejsca dostawa lub świadczenie usług i w konsekwencji nie było wystawionej faktury VAT.
Konsekwentnie udzielenie Rabatu Dodatkowego przez Producenta nie może być dokumentowane w drodze faktury korygującej VAT wystawianej przez Producenta na Państwa.
Ustawa VAT nie zawiera przepisów stanowiących o sposobie dokumentowania udzielanych rabatów w sytuacji w jakiej rabaty nie podlegają dokumentowaniu fakturami korygującymi VAT. Skoro zatem brak jest możliwości wystawienia przez Producenta faktury korygującej VAT, udzielenie Rabatu Dodatkowego winno być udokumentowane z zastosowaniem noty uznaniowej stanowiącej dokument księgowy zgodny z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej „Ustawa o rachunkowości”).
Prawidłowość Państwa stanowiska znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 czerwca 2021 r. (znak: 0114-KDIP1-1.4012.152.2021.2.RR) — „W związku z powyższym należy wskazać, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której między Wnioskodawcą a dostawcami nie wystąpi dostawa towarów ani świadczenie usług. Jednocześnie przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik udzielający rabatu może ten rabat udokumentować. Nie jest tym dokumentem faktura korygująca, jednak żadne przepisy nie wskazują, że nie może nim być, np. nota księgowa, rabatowa, uznaniowa, obciążeniowa (czy to wystawiona samodzielnie przez udzielającego rabatu, czy też sporządzona przez otrzymującego rabat).
Z wniosku wynika, że dostawca nie wystawia faktury dokumentującej dostawę ostatecznemu odbiorcy (Spółce), lecz pośrednikowi (Grupie (...)). Tym samym, nie jest możliwe wystawienie faktury korygującej obrazującej wynegocjowany dodatkowy rabat. A zatem rabat otrzymany od dostawcy, który nie jest uczestnikiem bezpośredniej transakcji pomiędzy Spółką a Grupą (...), może zostać udokumentowany notą uznaniową wystawioną przez dostawcę, która będzie stanowiła dokument potwierdzający rzeczywistą wartość i zawierała odpowiednie elementy dokumentu księgowego w myśl ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217 z późn. zm.).
Jednocześnie zaznacza się, że noty stanowią dokument księgowy na podstawie ustawy o rachunkowości, a nie przepisów dotyczących podatku VAT.
Wobec powyższego należy stwierdzić, że w zaistniałej sytuacji właściwym dokumentem obrazującym udzielony Spółce rabat będzie nota uznaniowa wystawiona przez dostawcę.”
Takie samo stanowisko zostało przedstawione przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 1 lutego 2022 r. (znak: 0113-KDIPT1-3.4012.842.2021.2.MK) - „W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której między Spółką a Dealerem nie wystąpiła dostawa towarów ani świadczenie usług.
Jednocześnie Dealer nie wystawia faktury dokumentującej dostawę ostatecznemu odbiorcy (Spółce).
Tym samym nie jest możliwe wystawienie faktury korygującej odzwierciedlającej wynegocjowany dodatkowy rabat.
A zatem rabat otrzymany od dealera, który nie jest uczestnikiem bezpośredniej transakcji pomiędzy Spółką a Sprzedawcą, może zostać udokumentowany notą uznaniową wystawioną przez dealera, która będzie stanowiła dokument potwierdzający rzeczywistą wartości i zwierała odpowiednie elementy dokumentu księgowego w myśl ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217 z późn. zm.)
Wobec powyższego należy stwierdzić, że w zaistniałej sytuacji właściwym dokumentem obrazującym udzielony Spółce rabat będzie nota uznaniowa wystawiona przez Dealera”.
Reasumując, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego Rabat Dodatkowy nie może być udokumentowany fakturą korygującą VAT wystawianą przez Producenta i powinien być dokumentowany notą uznaniową wystawianą przez Producenta.
Własne stanowisko w zakresie pytania nr 2
Państwa zdaniem, sposób zaprezentowania przez Producenta w nocie uznaniowej dokumentującej Rabat Dodatkowy kwoty Rabatu Dodatkowego, tj. podanie oddzielnie wartości netto Rabatu Dodatkowego i kwoty korespondującego podatku VAT, lub podanie wartości Rabatu Dodatkowego bez podziału na wartość netto Rabatu Dodatkowego i wartość podatku VAT nie będzie miał znaczenie z punktu widzenia obowiązku obniżenia przez Państwa podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego).
Uzasadnienie własnego stanowiska w zakresie pytania nr 2
Zarówno w ustawie VAT, jak i w Ustawie o rachunkowości nie ma przepisów odnoszących się wprost do not uznaniowych dokumentujących tzw. rabaty pośrednie.
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 19a ustawy VAT „W przypadku obniżenia podstawy opodatkowania, o którym mowa w art. 29a ust. 13, lub stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze, o którym mowa w art. 29a ust. 14, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego te warunki zostały spełnione. W przypadku gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym te warunki zostały uzgodnione, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym te warunki zostały spełnione. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia”.
Jak wynika z przepisu art. 86 ust. 19a ustawy VAT, w przypadku otrzymania tzw. rabatu pośredniego będącego obniżką ceny w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 10 pkt 1 Ustawy VAT, istnieje obowiązek zmniejszenia kwoty podatku naliczonego VAT.
Realizacja tego obowiązku nie jest warunkowana sposobem zaprezentowania przez Producenta w nocie uznaniowej dokumentującej Rabat Dodatkowy kwoty Rabatu Dodatkowego, tj. tym czy zostanie wskazana oddzielnie wartość netto Rabatu Dodatkowego i kwota korespondującego podatku VAT, alternatywnie - podaniem wartości Rabatu Dodatkowego bez podziału na wartość netto Rabatu Dodatkowego i wartość podatku VAT.
Reasumując, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego sposób zaprezentowania przez Producenta w nocie uznaniowej dokumentującej Rabat Dodatkowy kwoty Rabatu Dodatkowego, tj. podanie oddzielnie wartości netto Rabatu Dodatkowego i kwoty korespondującego podatku VAT, lub podanie wartości Rabatu Dodatkowego bez podziału na wartość netto Rabatu Dodatkowego i wartość podatku VAT nie będzie miał znaczenie z punktu widzenia obowiązku obniżenia przez Państwa podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych, z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego).
Własne stanowisko w zakresie pytania nr 3
Państwa zdaniem, otrzymany przez Państwa Rabat Dodatkowy będzie stanowić rabat będący obniżką ceny, o której mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy VAT i w przypadku jego otrzymania będziecie Państwo zobowiązani do obniżenia podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego).
Uzasadnienie własnego stanowiska w zakresie pytania nr 3
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 19a ustawy VAT „W przypadku obniżenia podstawy opodatkowania, o którym mowa w art. 29a ust. 13, lub stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze, o którym mowa w art. 29a ust. 14, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego te warunki zostały spełnione. W przypadku gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym te warunki zostały uzgodnione, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu okres, w którym te warunki zostały spełnione. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia”.
Odpowiednio do przepisu art. 29a ust. 13 ustawy VAT „W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał”.
Stosownie do przepisu art. 29a ust. 10 Ustawy VAT „Podstawę opodatkowania obniża się o:
1)kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2)wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3)zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4)wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1”.
Zdaniem Państwa, z powołanych przepisów wynika obowiązek dokonania zmniejszenia kwoty podatku naliczonego VAT, w przypadku w jakim zachodzą przesłanki do obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT z tytułu m.in. udzielenia rabatu na zasadzie przepisu art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy VAT.
W Państwa ocenie, niezależnie od tego, że Rabat Dodatkowy nie będzie stanowić rabatu udzielanego przez Producenta bezpośrednio odnoszącego się do dostaw dokonanych przez Producenta na rzecz Państwa (dostaw udokumentowanych fakturami VAT wystawionymi przez Producenta na rzecz Państwa), a będzie tzw. rabatem pośrednim (udokumentowanym notą uznaniową), to spełniać będzie warunki, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy VAT.
Konsekwentnie po stronie Producenta powstanie prawo do obniżenia podstawy opodatkowania o wartość netto Rabatu Dodatkowego wypłaconego Państwu. Tym samym po stronie Państwa powstanie sytuacja o jakiej mowa w przepisie art. 86 ust. 19a ustawy VAT.
Tym samym Rabat Dodatkowy będzie obniżką ceny, o której mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy VAT.
Prawidłowość takiego stanowiska znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 czerwca 2022 r. (znak: 0111-KDIB3-1.4012.185.2022.3.AB) - „W przypadku, kiedy Państwa Spółka, której Dostawca przyznał rabat, otrzyma zwrot części ceny nabywanych usług, wówczas dla Dostawcy i dla Państwa Spółki nastąpi rzeczywiste obniżenie ceny świadczonych usług. Takie obniżenie ceny nie będzie dotyczyło bezpośredniego kontrahenta Dostawcy, od których nabywacie Państwo usługi. W takiej sytuacji otrzymywany przez Państwa Spółkę bonus stanie się opustem, obniżką ceny, o której mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy. (...) Tym samym, w związku z otrzymanym rabatem pośrednim będziecie Państwo zobowiązani do zmniejszenia podatku naliczonego tytułu nabycia usług wcześniej od Konsorcjanta lub Pośrednika. (...) Jak już wyżej wskazano, Dostawca wystawi notę księgową lub Państwa Spółka wystawi notę obciążeniową w celu udokumentowania udzielonego Państwu rabatu pośredniego. Nota będzie stanowiła pisemny dokument potwierdzający wysokość kwoty przyznanego opustu (rabatu pośredniego). Jednakże w omawianej sprawie powinniście Państwo również posiadać stosowne dokumenty, które umożliwią precyzyjne określenie, w jakim okresie rozliczeniowym zostały spełnione warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy usług uzgodnione z Dostawcą. Jak bowiem wynika z art. 86 ust. 19a nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżyli przed upływem tego okresu rozliczeniowego te warunki zostały spełnione. Natomiast w przypadku, gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym warunki te postały uzgodnione, będziecie Państwo obowiązani do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki te zostały spełnione. Jednakże, gdy Strona nie obniży kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której nota dotyczy, wówczas zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia”.
Takie samo stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zajął w interpretacji indywidualnej z 1 lutego 2022 r. (znak: 0113-KDIPT1-3.4012.842.2021.2.MK) — „Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że rabat pośredni udzielony Wnioskodawcy zostanie udokumentowany notą księgową wystawioną przez Dealera. W konsekwencji Dealer będzie posiadał prawo do obniżenia podstawy opodatkowania i tym samym Wnioskodawca, otrzymując od Dealera notę dokumentującą wartość udzielonego rabatu powinien obniżyć swój podatek naliczony o kwoty podatku wynikające z otrzymanej noty księgowej.
Jak już wyżej wskazano, Dealer wystawi notę księgową w celu udokumentowania udzielonego Spółce rabatu pośredniego. Nota będzie stanowiła pisemny dokument potwierdzający wysokość kwoty przyznanego opustu (rabatu pośredniego). Jednakże w omawianej sprawie Wnioskodawca powinien również posiadać stosowne dokumenty, które umożliwią precyzyjne określenie, w jakim okresie rozliczeniowym zostały spełnione warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów uzgodnione z Dealerem. Jak bowiem wynika z art. 86 ust. 19a nabywca towaru jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego te warunki zostały spełnione. Natomiast w przypadku, gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym warunki te zostały uzgodnione, Wnioskodawca będzie obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki te zostały spełnione. Jednakże, gdy Strona nie obniży kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której nota dotyczy, wówczas zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.”
Reasumując, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego Rabat Dodatkowy otrzymany przez Państwa będzie stanowić rabat będący obniżką ceny, o której mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy VAT, i w przypadku jego otrzymania Państwo będziecie zobowiązani do obniżenia podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego).
Własne stanowisko w zakresie pytania nr 4
Państwa zdaniem, obowiązek obniżenia przez Państwa kwoty podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego) w związku z otrzymaniem Rabatu Dodatkowego od Producenta powstanie na zasadzie memoriałowej, tj. w okresie rozliczeniowym w jakim zostanie wystawiona nota uznaniowa dokumentująca Rabat Dodatkowy, a nie w okresie rozliczeniowym w jakim Państwo otrzymają taką notę uznaniową.
Uzasadnienie własnego stanowiska w zakresie pytania nr 4
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 19a Ustawy VAT „W przypadku obniżenia podstawy opodatkowania, o którym mowa w art. 29a ust. 13, lub stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze, o którym mowa w art. 29a ust. 14, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego te warunki zostały spełnione. W przypadku gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym te warunki zostały uzgodnione, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym te warunki zostały spełnione. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę, podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia”.
Państwa zdaniem, z powołanego przepisu wynika, że zmniejszenie kwoty podatku naliczonego VAT powstaje w rozliczeniu za okres, w którym zostały spełnione warunki obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT po stronie dostawcy.
Przenosząc to na grunt przedstawionego na wstępie opisu zdarzenia przyszłego, obowiązek zmniejszenia kwoty podatku naliczonego VAT przez Państwa w związku z Rabatem Dodatkowym udzielonym przez Producenta, powstanie w rozliczeniu za okres w jakim Producent wystawi notę uznaniową dokumentującą Rabat Dodatkowy.
Państwa zdaniem, ustawa VAT nie precyzuje co należy rozumieć przez „spełnienie warunków obniżenia podstawy opodatkowania”. Niemniej jednak, według Państwa, praktyczne wskazówki w tym zakresie zostały zawarte w Objaśnieniach podatkowych z 23 kwietnia 2021 r. w zakresie pakietu rozwiązań „Slim VAT” oraz wybranych rozwiązań doprecyzowujących niektóre konstrukcje VAT wprowadzonych ustawą z dnia 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (dalej „Objaśnienia”).
Objaśnienia definiują „spełnienie warunków” jako „ziszczenie się zdarzenia stanowiącego przesłankę obniżenia wynagrodzenia”. W kontekście tego istotne jest, że zgodnie z Objaśnieniami podatnicy mają pewną swobodę w kreowaniu momentu spełnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania, albowiem w Objaśnieniach wskazano: „W efekcie wprowadzonych zmian sformalizowany obowiązek posiadania potwierdzenia otrzymania faktury korygującej został bowiem zastąpiony wymogiem, w kształtowaniu którego strony mają znaczną swobodę. Strony transakcji mogą w sposób najbardziej przystępny w ich relacji biznesowej:
‒uzgadniać warunki, których spełnienie wywoła skutki na gruncie rozliczenia VAT,
‒kreować sposób dokumentowania warunków obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego w oparciu o dokumentację handlową lub gospodarczą (w tym korespondencję) - w wielu wypadkach - posiadaną już w ramach prowadzonej działalności.”
Jak zostało to wskazane w opisie zdarzenia przyszłego z uzgodnień dotyczących Rabatu Dodatkowego poczynionych pomiędzy Państwem a Producentem wynikać będzie, że potwierdzeniem spełnienia po Państwa stronie warunków otrzymania Rabatu Dodatkowego będzie nota uznaniowa wystawiana przez Producenta, a za datę spełnienia tych warunków będzie uznawana data wystawienia noty uznaniowej.
Nota uznaniowa dokumentująca Rabat Dodatkowy poza funkcją podatkową, pełni również funkcję informacyjną - potwierdzającą spełnienie warunków do udzielenia Rabatu Dodatkowego i określenie jego wysokości.
Podkreślają Państwo, iż wprowadzenie warunku wystawienia noty uznaniowej jako niezbędnego elementu pozwalającego na stwierdzenie, że zostały spełnione przesłanki do obniżenia przez Producenta podstawy opodatkowania podatkiem VAT, a po Państwa stronie — do zmniejszenia podatku naliczonego VAT będzie wyrazem skorzystania przez Państwa i Producenta ze swobody w kreowaniu momentu spełnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT, o której mowa w Objaśnieniach.
Ponadto, w dalszej części Objaśnień wskazano na możliwość wprowadzenia dodatkowego potwierdzenia spełnienia warunków do obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT — „Możliwe pozostaje również, że strony umowy ustalą, iż do udzielenia rabatu wymagane jest dodatkowe potwierdzenie np. w postaci zaakceptowania raportu dokonanych transakcji (umowy mogą uzależniać rabat od mechanizmów, które nie zawsze będą możliwe do wyliczenia przez nabywcę). W takich sytuacjach spełnienie warunków udzielenia rabatu nastąpi dopiero w momencie akceptacji raportu. Efektywnie powoduje to przesunięcie w czasie możliwości korekty podatku należnego przez sprzedawcę oraz obowiązku korekty podatku naliczonego przez nabywcę”.
W Państwa ocenie, w podanym opisie zdarzenia przyszłego wystawienie noty uznaniowej przez Producenta (dokumentującej Rabat Dodatkowy) należy uznać za takie dodatkowe potwierdzenie „spełnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania”.
Prawidłowość takiego stanowiska znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 września 2021 r. (znak: 0111-KDIB3-1.4012.233.2021.2.IK) - „(...) w przypadku rabatu z tytułu przekroczenia wolumenu obrotów spełnienie warunków do obniżenia podstawy opodatkowania nastąpiło w miesiącu, w którym doszło do przekroczenia. Należy jednak zwrócić uwagę, że jeśli z porozumień pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentami wynika dodatkowy obowiązek potwierdzenia rabatu w sposób zwyczajowo przyjęty w obrocie pomiędzy podmiotami (np. niesformalizowany: mailem, telefonicznie), to w tej sytuacji należy uznać, że spełnienie warunków udzielenia rabatu nastąpi nie w chwili przekroczenia wolumenu obrotów, a dopiero w chwili otrzymania przez nabywcę potwierdzenia (informacji o jego udzieleniu), takim potwierdzeniem może być wystawienie faktury korygującej, jednak z uwagi na obowiązek informacyjny musi dojść do przekazania jej nabywcy a sprzedawca powinien posiadać dokumentację potwierdzającą poinformowanie nabywcy o tym w taki czy inny sposób”.
Reasumując, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego obowiązek obniżenia przez Państwa kwoty podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego) w związku z otrzymaniem Rabatu Dodatkowego od Producenta powstanie na zasadzie memoriałowej, tj. w okresie rozliczeniowym w jakim zostanie wystawiona nota uznaniowa dokumentująca Rabat Dodatkowy, a nie w okresie rozliczeniowym w jakim Państwo otrzymają taką notę uznaniową.
Własne stanowisko w zakresie pytania nr 5
Państwa zdaniem, w przypadku w jakim wartość Rabatu Dodatkowego zostanie wykazana w nocie uznaniowej bez podziału na wartość netto Rabatu Dodatkowego i wartość podatku VAT, kwotę podatku naliczonego VAT podlegającą obniżeniu w związku z otrzymaniem Rabatu Dodatkowego należy wyliczyć metodą „w stu”.
Uzasadnienie własnego stanowiska w zakresie pytania nr 5
Jak wynika z przepisu art. 86 ust. 19a Ustawy VAT, w przypadku otrzymania tzw. rabatu pośredniego będącego obniżką ceny w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy VAT, istnieje obowiązek zmniejszenia kwoty podatku naliczonego VAT.
Konsekwentnie dla ustalenia prawidłowej wysokości kwoty o jaką należy zmniejszyć kwotę podatku naliczonego VAT w związku z otrzymaniem tzw. rabatu pośredniego, konieczne jest ustalenie jaka część wypłacanego tzw. rabatu pośredniego przypada na kwotę podatku naliczonego VAT podlegającego zmniejszeniu.
W Państwa ocenie, w przypadku w jakim na nocie uznaniowej dokumentującej Rabat Dodatkowy nie będzie wykazana kwota netto Rabatu Dodatkowego i kwota korespondującego podatku VAT, cała kwota Rabatu Dodatkowego stanowić będzie wartość o jaką ulegnie obniżeniu cena brutto zakupu towarów handlowych przez Państwa od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (cen towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego).
Tym samym w przypadku w jakim na nocie uznaniowej dokumentującej Rabat Dodatkowy nie będzie wykazana kwota netto Rabatu Dodatkowego i kwota korespondującego podatku VAT, kwotę Rabatu Dodatkowego należy uznać za wartość brutto (uwzględniającą kwotę podatku VAT naliczonego o jaką Państwo jesteście zobowiązani zmniejszyć kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres otrzymania Rabatu Dodatkowego). Przesądza to, zdaniem Państwa, że w takim przypadku kwota podatku naliczonego VAT podlegająca obniżeniu winna być obliczona wg metody „w stu”.
Prawidłowość takiego stanowiska znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 czerwca 2022 r. (znak: 0111-KDIB3-1.4012.185.2022.3.AB) - „Kwota rabatu wypłacana przez Dostawcę na rzecz Państwa obniża efektywnie kwotę należną Dostawcy. Obniżenie to powinno znajdować odzwierciedlenie nie tylko w podstawie opodatkowania, jak i w kwocie podatku należnego, ale również w kwocie podatku naliczonego. Skoro obniżeniu ulega kwota łącznej należności za sprzedane usługi, która jest kwotą brutto, zatem i kwota rabatu powinna być uznana za kwotę brutto, którą należy proporcjonalnie (tzw. metodą „w stu”) podzielić na kwotę podstawy opodatkowania i kwotę VAT należności (i odpowiednio naliczonego)”.
Reasumując, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego w przypadku w jakim wartość Rabatu Dodatkowego zostanie wykazana w nocie uznaniowej bez podziału na wartość netto Rabatu Dodatkowego i wartość podatku VAT, kwotę podatku naliczonego VAT podlegającą obniżeniu w związku z otrzymaniem Rabatu Dodatkowego należy wyliczyć metodą „w stu”.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że interpretacja ta rozstrzyga przedmiotowy wniosek w zdarzeniu przyszłym wyłącznie w zakresie skutków podatkowych otrzymywania przez Państwa od Producenta Rabatów Dodatkowych, wyłącznie w przypadku, gdy Producent ten nie jest jednym z Dostawców dokonujących bezpośrednich dostaw towarów na Państwa rzecz, co wynika z przedstawionego przez Państwa opisu sprawy.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Z cytowanych powyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Jednocześnie pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).
Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Jak wynika z art. 29a ust. 7 ustawy:
Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
W myśl art. 29a ust. 10 ustawy:
Podstawę opodatkowania, obniża się o:
1) kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2) wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3) zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4) wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.
Podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. rabaty nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania rabatów nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie rabaty zostały wypłacone, tzn. czy ich przyznanie uwarunkowane jest wykonaniem dodatkowych czynności, czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie itp.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, prowadzicie Państwo działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej towarów i usług, w tym, w zasadniczej mierze, sprzętu elektronicznego oraz sprzętu AGD. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywacie Państwo od Dostawców towary i usługi, których nabycie dokumentowane jest fakturami VAT wystawianymi przez Dostawców. W ramach współpracy handlowej z dostawcami otrzymujecie Państwo bezpośrednio od Dostawców rabaty/upusty posprzedażowe, które dokumentowane są fakturami korygującymi wystawionymi przez Dostawców.
Jednym z Dostawców dokonującym dostaw towarów do Państwa jest podmiot będący Producentem tych towarów, który również jest czynnym podatnikiem podatku VAT.
Zgodnie z ustaleniami poczynionymi pomiędzy Producentem a Państwa Spółką, Producent ten będzie udzielać Państwa Spółce dodatkowego rabatu (dalej „Rabat Dodatkowy”) wyliczanego na podstawie kwoty obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta.
Rabat Dodatkowy będzie dokumentowany notą uznaniową wystawianą przez Producenta na Państwa i będzie wypłacany bezpośrednio przez Producenta.
Okresem rozliczeniowym Rabatu Dodatkowego będzie kwartał kalendarzowy. Będziecie Państwo przekazywali Producentowi informację o wysokość obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta w danym kwartale.
Informacja ta będzie weryfikowana przez Producenta. W następnej kolejności, po zweryfikowaniu przez Producenta wysokości obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta w danym kwartale, Producent będzie wystawiał notę księgową na kwotę należnego Państwu Rabatu Dodatkowego za dany kwartał.
Z uzgodnień dotyczących Rabatu Dodatkowego wynikać będzie, że potwierdzeniem spełnienia po Państwa stronie warunków otrzymania Rabatu Dodatkowego będzie nota uznaniowa wystawiana przez Producenta, a za datę spełnienia tych warunków będzie uznawana data wystawienia noty uznaniowej.
Dokonując nabyć towarów od Dostawców będących dystrybutorami Producenta odliczaliście Państwo podatek naliczony VAT wykazany na fakturach VAT wystawianych przez tych Dostawców.
Ad 3
Państwa wątpliwości dotyczą kwestii uznania otrzymywanego przez Państwa Rabatu Dodatkowego za rabat będący obniżką ceny, o której mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy VAT oraz określenia czy w przypadku jego otrzymania będziecie Państwo zobowiązani do obniżenia podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego).
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy, w myśl którego:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
Stosownie do art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.
Jak stanowi art. 86 ust. 10b pkt 3 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa ust. 2 pkt 4 lit. a, b i d – powstaje zgodnie z ust. 10, pod warunkiem że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek, nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub usług powstał obowiązek podatkowy.
W myśl art. 86 ust. 19a ustawy:
W przypadku obniżenia podstawy opodatkowania, o którym mowa w art. 29a ust. 13, lub stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze, o którym mowa w art. 29a ust. 14, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego warunki te zostały spełnione. W przypadku gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym warunki te zostały uzgodnione, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki te zostały spełnione. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.
Na podstawie art. 29a ust. 13 ustawy:
W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.
Przepisy ustawy nie definiują pojęcia „rabat”, zatem należy je interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową. Zgodnie ze „Słownikiem języka polskiego” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, str. 825), „rabat” to „zniżka, opust od sumy należnej za towar przyznawany, np. przy kupnie dużej ilości towarów”. Rabat polega więc na pomniejszeniu ustalonej wcześniej ceny towaru lub usługi. Rozróżnia się przy tym rabaty na przyznane przed ustaleniem ceny oraz udzielane po jej ustaleniu. Podobnie do „rabatu” definiowany jest „opust” jako „zniżka ceny kupna przyznawana przy zakupach hurtowych”.
Należy podkreślić, że rabat bezpośredni jest przyznawany bezpośrednio pomiędzy sprzedawcą a nabywcą – stronami umowy kupna-sprzedaży. Natomiast rabat pośredni jest przyznawany kolejnemu podmiotowi (innemu niż nabywca) przez podatnika znajdującego się na początku łańcucha dostaw.
W świetle powyższego należy zauważyć, że w opisanej we wniosku sytuacji mamy do czynienia z pomniejszeniem, czyli odstępstwem od ustalonej ceny towarów przez Producenta, który co prawda nie sprzedaje bezpośrednio towarów na rzecz Państwa, ale na podstawie odpowiednich indywidualnych ustaleń udziela Państwu opustu w związku z ustalonym programem rabatów pośrednich, tj. Rabatów Dodatkowych. Powoduje to w istocie zwrot części ceny towarów na rzecz Państwa.
W przypadku, kiedy otrzymują Państwo zwrot części ceny zakupionego towaru, wówczas u Producenta następuje rzeczywiste obniżenie ceny towaru. Takie obniżenie ceny nie dotyczy Dostawców jako bezpośrednich kontrahentów, od których nabywacie Państwo towary Producenta. Jak bowiem wynika z opisu sprawy nabywacie Państwo towary bezpośrednio od Dostawców, będących dystrybutorami Producenta. W omawianym przypadku Państwo nie jesteście bezpośrednim klientem Producenta.
Podmiotem uprawnionym do obniżenia kwoty podatku należnego jest w tym przypadku Producent, który dokonuje sprzedaży towarów ostatecznie po obniżonej cenie, tj. udziela Rabatu Dodatkowego wypłacając go bezpośrednio Państwu.
Tym samym stwierdzać należy, że Rabat Dodatkowy należy uznać za rabat będący obniżką ceny, o której mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy a Państwo będziecie posiadali obowiązek obniżenia kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych, z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego).
Ad 1
Państwa wątpliwości dotyczą także ustalenia czy właściwym dokumentem obrazującym udzielony Państwu rabat będzie nota uznaniowa wystawiona przez Producenta, czy też Rabat ten powinien być udokumentowany fakturą korygującą wystawianą przez Producenta.
Rabat udzielony w momencie wystawienia faktury (rabat transakcyjny) nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota należna od nabywcy już go uwzględnia – dane dotyczące rabatu znajdą swoje odzwierciedlenie w wystawionej fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży.
Natomiast, jeżeli udzielenie rabatu ma miejsce po dokonaniu sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia podstawy opodatkowania (rabat potransakcyjny), wówczas czynność ta wymaga wystawienia faktury korygującej zmniejszającej wartość towarów, zgodnie z art. 106j ustawy. Jednakże wystawienie faktury korygującej możliwe jest wyłącznie w sytuacji udzielenia rabatu bezpośredniemu nabywcy towarów i usług.
Jak stanowi art. 2 pkt 31 ustawy:
Ilekroć w jej przepisach jest mowa o fakturze – rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.
Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2) wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;
3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.
Natomiast zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy:
W przypadku gdy po wystawieniu faktury:
1) udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
2) udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
3) dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4) dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1
pkt 4,
5) podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub
w jakiejkolwiek innej pozycji faktury
– podatnik wystawia fakturę korygującą.
W myśl art. 106j ust. 2 pkt 3 ustawy:
Faktura korygująca powinna zawierać dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
a)określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6,
b)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą.
Na podstawie art. 106j ust. 3 ustawy:
W przypadku gdy podatnik udziela opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub usług dokonanych lub świadczonych na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie, faktura korygująca, o której mowa w ust. 2:
1) powinna zawierać dodatkowo wskazanie okresu, do którego odnosi się udzielany opust lub obniżka;
2) może nie zawierać danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 5 i 6 oraz nazwy (rodzaju) towaru lub usługi objętych korektą.
Zatem wystawienie faktury korygującej w sytuacji udzielenia opustu/obniżki ceny może dotyczyć tylko kontrahentów bezpośrednio uczestniczących w rzeczywistej transakcji potwierdzonej wystawieniem faktury. Nie można wystawić faktury korygującej w sytuacji, kiedy między kontrahentami nie miała miejsca dostawa lub świadczenie usług i w konsekwencji nie było wystawionej faktury.
Należy mieć na uwadze, że konstrukcja podstawy opodatkowania jest wyrazem zasady neutralności podatku VAT. Oznacza to, że ekonomicznego ciężaru podatku VAT nie powinny ponosić podmioty niebędące ostatecznymi odbiorcami towarów lub usług. W konsekwencji, po obniżeniu ceny transakcyjnej powinno następować proporcjonalne obniżenie podstawy opodatkowania. W innym przypadku, tj. gdyby podstawa opodatkowania przewyższała kwotę wynagrodzenia należnego podatnikowi, podatnik ponosiłby ekonomiczny ciężar podatku, co naruszałoby wskazaną wyżej zasadę neutralności.
Zasada neutralności była wielokrotnie podkreślana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Na szczególną uwagę zasługuje wyrok w sprawie C-317/94 pomiędzy Elida Gibbs Ltd a Commissioners of Customs and Excise, w którym TSUE stwierdził, że: „(...) producent, który zrefundował wartość kuponu zniżkowego detaliście lub wartość kuponu uprawniającego do zwrotu gotówki klientowi końcowemu, otrzymuje, po zakończeniu transakcji, kwotę odpowiadającą cenie sprzedaży zapłaconej przez hurtowników lub detalistów za jego towary, pomniejszoną o wartość przedmiotowych kuponów. Nie byłoby zatem zgodne z dyrektywą, gdyby podstawa opodatkowania użyta do obliczenia podatku należnego od producenta jako podatnika, przekraczała kwotę ostatecznie przez niego otrzymaną. Gdyby bowiem tak było, zasada neutralności VAT w stosunku do podatników, do których należy przecież także producent, nie byłaby spełniona” (pkt 28).
Ponadto, TSUE wskazuje, że: „(...) w celu zapewnienia realizacji zasady neutralności należy, obliczając podstawę opodatkowania dla celów VAT, uwzględnić sytuacje, w których podatnik, nie pozostając w stosunkach umownych z konsumentem końcowym, ale będąc pierwszym ogniwem łańcucha transakcji kończącego się na tym konsumencie, udziela takiemu konsumentowi zniżki za pośrednictwem detalistów lub poprzez bezpośredni zwrot wartości kuponów. W przeciwnym razie, organy podatkowe otrzymałyby z tytułu VAT kwotę większą niż rzeczywiście zapłacona przez konsumenta ostatecznego, kosztem podatnika” (pkt 31).
Powyższy wyrok potwierdza zatem jednoznacznie, że w przypadku udzielania zniżki podmiotowi niebędącemu bezpośrednim nabywcą towarów, sprzedawca powinien obniżyć obrót z tytułu sprzedaży.
Wskazać należy, że jeżeli Rabat zostanie przyznany ostatecznemu odbiorcy (Państwa Spółce) przez podatnika stojącego na początku łańcucha dostaw (Producenta), nie będzie on przyznawany Państwu przez Dostawców ani też Rabat ten nie będzie przyznawany przez Producenta Dostawcom, to Dostawcy nie będą mogli wystawiać lub przyjmować faktur korygujących, ponieważ w transakcjach przez nie wykonywanych nie dojdzie do zmiany ceny. Nie będzie również możliwe wystawienie faktury korygującej ostatecznemu odbiorcy, czyli na Państwa rzecz, ponieważ między Producentem a Państwa Spółką nie doszło do żadnej dostawy.
Jak wynika z opisu sprawy, udzielenie Rabatu Dodatkowego uwarunkowane będzie osiągnięciem (zrealizowaniem) przez Państwa określonej kwoty obrotu w danym okresie rozliczeniowym. Nie będziecie Państwo zobowiązani do świadczenia usług na rzecz Producenta w zamian za przyznanie Rabatu. Producent nie wystawia faktury dokumentującej dostawę na Państwa rzecz jako ostatecznemu odbiorcy. Tym samym, nie jest możliwe wystawienie na Państwa rzecz przez Producenta faktury korygującej obrazującej Rabat Dodatkowy.
W związku z powyższym należy wskazać, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której między Państwa Spółką a Producentem nie wystąpi dostawa towarów ani świadczenie usług. Jednocześnie przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik udzielający rabatu może ten rabat udokumentować. Nie jest tym dokumentem faktura korygująca, jednak żadne przepisy nie wskazują, że nie może nim być, np. nota uznaniowa.
Tym samym, na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług brak jest przeciwskazań dla udokumentowania ww. rabatów poprzez wystawienie innego dokumentu księgowego, np. noty uznaniowej – niemniej jednak należy zauważyć, że nie jest to dokument przewidziany przez przepisy o podatku od towarów i usług i jako taki nie jest objęty regulacją tych przepisów.
Zatem Rabat otrzymany od Producenta, który nie jest uczestnikiem bezpośredniej transakcji pomiędzy Państwa Spółką a bezpośrednimi Dostawcami, może zostać udokumentowany notą uznaniową wystawioną przez Producenta, która będzie stanowiła dokument potwierdzający rzeczywistą wartość i zawierała odpowiednie elementy dokumentu księgowego w myśl ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.).
Wobec powyższego należy zgodzić się z Państwem, że w zaistniałej sytuacji właściwym dokumentem obrazującym udzielony Państwu Rabat Dodatkowy może być nota uznaniowa wystawiona przez Producenta.
Ad 2
Państwa wątpliwości w dalszej kolejności dotyczą kwestii czy sposób zaprezentowania przez Producenta w nocie uznaniowej dokumentującej Rabat Dodatkowy kwoty Rabatu Dodatkowego, tj. podanie oddzielnie wartości netto Rabatu Dodatkowego i kwoty korespondującego podatku VAT lub podanie wartości Rabatu Dodatkowego bez podziału na wartość netto Rabatu Dodatkowego i wartość podatku VAT będzie miał znaczenie z punktu widzenia obowiązku obniżenia przez Państwa podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych, z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego).
Odnosząc się do Państwa wątpliwości stwierdzić należy, że obowiązek wynikający z art. 86 ust. 19a ustawy nie jest uwarunkowany faktem wystawienia noty uznaniowej dokumentującej Rabat pośredni, a tym bardziej nie on uwarunkowany sposobem zaprezentowania przez Producenta w wystawionej dla Państwa nocie uznaniowej kwoty należnego Rabatu Dodatkowego jako wartości z podziałem lub bez podziału na kwotę netto i korespondujący z tą kwotą podatek VAT.
Zatem kwestia sposobu zaprezentowania przez Producenta w nocie uznaniowej dokumentującej Rabat Dodatkowy kwoty Rabatu Dodatkowego oddzielnie jako wartości netto Rabatu Dodatkowego i kwoty korespondującego podatku VAT lub łącznie jako podanie wartości brutto całego przyznanego Państwu Rabatu Dodatkowego nie będzie miała znaczenia z punktu widzenia obowiązku obniżenia przez Państwa podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych, z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego).
Ad 5
Państwa wątpliwości dotyczą także, wyjaśnienia, czy w przypadku w jakim wartość Rabatu Dodatkowego zostanie wykazana w nocie uznaniowej bez podziału na wartość netto Rabatu Dodatkowego i wartość podatku VAT, kwotę podatku naliczonego VAT podlegającą obniżeniu w związku z otrzymaniem Rabatu Dodatkowego należy wyliczyć metodą „w stu”.
Odnosząc się do tej kwestii, należy wskazać, że kwota Rabatu pośredniego wypłacana Państwu przez Producenta obniża efektywnie kwotę należną od danego Dostawcy. Obniżenie to powinno znajdować odzwierciedlenie zarówno w podstawie opodatkowania, jak i w kwocie podatku należnego, ale również w kwocie podatku naliczonego.
Skoro obniżeniu ulega kwota łącznej należności za sprzedane towary, która jest kwotą brutto (w przypadku w jakim wartość Rabatu Dodatkowego zostanie wykazana w nocie uznaniowej bez podziału na wartość netto Rabatu Dodatkowego i wartość podatku VAT), to również cała otrzymana przez Państwa kwota Rabatu Dodatkowego powinna być uznana za kwotę brutto, którą należy proporcjonalnie (tzw. metodą „w stu”) podzielić na kwotę podstawy opodatkowania i kwotę korespondującego z tą podstawą podatku VAT (i odpowiednio podatku VAT naliczonego dotyczącego nabytych przez Państwa od Dostawców w okresach kwartalnych towarów handlowych, z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego).
Ad 4
Kolejne Państwa wątpliwości budzi kwestia w którym okresie rozliczeniowym mają Państwo obowiązek obniżenia kwoty podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców będących dystrybutorami Producenta (towarów handlowych z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy ustalania wysokości Rabatu Dodatkowego) w związku z otrzymaniem Rabatu Dodatkowego od Producenta, tj. czy moment ten nastąpi w okresie rozliczeniowym w jakim zostanie wystawiona nota uznaniowa dokumentująca Rabat Dodatkowy, nie zaś w okresie rozliczeniowym w jakim Państwo otrzymają taką notę uznaniową.
Zgodnie z art. 86 ust. 19a ustawy nabywca towaru lub usługi, w przypadku wystąpienia przesłanek do zmniejszenia podstawy opodatkowania i podatku należnego przez kontrahenta jest obowiązany do obniżenia kwoty podatku naliczonego. Obniżenie to następuje w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały uzgodnione, jeżeli dodatkowo przed upływem tego okresu rozliczeniowego warunki te zostały spełnione, tj. doszło do zrealizowania przesłanek warunkujących pomniejszenie podstawy opodatkowania.
W przypadku, gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym warunki te zostały uzgodnione – nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego dopiero w rozliczeniu za okres, w którym warunki te zostały spełnione.
Dla powstania obowiązku pomniejszenia VAT naliczonego ważny jest moment uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania oraz moment spełnienia tych uzgodnionych warunków – analogicznie jak ma to miejsce w odniesieniu do ustalenia momentu, w którym po stronie sprzedawcy wystąpi prawo do dokonania korekty podstawy opodatkowania lub podatku należnego.
Przez uzgodnienie warunków pomniejszenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego rozumie się ustalenie przez Strony faktu obniżenia wykazanego na fakturze pierwotnej wynagrodzenia. Uzgodnienie może wskazywać również okoliczności, których zaistnienie w przyszłości uzasadnia obniżenie należności.
Tak rozumianym uzgodnieniem może być zawarcie umowy określającej w jakich sytuacjach nabywca uzyskuje prawo do odzyskania części wynagrodzenia, np. ze względu na przyznany mu w ustalonych warunkach rabat. Przesłanki uzasadniające obniżenie podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego mogą być również zawarte w regulaminach realizacji sprzedaży lub ogólnych warunkach umowy, których akceptacja dokonywana jest w momencie przystąpienia nabywcy do transakcji. W tego typu przypadkach uzgodnienie stanowi wspomniany fakt przystąpienia do czynności stanowiący wyraz zgody na treść dokumentu.
Natomiast spełnienie warunków oznacza ziszczenie się zdarzenia stanowiącego przesłankę obniżenia wynagrodzenia. W wielu wypadkach, zawierając uzgodnienie strony nie precyzują wprost zdarzenia, które uzasadnia dokonanie korekty – dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy okoliczności uzasadniające udzielenie rabatu wystąpiły już w przeszłości. Podobnie jak w przypadku samego „uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku” również fakt ich spełnienia może być stwierdzony w sposób dorozumiany. Jeżeli zatem jedna strona informuje kontrahenta, że udziela obniżki, która nie jest uzależniona od określonego zdarzenia przyszłego, zazwyczaj można domniemywać, że przesłanka faktyczna uzasadniająca taką preferencję już zaistniała (warunki obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku są spełnione).
Zatem korekta podatku naliczonego uzależniona jest od łącznego spełniania następujących warunków:
- uzgodnienia warunków korekty z dostawcą,
- spełnienia uzgodnionych warunków,
- posiadania dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie i spełnienie warunków.
Na gruncie znowelizowanych przepisów dopuszczalną formą uzgodnienia (stanowiącą przesłankę zarówno prawa do skorygowania podatku należnego przez sprzedawcę, jak i aktualizującą obowiązek dokonania analogicznej korekty przez nabywcę) może być również domniemana akceptacja uzgodnienia warunków transakcji.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że elementem niezbędnym, pozwalającym na stwierdzenie, że zostały spełnione przesłanki do obniżenia przez Producenta podstawy opodatkowania podatkiem VAT, a po Państwa stronie – do zmniejszenia kwoty odliczonego podatku naliczonego VAT (w odniesieniu do towarów handlowych, z których obrót będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy do określenia wysokości Rabatu Dodatkowego) jest warunek wystawienia przez Producenta noty uznaniowej. Potwierdza ona jednocześnie wielkości zrealizowanego przez Państwa obrotu w danym okresie rozliczeniowym.
Zgodnie z przyjętymi przez Państwa założeniami uzgodnień dotyczących Rabatu Dodatkowego, będziecie Państwo potwierdzać z Producentem wysokość obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta. Potwierdzenie będzie dokonywane w drodze korespondencji mailowej, tj. każdorazowo dla przyjętego okresu rozliczeniowego za jaki będzie należny Rabat Dodatkowy, będziecie Państwo przekazywali Producentowi informację o wysokość obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta.
Informacja ta będzie weryfikowana przez Producenta. W następnej kolejności, po zweryfikowaniu przez Producenta wysokości obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta, Producent będzie wystawiał notę księgową na kwotę należnego Państwu Rabatu Dodatkowego.
Będziecie Państwo w posiadaniu dokumentacji (noty księgowej), z której będzie wynikać w jakim okresie rozliczeniowym Producent uzyska prawo do dokonania obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT.
Odnosząc się więc do Państwa wątpliwości, stwierdzić należy, że z zawartych pomiędzy Państwa Spółką a Producentem ustaleń wynikają także warunki przyznania Państwu Rabatu pośredniego z tytułu przekroczenia wolumenu obrotu. Producent, po otrzymaniu informacji o wysokości obrotu zrealizowanego przez Państwa z tytułu określonych transakcji handlowych, dokona weryfikacji tej informacji i następnie potwierdzi prawidłowość prawa do naliczenia Rabatu Dodatkowego. Potwierdzenie to będzie dokonywane każdorazowo dla danego kwartału w niesformalizowany sposób tj. w drodze korespondencji mailowej.
W związku z powyższym, w omawianym przypadku, za moment uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania należy uznać zawarcie wiążących Państwa z Producentem uzgodnień dotyczących ww. Rabatu.
Określiliście Państwo wraz z Producentem w jakiej konkretnie sytuacjach uzyskacie Państwo prawo do Rabatu Dodatkowego jak również uzgodniliście Państwo wraz z Producentem jednoznacznie, że potwierdzeniem spełnienia po Państwa stronie warunków otrzymania Rabatu Dodatkowego będzie nota uznaniowa wystawiana przez Producenta, a za datę spełnienia tych warunków będzie uznawana data wystawienia noty uznaniowej. Wystawienie noty uznaniowej przez Producenta jest zatem warunkiem niezbędnym do potwierdzenia, że przesłanki do obniżenia przez Producenta podstawy opodatkowana podatkiem VAT zostały spełnione.
Tym samym, po Państwa stronie w ustalonym, swobodnie wykreowanym przez Strony momencie spełnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT, czyli w momencie wystawienia noty uznaniowej przez Producenta - powstanie zobowiązanie do zmniejszenia podatku naliczonego VAT z tytułu udzielonego Rabatu Dodatkowego. Powyższe oznacza, że będziecie Państwo w posiadaniu dokumentacji, z której będą wynikały warunki do dokonania obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT przez Producenta oraz że uzgodnione warunki dotyczące Rabatu Dodatkowego zostały spełnione.
Tym samym, w tym konkretnym przypadku, data wystawienia noty uznaniowej przez Producenta, dokumentującej przyznany Państwu Rabat Dodatkowy, będzie wyznaczała okres rozliczeniowy, w którym uzgodnione warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dokonanej dostawy towarów zostaną spełnione, stosownie do art. 86 ust. 19a ustawy. W konsekwencji, zgodnie z Państwa twierdzeniem, data otrzymania takiej noty uznaniowej przez Państwa, nie będzie wyznaczała ww. okresu rozliczeniowego.
Jednocześnie zaznacza się, że tzw. „metoda memoriałowa” nie została określona w przepisach dotyczących podatku VAT.
Dodatkowe informacje
Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług, zaś w zakresie dotyczącym podatku dochodowego od osób prawnych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).